Τα φυσικά δάκρυα αποτελούν μία ασπίδα προστασίας για τα μάτια, ώστε η όραση να είναι καθαρή και χωρίς ενοχλήσεις. Μερικοί οργανισμοί δεν μπορούν να παράγουν επαρκή ποσότητα δακρύων για να αυτοπροστατεύονται με αποτέλεσμα τα μάτια να ξηραίνονται και να είναι πολύ ευαίσθητα. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται ξηροφθαλμία και αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως μπορεί να αποβεί επικίνδυνη για το μάτι.
Τα δάκρυα είναι ένα πολύπλοκο υγρό, το οποίο εκκρίνεται από τους αδένες που υπάρχουν γύρω από το μάτι. Η δράση του είναι μηχανική και λιπαντική. Εξαιτίας των δακρύων τα μάτια απωθούν τα βακτήρια και τα αλλεργιογόνα και προστατεύουν και την όραση. Κάθε φορά που ανοιγοκλείνουμε τα μάτια μας το στρώμα αυτό ανανεώνεται και τα μάτια ενυδατώνονται εκ νέου. Τα δάκρυα συνδέονται με τους τραυματισμούς και το έντονο συναίσθημα, ωστόσο τα άτομα που αντιμετωπίσουν ξηροφθαλμία, ελάχιστα ανακουφίζονται από τα συμπτώματά της όταν κλαίνε.
Πολλοί είναι οι παράγοντες που μπορούν να προκαλέσουν ξηροφθαλμία. Οι ορμονικές αλλαγές, ο ερυθηματώδης λύκος, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, οι παθήσεις του θυρεοειδούς, ο σακχαρώδης διαβήτης, ο έρπητας ζωστήρας είναι μερικοί από αυτούς. Άλλες καταστάσεις είναι οι παρακάτω:
- βλεφαρίτιδα
- η εμμηνόπαυση είναι ένας από τους κύριους λόγους, για τους οποίους οι γυναίκες προσβάλλονται πιο συχνά.
- σύνδρομο Sjögren’s
- η χρόνια χρήση φακών επαφής
- χειρουργικές επεμβάσεις που αφορούν το μάτι για τη διόρθωση της μυωπίας, υπερμετρωπίας, αστιγματισμού οδηγούν σε μειωμένη παραγωγή δακρύων και κατά συνέπεια ξηροφθαλμία.
Ξηροφθαλμία: Από ποια συμπτώματα συνοδεύεται;
- Αίσθηση ότι υπάρχει ξένο σώμα στο μάτι
- Κνησμός
- Κάψιμο
- Θολή όραση που συνέρχεται με τον βλεφαρισμό
- Ερυθρότητα ματιών
- Επιμολύνσεις (σε πιο βαριές καταστάσεις)
- Τήξη κερατοειδούς (από παντελή έλλειψη δακρύων)
- Ευαισθησία των ματιών από τον καπνό και τον άνεμο
Ξηροφθαλμία: Πώς αντιμετωπίζεται κατάλληλα;
θεραπεία της ξηροφθαλμίας περιλαμβάνει την τοπική χρήση σταγόνων και αλοιφών, που δεν χρειάζονται συνταγή γιατρού, όπως είναι τα τεχνητά δάκρυα που δεν περιέχουν συντηρητικά.
Είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι οι διάφορες οφθαλμικές σταγόνες που κυκλοφορούν στο εμπόριο δεν έχουν την ίδια σύνθεση, όπως και οι ανάγκες του κάθε ασθενούς είναι διαφορετικές. Μερικά από τα κολλύρια αυτά είναι υδατώδη και ανακουφίζουν για λίγο, άλλα είναι πιο παχύρευστα και διαρκεί περισσότερο η δράση τους.
Τα κλασικά τεχνητά δάκρυα είναι αυτά που συνιστώνται συχνότερα από τον οφθαλμίατρο, επειδή ανακουφίζουν περισσότερο και δεν έχουν κατηγορηθεί για ερεθισμούς. Δεν αποκλείεται ο γιατρός να χορηγήσει στον ασθενή ειδικούς μαλακούς φακούς επαφής για την ενυδάτωση του οφθαλμού.
Βελτιώστε τις ενοχλήσεις από την ξηροφθαλμία, πίνοντας πολύ νερό μέσα στην ημέρα. Συνειδητά προσπαθήστε να βλεφαρίζετε συχνότερα ειδικά όταν κάθεστε μπροστά στον υπολογιστή ή βλέπετε τηλεόραση. Τέλος, μην τρίβετε τα μάτια σας, κάνει κακό στην γενική ποιότητα της όρασής σας και επιπλέον μπορεί να τα μολύνετε από μικρόβια των χεριών σας.
Ξηροφθαλμία: Τι να κάνετε αν επιμένει;
- Θέρμανση και μασάζ του χείλους των βλεφάρων: Οι Μεϊβομιανοί αδένες, στο χείλος των βλεφάρων, είναι οι πλέον σημαντικοί για ένα κανονικό δακρυϊκό φιλμ. Αν είναι αποφραγμένοι, η έκκριση της λιπώδους στοιβάδας δεν είναι δυνατή. Θερμαίνοντας τους αδένες για 10-15 λεπτά για να μαλακώσει το έκκριμα και κάνοντάς τους μασάζ βοηθά στην ομαλή έκκριση. Αυτό πρέπει να γίνει καθημερινή ρουτίνα για τον ασθενή.
- Βλεφαρίζετε πιο συχνά!: Οι ασθενείς που εργάζονται σε υπολογιστή βλεφαρίζουν λιγότερο και συνεπώς αυξάνεται η εξάτμιση των δακρύων.
- Εγκαταστήστε έναν υγραντήρα: Αποφύγετε τον ξηρό αέρα (κλιματισμός). που στεγνώνει την στοιβάδα δακρύων.
- Σπρέι λιποσωμάτων : Πολύ χρήσιμα για την υποστήριξη της λιπώδους στοιβάδας των δακρύων. Ακόμα και σε περιπτώσεις χρόνιας βλεφαρίτιδας μπορεί να έχουμε ανακούφιση των συμπτωμάτων. Ψεκάζονται πάνω στα κλειστά βλέφαρα. Ρωτήστε τον ειδικό σας.
- Αντιφλεγμονώδεις παράγοντες : Η χρόνια φλεγμονή των βλεφάρων μπορεί χρειαστεί ειδική θεραπεία. Ρωτήστε τον ειδικό σας.
- Αντιβιοτικά και αντισηπτικά : μόνο μετά από συμβουλή οφθαλμιάτρου. Ίσως να χρειαστούν σε παρουσία παρασίτων στα βλέφαρα.
- Συμπληρώματα διατροφής: Επιπλέον λήψη ωμέγα-3 λιπαρών οξέων βοηθά στην παραγωγή σωστού δακρυϊκού φιλμ. Επίσης η λήψη βιταμίνης Α βοηθά στην υγεία των κυττάρων του επιπεφυκότα. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμα στους καπνιστές (καλύτερα όμως είναι η διακοπή του καπνίσματος!)
- Χειρουργική αντιμετώπιση: η τοποθέτηση ειδικών πωμάτων στον δακρυϊκό πόρο μπορεί να βοηθήσει στην παραμονή των δακρύων στην οφθαλμική επιφάνεια.
- Θεραπεία φωτός IPL: Η θεραπεία εστιασμένου φωτός είναι η πλέον σύγχρονη και πολλά υποσχόμενη μέθοδος για τη θεραπεία της ξηροφθαλμίας , της βλεφαρίτιδας και της δυσλειτουργίας των Μεϊβιομιανών αδένων. Η θεραπεία ΙPL μπορεί να σταματήσει τη φλεγμονή, να σκοτώσει τα βακτήρια και τα παράσιτα, να ενισχύσει του Μεϊβομιανούς αδένες και να επιταχύνει την διαδικασία.