Ψυχογενής βουλιμία: Η ψυχογενής βουλιμία είναι διατροφική διαταραχή, η οποία χαρακτηρίζεται από τακτά επεισόδια υπερφαγίας, που ακολουθούνται από έντονες προσπάθειες αποφυγής αύξησης του σωματικού βάρους.

Ο άνθρωπος που πάσχει από αυτή τη διαταραχή μπορεί να καταβροχθίζει κρυφά μεγάλες ποσότητες τροφής και στη συνέχεια να προσπαθεί να απαλλαγεί από τις επιπλέον θερμίδες με καταναγκαστικό τρόπο, όπως πρόκληση εμετού, χρήση καθαρτικών ή υπερβολική σωματική άσκηση.

Όλο αυτό όμως δημιουργεί ένα φαύλο κύκλο, καθώς το άτομο κατά την διάρκεια του επεισοδίου νιώθει προσωρινή ανακούφιση και υποχώρηση πείνας, θυμού και αρνητικών συναισθημάτων.

Στην πραγματικότητα, ο οργανισμός υποβάλλεται σε βιολογική ταλαιπωρία και η πολύωρη ασιτία και τα ακατάστατα γεύματα που ακολουθούν λόγω της επικράτησης του φόβου για την αύξηση βάρους προκαλούν υπογλυκαιμία.

Σαν αποτέλεσμα, είναι έτοιμο να ξεσπάσει το επόμενο βουλιμικό επεισόδιο. Η διαδικασία αποβολής περιττών κιλών και θερμίδων είναι πολύ ψυχοφθόρα και συνοδεύεται με αισθήματα ενοχής και ντροπής.

Ψυχογενής βουλιμία: Ποια είναι τα συμπτώματα που τη συνοδεύουν;

• Ανησυχία και ψύχωση με το σωματικό βάρος
• Επεισόδια υπερκατανάλωσης φαγητού
• Αίσθημα έλλειψης ελέγχου στα επεισόδια υπερκατανάλωσης φαγητού
• Απόπειρες εμετού μετά το φαγητό και εξαντλητική σωματική άσκηση
• Χρήση διουρητικών, καθαρτικών και άλλων φαρμάκων, τα οποία δεν προέρχονται από συνταγή γιατρού, σχετικά με κάποιο νόσημα.
• Εξαντλητικές νηστείες, ψύχωση με τις θερμίδες και αποφυγή συγκεκριμένων ομάδων φαγητού, που θεωρούνται “παχυντικές”
• Υπερκατανάλωση προϊόντων για αδυνάτισμα και λιποδιάλυση

Μερικές ενδείξεις, ότι κάποιος πάσχει από βουλιμία είναι επίσης:

• Τα συνεχή παράπονα σχετικά με το σωματικό βάρος
• Η πολλή αυστηρή δίαιτα και νηστεία
• Η άρνηση κατανάλωσης φαγητού μπροστά σε άλλα άτομα
• Η επίσκεψη της τουαλέτας αμέσως μετά από κάθε γεύμα
• Οι έντονες μεταβολές στο σωματικό βάρος
• Το πρήξιμο των άκρων και του προσώπου

Ψυχογενής βουλιμία: Ποια είναι τα αίτια που οδηγούν στην εμφάνιση της;

Αν και τα ακριβή αίτια της βουλιμίας δεν είναι γνωστά, υπάρχουν κάποιοι παράγοντες, οι οποίοι συμβάλλουν στην εμφάνιση της διαταραχής:

• Φύλο: Οι γυναίκες και τα νεαρά κορίτσια, έχουν αρκετά μεγαλύτερες πιθανότητες να εμφανίσουν βουλιμία, απ’ ό,τι οι άντρες και τα αγόρια.
• Κληρονομικότητα και βιολογικοί παράγοντες: Η ύπαρξη ενός οικογενειακού μέλους με διατροφική διαταραχή, αλλά και η παχυσαρκία και το αυξημένο βάρος σε παιδική ηλικία, αυξάνουν τις πιθανότητες εμφάνισης διατροφικής διαταραχής.
• Ψυχολογικοί και συναισθηματικοί παράγοντες: Ψυχολογικές διαταραχές, όπως η κατάθλιψη, οι αγχώδεις διαταραχές, αλλά και η χρήση ψυχογενών ουσιών, συνδέονται άμεσα με την εμφάνιση διατροφικών διαταραχών. Το ίδιο ισχύει και για παιδικά τραύματα ή άλλες τραυματικές εμπειρίες, κατά τη διάρκεια της ζωής του ανθρώπου.
• Διατροφή: Οι άνθρωποι, που ακολουθούν ακραίες δίαιτες και έχουν κακές διατροφικές συνήθειες, έχουν περισσότερες πιθανότητες, μετά από κάποιο επεισόδιο υπερκατανάλωσης φαγητού, να καταφύγουν σε ακραίες “λύσεις” απώλειας βάρους.

Ψυχογενής βουλιμία: Ποιες είναι οι επιπτώσεις στον οργανισμό;

Στην ψυχογενή βουλιμία, ο φαύλος κύκλος μεταξύ υπερφαγίας και εμετού ή λήψης χαπιών προκαλεί προβλήματα στο στομάχι, στον οισοφάγο, στα δόντια, ακόμη και στη λειτουργία της καρδιάς.

Συγκεκριμένα, η συχνή πρόκληση εμετών προκαλεί αφυδάτωση και ανισορροπία ηλεκτρολυτών που οδηγεί σε υπόταση, υποθερμία, πρήξιμο, αναιμία, αρρυθμίες, έμφραγμα, ακόμα και σε θάνατο. Ο εμετός επίσης προκαλεί σοβαρή φθορά των δοντιών και των ούλων, αλλά και φλεγμονές, λόγω στομαχικών οξέων.

Η συχνή χρήση καθαρτικών προκαλεί φλεγμονή και καταστροφή του εντέρου, αφυδάτωση- η οποία με τη σειρά της μπορεί να οδηγήσει σε νεφρική ανεπάρκεια- διάρροια, δυσκοιλιότητα, αδυναμία και η χρόνια χρήση των καθαρτικών μπορεί να προκαλέσει καρκίνο του παχέος εντέρου.

Άτομα που πάσχουν από τη διαταραχή παρουσιάζουν κυρίως προβλήματα στο αναπαραγωγικό σύστημα, όπως διαταραχές κύκλου ή αμηνόρροια. Τέλος, επιπτώσεις της ψυχογενής βουλιμίας παρατηρούνται και στον εγκέφαλο, όπως ζάλη, άγχος, φόβος απόκτησης βάρους, κατάθλιψη, ενοχή και ντροπή.

Ψυχογενής βουλιμία: Με ποιες ψυχικές ασθένειες μπορεί να συνυπάρχει;

Η καλά κρυμμένη -αλλά απολύτως υπαρκτή- μεγάλη δυσαρέσκεια των βουλιμικών για το σώμα τους, παράγει έντονο και διαρκές αρνητικό συναίσθημα, το οποίο μπορεί να συνδέεται ή και να προκαλεί ακόμα και κατάθλιψη.

Άλλα δυσάρεστα ψυχικά φαινόμενα που συνυπάρχουν με τη βουλιμία (αυτά που λέμε συννοσηρότητες) είναι οι διαταραχές στη διάθεση, το άγχος, οι διαταραχές προσωπικότητας, η μείωση της λειτουργικότητας στο κοινωνικό πλαίσιο κ.α.

Υπάρχει άμεση στατιστική συσχέτιση της βουλιμίας με την παρουσία κατάθλιψης και διαταραχών άγχους, ενώ το φαινόμενο φαίνεται να συνδέεται, επίσης, και με αναφορές χαμηλής αυτοεκτίμησης, ιστορικό σωματικής κακοποίησης καθώς και ιστορικό χρήσης ουσιών.

“Έτσι, η καθαρά βιολογική αντιμετώπιση των επιπτώσεων της βουλιμίας μέσα από δίαιτες αδυνατίσματος και γυμναστήριο, αποδεικνύονται συχνά ανεπαρκείς λύσεις, αν δεν συνυπάρχει έντονη ψυχοθεραπευτική στήριξη

Ψυχογενής βουλιμία: Ποιες είναι οι θεραπευτικές προσεγγίσεις;

Η ψυχοθεραπεία μπορεί να είναι αποτελεσματική για την αντιμετώπιση της διαταραχής. Η θεραπεία περιλαμβάνει γενικά την οικογένειά, τον γιατρό πρωτοβάθμιας φροντίδας ή άλλων ιατρικών υπηρεσιών, καθώς επίσης υπηρεσία παροχής ψυχικής υγείας και ένα διαιτολόγο με εμπειρία στην αντιμετώπιση των διατροφικών διαταραχών.

Η ψυχοθεραπεία ουσιαστικά θα βοηθήσει στον εντοπισμό αρνητικών πεποιθήσεων και συμπεριφορών σχετικά με την διατροφή, αλλά και την τροποποίηση αυτών των σκέψεων και συμπεριφορών με θετικές και υγιείς.

Η οικογενειακή θεραπεία θα βοηθήσει τους γονείς να παρέμβουν για να σταματήσουν τις κακές διατροφικές συμπεριφορές και να πάρουν θέση στην ανάκτηση του ελέγχου αυτών των συμπεριφορών.

Τα αντικαταθλιπτικά μπορεί να βοηθήσουν στα συμπτώματα της βουλιμίας, σε συνδυασμό πάντα με την ψυχοθεραπεία και αφού τα έχει συστήσει ειδικός.

Ο διαιτολόγος θα αναλάβει την εκπαίδευση σε θέματα διατροφής και την επίτευξη υγιούς σωματικού βάρους του ασθενούς και θα σχεδιάσει ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα διατροφής, ώστε να μειωθούν και να καταπολεμηθούν τα συμπτώματα βουλιμίας.

Ψυχογενής βουλιμία: Σημαντική η ισορροπημένη διατροφή

Είναι πολύ σημαντικό να καταναλώνονται τρία γεύματα καθημερινά, που θα περιλαμβάνουν πρωτεΐνες, υδατάνθρακες και λιπαρά, με έμφαση σε τροφές που είναι πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά, ώστε να επέλθει διατροφική αποκατάσταση.

Η κατανάλωση των γευμάτων θα πρέπει να γίνεται κάθε 3 ώρες, ώστε να υπάρχει ισορροπία στα επίπεδα γλυκόζης και ινσουλίνης και να ελεγχθούν τα υπερφαγικά επεισόδια. Απαραίτητα, επίσης, είναι και τα φρούτα και τα λαχανικά, που θα συμβάλλουν στη διατήρηση της αλκαλικής ισορροπίας του σώματος.

Το καθημερινό διαιτολόγιο θα πρέπει να περιλαμβάνει επαρκή ποσότητα ωφέλιμων λιπαρών, σύνθετων υδατανθράκων, προϊόντων ολικής αλέσεως, πρωτεϊνών υψηλής βιολογικής αξίας, οσπρίων, ξηρών καρπών,  για την πρόσληψη όλων των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών.

Το πολύ νερό είναι επίσης σημαντικό. Πολλοί άνθρωποι δεν μπορούν να διαχωρίσουν το αίσθημα της πείνας από το αίσθημα της δίψας και στρέφονται προς το φαγητό, ενώ στην πραγματικότητα είναι αφυδατωμένα.

Προσοχή, όμως, γιατί στην βουλιμία, τα άτομα πίνουν πολλές φορές μεγάλες ποσότητες νερού για να προκαλέσουν εμετό.

Τέλος, η κατανάλωση τροφών που είναι πλούσιες σε τρυπτοφάνη, θα ενισχύσει τα επίπεδα σεροτονίνης, η οποία βελτιώνει τη διάθεση και ελέγχει την υπερφαγία. Μερικές από τις τροφές που περιέχουν τρυπτοφάνη είναι ο τόνος, το κοτόπουλο, η γαλοπούλα, τα φασόλια, τα ρεβίθια, οι φακές, η βρώμη και οι σπόροι.