Μύκητες νυχιών: Συμπτώματα – Έτσι θα τους αντιμετωπίσετε σωστά

Μύκητες νυχιών: Μία λοίμωξη στα νύχια εκτός από το αισθητικό αποτέλεσμα μπορεί να προκαλέσει και μακροχρόνια προβλήματα. Διαβάστε πώς θα καταλάβετε ότι έχετε μύκητες και πώς θα τους αντιμετωπίσετε οριστικά.

Μύκητες νυχιών: Τι είναι;

Ονυχομυκητίαση (ονομάζεται επίσης τριχοφυτία των ονύχων) είναι μια μυκητιασική λοίμωξη που επηρεάζει τα νύχια. Οι μολύνσεις από μύκητες αναπτύσσονται σταδιακά με την πάροδο του χρόνου, έτσι, οποιαδήποτε άμεση διαφορά στην όψη ή στην αίσθηση των νυχιών μπορεί να είναι ανεπαίσθητη και να μην παρατηρηθεί άμεσα.

Η ονυχομυκητίαση μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε σημείο των νυχιών, συμπεριλαμβανομένης της μήτρας, του υπονύχιου ή της ονυχιαίας πλάκας, προκαλώντας πόνο, δυσφορία και παραμόρφωση. Σε περιπτώσεις που μένουν χωρίς θεραπεία, ο ασθενής μπορεί να αντιμετωπίσει υποβάθμιση της ποιότητας της ζωής του, καθώς θα αναγκαστεί να αυτοπεριοριστεί κοινωνικά ή και επαγγελματικά.

Μύκητες νυχιών: Ποιες είναι οι αιτίες

Υπάρχουν πολλές διαφορετικές αιτίες για τους μύκητες στα νύχια και η καθεμία έχει μια διαφορετική θεραπεία. Παρά το γεγονός ότι πολλές από τις αιτίες της ονυχομυκητίασης μπορούν να προληφθούν, ορισμένοι παράγοντες κινδύνου αυξάνουν την πιθανότητα ανάπτυξης της.

Οι πιθανότητες εμφάνισης ονυχομηκυτιάσεων είναι μεγαλύτερη:

  • σε ασθενείς με διαβήτη
  • σε ασθενείς οποιασδήποτε νόσου των αιμοφόρων αγγείων
  • σε ηλικιωμένες γυναίκες
  • σε όσες φορούν τεχνητά νύχια
  • σε όσους κολυμπούν σε δημόσιες πισίνες
  • σε όσους έχουν κάποιο τραυματισμό στα νύχια
  • σε όσους εκθέτουν σε υγρασία τα δάχτυλα (ποδιών και χεριών) για παρατεταμένο χρονικό διάστημα
  • σε όσους έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα
  • σε όσους φορούν συχνά κλειστά παπούτσια, όπως αθλητικά παπούτσια ή μπότες

Οι μυκητιασικές λοιμώξεις επηρεάζουν τα νύχια των ποδιών πιο συχνά από ότι τα νύχια των χεριών. Αν και είναι θεραπεύσιμες, στις περισσότερες περιπτώσεις, ωστόσο, ο μύκητας μπορεί να επιστρέψει μετά τη θεραπεία ή να προκαλέσει μελλοντικές επιπλοκές.

Μύκητες νυχιών: Πώς θα τους αναγνωρίσετε

Μια μυκητιασική λοίμωξη των νυχιών μπορεί να επηρεάσει μέρος των νυχιών, ολόκληρο το νύχι ή αρκετά νύχια. Οι ασθενείς με ονυχομυκητίαση μπορεί να παρουσιάσουν τα ακόλουθα:

  • απολέπιση κάτω από το νύχι (τοπική υπερκεράτωση)
  • λευκή ή κίτρινη ράβδωση πάνω στο νύχι (πλευρική ονυχομυκητίαση)
  • καταρρέουσα γωνία ή άκρη του νυχιού (περιφερική ονυχομυκητίαση)
  • λευκές περιοχές με απολεπίσεις στην επιφάνεια του νυχιού (μπορεί να περιλαμβάνει λάκκους στο νύχι)
  • κίτρινες κηλίδες στο κάτω μέρος του νυχιού (εγγύς ονυχομυκητίαση)
  • απώλεια των νυχιών
  • πόνος
  • παραμορφωμένα νύχια
  • δυσοσμία ποδιών, που προέρχεται από το μολυσμένο νύχια
  • νύχια εύθραυστα
  • νύχια με πάχυνση
  • απώλεια επιδεξιότητας και προβλήματα στο περπάτημα και την άσκηση

Μύκητες νυχιών: Πώς γίνεται η διάγνωση

Η διάγνωση γίνεται με άμεση μικροσκόπηση και καλλιέργεια του μύκητα. Ο δερματολόγος παίρνει δείγμα ξύνοντας την προσβεβλημένη περιοχή του νυχιού, με σκοπό να απομονωθούν ρινίσματα που να περιέχουν αρκετές υφές μυκήτων για καλλιέργεια. Για να γίνει σωστή διάγνωση θα πρέπει στα νύχια να μην έχουν χρησιμοποιηθεί αντισηπτικά (π.χ Betadine), αντιμυκητιασικές κρέμες ή πούδρες για τουλάχιστον ένα μήνα. Επίσης, δεν πρέπει να έχουν ληφθεί αντιμυκητιασικά χάπια για 3 μήνες πριν την καλλιέργεια, ενώ τα νύχια πρέπει να έχουν μείνει άβαφα για τουλάχιστον 10 ημέρες.

Το 2013 η Αμερικάνικη Ένωση Δερματολόγων κατέληξε στο συμπέρασμα ότι περίπου το 50% των περιπτώσεων υποψίας μυκητιασικών λοιμώξεων τελικά δεν είναι ονυχομυκητιάσεις. Αυτό σημαίνει ότι η έναρξη της θεραπείας πριν την επιβεβαιωμένη διάγνωση θα μπορούσε να εκθέσει τους ασθενείς άσκοπα στις δυσμενείς επιπτώσεις της αντιμυκητιασικής θεραπείας. Αν και η διάγνωση της ονυχομυκητίασης μπορεί να γίνει κλινικά, είναι σημαντικό να το επιβεβαιώσετε μικροβιολογικά ή με μια θετική μυκητιασική καλλιέργεια.

Μύκητες νυχιών: Θεραπεία

Οι στόχοι για την αντιμυκητιασική θεραπεία είναι πρώτον η απομάκρυνση του μύκητα και δεύτερον η ανάπτυξη ενός νέου φυσιολογικού νυχιού. Η εξόντωση του μύκητα μπορεί να αξιολογηθεί στο τέλος της θεραπείας, ενώ η κλινική θεραπεία απαιτεί αρκετά μεγαλύτερο διάστημα, λόγω της αργής ανάπτυξης των νυχιών. Μετά τη θεραπεία, οι ασθενείς πρέπει να ενημερώνονται ότι τα νύχια μπορεί να μην φαίνονται φυσιολογικά για έως και ένα έτος και μπορεί να απαιτείται προφυλακτική αντιμυκητιασική θεραπεία για την πρόληψη της επανεμφάνισης της νόσου.

Η θεραπεία της ονυχομυκητίασης εξαρτάται από τον κλινικό τύπο της ονυχομυκητίασης, τον αριθμό των προσβεβλημένων νυχιών και τη σοβαρότητα της εμπλοκής των νυχιών. Μια συστηματική θεραπεία απαιτείται πάντοτε στην εγγύς υπονύχια ονυχομυκητίαση και στην περιφερική πλευρική υπονύχια ονυχομυκητίαση, που εμπλέκει την περιοχή του μηνίσκου ή της μήτρας του νυχιού. Η λευκή επιφανειακή ονυχομυκητίαση και η περιφερική πλάγια υπονύχια  ονυχομυκητίαση, που περιορίζεται στο περιφερικό νύχι, μπορεί να αντιμετωπιστεί με σκευάσματα για τοπική χρήση. Ένας συνδυασμός συστηματικής και τοπικής θεραπείας αυξάνει το ποσοστό θεραπείας. Επειδή ο ρυθμός υποτροπής παραμένει υψηλός, ακόμη και με τα πιο σύγχρονα φάρμακα, η απόφαση αντιμετώπισης πρέπει να λαμβάνεται με σαφή κατανόηση του κόστους και των σχετικών κινδύνων, καθώς και του κινδύνου επανάληψης.

Οι θεραπευτικές επιλογές για την αντιμετώπιση των ονυχομυκητιάσεων είναι:

  • Αντιμυκητιασικά για τοπική χρήση

Η χρήση αντιμυκητιασικών φαρμακευτικών ουσιών τοπικά μπορεί να είναι αποτελεσματική όταν συστήνεται σε περιπτώσεις που περιλαμβάνουν λιγότερο από το μισό της περιφερικής πλάκας  των νυχιών ή για ασθενείς που δεν μπορούν να ανεχθούν συστηματική θεραπεία.

Οι τοπικές θεραπείες από μόνες τους γενικά δεν μπορούν να θεραπεύσουν την ονυχομυκητίαση, λόγω ανεπαρκούς διείσδυσης στο έλασμα των νυχιών. Τα διαλύματα Ciclopirox και Amorolfine έχουν αναφερθεί ότι διεισδύουν σε όλα τα στρώματα των νυχιών, αλλά έχουν χαμηλή αποτελεσματικότητα, όταν χρησιμοποιούνται ως μονοθεραπεία. Μπορεί να είναι χρήσιμα ως επικουρική θεραπεία σε συνδυασμό με συστηματική θεραπεία ή ως προφύλαξη για την πρόληψη της υποτροπής σε ασθενείς που θεραπεύονται με συστηματικούς παράγοντες. Απαιτούν καθημερινή εφαρμογή και μεγάλη διάρκεια θεραπείας.

  • Θεραπεία με λέιζερ

Η θεραπεία με λέιζερ μπορεί να συνδυαστεί με τοπικά αντιμυκητιασικά και φαίνεται να υπερέχει, καθώς δεν υπάρχει αντοχή στην θεραπεία με λέιζερ των μυκήτων και επίσης έχει πιο γρήγορο αποτέλεσμα.

Διάφορες συσκευές λέιζερ έχουν χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία της ονυχομυκητίασης, συμπεριλαμβανομένων των λέιζερ Nd: YAG και λέιζερ διοξειδίου του άνθρακα.

Γενικά, ο συνδυασμός τοπικής αγωγής (με ή χωρίς τη λήψη φαρμάκων από το στόμα) με εφαρμογή LASER σε συνδυασμό με φωτοθεραπεία θεωρείται η πιο ασφαλής, αποτελεσματική και σίγουρη μέθοδος για την καταπολέμηση των μυκήτων στα νύχια.

  • Φαρμακευτική θεραπεία από το στόμα

Η νεότερη γενιά αντιμυκητιασικών φαρμάκων που λαμβάνονται από το στόμα (ιτρακοναζόλη, φλουκοναζόλη και τερβιναφίνη) αντικατέστησε παλαιότερες θεραπείες στην αντιμετώπιση της ονυχομυκητίασης. Προσφέρουν μικρότερα θεραπευτικά σχήματα, υψηλότερα ποσοστά θεραπείας και λιγότερες ανεπιθύμητες ενέργειες. Η αποτελεσματικότητα των νεότερων αντιμυκητιασικών παραγόντων έγκειται στην ικανότητά τους να διεισδύουν στην πλάκα των νυχιών εντός λίγων ημερών από την έναρξη της θεραπείας.

Για τη μείωση των ανεπιθύμητων ενεργειών και της διάρκειας της συστηματικής θεραπείας, οι τοπικές θεραπείες απομείωσης του όγκου των νυχιών μπορούν να συνδυαστούν με την από του στόματος αντιμυκητιασική αγωγή.

  • Χειρουργική φροντίδα

Οι χειρουργικές προσεγγίσεις για τη θεραπεία της ονυχομυκητίασης περιλαμβάνουν μηχανικό, χημικό ή χειρουργικό καθαρισμό των νυχιών. Η χημική απομάκρυνση είναι ανώδυνη και χρήσιμη σε ασθενείς με πολύ παχιά νύχια. Η αφαίρεση της πλάκας των νυχιών θα πρέπει να θεωρείται συμπληρωματική θεραπεία σε ασθενείς που υποβάλλονται σε συστηματική θεραπεία. Ένας συνδυασμός από του στόματος, τοπικής και χειρουργικής θεραπείας μπορεί να αυξήσει την αποτελεσματικότητα και να μειώσει το κόστος.

Μύκητες νυχιών: 12 συμβουλές

  1. Φοράτε πάντα σαγιονάρες όταν κινείστε σε υγρούς χώρους όπως γυμναστήρια, αποδυτήρια, σπα και πισίνες.
  2. Εάν μόλις ολοκληρώσατε μια θεραπεία για ονυχομυκητίαση, απολυμάνετε κάθε ζευγάρι παπούτσια που φορούσατε πριν ξεκινήσετε τη θεραπεία. Οι μύκητες επιβιώνουν στα παπούτσια.
  3. Αλλάζετε κάλτσες κάθε μέρα. Ιδανικά, θα πρέπει να εναλλάσσετε και τα παπούτσια σας καθημερινά.
  4. Επιλέγετε να φοράτε παπούτσια από δέρμα. Επίσης, πρέπει να είναι άνετα και να μη σφίγγουν τα πόδια σας. Φροντίστε τα πόδια σας –ειδικά στα δάχτυλα- να είναι πολύ καλά στεγνωμένα και καθαρά, πριν φορέσετε τα παπούτσια σας. Αποφύγετε ζευγάρια που κάνουν τα πόδια σας να ιδρώνουν.
  5. Χρησιμοποιείτε μια αντιμυκητιακή σκόνη στα παπούτσια σας. Αυτά τα προϊόντα δεν μπορούν να θεραπεύσουν μια ονυχομυκητίαση, αλλά μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη της ανάπτυξης μυκήτων στα παπούτσια σας.
  6. Κρατήστε τα νύχια σας κοντά. Όσο πιο κοντά είναι, τόσο δυσκολεύονται οι μύκητες να εισέλθουν κάτω από την επιφάνεια τους.
  7. Απολυμάνετε το ψαλιδάκι, τις λίμες και όποια άλλα εργαλεία χρησιμοποιείτε για την περιποίηση των νυχιών σας. Ζητήστε να κάνουν το ίδιο, αν απευθύνεστε σε κάποιο κέντρο αισθητικής για την περιποίηση τους. Επίσης, μη μοιράζεστε ποτέ, ούτε με άλλα μέλη της οικογένειας, τα εργαλεία που χρησιμοποιείτε για την περιποίηση των νυχιών σας.
  8. Κρατήστε τα πόδια σας καθαρά και στεγνά. Πλένετε προσεκτικά τα πόδια σας με σαπούνι και νερό κάθε μέρα, επιμένοντας στην περιοχή ανάμεσα στα δάχτυλα και στα νύχια. Στεγνώστε καλά τα πόδια σας μετά το πλύσιμο.
  9. Ενυδατώνετε τακτικά το δέρμα στα πόδια σας. Οι μύκητες μπορούν να εισέλθουν μέσω των μικρών ρωγμών, που προκαλούνται από την ξηρότητα στο δέρμα.
  10. Αν εμφανιστούν μύκητες στο δέρμα των ποδιών (πόδι του αθλητή), φροντίστε να αναζητήσετε θεραπεία άμεσα. Οι μύκητες μπορούν εύκολα να προσβάλλουν και τα νύχια σας.
  11. Η καλή φροντίδα των νυχιών σας είναι ένας καλός τρόπος για την πρόληψη των λοιμώξεων. Θα πρέπει, επίσης, να αποφεύγετε να τραυματίζετε το δέρμα γύρω από τα νύχια σας.
  12. Επιλέγετε αξιόπιστους και καθαρούς χώρους περιποίησης για τα νύχια σας.