Η ηλίαση αποτελεί τον πιο κοινό τύπο θερμοπληξίας. Προκαλείται από την παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο (θερμική ακτινοβολία), η οποία, πολλές φορές, μπορεί να οδηγήσει και σε θερμική εξάντληση.
Eιδικότερα, αποτελεί μια παθολογική κατάσταση, η οποία προκαλείται από την παρατεταμένη έκθεση της κεφαλής και του αυχένα στις υπεριώδεις ακτίνες του ηλίου κατά τις θερμές ώρες του καλοκαιριού.
Συνήθως, παρατηρείται αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος, λόγω αδυναμίας ρύθμισής της, με αποτέλεσμα την υπερθέρμανση του οργανισμού.
Αίτια ηλίασης
Η ηλίαση μπορεί να συμβεί από:
- Έκθεση σε ζεστό περιβάλλον.
- Έντονη δραστηριότητα σε υψηλή θερμοκρασία.
- Ζεστά ρούχα που εμποδίζουν τον ιδρώτα να εξατμίζεται και να δροσίζει το σώμα.
- Κατανάλωση αλκοόλ, μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα του σώματός σας να ρυθμίζει τη θερμοκρασία σας.
- Αφυδάτωση, λόγω της αύξησης της εφίδρωσης.
Ποια είναι τα συμπτώματα της ηλίασης;
Τα συμπτώματα της ηλίασης είναι χαρακτηριστικά και διαφέρουν ανάλογα το βαθμό ηλίασης.
Ήπια μορφή
Μέτρια μορφή
- Δέκατα και πονοκέφαλος
- Ναυτία
- Εμετός
- Γρήγορη αναπνοή
- Τάση λιποθυμίας
- Μυϊκή αδυναμία ή κράμπες
- Μειωμένη εφίδρωση
- Εγκαύματα ή φυσαλίδες στο δέρμα
Βαριά μορφή
- Παραλήρημα και σύγχυση
- Σπασμοί
- Παραισθήσεις
- Σκούρα ούρα (ένδειξη αφυδάτωσης)
- Ωχρή επιδερμίδα
- Υψηλός πυρετός
Ηλίαση: πόσο διαρκεί
Σε περίπτωση που τα συμπτώματα της ηλίασης δεν βελτιωθούν εντός μιας ώρας, είναι καλό να ζητήσετε ιατρική βοήθεια.
Ανάλογα τη βαρύτητα της ηλίασης, μπορούν να διαρκέσουν έως 2 ημέρες. Όμως, ο οργανισμός είναι πιθανό να συνέλθει από την ηλίαση από 2 μήνες έως 1 χρόνο.
Τι είναι η θερμοπληξία;
Ως θερμοπληξία χαρακτηρίζεται η υπερθέρμανση του σώματος (υπερθερμία) και πρόκειται για μια βαριά και κλινικά επείγουσα κατάσταση.
Ποιες μορφές θερμοπληξίας υπάρχουν;
H θερμοπληξία ανήκει στην κατηγορία των θερμικών κακώσεων κατά το Advanced Trauma Life Support ( ATLS ). Διαχωρίζεται σε 2 κλινικές μορφές, την κλασική θερμοπληξία και τη θερμοπληξία λόγω άσκησης.
Κλασική θερμοπληξία: το κύριο αίτιο εκδήλωσης είναι η έκθεση σε ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες και πλήττει συνήθως άτομα που δεν έχουν τους κατάλληλους θερμορυθμιστικούς μηχανισμούς (για παράδειγμα ηλικιωμένοι, άτομα με καρδιαγγειακά προβλήματα)
Θερμοπληξία λόγω άσκησης: πλήττονται συνήθως νεαρά άτομα και άτομα που αθλούνται σε εξωτερικούς χώρους και κάτω από ακραία υψηλές περιβαλλοντικές θερμοκρασίες, καθώς και υψηλό ποσοστό ατμοσφαιρικής υγρασίας.
Συμπτώματα θερμοπληξίας;
- Υψηλή θερμοκρασία σώματος: Η αυξημένη θερμοκρασία σώματος είναι το κύριο χαρακτηριστικό της θερμοπληξίας.
- Διανοητικές διαταραχές: Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν σύγχυση, επιληπτικές κρίσεις (ιδιαίτερα στα παιδιά), παραλήρημα, ευερεθιστότητα και κώμα.
- Μεταβολές στην εφίδρωση: Σε κατάσταση θερμοπληξίας το δέρμα μετατρέπεται σε ζεστό και ξηρό (απουσία εφίδρωσης-όψιμο σύμπτωμα)
- Ναυτία: Αίσθημα αδιαθεσίας ή ανάγκης προς έμετο.
- Πονοκέφαλος: Ένας σφύζων πονοκέφαλος που εντοπίζεται κυρίως στο μέτωπο ή σε ολόκληρο το κρανίο.
- Μεταβολή χρώσης της επιδερμίδας: Το δέρμα μετατρέπεται σε κόκκινο καθώς το σώμα γίνεται πιο ζεστό.
- Αναπνοή: Η αναπνοή μπορεί να γίνει πιο γρήγορη και πιο ρηχή.
- Καρδιακός ρυθμός: Καθώς το σώμα προσπαθεί να κρυώσει, η καρδιά υφίσταται αυξανόμενη πίεση προκαλώντας αύξηση του καρδιακού παλμού.
Ομάδες κινδύνου
Παρόλο που όλοι διατρέχουν υψηλό κίνδυνο για ηλίαση, μετά από παρατεταμένη έκθεση, υπάρχουν ορισμένες ομάδες πληθυσμού που είναι πιο ευπαθείς. Αυτές είναι οι εξής:
- Ηλικιωμένα άτομα
- Παιδιά και βρέφη
- Άτομα με καρδιαγγειακά προβλήματα
- Άτομα με νεφρική ανεπάρκεια
- Άτομα με σακχαρώδη διαβήτη
- Όσοι αντιμετωπίζουν ειδικές παθολογικές καταστάσεις
Ηλίαση: Αντιμετώπιση
Σε περίπτωση που υπάρχει υπόνοια ή εκδηλώσετε οποιοδήποτε σύμπτωμα που σας παραπέμπει στην ηλίαση, τότΕ :
- Απομακρυνθείτε απευθείας από τον ήλιο και μεταφερθείτε σε ένα σκιερό μέρος.
- Ξαπλώστε και σηκώστε ελαφρά τα πόδια πιο ψηλά.
- Δροσίστε γρήγορα το σώμα, χρησιμοποιώντας οποιοδήποτε μέσο διαθέτετε. Για παράδειγμα, μπορείτε να κάνετε κομπρέσες με μια δροσερή πετσέτα ή να ψεκαστείτε με σπρέι νερού. Τα κρύα επιθέματα στις μασχάλες, τον αυχένα και γενικά στο σώμα είναι επίσης πολύ ωφέλιμα. Παράλληλα, παρακολουθήστε τη θερμοκρασία του σώματος και συνεχίστε τις προσπάθειες ψύξης, έως ότου η θερμοκρασία του σώματος κατέβει.
- Ενυδατωθείτε με άφθονο νερό. Αθλητικά ποτά ή ηλεκτρολύτες είναι μια καλή βοήθεια.
- Ζητήστε ιατρική βοήθεια το συντομότερο δυνατό.
Τρόποι πρόληψης
Σε κάθε περίπτωση, η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη. Μερικές σημαντικές οδηγίες:
- Προσπαθήστε να μην εκτίθεστε στον ήλιο πολλές ώρες.
- Αποφύγετε τον ήλιο μεταξύ 11πμ και 3μμ.
- Χρησιμοποιήστε αντηλιακό με SPF30 ή περισσότερο.
- Προσέξτε το ρουχισμό σας, επιλέξτε ελαφριά και ανοιχτόχρωμα ρούχα.
- Ενυδατώστε τακτικά τον οργανισμό σας. Η κατανάλωση καφεΐνης και τα αλκοολούχων ποτών δεν βοηθούν στην ενυδάτωση του οργανισμού.
- Μπορείτε να προβείτε σε λήψη ηλεκτρολυτών, οι οποίοι παράγουν ενέργεια και συνεισφέρουν στην καλύτερη ενυδάτωση του οργανισμού.
- Σημαντική είναι, εξίσου, η τήρηση μιας ενυδατικής διατροφής, η οποία θα περιλαμβάνει πολλά φρούτα και λαχανικά, ενδεικτικά προτιμήστε το καρπούζι, το πεπόνι και τα αγγούρια.
- Η άσκηση σε εξωτερικό χώρο με υψηλή θερμοκρασία καλύτερα να αποφεύγεται.
Άλλοι τρόποι για να αποφύγετε την ηλίαση:
- Παρακολούθηση του χρώματος των ούρων σας. Τα πιο σκούρα ούρα είναι σημάδι αφυδάτωσης. Φροντίστε να πίνετε αρκετά υγρά για να διατηρήσετε τα ούρα πολύ ανοιχτού χρώματος.
- Μέτρηση του βάρους σας πριν και μετά τη σωματική δραστηριότητα. Η παρακολούθηση του χαμένου βάρους του νερού μπορεί να σας βοηθήσει να προσδιορίσετε πόση ποσότητα υγρών πρέπει να πίνετε.