Ανορεξία: Πρόκειται για μία διατροφική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από ασυνήθιστα χαμηλό σωματικό βάρος, έντονο φόβο του ασθενούς ότι θα παχύνει και μια διαστρεβλωμένη αντίληψη για το κατάλληλο σωματικό βάρος.

Οι άνθρωποι με νευρική ανορεξία δίνουν μεγάλη αξία στον έλεγχο του βάρους και στην σιλουέτα τους, ενώ χρησιμοποιούν ακραίες μεθόδους για να το πετύχουν αυτό, οι οποίες παρεμβαίνουν σημαντικά με τις υπόλοιπες δραστηριότητες στην ζωή τους.

Για να αποφύγουν την παραμικρή αύξηση βάρους ή για να συνεχίσουν να χάνουν βάρος, οι άνθρωποι με ανορεξία συνήθως περιορίζουν σοβαρά την ποσότητα των τροφών που καταναλώνουν. Μπορούν να “ελέγχουν” την πρόσληψη θερμίδων κάνοντας εμετό μετά το φαγητό ή με την κατάχρηση καθαρτικών, διατροφικών συμπληρωμάτων, διουρητικών, ή ακόμα και κλυσμάτων. Μπορούν επίσης να προσπαθούν να χάσουν βάρος με την υπερβολική άσκηση.

Νευρική ανορεξία: Αίτια

Η ακριβής αιτία της νευρικής ανορεξίας είναι άγνωστη. Όπως και με πολλές ασθένειες, είναι πιθανώς ένας συνδυασμός βιολογικών, ψυχολογικών και περιβαλλοντικών παραγόντων

• Βιολογικοί παράγοντες: Αν και δεν είναι ακόμη σαφές το ποια ακριβώς γονίδια εμπλέκονται, μπορεί να υπάρχουν γενετικές αλλαγές που κάνουν μερικούς ανθρώπους πιο ευάλωτους στη νευρική ανορεξία. Μερικοί άνθρωποι μπορεί να έχουν μια γενετική τάση προς την τελειομανία, την ευαισθησία και την επιμονή, χαρακτηριστικά που συνδέονται πάντα με την ανορεξία.
• Ψυχολογικοί παράγοντες: Μερικά συναισθηματικά χαρακτηριστικά μπορεί να συμβάλλουν στην ανορεξία. Οι νεαρές γυναίκες μπορεί να έχουν ψυχαναγκαστικές τάσεις στον χαρακτήρα τους που τις καθιστούν πιο επιρρεπείς σε “αυστηρές” δίαιτες και στον εκούσιο περιορισμό της κατανάλωσης τροφής. Μπορεί, επίσης, να έχουν μια ακραία τάση για τελειομανία, η οποία τις οδηγεί στο να νομίζουν ότι δεν είναι ποτέ αρκετά αδύνατες.
• Περιβαλλοντικοί παράγοντες: Η σύγχρονη δυτική κουλτούρα δίνει έμφαση στο να είναι κανείς πολύ αδύνατος ή/και γυμνασμένος. Η επιτυχία και η ατομική αξία ενός ατόμου συχνά ταυτίζεται με το να είναι αδύνατος ή όχι. Η πίεση που ασκείται μπορεί να τροφοδοτήσει την επιθυμία να είναι κανείς πολύ αδύνατος, κάτι που εμφανίζεται συχνότερα μεταξύ των νεαρών κοριτσιών.

Νευρική ανορεξία: Συμπτώματα

Τα φυσικά συμπτώματα της νευρικής ανορεξίας σχετίζονται με την πείνα, αλλά η διαταραχή περιλαμβάνει επίσης συναισθηματικά και συμπεριφορικά προβλήματα που σχετίζονται με μια μη ρεαλιστική αντίληψη του σωματικού βάρους.

Σωματικά συμπτώματα

• Ακραία απώλεια βάρους
• Πολύ λεπτή σιλουέτα
• Μη φυσιολογικές τιμές στις εξετάσεις αίματος
• Κούραση
• Αϋπνία
• Ζάλη ή λιποθυμία
• Μπλε χρωματισμός των δακτύλων
• Μαλλιά που λεπταίνουν, σπάνε ή πέφτουν
• Απώλεια εμμήνου ρύσεως
• Δυσκοιλιότητα
• Ξηρό ή κιτρινωπό δέρμα
• Δυσανεξία στο κρύο
• Ανωμαλίες στον καρδιακό ρυθμό
• Χαμηλή αρτηριακή πίεση
• Αφυδάτωση
• Οστεοπόρωση
• Διόγκωση/πρήξιμο των χεριών ή των ποδιών

Συμπεριφορικά συμπτώματα

• Υπερβολικός περιορισμός της κατανάλωσης τροφής μέσω δίαιτας, ή νηστείας και υπερβολικής άσκησης
• Υπερφαγία και επακόλουθη πρόκληση εμετού που μπορεί να περιλαμβάνει τη χρήση καθαρτικών και κλύσματος

Νευρική ανορεξία: Άλλα συμπτώματα

• Ανεξήγητη ενασχόληση με τις τροφές και τις θερμίδες τους
• Άρνηση να φάει
• Άρνηση ότι πεινάει
• Φόβος ότι θα παχύνει
• Ψέματα σχετικά με το πόσο έχει φάει
• Καμία εναλλαγή στην ψυχική διάθεση (έλλειψη συναισθημάτων)
• Κοινωνική απόσυρση
• Ευερεθιστότητα
• Μειωμένο ενδιαφέρον για σεξ
• Καταθλιπτική διάθεση
• Σκέψεις αυτοκτονίας

Ανορεξία: Επιπλοκές

Η ανορεξία μπορεί να έχει πολλές επιπλοκές. Στην πιο σοβαρή της εκδήλωση, μπορεί να αποβεί μοιραία. Ο θάνατος μπορεί να συμβεί ξαφνικά – ακόμα και όταν κάποιος δεν είναι σοβαρά λιποβαρής. Αυτό μπορεί να προκύψει από μη φυσιολογικό καρδιακό ρυθμό (αρρυθμίες) ή ανισορροπία των ηλεκτρολυτών (όπως νάτριο, κάλιο και ασβέστιο), που διατηρούν την ισορροπία των υγρών στο σώμα σας.

Στις επιπλοκές της νόσου συμπεριλαμβάνονται:

• Θάνατος
• Αναιμία
• Καρδιακά προβλήματα, όπως η πρόπτωση της μιτροειδούς βαλβίδας, ανωμαλίες στον καρδιακό ρυθμό και καρδιακή ανεπάρκεια
• Η οστική απώλεια, αυξάνει τον κίνδυνο των καταγμάτων αργότερα στη ζωή
• Στις γυναίκες, η απουσία μιας περιόδου
• Στους άνδρες, η τεστοστερόνη μειώνεται
• Γαστρεντερικά προβλήματα, όπως δυσκοιλιότητα, φούσκωμα ή ναυτία
• Ηλεκτρολυτικές διαταραχές, όπως χαμηλά επίπεδα καλίου στο αίμα, νάτριο και χλώριο
• Προβλήματα στα νεφρά

Εάν ένα άτομο με ανορεξία καθίσταται σοβαρά υποσιτισμένο, κάθε όργανο του σώματος μπορεί να υποστεί βλάβη, συμπεριλαμβανομένου του εγκεφάλου, της καρδιάς και των νεφρών. Αυτή η βλάβη μπορεί να μην είναι πλήρως αναστρέψιμη, ακόμη και όταν η ανορεξία είναι υπό έλεγχο.

Επιπροσθέτως προς το πλήθος των φυσικών επιπλοκών, τα άτομα με ανορεξία έχουν επίσης συνήθως και άλλες ψυχικές διαταραχές. Αυτές μπορούν να περιλαμβάνουν:

• Κατάθλιψη
• Αγχώδεις διαταραχές
• Διαταραχές της προσωπικότητας
• Ιδεο-ψυχαναγκαστικές διαταραχές
• Κατάχρηση ναρκωτικών ή άλλων ψυχοτρόπων φαρμάκων

Θεραπείες και φάρμακα

Όταν έχετε ανορεξία, μπορεί να χρειαστούν διάφοροι τύποι θεραπείας. Αν η ζωή σας είναι σε άμεσο κίνδυνο, μπορεί να χρειαστεί θεραπεία στο τμήμα επειγόντων περιστατικών νοσοκομείου για ζητήματα όπως διαταραχή του καρδιακού ρυθμού, αφυδάτωση, ηλεκτρολυτικές διαταραχές ή ψυχιατρικά προβλήματα.

Ιατρική περίθαλψη

Λόγω των επιπλοκών που προκαλεί η ψυχογενής ανορεξία, μπορεί να χρειαστεί συχνή παρακολούθηση των ζωτικών σημείων, του επιπέδου ενυδάτωσης και των ηλεκτρολυτών. Σε σοβαρές περιπτώσεις, οι άνθρωποι με ανορεξία μπορεί αρχικά να χρειαστούν υποχρεωτική σίτιση με ρινογαστρικό σωλήνα.

Η αποκατάσταση ενός φυσιολογικού βάρους

Ο πρώτος στόχος της θεραπείας είναι να αποκατασταθεί το φυσιολογικό βάρος. Ένας επαγγελματίας ψυχικής υγείας μπορεί να συνεργαστεί μαζί σας για να αναπτύξετε στρατηγικές συμπεριφοράς που θα σας βοηθήσουν να επιστρέψετε σε φυσιολογικό βάρος. Ένας διαιτολόγος μπορεί να προσφέρει καθοδήγηση για μια υγιεινή διατροφή, συμπεριλαμβανομένης της παροχής ειδικών σχημάτων διατροφής και τις απαιτήσεις θερμίδων που θα σας βοηθήσουν να επιτύχετε τους στόχους σας. Η οικογένειά σας θα είναι επίσης πιθανό να εμπλακούν στο να σας βοηθήσουν να διατηρήσετε υγιείς διατροφικές συνήθειες.

Ψυχοθεραπεία

Ατομική θεραπεία. Αυτός ο τύπος θεραπείας μπορεί να σας βοηθήσει να τροποποιήσετε τη συμπεριφορά και τις σκέψεις που συμβάλλουν στην ανορεξία. Μπορείτε να αποκτήσετε καλύτερη αυτοεκτίμηση και να μάθετε θετικούς τρόπους για να αντιμετωπίσετε το άγχος και άλλα έντονα συναισθήματα. Η θεραπεία μπορεί να γίνει σε ειδικά προγράμματα θεραπείας εξωτερικών ασθενών, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να είναι μέρος της θεραπείας σε ένα ψυχιατρικό νοσοκομείο.

Η θεραπεία που βασίζεται στην οικογένεια. Αυτή η θεραπεία ξεκινά με την παραδοχή ότι το άτομο με αυτή τη διατροφική διαταραχή δεν είναι πλέον σε θέση να παίρνει σωστές αποφάσεις σχετικά με την υγεία του και χρειάζεται βοήθεια από την οικογένεια. Ένα σημαντικό μέρος της θεραπείας είναι ότι η οικογένεια υπευθυνοποιείται και συμβάλλει στην εν γένει θεραπεία του ανορεκτικού ασθενούς. Αυτό το είδος της θεραπείας μπορεί να βοηθήσει επίσης στην επίλυση οικογενειακών συγκρούσεων.

Η θεραπεία που βασίζεται στην οικογένεια μπορεί να είναι ιδιαίτερα σημαντική για τα παιδιά και εφήβους που πάσχουν από ανορεξία και που εξακολουθούν να ζουν στο σπίτι.

Ομαδική θεραπεία. Αυτό το είδος της θεραπείας σας δίνει δυνατότητα να συνδεθείτε με άλλους που αντιμετωπίζουν διατροφικές διαταραχές. Η ανταλλαγή εμπειριών, βιωμάτων και σκέψεων μεταξύ των μελών της ομάδας, δρα συνήθως ιδιαίτερα θεραπευτικά.

Φάρμακα

Δεν υπάρχουν φάρμακα που έχουν σχεδιαστεί ειδικά για τη θεραπεία της ανορεξίας, επειδή δεν έχουν βρεθεί να λειτουργούν στοχευμένα. Ωστόσο, τα αντικαταθλιπτικά ή άλλα ψυχιατρικά φάρμακα μπορούν να βοηθήσουν στη θεραπεία άλλων ψυχικών διαταραχών, όπως κατάθλιψη ή άγχος.