Η συγκοπή έχει ως αποτέλεσμα την παροδική απώλεια της συνείδησης και μπορεί – ανάλογα με την αιτία της- να είναι καλοήθης ή κακοήθης.

Τι ονομάζουμε συγκοπή;

Το συγκοπτικό επεισόδιο είναι η παροδική απώλεια συνείδησης που οφείλεται σε παροδική υποαιμάτωση του εγκεφάλου.

Μετά το επεισόδιο ο ασθενής ανακτά πλήρως τη συνείδηση του ύστερα από σύντομο χρονικό διάστημα.

Ο ορισμός αυτός δίνεται για να διαχωριστεί η συγκοπή από άλλα αίτια απώλειας συνείδησης όπως το κόμμα (σηπτικό, μετατραυματικό, καρδιογενές) και άλλα νευρολογικά ή ψυχιατρικά αίτια όπως η επιληψία ή υστερία (ψευδοσυγκοπή).

Ποια είναι τα αίτια της συγκοπής & πώς γίνεται η πρώτη εκτίμηση;

Η συγκοπή δεν είναι διάγνωση αλλά σύμπτωμα.

• Τα αίτια της κατά σειρά συχνότητας μπορεί να είναι η νευροκαρδιογενής συγκοπή γνωστή και ως βαγοτονικό επεισόδιο ή κοινή λιποθυμία, η ορθοστατική υπόταση που αφορά κυρίως τους ηλικιωμένους, οι καρδιακές αρρυθμίες όπως σημαντικές βραδυκαρδίες ή κοιλιακές ταχυκαρδίες και δομικές νόσοι της καρδιάς όπως η καρδιακή ανεπάρκεια, η στεφανιαία νόσος ή η σοβαρή στένωση της αορικής βαλβίδας.
• Λόγω της ετερογένειας των καταστάσεων που προκαλούν συγκοπή η πρόγνωση μπορεί να είναι καλοήθης, όπως στη νευροκαρδιογενή συγκοπή αλλά και αίτιο αιφνιδίου θανάτου όπως σε κάποιες καρδιακές αρρυθμίες.
• Η πρώτη εκτίμηση μπορεί να γίνει με μέτρηση της πίεσης και διενέργεια ηλεκτροκαρδιογραφήματος την στιγμή του επεισοδίου. Κάτι τέτοιο δεν είναι φυσικά πάντα εφικτό καθώς μπορεί να συμβεί αιφνίδια σε διαφορετικές συνθήκες και σε διαφορετικά μέρη.
• Ο ιατρός από την περιγραφή του ιστορικού του επεισοδίου μπορεί να αντλήσει πολύτιμες πληροφορίες που θα τον κατευθύνουν στην διάγνωση.

Πως γίνεται η διάγνωση της συγκοπής;

Η πρώτη εκτίμηση μπορεί να γίνει με μέτρηση της πίεσης και διενέργεια ηλεκτροκαρδιογραφήματος την στιγμή του επεισοδίου. Κάτι τέτοιο δεν είναι φυσικά πάντα εφικτό καθώς μπορεί να συμβεί αιφνίδια σε διαφορετικές συνθήκες και σε διαφορετικά μέρη.

Ο ιατρός από την περιγραφή του ιστορικού του επεισοδίου μπορεί να αντλήσει πολύτιμες πληροφορίες που θα τον κατευθύνουν στην διάγνωση.

Παρά τις διαγνωστικές εξετάσεις που γίνονται για την διερεύνηση της αιτίας όπως δοκιμασία ανάκλισης (tilt test) για την νευροκαρδιογενή συγκοπή, καταγραφή 24ωρου καρδιογραφήματος (holter ρυθμού) για αρρυθμίες ή υπερηχογραφήματος καρδιάς και δοκιμασία κόπωσης για διερεύνηση καρδιακών νόσων, σε πολλές περιπτώσεις δεν μπορεί να γίνει άμεσα διάγνωση της αιτίας. Έτσι σε κάποιες περιπτώσεις που πιθανολογούνται καρδιακές αρρυθμίες και τα επεισόδια εμφανίζονται σε πολύ αραιά διαστήματα μπορεί να χρειαστεί να εμφυτευθούν ειδικές συσκευές στον ασθενή που καταγράφουν συνεχώς τον καρδιακό ρυθμό (συσκευές κλειστής αγκύλης ή loop recorders). Έχουν μέγεθος παρόμοιο με συσκευή USB και διάρκεια ζωής ως και 3 χρόνια.

Πως αντιμετωπίζεται το συγκοπτικό επεισόδιο;

H αντιμετώπιση της γίνεται ανάλογα με την αιτία της από ειδικό ιατρό και μπορεί να είναι πολύ απλή, όπως υγιεινοδιαιτητικά μέτρα για την νευροκαρδιογενή συγκοπή, ή πιο σύνθετη, όπως εμφύτευση καρδιακού βηματοδότη ή απινιδωτή για καρδιακές αρρυθμίες.