Η ρινορραγία, αλλιώς γνωστή και ως επίσταξη ή αιμορραγία από τη μύτη, είναι ένα συχνό φαινόμενο, που συνήθως δεν οφείλεται σε σοβαρά αίτια, είναι όμως αρκετά τρομακτική κατάσταση για τον ασθενή. Οι ρινορραγίες χωρίζονται στις πρόσθιες, που είναι πιο συχνές (90%) και πιο ‘αθώες’ και στις οπίσθιες που εμφανίζονται συνήθως σε ηλικιωμένους, οι οποίοι βγάζουν το αίμα, που έχει κατέβει από τον φάρυγγα, βήχοντας από το στόμα.
Όταν παρουσιαστεί ρινορραγία είναι σημαντικό ο ασθενής να είναι σε όρθια ή καθιστή θέση (ποτέ ξαπλωμένος) με μια ελαφρά κλίση προς τα εμπρός, να πιέζει ελαφρά τα πτερύγια της μύτης, κρατώντας την κλειστή για περίπου δέκα λεπτά και να φτύνει ήπια όποια ποσότητα αίματος πιθανά να έρχεται στο στόμα του.
Ρινορραγία: Ποια είναι τα συνήθη αίτια;
Συχνή αιτία ρινορραγίας είναι τα κρυολογήματα, ή ξηρότητα λόγω έκθεσης σε χώρους με κλιματισμό, η ελλιπής ενυδάτωση, η αλλεργική ρινίτιδα, οι πολύποδες, το στραβό διάφραγμα. Ακόμη η υπέρταση όταν δε ρυθμίζεται αποτελεσματικά, διαταραχές στην πήξη λόγω αντιπηκτικής αγωγής, διάφορες αιματολογικές παθήσεις, κληρονομικές παθήσεις όπως η Rendu Osler (διαταραχή των αιμοφόρων αγγείων της ρινός και των βλεννογόνων που μπορεί να απολήξει σε επικίνδυνη αιμορραγία), καλοήθεις και κακοήθεις όγκοι της μύτης και του ρινοφάρυγγα, φλεγμονές όπως η ιγμορίτιδα και εργασία σε ανθυγιεινούς χώρους.
Μην ξεχνάμε επίσης τις πιο απλές αιτίες της ρινορραγίας, που σχετίζονται με τις καθημερινές μας συνήθειες, τα καυτά ροφήματα, την έντονη έκθεση στον ήλιο, την υπερβολική άσκηση με βάρη στο γυμναστήριο και τη χρόνια δυσκοιλιότητα. Στα παιδιά δεν πρέπει να ξεχνάμε τα ξένα σώματα ,την ατρησία της ρινικής χοάνης, τις συχνές φλεγμονές από τα κρεατάκια και πιο σπάνιες καταστάσεις όπως η κυστική ίνωση.
Ρινορραγία: Αναλύοντας τα 6 βασικά αίτια
Ξηρότητα ρινικών βλεννογόνων
Αποτελεί κοινή αιτία ρινορραγίας. Η κεντρική θέρμανση και ο κλιματισμός προκαλούν ξηρότητα στο εσωτερικό της μύτης, με αποτέλεσμα να σχηματίζεται ένας φλοιός, που όταν επιχειρήσετε να αφαιρέσετε, προκαλείται αιμορραγία. Χρησιμοποιείτε υγραντήρα και πίνετε άφθονα υγρά για να αποτρέψετε την ξηρότητα των βλεννογόνων. Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιείτε κάποιο ρινικό διάλυμα.
Χτύπημα στη μύτη
Οι παίκτες ποδοσφαίρου, μπάσκετ κλπ. παθαίνουν συχνά ρινορραγίες λόγω χτυπημάτων. Ακόμη και ένα πιο ήπιο χτύπημα μπορεί να προκαλέσει ρινορραγία, καθώς τα αιμοφόρα αγγεία της μύτης είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα.
Κρυολόγημα και εποχικές αλλεργίες
Τα κρυολογήματα και οι εποχικές αλλεργίες προκαλούν διόγκωση των ρινικών οδών και συσσώρευση βλέννας στη μύτη. Οι επαναλαμβανόμενες και έντονες προσπάθειες να απομακρύνει κάποιος τη βλέννα από τη μύτη μπορεί να προκαλέσει ρήξη των αιμοφόρων αγγείων και αιμορραγία.
Φάρμακα
Τα φάρμακα για την αραίωση του αίματος, όπως η ασπιρίνη και η βαρφαρίνη για την αντιμετώπιση των καρδιακών παθήσεων ή του εγκεφαλικού, μπορούν να μετατρέψουν μια μικρή ρινορραγία σε κάτι πολύ σοβαρό. Αν παίρνετε τέτοια φάρμακα και αιμορραγεί η μύτη σας, ζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια.
Κληρονομικές παθήσεις
Κάποιες κληρονομικές παθήσεις μπορεί να προκαλέσουν μη φυσιολογική ανάπτυξη των αιμοφόρων αγγείων, συμπεριλαμβανομένων αυτών της μύτης. Οι συχνές ρινορραγίες είναι σύμπτωμα παθήσεων όπως η κληρονομική αιμορραγική τηλε-αγγειεκτασία (ΚΑΤ) ή Συνδρομο των Osler- Weber – Rendu. Οι χρόνιες παθήσεις επηρεάζουν την πήξη του αίματος και μπορούν να μετατρέψουν μια μικρή ρινορραγία σε σοβαρή αιμορραγία.
Πολύποδες
Μη φυσιολογικές αναπτύξεις στη μύτη, όπως οι πολύποδες ή ένας όγκος, μπορούν να προκαλέσουν ρινορραγία. Αν και οι ρινικοί όγκοι είναι σπάνιοι, μπορεί να προκαλέσουν αιμορραγία, ειδικά εάν συνοδεύονται από συμφόρηση. Οι συχνές ρινορραγίες στους ενήλικες θα πρέπει πάντα να ελέγχονται από έναν ειδικό για να αποκλειστούν επικίνδυνες αιτίες.
Ρινορραγία: Πώς γίνεται η διάγνωση;
Βασική εξέταση είναι η ενδοσκόπηση με την οποία ελέγχουμε εύκολα και ανώδυνα στο ιατρείο τη μύτη και το ρινοφάρυγγα. Ανάλογα με τα ευρήματα κάποιες φορές, είναι απαραίτητος ο απεικονιστικός έλεγχος με αξονική ή μαγνητική τομογραφία και ο αιματολογικός έλεγχος για να αποκλείσουμε κάποιο αιματολογικό νόσημα.
Ρινορραγία: Ποια είναι η αντιμετώπιση;
Η αντιμετώπιση είναι διαφορετική ανάλογα με το αίτιο που προκαλεί τη ρινορραγία. Αν εντοπιστεί κάποιο αγγείο στο μπροστινό μέρος της μύτης, μπορεί να γίνει καυτηριασμός τη στιγμή της ενδοσκόπησης στο ιατρείο, και στα παιδιά και στους ενήλικες. Αν διαπιστωθεί μεγάλο οπίσθιο αγγείο, χρειάζεται ενδοσκοπική αντιμετώπιση του αγγείου που αιμορραγεί με γενική νάρκωση, σε συνδυασμό πολλές φορές με προσθιοπίσθιο πωματισμό. Αν η αιτία της ρινορραγίας είναι η αλλεργία, χρειάζεται φαρμακευτική αντιμετώπιση της αλλεργικής ρινίτιδας.
Στην περίπτωση χρόνιας παραρρινοκολπίτιδας ή πολυπόδων στη μύτη, χρειάζεται χειρουργική αντιμετώπιση με τις νεότερες ενδοσκοπικές μεθόδους. Ένα στραβό διάφραγμα επίσης επηρεάζει το ρινικό βλεννογόνο και τον κάνει πιο εύθριπτο και αιμορραγικό, οπότε σ’ αυτήν την περίπτωση χρειάζεται ενδοσκοπική χειρουργική αντιμετώπιση του διαφράγματος και των κογχών. Σε ασθενείς που πάσχουν από το σύνδρομο Rendu Osler χρειάζεται αντιμετώπιση με εφαρμογή laser.
Στα παιδιά, οι συχνές και επιμένουσες ρινορραγίες μπορεί να συνδέονται με τη χρόνια αδενοειδίτιδα και γι’ αυτό πολλές φορές είναι απαραίτητη η χειρουργική αντιμετώπιση με αφαίρεση των αδενοειδών εκβλαστήσεων(κρεατάκια). Δεν πρέπει να ξεχνάμε ειδικά στα παιδιά να γίνει σχολαστική ενδοσκόπηση, ώστε να αποκλειστεί ένας καλοήθης αγγειακός όγκος, το γνωστό ρινοΐνωμα, το οποίο θέλει χειρουργική αντιμετώπιση σε συνδυασμό με εμβολισμό.
Ρινορραγία: Πότε ο ασθενής πηγαίνει στον ιατρό;
Σε επαναλαμβανόμενα επεισόδια ρινορραγίας, ή σε ρινορραγία που δε σταματά σε λίγα λεπτά, σε περιπτώσεις που ο ασθενής λαμβάνει αντιπηκτικά, έχει κάποιο υποκείμενο νόσημα ή κάνει χημειοθεραπείες.
Τα παιδιά συχνά εμφανίζουν, τη λεγόμενη, ιδιοπαθή ρινορραγία, χωρίς κάποιο συγκεκριμένο παθολογικό αίτιο, η οποία και παύει μετά την εφηβεία. Αν οι ρινορραγίες είναι συχνές, οπίσθιες, χωρίς κάποιον προφανή λόγο -όπως κάποιο χτύπημα, ερεθισμός, υψηλός πυρετός, έλλειψη υγρασίας στη μύτη- και σας προκαλεί ανησυχία, δεν έχετε παρά να επισκεφθείτε τον ιατρό σας, που με τις κατάλληλες ερωτήσεις και την εξέταση της μύτης, θα διαπιστώσει το αίτιο.