Τα κόκκινα, ερεθισμένα μάτια με φαγούρα είναι ένα ενοχλητικό σύμπτωμα που συχνά είναι δύσκολο να το διαχειριστεί κάποιος. Είναι ιδιαίτερα συνηθισμένο την άνοιξη λόγω των εποχικών αλλεργιών, μπορεί όμως να οφείλεται και σε μια σειρά άλλων αιτίων. Ποιες είναι αυτές οι αιτίες και πώς μπορείτε να τις αντιμετωπίσετε;
Ξηροφθαλμία
Η μειωμένη ενυδάτωση του ματιού έχει σαν αποτέλεσμα τον ερεθισμό και τη φλεγμονή. Η φλεγμονή είναι αυτή που ευθύνεται για το κοκκίνισμα. Η ξηροφθαλμία είναι συχνότερη στα άτομα άνω των 50 ετών, ωστόσο παρατηρείται και σε νεότερους ανθρώπους που εργάζονται πολλές ώρες σε υπολογιστή. Οι γυναίκες προχωρημένης ηλικίας είναι πιο επιρρεπείς στην ξηροφθαλμία λόγω των ορμονικών αλλαγών. Χρησιμοποιείτε κάποιο οφθαλμικό λιπαντικό, κατόπιν συνεννόησης με τον γιατρό σας.Άλλα συμπτώματα που συνοδεύουν το κοκκίνισμα στην περίπτωση αυτή είναι το κάψιμο, το τσούξιμο και η αίσθηση ότι υπάρχει κάποιο ξένο σώμα μέσα στο μάτι. Τα τεχνητά δάκρυα είναι μια ενδεδειγμένη και εύκολη λύση για την αντιμετώπιση της ξηροφθαλμίας. Εάν το πρόβλημα είναι χρόνιο, ο οφθαλμίατρος μπορεί να συστήσει ειδικές σταγόνες.
Αλλεργίες
Αλλεργιογόνα όπως η γύρη προκαλούν οίδημα και φλεγμονή στα μάτια, με αποτέλεσμα αυτά να κοκκινίζουν. Επειδή οι αλλεργίες συνήθως συνοδεύονται και από φαγούρα στα μάτια, την οποία αυθόρμητα προσπαθούμε να καταπολεμήσουμε τρίβοντάς τα, επιδεινώνεται η φλεγμονή και το κοκκίνισμα. Άλλα συμπτώματα που συνοδεύουν το κοκκίνισμα και τη φαγούρα στην περίπτωση αυτή είναι το φτάρνισμα, η ρινική συμφόρηση και η υπερβολική παραγωγή δακρύων. Οι κρύες κομπρέσες επάνω στα μάτια (για 15 λεπτά, αρκετές φορές μέσα στην ημέρα) καταπραΰνουν το κοκκίνισμα και τη φλεγμονή. Για να αποφευχθούν όμως οι ενοχλήσεις πρέπει να τεθούν υπό έλεγχο οι αλλεργίες, στόχος που επιτυγχάνεται παραδοσιακά με τα αντιισταμινικά, φάρμακα που περιορίζουν την ευαισθησία του οργανισμού στα αλλεργιογόνα και καταπολεμούν τη φλεγμονή.
Φαρμακευτική αγωγή
Διάφορα φάρμακα, όπως τα αντιισταμινικά που αναφέρθηκαν παραπάνω ή ορισμένα υπνωτικά, αγχολυτικά και παυσίπονα, έχουν ως παρενέργεια την ήπια ξηρότητα των ματιών, άρα και το ελαφρύ κοκκίνισμα. Τα τεχνητά δάκρυα αρκούν στην περίπτωση αυτή για ανακούφιση από τις ενοχλήσεις. Εάν το πρόβλημα είναι πολύ έντονο, θα χρειαστεί επίσκεψη στο γιατρό ώστε να εξεταστεί το ενδεχόμενο αλλαγής της αγωγής ή αναπροσαρμογής της δοσολογίας.
Έλλειψη ύπνου
Τα μάτια πρέπει να παραμείνουν κλειστά για αρκετές ώρες για να αναζωογονηθεί η δακρυϊκή στιβάδα. Οι λίγες ώρες ύπνου ή οι διακοπές στον ύπνο έχουν σαν αποτέλεσμα τα μάτια να μην ενυδατώνονται επαρκώς και επομένως να εκδηλώνεται κοκκίνισμα. Χωρίς επαρκή και ποιοτική ξεκούραση, θα είναι επίσης πιο δύσκολο να εστιάσετε σε αντικείμενα που βρίσκονται τόσο σε κοντινή όσο και σε μακρινή απόσταση. Φυσικά η λύση βρίσκεται στην παράταση των ωρών ύπνου (7-8 κάθε βράδυ), αλλά και τα τεχνητά δάκρυα βοηθούν τα μάτια να ανακάμψουν μετά από μια νύχτα με λίγο ύπνο.
Φακοί επαφής
Οι φακοί επαφής μπορεί να προκαλέσουν κοκκίνισμα και φαγούρα στα μάτια, ειδικά αν τα αγγίζετε συχνά με τα χέρια σας, αλλά και επειδή οι φακοί μπορεί να στεγνώσουν. Το να υπάρχει άλλωστε μονίμως ένα αντικείμενο μέσα στο μάτι, προκαλεί από μόνο του ερεθισμό. Αν δεν μπορείτε να φορέσετε φακούς για μεγάλο διάστημα, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας για την αλλαγή μάρκας φακών.
Επιπεφυκίτιδα
Η επιπεφυκίτιδα προκαλείται είτε από ιό είτε από βακτήριο και προσβάλλει το ένα ή και τα δύο μάτια. Είναι μεταδοτική, οπότε εξαπλώνεται εύκολα με τη χρήση κοινής πετσέτας ή με το τρίψιμο των ματιών. Άλλα συμπτώματα που συνοδεύουν το κοκκίνισμα στην περίπτωση αυτή είναι η φαγούρα, το τσούξιμο, η υπερβολική παραγωγή δακρύων και η ευαισθησία στο φως. Ο οφθαλμίατρος θα πρέπει να εξετάσει τα μάτια ώστε να διαπιστωθεί εάν η λοίμωξη είναι ιογενής ή βακτηριακή. Για την ιογενή επιπεφυκίτιδα συνήθως δεν χορηγείται ειδική θεραπεία (περνά σε 2-3 εβδομάδες), ενώ για τη βακτηριακή επιπεφυκίτιδα ο γιατρός θα συνταγογραφήσει αντιβιοτικές σταγόνες.
Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
Το αλκοόλ προκαλεί διαστολή των αιμοφόρων αγγείων κι έτσι περνά μέσα από αυτά περισσότερο αίμα. Στα αιμοφόρα αγγεία των ματιών αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές λόγω του λευκού χρώματος που έχει ο σκληρός χιτώνας. Άλλα συμπτώματα που συνοδεύουν το κοκκίνισμα στην περίπτωση αυτή είναι ο πονοκέφαλος, η αφυδάτωση, η ναυτία και η κακή διάθεση. Υπάρχουν ειδικές σταγόνες για τα μάτια που προωθούν τη συστολή των αιμοφόρων αγγείων ώστε το κοκκίνισμα να είναι λιγότερο εμφανές.
Ρήξη αιμοφόρου αγγείου
Ένα ατύχημα, ο πολύ έντονος βήχας ή ο ύπνος σε κάποια στάση που συνεπάγεται υπερβολική πίεση στο μάτι είναι περιπτώσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε ρήξη κάποιου αιμοφόρου αγγείου. Όταν συμβαίνει ρήξη αγγείου παγιδεύεται αίμα κάτω από την επιφάνεια του ματιού με αποτέλεσμα να εμφανίζεται μια έντονη κόκκινη κηλίδα ή να κοκκινίζει ολόκληρο το λευκό μέρος του ματιού. Να σημειωθεί ότι η κατάσταση αυτή συνήθως δεν είναι επικίνδυνη. Δυστυχώς δεν υπάρχει κάποιος τρόπος να αντιμετωπιστεί το κοκκίνισμα, αλλά υποχωρεί από μόνο του σε περίπου μία εβδομάδα.