Κι όμως υπάρχει φάρμακο για τους ενήλικες παχύσαρκους. Πρόκειται για τη σεμαγλουτίδη, που διατίθεται στις ΗΠΑ με την εμπορική ονομασία Wegovy και η οποία είχε εγκριθεί τον Ιούνιο του 2021.
Ένα νέο φάρμακο για τους εφήβους που πάσχουν από παχυσαρκία, ενέκρινε η Υπηρεσία Τροφίμων & Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ. Το φάρμακο λέγεται σεμαγλουτίδη και χορηγείται μία φορά την εβδομάδα με υποδόρια έγχυση σε εφήβους ηλικίας 12 ετών και άνω.
Η νέα ένδειξη του φαρμάκου εγκρίθηκε μετά τη δημοσίευση μελέτης σε 201 παχύσαρκους εφήβους, ηλικίας 12 έως κάτω από 18 ετών. Στην μελέτη εξετάστηκαν οι επιδράσεις της σεμαγλουτίδης σε συνδυασμό με δίαιτα και γυμναστική.
Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν τυχαία σε δύο ομάδες. Στους 134 χορηγήθηκε επιπλέον μία έγχυση σεμαγλουτίδης την εβδομάδα. Στους υπόλοιπους χορηγήθηκε μία ανενεργός ουσία (εικονικό φάρμακο).
Το πρωτεύον καταληκτικό σημείο της μελέτης ήταν η ποσοστιαία αλλαγή του δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) των εφήβων την 68η εβδομάδα από την έναρξη της μελέτης. Το δευτερεύον καταληκτικό σημείο ήταν να έχουν χάσει οι έφηβοι το τουλάχιστον 5% του αρχικού σωματικού βάρους τους έως την 68η εβδομάδα.
Τα ευρήματα
Τα ευρήματα της μελέτης δημοσιεύθηκαν στην κορυφαία ιατρική επιθεώρηση New England Journal of Medicine. Όπως ανέφεραν οι ερευνητές, όλοι οι έφηβοι είχαν τουλάχιστον μία υποκείμενη διαταραχή, η οποία σχετιζόταν με την παχυσαρκία τους.
Έως την 68η εβδομάδα οι έφηβοι που λάμβαναν σεμαγλουτίδη είχαν μείωση κατά 16,1% του ΔΜΣ τους κατά μέσον όρο. Σε όσους λάμβαναν το εικονικό φάρμακο, όμως, είχε αυξηθεί κατά 0,6%.
Επιπλέον, το 73% των εφήβων που λάμβαναν σεμαγλουτίδη είχαν χάσει το 5% ή περισσότερο του αρχικού σωματικού βάρους τους. Το αντίστοιχο ποσοστό στην ομάδα του εικονικού φαρμάκου ήταν 18%.
Από τους εφήβους που έπαιρναν σεμαγλουτίδη και αδυνάτισαν, το 62% έχασαν το 10% ή περισσότερο του αρχικού σωματικού βάρους τους. Μάλιστα το 37% είχαν χάσει το 20% ή περισσότερο. Η απόλυτη απώλεια βάρους στην ομάδα της σεμαγλουτίδης ήταν 15,3 κιλά κατά μέσον όρο.
Η μελέτη έδειξε ακόμα ότι η προσθήκη σεμαγλουτίδης στη θεραπεία για την παχυσαρκία οδηγούσε επίσης σε βελτίωση διαφόρων καρδιομεταβολικών παραγόντων κινδύνου, όπως:
- Η περίμετρος της μέσης (είναι δείκτης συσσώρευσης λίπους στην κοιλιά)
- Τα επίπεδα της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (συμβολίζεται HbA1c και είναι δείκτης της διακύμανσης του σακχάρου στο αίμα τους τελευταίους 2-3 μήνες)
- Τα λιπίδια στο αίμα (π.χ. η ολική και η κακή ή LDL χοληστερόλη, τα τριγλυκερίδια)
- Η αμινοτρανσφεράση αλανίνης (συμβολίζεται ALT και είναι δείκτης της υγείας του ήπατος. Η παχυσαρκία προκαλεί συχνά συσσώρευση λίπους στο ήπαρ)
Ανεπιθύμητες ενέργειες
Ωστόσο, η σεμαγλουτίδη συσχετίσθηκε με περισσότερες ανεπιθύμητες ενέργειες. Η συχνότητα εμφάνισης παρενεργειών από το γαστρεντερικό, λ.χ. ήταν 62% με τη σεμαγλουτίδη, έναντι 42% με το εικονικό φάρμακο. Επιπλέον, πέντε συμμετέχοντες (ποσοστό 4%) στην ομάδα της σεμαγλουτίδης παρουσίασαν χολολιθίαση. Κανένα ανάλογο περιστατικό δεν καταγράφηκε στην ομάδα του εικονικού φαρμάκου.
Συνολικά, σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες αναφέρθηκαν:
- Στο 11% των εφήβων που λάμβαναν σεμαγλουτίδη
- Στο 9% των εφήβων που λάμβαναν εικονικό φάρμακο
Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι μεταξύ των εφήβων με παχυσαρκία η θεραπεία με σεμγλουτίδη συν υγιεινοδιαιτητικές παρεμβάσεις, οδηγεί σε μεγαλύτερη μείωση του ΔΜΣ από ό,τι μόνες τους οι υγιεινοδιαιτητικές παρεμβάσεις, σημειώνουν οι ερευνητές στο άρθρο τους.
«Η νέα έγκριση από τον FDA είναι σημαντική. Η παχυσαρκία στα παιδιά και τους εφήβους, όπως και στους ενήλικες, έχει φτάσει παγκοσμίως τις τελευταίες δεκαετίες σε επίπεδα πανδημίας», σχολιάζουν ειδικοί* από το ΕΚΠΑ. «Η Ελλάδα κατέχει τα θλιβερά πρωτεία ανάμεσα στις χώρες της Ευρώπης ως προς τον επιπολασμό της υπερβαρότητας και παχυσαρκίας σε παιδιά και εφήβους. Το πρόβλημα λαμβάνει ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις, αν αναλογιστεί κανείς ότι 25% των παιδιών και το 75% των εφήβων με παχυσαρκία θα γίνουν παχύσαρκοι ενήλικες».
* Τα ευρήματα της μελέτης συνόψισαν οι καθηγήτριες του ΕΚΠΑ Λίνα Πάσχου, Κυριακή Καραβανάκη, Χριστίνα Κανακά-Gantenbein και Θεοδώρα Ψαλτοπούλου
Παχυσαρκία: Με ποιες παθήσεις συνδέεται – Πώς αντιμετωπίζεται
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής έχει μεταβάλει σημαντικά τις διατροφικές μας συνήθειες. Οι γρήγοροι ρυθμοί της καθημερινότητας οδηγούν σε ανθυγιεινές διατροφικές επιλογές όπως επεξεργασμένα τρόφιμα και παράλειψη γευμάτων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη παχυσαρκίας, η οποία με τη σειρά της πυροδοτεί μεταβολικά νοσήματα ή άλλες σοβαρές παθήσεις.
Η παχυσαρκία επιφέρει επιπτώσεις στην υγεία ενός ατόμου, επηρεάζοντας την ικανότητα για εργασία, την κοινωνική ζωή, ακόμη και το ίδιο το προσδόκιμο ζωής. Σε παγκόσμιο επίπεδο, το πρόβλημα της παχυσαρκίας αγγίζει 500 εκατομμύρια ανθρώπους, ενώ τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ανησυχητική αύξηση της εμφάνισής της σε νεαρά άτομα.
Σε κάθε άτομο εφαρμόζεται διαφορετικό σύστημα αδυνατίσματος που μπορεί να συμπεριλαμβάνει τόσο διατροφικό πρόγραμμα όσο και εξατομικευμένη σωματική άσκηση. Η απώλεια του σωματικού βάρους πρέπει να γίνεται σταδιακά, με αποφυγή των μεγάλων αυξομειώσεων βάρους. Για να είναι ασφαλές ένα διατροφικό πρόγραμμα πρέπει να καλύπτει τις ανάγκες του οργανισμού σε θρεπτικές ουσίες, να προλαμβάνει την απώλεια πρωτεΐνης και να δίνει επαρκή ενέργεια στο σώμα. Σημαντική είναι και η ψυχολογική υποστήριξη, καθώς και η διατήρηση του αποτελέσματος μετά την ολοκλήρωση της δίαιτας.
Παχυσαρκία: Με ποιες παθήσεις συνδέεται;
Η παχυσαρκία μπορεί να ευθύνεται για παθήσεις όπως:
- Υπέρταση
- Αναπνευστικά προβλήματα
- Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
- Σακχαρώδης διαβήτης τύπου ΙΙ
- Ορμονικές διαταραχές
- Υπογονιμότητα
- Ακράτεια ούρων
- Πέτρες στη χολή
- Προβλήματα στις αρθρώσεις
- Κατάθλιψη
Σύμφωνα με έκθεση του Παγκόσμιου Ταμείου Έρευνας για τον Καρκίνο (WCRF), η παχυσαρκία συνδέεται και με την εμφάνιση 12 τύπων καρκίνου (στο συκώτι, στα νεφρά, στις ωοθήκες, στον προστάτη, στο στομάχι, στην ουροδόχο κύστη, στο πάγκρεας, στον οισοφάγο, στο μαστό, στο έντερο, στο στόμα-λαιμό, στη μήτρα).
Παχυσαρκία: Πώς αντιμετωπίζεται;
Για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας μπορούν να εφαρμοστούν, κατά περίπτωση, είτε εξατομικευμένα προγράμματα διατροφής, είτε εξειδικευμένες χειρουργικές επεμβάσεις.
Οι επεμβάσεις, που εφαρμόζονται πλέον γίνονται λαπαροσκοπικά με γενική αναισθησία και η νοσηλεία δεν ξεπερνά τις 5 μέρες. Οι μέθοδοι θεραπείας που επιλέγονται συνήθως είναι: ο γαστρικός δακτύλιος, το γαστρικό μανίκι, το γαστρικό bypass.
Η χειρουργική επέμβαση εφαρμόζεται μόνο όταν είναι ασφαλής επιλογή για τον ασθενή, δηλαδή σε περιστατικά που ενδείκνυνται. Σε κάθε περίπτωση αρμόδιο να υποδείξει τα άτομα αυτά είναι μόνο ο θεράπων ιατρός.