Εκτός από το σφίξιμο στο στήθος, το έμφραγμα εκδηλώνεται και με άλλα συμπτώματα που χρίζουν προσοχής.

Σε αρκετές περιπτώσεις το έμfραγμα «χτυπά» αιφνιδίως και εκδηλώνεται με έντονα συμπτώματα, ωστόσο στις περισσότερες περιπτώσεις ξεκινά με ήπιους πόνους και αίσθημα δυσφορίας. Ο πάσχων συχνά δεν αντιλαμβάνεται ότι κάτι δεν πάει καλά και χάνεται πολύτιμος χρόνος έως ότου διαπιστωθεί το επεισόδιο.

Τα κυριότερα συμπτώματα του εμφράγματος

–Δυσφορία στην περιοχή του στήθους: Πολλές φορές, το μοναδικό σύμπτωμα είναι το έντονο αίσθημα πίεσης στο θώρακα, με την ενόχληση να μοιάζει με το «πιάσιμο» από τη γυμναστική. Ο πόνος δεν είναι πάντα διαπεραστικός, μπορεί να είναι ήπιος και να αντανακλά στον ώμο, το χέρι, τον αυχένα ή το σαγόνι.

– Δυσφορία σε άλλες περιοχές του σώματος: Κυρίως στο επάνω μέρος του σώματος, όπως στα χέρια, στην πλάτη και στη μέση, στον αυχένα, στο σαγόνι ή στο στομάχι.

–Δύσπνοια: Εάν παρουσιάζετε δυσκολίες στην αναπνοή ακόμη και μετά από πολύ ήπια σωματική άσκηση (π.χ. όταν ανεβαίνετε σκάλες), καλό θα είναι να το αναφέρετε στο γιατρό σας. Επίσης, οι δυσκολίες στην αναπνοή σε ύπτια θέση (ανάσκελα) μπορεί να υποδεικνύουν διαταραχή στη λειτουργία των βαλβίδων της καρδιάς.

-Συμπτώματα γρίπης: Η ναυτία, η κόπωση και ο κρύος ιδρώτας, συμπτώματα που εκδηλώνονται συνήθως όταν αντιμετωπίζουμε μια γρίπη, μπορεί να υποδεικνύουν ανεπαρκή αιμάτωση της καρδιάς.

–Ζαλάδα: Η ζαλάδα και η «θολούρα» μπορεί να αποτελούν ενδείξεις ότι υπάρχει απόφραξη σε αιμοφόρο αγγείο ή δυσλειτουργία σε βαλβίδα της καρδιάς, ιδιαίτερα εάν οι ενοχλήσεις συνοδεύονται από αρρυθμίες (ακανόνιστος καρδιακός παλμός).

-Κόπωση ή υπνηλία: Αρκετές γυναίκες, κυρίως, εκδηλώνουν έντονη κόπωση περίπου μία εβδομάδα πριν το έμφραγμα. Η κόπωση στην περίπτωση αυτή συνοδεύεται συχνά από δυσκολίες στον ύπνο.

– Στυτική δυσλειτουργία: Στους άνδρες, έχει αποδειχθεί ότι η στυτική λειτουργία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την υγεία της καρδιάς. Συγκεκριμένα, η στυτική δυσλειτουργία αποτελεί συχνά σύμπτωμα της αρτηριοπάθειας. Η συσσώρευση πλάκας στις αρτηρίες μπορεί να οδηγήσει σε δυσκολίες επίτευξης ή διατήρησης ικανοποιητικής στύσης.

-Ροχαλητό ή υπνική άπνοια: Το δυνατό ροχαλητό είναι το πλέον χαρακτηριστικό σύμπτωμα της υπνικής άπνοιας, μιας διαταραχής που συνεπάγεται προσωρινή διακοπή της αναπνοής, μία ή και περισσότερες φορές κατά τη διάρκεια του ύπνου. Η υπνική άπνοια συνδέεται με ποικίλες βιολογικές μεταβολές που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφράγματος και εγκεφαλικού επεισοδίου. Το ροχαλητό μπορεί επίσης να αποτελεί σύμπτωμα για κολπική μαρμαρυγή, το συνηθέστερο τύπο αρρυθμίας.

-Αιμορραγία, πόνος ή οίδημα στα ούλα: Η κακή κατάσταση των ούλων είναι σύνηθες σύμπτωμα της περιοδοντίτιδας. Η περιοδοντίτιδα αυξάνει τους δείκτες φλεγμονής σε ολόκληρο το σώμα, παράγοντας που αυξάνει τον κίνδυνο για αθηροσκλήρωση και έμφραγμα.

-Πρησμένα πόδια: Το πρήξιμο των κάτω άκρων μπορεί να αποτελεί σύμπτωμα της συμφορητικής καρδιακής ανεπάρκειας.

-Δυσπεψία ή καούρα: Αυτές οι φαινομενικά ήπιες ενοχλήσεις θεωρούνται ένδειξη καρδιοπάθειας όταν αποτελούν χρόνιο πρόβλημα.

Μήπως είναι έμφραγμα; Οι διαφορές με την κρίση πανικού

Κρίση πανικού ή έμφραγμα; Δεν είναι λίγες οι φορές που το στρες και οι κρίσεις πανικού κάνουν την εμφάνιση τους με σωματικές εκδηλώσεις, μπερδεύοντας τον ασθενή και κάνοντας δύσκολο να καταλάβει κανείς για τι πραγματικά πρόκειται.

Τα συμπτώματα εμφανίστηκαν ξαφνικά: νιώσατε ένα σφίξιμο στο στήθος, η καρδιά σας άρχισε να κτυπά σαν τρελή και αρχίσατε να ιδρώνετε έντονα. Το μυαλό σας πηγαίνει αμέσως στο έμφραγμα.

Ή μήπως είναι μια κρίση πανικού, η συχνότητα της οποίας έχει αυξηθεί κατακόρυφα μεσούσης της πανδημίας που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός;

Η διάκριση των δύο καταστάσεων δεν είναι πάντοτε εύκολη και αυτό επιτείνει την αγωνία και το στρες των πασχόντων. Και οι δύο όμως είναι σοβαρές, γι’ αυτό έχει σημασία να αντιληφθείτε αμέσως τι συμβαίνει ώστε να ζητήσετε την κατάλληλη βοήθεια.

Κρίση πανικού ή έμφραγμα: Τα συμπτώματα που συνοδεύουν το έμφραγμα

Το έμφραγμα του μυοκαρδίου εκδηλώνεται όταν ένα τμήμα της καρδιάς δεν τροφοδοτείται με αρκετό αίμα. Αυτό συνήθως συμβαίνει επειδή αποφράσσεται κάποια από τις στεφανιαίες αρτηρίες της καρδιάς. Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα του εμφράγματος είναι:

• Πόνος ή πίεση στο στήθος
• Δυνατοί ή γρήγοροι κτύποι της καρδιάς
• Αίσθημα ζάλης ή τάση λιποθυμίας
• Εφίδρωση (ιδίως κρύος ιδρώτας)
• Πόνος ή ενόχληση στο άνω τμήμα του σώματος (π.χ. στη γνάθο, τον λαιμό, το μπράτσο, τον ώμο, την πλάτη)
• Δύσπνοια
• Ναυτία ή έμετος
• Αίσθημα επικείμενης καταστροφής

Το έμφραγμα μπορεί να απειλήσει τη ζωή. Επομένως δεν πρέπει να περιμένετε για να δείτε αν θα υποχωρήσουν τα συμπτώματα. Αμέσως μόλις τα αισθανθεί κάποιος, πρέπει να πάει στον γιατρό.

Κρίση πανικού ή έμφραγμα: Η εκδήλωση της κρίσης πανικού

Η κρίση πανικού είναι η αιφνίδια ανάπτυξη ακραίου φόβου ή άγχους. Οι κρίσεις αυτές δεν απειλούν τη ζωή. Μπορούν όμως να επηρεάσουν αρνητικά την ποιότητα της ζωής και την ψυχική ευεξία.

Όσοι εκδηλώνουν τακτικά ή συχνά κρίσεις πανικού, ενδέχεται να πάσχουν από διαταραχή πανικού, ένα είδος αγχώδους διαταραχής.

Ωστόσο όλοι μπορεί να παρουσιάσουν μια μεμονωμένη κρίση πανικού, ειδικά στις δύσκολες εποχές που περνάμε λόγω του κορωνοϊού. Στα συμπτώματα που έχει η κρίση πανικού συμπεριλαμβάνονται:

• Αιφνίδιο αίσθημα άγχους και φόβου
• Πόνος στο στήθος
• Δυσκολία στην αναπνοή
• Αίσθημα επικείμενης καταστροφής
• Δυνατοί ή γρήγοροι κτύποι της καρδιάς
• Εφίδρωση
• Τρόμος (τρέμουλο) του σώματος
• Αδυναμία ή ζάλη
• Πόνος στο στομάχι ή ναυτία

Κρίση πανικού ή έμφραγμα: Οι διαφορές στα συμπτώματα

Τα συμπτώματα των δύο αυτών καταστάσεων μοιάζουν ανησυχητικά πολύ. Ωστόσο δεν είναι ακριβώς τα ίδια, αλλά υπάρχουν κύριες διαφορές σε μερικά βασικά σημεία:

• Στη θέση του πόνου: Οι δύο καταστάσεις προκαλούν πόνο στο στήθος. Ωστόσο όταν ένας άνθρωπος έχει έμφραγμα, ο πόνος του αντανακλά σε άλλα τμήματα του κορμού. Μπορεί λ.χ. να προσβάλλει και το σύστοιχο μπράτσο, τη γνάθο ή τον λαιμό. Αν πρόκειται για κρίση πανικού, ο πόνος συνήθως περιορίζεται στο στήθος.
• Στην αίσθηση του πόνου: Το έμφραγμα προκαλεί πόνο που μοιάζει με πίεση στο στήθος, σαν να έχει καθίσει κάτι βαρύ πάνω σας. Μπορεί επίσης να προκαλεί μια αίσθηση σαν καούρα (ένα κάψιμο πίσω από το στέρνο). Αντίθετα, η κρίση πανικού συχνά προκαλεί έναν οξύ πόνο, σαν μαχαιριά (αυτός ο πόνος δεν είναι τυπικός για το έμφραγμα). Επιπλέον, οι ασθενείς με κρίσεις πανικού νιώθουν μια δυσφορία στο στήθος ή στον τρόπο που κτυπά ξέφρενα η καρδιά τους, που δεν μπορούν να περιγράψουν εύκολα.

Κρίση πανικού ή έμφραγμα: Οι διαφορές στις αιτίες

Το έμφραγμα του μυοκαρδίου συχνά εκδηλώνεται μετά από την άσκηση ή άλλου είδους σωματική καταπόνηση. Αυτό όμως δεν συμβαίνει με την κρίση πανικού.

Ένας άνθρωπος που ανεβαίνει λ.χ. πολλές σκάλες, μπορεί να πάθει έμφραγμα. Δεν θα πάθει όμως κρίση πανικού, εάν δεν υπάρχει κάποιο συναισθηματικό αίτιο.

Τι συμβαίνει, όμως, όταν οι δύο καταστάσεις συμβαίνουν τη νύχτα; Είναι γεγονός πως και τα δύο μπορεί να συμβούν στη διάρκεια του ύπνου.

Η διαφορά όμως είναι πως οι άνθρωποι με νυχτερινές κρίσεις πανικού, συνήθως τις εκδηλώνουν και στη διάρκεια της ημέρας. Επομένως, δεν πρόκειται για ανθρώπους με μεμονωμένη κρίση αλλά μάλλον με διαταραχή πανικού.

Επομένως, αν νιώσετε το βράδυ πόνο στο στήθος ή/και κάποια άλλα από τα προαναφερθέντα συμπτώματα, αλλά δεν έχετε ιστορικό κρίσεων πανικού, ενδέχεται να παθαίνετε έμφραγμα. Συνεπώς πρέπει να πάτε αμέσως στον γιατρό.

Κρίση πανικού ή έμφραγμα: Οι διαφορές στη διάρκεια

Τα συμπτώματα της κρίσης πανικού συνήθως διαρκούν από λίγα λεπτά έως μία ώρα. Ύστερα εξαφανίζονται και ο πάσχων αισθάνεται πολύ καλύτερα. Ωστόσο αυτό δεν συμβαίνει με το έμφραγμα.

Ο πόνος και τα άλλα συμπτώματα του εμφράγματος συνήθως εκδηλώνονται σε κύματα, με εξάρσεις και υφέσεις. Τα εμφράγματα μπορεί να προκαλέσουν ανυπόφορο πόνο, εντάσεως 9 ή 10 στην κλίμακα του πόνου.

Στη συνέχεια, όμως, ο πόνος μπορεί να μειωθεί στο 3 ή στο 4, πριν επιδεινωθεί πάλι. Μπορεί, λοιπόν, να αλλάξει ο πόνος, αλλά δεν εξαφανίζεται.

Μπορεί εξ άλλου το έμφραγμα να μοιάζει σαν να εμφανίστηκε «από το πουθενά», αλλά πολλές φορές έχουν προηγηθεί επεισόδια στηθάγχης. Η στηθάγχη είναι πόνος στο στήθος λόγω καρδιοπάθειας, που εκδηλώνεται επί ημέρες ή και εβδομάδες πριν από το καρδιακό επεισόδιο.

Μπορεί να νιώθετε σποραδικά μια σουβλιά ή λίγο πόνο στον ώμο και το στήθος που σύντομα υποχωρεί, οπότε νομίζετε ότι είναι κάτι άλλο. Τα συμπτώματα αυτά συνήθως εκδηλώνονται μετά από άσκηση, μεγάλο άγχος ή ένα πλούσιο γεύμα.

Κάποια στιγμή όμως ο πόνος επανεμφανίζεται εντονότερος ή αισθάνεστε ότι κάτι δεν πάει καλά. Και τότε εκδηλώνεται το έμφραγμα.

Κρίση πανικού ή έμφραγμα: Πρόληψη κατά του εμφράγματος

Μπορούμε να προλάβουμε την πάθηση εάν ακολουθήσουμε στην ζωή μας κάποιους βασικούς κανόνες :

• Να επανέλθουμε στον παραδοσιακό μεσογειακό τρόπο διατροφής, στη μεσογειακή δίαιτα όπως είναι γνωστή παγκοσμίως πλέον. Ο τρόπος αυτός διατροφής έχει αποδειχθεί ότι μειώνει την πιθανότητα εμφράγματος και προσπαθούν να τον εφαρμόσουν λαοί με εντελώς διαφορετικές διατροφικές συνήθειες.
• Να μη καπνίζουμε. Οι ελεύθερες ρίζες οξυγόνου, το μονοξείδιο του άνθρακα, η νικοτίνη και άλλες ουσίες που δημιουργούνται ή απελευθερώνονται κατά τη διαδικασία του καπνίσματος ευνοούν την πρόωρη ανάπτυξη αθηρωματικών βλαβών, αλλά και τη θρόμβωση.
• Να ασκούμαστε. Μέτρια καθημερινή άσκηση, όχι πρωταθλητισμός, βοηθά με πολλούς τρόπους. Πρωταρχικά αυξάνει την καύση των θερμίδων, περιορίζει τη συσσώρευση λίπους, καταπολεμά την παχυσαρκία, διατηρεί το άτομο σε φόρμα και το κάνει ευδιάθετο και αισιόδοξο.
• Όσοι πάσχουν από αρτηριακή υπέρταση και σακχαρώδη διαβήτη να φροντίσουν να διατηρούν την αρτηριακή τους πίεση και το σάκχαρο του αίματός τους σε φυσιολογικά, κατα το δυνατό, επίπεδα με κατάλληλη διατροφή και φαρμακευτική αγωγή αν χρειάζεται. Η αρτηριακή υπέρταση και ο σακχαρώδης διαβήτης βλάπτουν, γενικά, τις αρτηρίες και ειδικότερα τις στεφανιαίες αρτηρίες, ιδιαίτερα όταν οι παθήσεις αυτές δεν είναι καλά ρυθμισμένες.