Πολύ συχνά τα παιδιά βλέπουν εφιάλτες. Είτε πώς μένουν μόνοι τους χωρίς τους γονείς τους, είτε ονειρεύονται τέρατα και μάγισσες. Το σίγουρο είναι ότι τα κακά όνειρα του προκαλούν μεγάλο φόβο.

Τα παιδιά ξεκινούν να βλέπουν εφιάλτες ανάμεσα στις ηλικίες των 3 και 6. Υπολογίζεται πως μεταξύ 10 με 50% των παιδιών έχουν εφιάλτες τόσο έντονους, που είναι ικανοί να ανησυχήσουν και τους γονείς. Πολλές φορές ο εφιάλτης έχει να κάνει με τα βιώματά τους στην ανάλογη ηλικία. Για παράδειγμα, ένα πολύ μικρό παιδί μπορεί να δει ότι έχει αποχωριστεί τους γονείς του, ενώ τα λίγο μεγαλύτερα παιδιά να δουν έναν εφιάλτη που να σχετίζεται με πιο αληθινούς κινδύνους.

Τα παιδιά ζουν σε έναν κόσμο γεμάτο φαντασία και είναι δύσκολο να ξεχωρίσουν την πραγματικότητα από τα όνειρά τους. Όταν εμείς ξυπνάμε από έναν εφιάλτη, παίρνουμε μια βαθιά ανάσα, ανακουφισμένοι που ξυπνήσαμε. Ένα παιδί μπορεί να ξυπνήσει και να πιστεύει πως πραγματικά κρύβεται ένα τέρας κάτω από το κρεβάτι του. Ακριβώς για αυτό τον λόγο, επειδή οι εφιάλτες είναι τόσο αληθινοί για το παιδί, μπορείτε να βοηθήσετε ακούγοντάς το, στηρίζοντάς το και όχι διακωμωδώντας την κατάσταση. Μπορείτε να διαβεβαιώσετε, ας πούμε, το παιδί σας ότι δεν υπάρχουν τέρατα, χωρίς όμως να τα κάνετε να νιώσουν ότι είναι χαζά.

Παιδικοί εφιάλτες: Πώς θα τους αντιμετωπίσετε – Τι πρέπει να λέτε στα παιδιά

Βρείτε απλούς τρόπους να το ηρεμήσετε. Ίσως χρειάζονται κάποιο αντικείμενο που να τα χαλαρώνει, όπως ένα λούτρινο κουκλάκι, ή ίσως να τους διαβάσετε μια ιστορία, ή να κάνετε κάποια άλλη ήσυχη δραστηριότητα μέχρι να τα πάρει ξανά ο ύπνος.

Επίσης, μπορεί να βοηθήσει αρκετά αν κάνετε την ώρα του ύπνου πιο διασκεδαστική. Βρείτε κάτι που να κάνει το παιδί σας να γελάει, ίσως κάποιο ανέκδοτο, ή παιχνίδι, ώστε να πηγαίνει κάθε μέρα για ύπνο χαμογελώντας.

Άλλοι τρόποι για να βοηθήσετε το παιδί σας να διαχειριστεί τους εφιάλτες, είναι οι εξής:

• Μιλήστε του για τρόπους με τους οποίους μπορεί να αντιμετωπίζει τους φόβους του.
• Μιλήστε για τους εφιάλτες με το φως της ημέρας, που δεν θα είναι τρομακτικοί.
• Διασκεδάστε στο σκοτάδι, ώστε να μάθει να μην το φοβάται.
• Μην βλέπετε τρομακτικές ταινίες και εκπομπές όταν βρίσκεται στο δωμάτιο.
• Πείτε στο παιδί σας να σκεφτεί τρόπους και μόνο του για να μην φοβάται τους εφιάλτες. Αυτό θα το βοηθήσει να νιώσει πως έχει τον έλεγχο!

Παιδικοί εφιάλτες: Πότε πρέπει να ανησυχήσετε;

Είναι σημαντικό, όμως, να προσέχετε τι εφιάλτες βλέπει το παιδί σας, με τι σχετίζονται. Σκεφθείτε τι άλλο μπορεί να συμβαίνει στη ζωή τους που να προκαλεί αυτά τα όνειρα. Πολλές φορές υπάρχει σύνδεση στα προβλήματα ύπνου των παιδιών και στο bullying. Επίσης, να μην ξεχνάτε να υπολογίζετε και την ηλικία του παιδιού σας, καθώς είναι πολύ λογικό – όπως είπαμε και πριν – να βλέπει εφιάλτες που να έχουν να κάνουν με την περίοδο της ζωής τους. Τα μικρότερα παιδιά φοβούνται πράγματα όπως τέρατα και φανταστικές απειλές, ενώ ένα μεγαλύτερο παιδί θα έχει πιο αληθινούς φόβους, όπως έναν κλέφτη που θα μπει στο σπίτι, ή μια φυσική καταστροφή – καινούριες και άγνωστες πληροφορίες που μαθαίνει καθημερινά.

Τι είναι οι νυχτερινοί τρόμοι;

Οι νυχτερινοί τρόμοι είναι ένα άλλο είδος εφιάλτη, που τρομάζει περισσότερο τον γονιό παρά το ίδιο το παιδί. Όταν ένα παιδί βιώνει νυχτερινό τρόμο, μπορεί να παρατηρήσετε τα εξής:

• Ουρλιαχτά
• Να έχει ανακαθίσει στο κρεβάτι
• Να χτυπιέται
• Να ανοίγει τα μάτια χωρίς να έχει ξυπνήσει

Τα περισσότερα παιδιά δεν θυμούνται τους νυχτερινούς τρόμους όταν ξυπνούν το πρωί. Και είναι πιο δύσκολοι για τους γονείς, καθώς φαίνεται πως δεν μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας – δεν θα αντιδρά, επειδή δεν είναι ακόμα ξύπνιο. Τις πιο πολλές φορές, το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε είναι να καθίσετε δίπλα τους μέχρι να ηρεμήσουν και να επιστρέψουν στον ύπνο.
Πάντως, οι εφιάλτες και οι νυχτερινοί τρόμοι δεν είναι γενικά κάτι που πρέπει να σας ανησυχεί, εκτός:
…και αν γίνουν πολύ συχνοί
…αν το παιδί βλέπει τον ίδιο εφιάλτη ξανά και ξανά
…αν χειροτερεύουν προοδευτικά
…αν υποπτεύεστε ότι ο λόγος είναι κάποιας μορφής bullying ή κακοποίηση
…αν οι εφιάλτες αρχίσουν να παρεμποδίζουν την καθημερινή ζωή του παιδιού

Στις παραπάνω περιπτώσεις, θα ήταν καλό να μιλήσετε με τον παιδίατρο του παιδιού σας, για να δείτε τι μπορείτε να κάνετε ώστε να βελτιωθεί ο ύπνος του παιδιού σας.

Πώς να διαχειριστείτε τους εφιάλτες των παιδιών;

Κάντε το μία αγκαλιά

Εάν το μικρό σας ξυπνήσει στον ύπνο του από έναν εφιάλτη, κάντε το μία μεγάλη αγκαλιά. Θα νιώσει ασφάλεια και θα ηρεμήσει.

Μιλήστε του

Αφήστε το παιδί σας να σας μιλήσει για τον εφιάλτη που είδε. Εξηγήστε του ότι ήταν ένα κακό όνειρο και ότι τίποτα από όσα είδε δε συνέβη στην πραγματικότητα. Επιπλέον, η καθημερινή συζήτηση  θα σας βοηθήσει να καταλάβετε εάν το παιδί είναι αγχωμένο τη συγκεκριμένη περίοδο και εκείνο, μέσα από τον διάλογο, θα μάθει να διαχειρίζεται το άγχος του πιο εύκολα.

Αλλάξτε του τη διάθεση

Μετά από έναν εφιάλτη, είναι απόλυτα το παιδί να είναι ανήσυχο και στρεσαρισμένο. Αλλάξτε του διάθεση, διαβάζοντάς του ένα παραμύθι ή με ένα παιχνίδι που θα το κάνει να γελάσει.

Δώστε του το αγαπημένο αντικείμενο

Εάν το μικρό σας έχει ένα αγαπημένο κουκλάκι ή μία αγαπημένη κουβέρτα, τότε το συγκεκριμένο αντικείμενο θα το βοηθήσει να νιώσει ασφαλές και να ηρεμήσει.

Μείνετε δίπλα του μέχρι να κοιμηθεί ξανά

Μετά από έναν εφιάλτη είναι σημαντικό το μικρό σας να νιώσει ότι είναι ασφαλές. Μείνετε δίπλα του μέχρι να κοιμηθεί ξανά.