Έχετε ξυπνήσει ποτέ με πόνο στο σαγόνι έπειτα από έναν καλό και βαθύ ύπνο; Τι μπορεί να σημαίνει;

Πόνος στο σαγόνι: Πιθανές αιτίες

Τρίξιμο, ή σφίξιμο των δοντιών (βρουξισμός)

Μία από τις πιο πιθανές αιτίες του πρωινού πόνου στη γνάθο είναι ο βρουξισμός. Αυτός είναι ο ιατρικός όρος για το τρίξιμο των δοντιών. Μπορεί να τρίζετε τα δόντια σας ή να σφίγγετε το σαγόνι σας στον ύπνο σας χωρίς να το καταλαβαίνετε.

Κοιλότητες στα δόντια, ή ουλίτιδα

Οι κοιλότητες των δοντιών συνήθως αναπτύσσονται πρώτα στα εξωτερικά στρώματα ενός δοντιού. Εάν δεν αντιμετωπιστεί, η τερηδόνα μπορεί να εξαπλωθεί στα εσωτερικά στρώματα ενός δοντιού και μέχρι τη ρίζα και το γύρω οστό. Το αποτέλεσμα είναι πόνος στο σαγόνι, μεταξύ άλλων συμπτωμάτων.

Η περιοδοντίτιδα (ουλίτιδα) μπορεί επίσης να είναι μια αιτία. Συνήθως ξεκινά ως φλεγμονή στα ούλα από συσσώρευση βακτηρίων, καθώς και από συσσώρευση πλάκας στα δόντια. Χωρίς θεραπεία, μπορεί να εισχωρήσει στα οστά και σε άλλους ιστούς και να προκαλέσει σημαντικό πόνο.

Φλεγμονή των ρινικών κόλπων

Έχουμε μερικά ιγμόρεια κοντά στις ρίζες των άνω δοντιών και στο οστό της γνάθου. Και όταν αυτά τα ιγμόρεια γεμίσουν με υγρό, η μπουκώσουν, μπορεί να δημιουργήσει πίεση στα δόντια και το οστό της γνάθου. Οι λοιμώξεις των ρινικών κόλπων μπορεί να προκαλέσουν πόνο στο σαγόνι.

Θέση ύπνου

Εάν ξυπνάτε συχνά-πυκνά με δυσκαμψία στον αυχένα, μάλλον κοιμάστε σε άβολη θέση ύπνου, κάτι που μπορεί να προκαλέσει αρκετά ενοχλητικούς πόνους. Και αν κοιμάστε μπρούμυτα, ή στο πλάι, μπορεί άθελά σας να πιέζετε το σαγόνι σας από τη φυσική του θέση. Το αποτέλεσμα είναι ο πρωινός πόνος στο σαγόνι.

Κροταφογναθική διαταραχή

Οι κροταφογναθικές διαταραχές (TMJ disorders) μπορεί να επηρεάσουν τις δύο κροταφογναθικές αρθρώσεις, οι οποίες συνδέουν την κάτω γνάθο με το κρανίο. Μια τέτοια διαταραχή μπορεί να προκαλέσει πόνο στη γνάθο, το πρόσωπο και τον λαιμό, καθώς και ακαμψία στη γνάθο. Μπορεί ακόμη και να περιορίσει την ικανότητά σας να κινήσετε τη γνάθο σας ή κακή ευθυγράμμιση των δοντιών.

Σε παίρνει ο ύπνος μόλις ξαπλώσεις; Τι μπορεί να σημαίνει

Σε πόση ώρα αποκοιμιέται ένας άνθρωπος που κοιμάται καλά και επαρκώς κάθε βράδυ;

Αν λαχταράτε τη νύχτα που θα αποκοιμηθείτε αμέσως μόλις ακουμπήσετε το κεφάλι σας στο μαξιλάρι, ξανασκεφθείτε το. Οι ειδικοί προειδοποιούν πως ο ύπνος που έρχεται υπερβολικά γρήγορα, δεν αποτελεί ένδειξη υγείας. Αντιθέτως, μπορεί να υποκρύπτει κάποια σοβαρά προβλήματα.

«Ο ύπνος δεν είναι μία κατάσταση που επέρχεται ακαριαία», λέει η Dr. Rebecca Robbins, ειδική σε θέματα ύπνου από το Τμήμα Ιατρικής Ύπνου του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ. «Ένας άνθρωπος που κοιμάται κάθε βράδυ ήσυχα και επαρκώς, χρειάζεται περίπου 15 λεπτά για να αποκοιμηθεί από τη στιγμή που μπαίνει στο κρεβάτι του. Όταν κάποιος κοιμάται πριν καλά-καλά ακουμπήσει στο μαξιλάρι του, πιθανώς έχει συσσωρευμένη κούραση».

Έλλειψη ύπνου

Η κούραση αυτή πολύ συχνά οφείλεται στην έλλειψη ύπνου, συνεχίζει. «Οι ενήλικες χρειάζονται τουλάχιστον επτά ώρες ύπνου κάθε βράδυ. Τα παιδιά σχολικής ηλικίας 9-12 και οι έφηβοι 8-10. Όταν ο ύπνος διαρκεί λιγότερο κάθε βράδυ, ο οργανισμός σιγά-σιγά καταπονείται διότι συσσωρεύει σημαντικό χρέος ύπνου.

Η έλλειψη ύπνου είναι μία κατάσταση που μπορεί να απειλήσει την ψυχοσωματική υγεία, τονίζει η Dr. Robbins. Όταν είναι οξεία, προκαλεί υπνηλία στη διάρκεια της ημέρας και αυξάνει τον κίνδυνο ατυχημάτων, συμπεριλαμβανομένων των τροχαίων.

Όταν η έλλειψη ύπνου είναι χρονία κατάσταση, μακροπρόθεσμα αυξάνει τον κίνδυνο για προβλήματα όπως:

• Τα καρδιαγγειακά νοσήματα (υπέρταση, στεφανιαία νόσο, έμφραγμα, εγκεφαλικό)
• Ο σακχαρώδης διαβήτης
• Η παχυσαρκία
• Οι ορμονικές διαταραχές
• Η εξασθένηση του ανοσοποιητικού συστήματος
• Ο πόνος
• Η κατάθλιψη
• Οι αγχώδεις διαταραχές

Κακής ποιότητας ύπνος

Τι μπορεί να συμβαίνει, όμως, όταν ένας άνθρωπος κοιμάται αρκετές ώρες κάθε βράδυ αλλά πάλι αποκοιμιέται αμέσως; Αν ταυτοχρόνως νιώθει κούραση στη διάρκεια της ημέρας, το πρόβλημα πιθανώς είναι ο κακής ποιότητας ύπνος, λέει στο CNN o Dr. Raj Dasgupta, επίκουρος καθηγητής Κλινικής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας.

«Ο ύπνος δεν είναι ποιοτικός όταν δεν είναι ήσυχος και κάποιος ξυπνά συχνά στη διάρκειά του», εξηγεί. «Οι συχνές αφυπνίσεις επηρεάζουν τους κύκλους του ύπνου και εμποδίζουν την ομαλή μετάβαση από το ένα στάδιό τους στο επόμενο. Ωστόσο κάθε υπνικός κύκλος πρέπει να είναι πλήρης για να ξεκουραστεί ο οργανισμός».

Εκείνος που επηρεάζεται περισσότερο από τις συχνές αφυπνίσεις είναι ο βαθύς ύπνος, συνεχίζει. Αυτός συμβαίνει στα στάδια δέλτα και REM του ύπνου. Στο στάδιο REM βλέπουμε όνειρα, εδραιώνονται στον εγκέφαλο οι νέες πληροφορίες και δημιουργούνται οι αναμνήσεις της προηγούμενης ημέρας.

Πρόσφατη μελέτη έδειξε πως όσο λιγότερο διαρκεί το στάδιο REM του ύπνου, τόσο εντονότερα είναι οι νοητικές συνέπειες. Επιπλέον, τόσο αυξάνεται μακροπρόθεσμα η θνησιμότητα από κάθε αιτία.

Αντίστοιχα, στο στάδιο Δέλτα (ή στάδιο των βραδέων κυμάτων) ο εγκέφαλος ξεκουράζεται και απαλλάσσεται από τις τοξίνες. Είναι το στάδιο που επιτρέπει στο σώμα να επουλωθεί και να ανανεωθεί.

Οι πιθανές αιτίες

Ο κακής ποιότητας ύπνος πολύ συχνά οφείλεται στην αποφρακτική υπνική άπνοια. Είναι μία διαταραχή κατά την οποία διακόπτεται παροδικά η αναπνοή, με συνέπεια να μην οξυγονώνεται ο οργανισμός. Ο πάσχων μισοξυπνάει, καθώς πασχίζει να ανακτήσει την αναπνοή του.

Χαρακτηριστικό γνώρισμα της υπνικής άπνοιας είναι το δυνατό ροχαλητό που διακόπτεται αιφνιδίως και ύστερα ξαναρχίζει. Υπολογίζεται ότι πάσχουν από αυτήν ένας στους δύο ενήλικες στη χώρα μας.

Ο κακής ποιότητας ύπνος μπορεί να έχει και άλλες αιτίες, όπως το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών, οι χρόνιοι πόνοι, η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση κ.λπ.

Επομένως, αν αποκοιμιέστε αμέσως μόλις ξαπλώσετε στο κρεβάτι, παρότι κοιμάστε αρκετές ώρες κάθε βράδυ, καλό είναι να συμβουλευθείτε έναν ειδικό σε θέματα ύπνου, συνιστά ο Dr. Dasgupta.