Πόνος στα νεφρά: Πότε έχετε πέτρες, νεφρική ανεπάρκεια ή άλλη πάθηση

Ένας πόνος στα νεφρά μπορεί να φανεί ως γενικευμένος, μονόπλευρος πόνος στο πάνω μέρος της μέσης σας, που συχνά συνοδεύεται από πυρετό και συμπτώματα προβλήματος του ουροποιητικού συστήματος. Μερικοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν πού ακριβώς βρίσκονται οι νεφροί. Τα νεφρά σας βρίσκονται αρκετά πιο ψηλά από ό,τι νομίζετε. Για την ακρίβεια είναι κάτω από κάτω πλευρά σας. Έτσι, δεν είναι ασυνήθιστο ένας πόνος στα νεφρά να παρεξηγηθεί με πόνο στα πλευρά, ή την πλάτη.

Πόνος στα νεφρά: Ποιες είναι οι πιθανές αιτίες

  • Αιμορραγία στα νεφρά
  • Θρόμβοι αίματος στις φλέβες των νεφρών (νεφρική φλεβική θρόμβωση)
  • Ουρολοίμωξη
  • Αρτηριοσκλήρωση/αθηροσκλήρωση (σκλήρυνση των αρτηριών που οδηγούν στα νεφρά)
  • Κολλημένα νεφρά (μια κατάσταση κατά τη γέννηση, όπου οι δύο νεφροί συντήκονται μαζί)
  • Καρκίνος στα νεφρά, ή άλλος νεφρικός όγκος
  • Λοίμωξη των νεφρών (πυελονεφρίτιδα)
  • Διόγκωση των νεφρών λόγω της ροής ούρων προς τα πίσω (υδρονέφρωση)
  • Πολυκυστική νόσος των νεφρών

Ωστόσο, είναι πιθανό να έχετε κάτι από αυτά, αλλά να εκδηλώσετε πολύ λίγα συμπτώματα, εκτός από τον πόνο στα νεφρά.

Οι πέτρες στα νεφρά προκαλούν πόνο, αλλά με μια ιδιαιτερότητα: Για όσο διάστημα παραμένουν στα νεφρά, δεν προκαλούν καθόλου πόνο. Αυτό συμβαίνει όταν μετακινηθούν προς την έξοδο από τα νεφρά, οπότε και ο πόνος εμφανίζεται συνήθως κατά κύματα, είναι απότομος, έντονος και οι γιατροί τον αποκαλούν ως κολικό του νεφρού, ή του ουρητήρα.

Πόνος στα νεφρά: Κολικός, αβάσταχτος πόνος

Ο κολικός του νεφρού είναι μία εξαιρετικά επώδυνη κατάσταση, η οποία χαρακτηρίζεται από πόνο «σαν μαχαιριά» και ξεκινά από την περιοχή του νεφρού και συνήθως κατέρχεται προς το πλάγιο κοιλιακό τοίχωμα και μπορεί να καταλήγει στα έξω γεννητικά όργανα του ασθενούς.

Αποτελεί μια επείγουσα κατάσταση και αναγκάζει τον πάσχοντα στην άμεση ανεύρεση ιατρικής βοήθειας για την ανακούφιση από τον πόνο. Περιγράφεται ως μια από τις πιο επώδυνες εμπειρίες, παρόμοια με αυτή του τοκετού.

Άλλα συμπτώματα που μπορεί να συνοδεύουν τον κολικό νεφρού είναι:

Ο κολικός του νεφρού, ως σύμπτωμα, αποτελεί εκδήλωση μερικής ή πλήρους απόφραξης του νεφρού ή του ουρητήρα. Η εμφάνισή του εξαρτάται τόσο από περιβαλλοντικούς, όσο και από κληρονομικούς παράγοντες. Στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, έως και 90%, η αιτιολογία της απόφραξης είναι η ουρολιθίαση.

Ωστόσο, υπάρχουν και μη λιθιασικά αίτια, όπως είναι η στένωση της πυελοουρητηρικής συμβολής, η παρουσία θρόμβων, η ατονία του ουρητήρα, η παρουσία ουροθηλιακών όγκων ή η εξωαυλική πίεση του ουρητήρα από χωροκατακτητικές εξεργασίες ή άλλες παθολογικές καταστάσεις του οπισθοπεριτοναϊκού χώρου.

Πόνος στα νεφρά: Πέτρες ή λιθίαση

Οι πέτρες μπορούν να εντοπίζονται στο εσωτερικό του νεφρού (πυελοκαλυκικό σύστημα), στον ουρητήρα (το σωληνάκι που μεταφέρει τα ούρα από το νεφρά στην ουροδόχο κύστη), στην ουροδόχο κύστη ή την ουρήθρα. Μπορεί να είναι μονήρεις ή πολλαπλές και να είναι μικρές, λίγα χιλιοστά ή πολύ μεγαλύτερες και να φτάνουν έως και κάποια εκατοστά.

Πολλοί ασθενείς με πέτρες δεν έχουν κανένα σύμπτωμα και έτσι εξηγείται γιατί ενίοτε οι πέτρες μπορεί να μεγαλώσουν σημαντικά πριν διαγνωστούν ή να ανακαλυφθούν τυχαία. Αν η πέτρα κολυμπάει στο φαρδύ εσωτερικό του νεφρού μπορεί απλά να υπάρχει ήπιο βάρος προς την περιοχή της μέσης ή λίγο αίμα στην εξέταση ούρων, αλλά όχι έντονος πόνος.

Αν η πέτρα όμως προχωρήσει μέσα στον ουρητήρα εμποδίζει τη ροή των ούρων από τα νεφρά και προκαλεί διάταση, δηλαδή αύξηση της ενδονεφρικής πίεσης. Τότε εμφανίζεται ο κολικός του νεφρού, ένας πολύ έντονος πόνος στην περιοχή των νεφρών, που μπορεί να αντανακλά στην κοιλιά, στην κύστη ή στα έξω γεννητικά όργανα.

Ο πόνος συνήθως εμφανίζεται ξαφνικά, δεν ανακουφίζεται με την αλλαγή θέσης και συχνά συνοδεύεται από τάση για εμετό (ναυτία) ή και εμετό. Μπορεί να συνυπάρχει αίμα στα ούρα ή να το εντοπίζουμε στην εξέταση ούρων. Αυτός ο έντονος πόνος, που δεν υποχωρεί με απλά αναλγητικά, συχνά οδηγεί τον ασθενή στο νοσοκομείο επειγόντως. Μερικές φορές, που συνυπάρχει ουρολοίμωξη, η λιθίαση μπορεί να παρουσιαστεί με συμπτώματα, όπως ρίγος, πυρετός, κόπωση, δυσουρικά ενοχλήματα και πόνος στα νεφρά.

Πετρούλες που βρίσκονται χαμηλά στον ουρητήρα ή την ουροδόχο κύστη μπορεί να προκαλούν συχνουρία, δυσουρία και κυστικά ενοχλήματα και η κλινική τους εικόνα μοιάζει με ουρολοίμωξη ή προστατίτιδα.

Πόνος στα νεφρά: Νεφρική Ανεπάρκεια

Η νεφρική ανεπάρκεια είναι η αδυναμία των νεφρών να επιτελέσουν τις παραπάνω λειτουργίες και μπορεί να είναι οξεία και χρόνια. Στην οξεία νεφρική ανεπάρκεια τα νεφρά σταματούν ξαφνικά να λειτουργούν, με αποτέλεσμα οι περιττές κι επικίνδυνες ουσίες να μην φιλτράρονται αλλά να συσσωρεύονται στον οργανισμό. Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, αφορά σε βλάβη των νεφρών, η οποία προκαλεί μία προοδευτική και μη αναστρέψιμη μείωση της λειτουργίας τους.

Η οξεία νεφρική ανεπάρκεια χαρακτηρίζεται από:

  • Περιορισμένη παραγωγή ούρων
  • Οίδημα κάτω άκρων
  • Ανορεξία
  • Άγχος
  • Δύσπνοια
  • Πόνος στο θώρακα

Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια ήπια και μπορεί να είναι ασυμπτωματική για πολλά χρόνια. Βαθμιαία όμως και με την επιδείνωση της νόσου, τα συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν είναι:

  • Περιορισμένη παραγωγή ούρων
  • Οίδημα κάτω άκρων
  • Καταβολή
  • Ναυτία ή και εμετοί
  • Ανορεξία
  • Κεφαλαλγία
  • Απώλεια βάρους
  • Σύγχυση

Η θεραπεία της οξείας νεφρικής ανεπάρκειας είναι αρχικά συντηρητική και έχει ως στόχο την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων κι επιπλοκών της. Όταν όμως αυτή δεν είναι αρκετή τότε είναι απαραίτητη η αιμοκάθαρση μέχρι την ανάκαμψη της νεφρικής λειτουργίας του ασθενούς. Στο τελικό στάδιο της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας ο ασθενής χρειάζεται άμεση υποστήριξη της νεφρικής λειτουργίας, με αιμοκάθαρση ή περιτοναϊκή κάθαρση, ή μεταμόσχευση νεφρού.

Πόνος στα νεφρά: Καρκίνος νεφρών

Ο καρκίνος του νεφρού είναι μέσα στους 10 πιο συνηθισμένους τύπους καρκίνου σε άνδρες και γυναίκες, αλλά τα συμπτώματά του δεν εμφανίζονται άμεσα. Για την ακρίβεια, ο καρκίνος των νεφρών διαγιγνώσκεται συχνότερα σε άτομα άνω των 60 ετών, πολλές φορές σε κάποια εξέταση ρουτίνας. Ποια είναι τα συμπτώματα που πρέπει να προσέχετε;

Αίμα στα ούρα

Ίσως το πιο κοινό σύμπτωμα να είναι η παρουσία αίματος στα ούρα. Εμφανίζεται σε 40-50% των ασθενών. Ακόμα και μια μικρή σταγόνα αίμα στα ούρα είναι ικανή να αλλάξει το χρώμα τους, συνεπώς πρέπει να προσέχετε.  Άλλες πιθανές αιτίες για να συμβαίνει αυτό είναι κάποια λοίμωξη, ή πέτρες στα νεφρά—άρα όποιος κι αν είναι ο λόγος, πρέπει αμέσως να μιλήσετε με τον γιατρό σας.

Πόνος στη μέση

Ο πόνος στην μέση είναι αρκετά συνηθισμένος σε άτομα άνω των 40, τις περισσότερες φορές λόγω προβλημάτων που προκαλεί η ηλικία στην σπονδυλική στήλη. Περίπου το 41% των ασθενών δηλώνουν πως αισθάνονται πόνο στην μέση. Το πόσο ισχυρός είναι ο πόνος διαφέρει σε κάθε περίπτωση, συνεπώς πρέπει να μιλήσετε με τον γιατρό σας, αναφέροντάς του κι άλλα πιθανά συμπτώματα, για να τον βοηθήσετε να καταλάβει.

Εξόγκωμα στην περιοχή της κοιλιάς

Αν παρατηρήσετε ένα εξόγκωμα στην κοιλιά, στα πλευρά ή στην μέση, αυτό μπορεί να είναι σημάδι καρκίνου των νεφρών. Περίπου 45% των ασθενών έχουν δηλώσει πως είχαν αυτό το σύμπτωμα, αλλά αυτά τα εξογκώματα δεν είναι εύκολα να τα εντοπίσετε, ειδικά στο πρώτο στάδιο.

Αναιμία και κόπωση

Η κόπωση είναι σημάδι πρακτικά κάθε είδους καρκίνου, ειδικά κατά την διάρκεια της θεραπείας.  Οι περισσότεροι ασθενείς συμφωνούν πως η κόπωση είναι ίσως από τα πιο δύσκολα συμπτώματα στην διαχείρισή της. Η κόπωση λόγω καρκίνου είναι ιδιαίτερα έντονη και μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στην καθημερινή ζωή.

Ξαφνική απώλεια βάρους

Περίπου 28% των ασθενών έχουν δηλώσει πως παρατήρησαν το σύμπτωμα αυτό. Αυτό συνήθως συμβαίνει γρήγορα, καθώς ο όγκος εξαπλώνεται. Μπορεί να χάσετε ξαφνικά την όρεξή σας για φαγητό.

Πόνος στα νεφρά: Ποιες ενοχλήσεις πρέπει να σας οδηγήσουν στον γιατρό

  • Αλλαγές στην ενούρηση: Το πρώτο σημάδι της νεφροπάθειας είναι οι αλλαγές στη συχνότητα ενούρησης και την ποσότητα των ούρων. Μπορεί να παρατηρηθεί είτε μείωση είτε αύξηση, ιδιαίτερα το βράδυ. Μπορεί επίσης τα ούρα να έχουν πιο σκούρο χρώμα.
  • Δυσκολία ή πόνος: Οι ουρολοιμώξεις μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα, όπως ο πόνος και το τσούξιμο όταν πηγαίνουμε στην τουαλέτα. Όταν η λοίμωξη εξαπλώνεται στα νεφρά μπορεί να εμφανιστεί πυρετός και πόνος στην πλάτη και τη μέση.
  • Αίμα στα ούρα: Το αίμα είναι ένας βέβαιος λόγος ανησυχίας. Μπορεί να οφείλεται σε κάποια άλλη πάθηση, επιβάλλει όμως την επίσκεψη στο γιατρό.
  • Πρήξιμο: Τα νεφρά φιλτράρουν τις βλαβερές ουσίες και τα περιττά υγρά από το σώμα. Όταν τα νεφρά δυσλειτουργούν, τα υγρά συσσωρεύονται και προκαλούν οίδημα στα χέρια, τα πόδια, τους αστραγάλους ή το πρόσωπο.
  • Υπερβολική κόπωση και γενικευμένη αδυναμία: Τα νεφρά παράγουν μια ορμόνη που ονομάζεται ερυθροποιητίνη. Η ορμόνη αυτή βοηθά τα ερυθρά αιμοσφαίρια να μεταφέρουν το οξυγόνο στο υπόλοιπο σώμα. Η μείωση στον αριθμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων λόγω έλλειψης της ερυθροποιητίνης οδηγεί στην αναιμία. Το αποτέλεσμα είναι η γενικευμένη κόπωση και η υπερβολική αδυναμία.
  • Ζαλάδα και δυσκολία συγκέντρωσης: Η αναιμία σε συνδυασμό με τη νεφροπάθεια στερεί επίσης από τον εγκέφαλο πολύτιμο οξυγόνο, με αποτέλεσμα τη ζαλάδα και την αδυναμία συγκέντρωσης.
  • Ρίγη: Η νεφροπάθεια εκδηλώνεται επίσης με ρίγη, ακόμη κι όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος είναι υψηλή. Η λοίμωξη στα νεφρά (πυελονεφρίτιδα) μπορεί να εκδηλωθεί με πυρετό και έντονα ρίγη.
  • Δερματικά εξανθήματα και φαγούρα: Τα προβλήματα στα νεφρά οδηγούν στη συσσώρευση βλαβερών ουσιών στο αίμα. Έτσι, επηρεάζεται η όψη του δέρματος και μπορεί να εκδηλωθούν εξανθήματα και έντονη φαγούρα.
  • Μεταλλική γεύση στο στόμα: Όταν υπάρχει πρόβλημα στα νεφρά αυξάνεται η ουρία στο αίμα (ουραιμία). Η ουρία διασπάται σε αμμωνία στο σάλιο κι έτσι μένει μια χαρακτηριστική γεύση στο στόμα.
  • Πόνος στα πλευρά: Ο πόνος και οι κράμπες μπορεί να ξεκινούν από τα πλάγια του κορμού και να ακτινοβολούν στη μέση και τους γλουτούς.