Πίεση: Πώς τη μετράμε σωστά – 4 λάθη

Θα πρέπει να ακολουθείτε κάποιους συγκεκριμένους κανόνες για να μετρήσετε σωστά την αρτηριακή σας πίεση.

Μήπως υπάρχουν φορές που νιώθετε έκπληκτοι απο από τα αποτελέσματα που δείχνει το πιεσόμετρο όταν προσπαθούν να υπολογίσουν την πίεσή τους. Μήπως, όμως, αυτό οφείλεται σε κοινά λάθη που κάνουμε συχνά όταν παίρνουμε την πίεσή μας; Οι ειδικοί του Πανεπιστημίου Harvard επισημαίνουν τι πρέπει να κάνουμε, αλλά και τι θα είναι καλό να αποφεύγουμε, ώστε να έχουμε ακριβή αποτελέσματα όταν μετράμε την πίεσή μας.

Περιμένετε τουλάχιστον 30 λεπτά μετά το κάπνισμα, την κατανάλωση καφεΐνης ή αλκοόλ ή την άσκηση πριν μετρήσετε την πίεσή σας

Η καφεΐνη και η νικοτίνη συστέλλουν τα αιμοφόρα αγγεία, ενισχύοντας τον καρδιακό ρυθμό, γεγονός που μπορεί να αυξήσει την αρτηριακή πίεση. Το αλκοόλ, από την άλλη, διαστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία, το οποίο με τη σειρά του ενδέχεται να μειώσει την αρτηριακή πίεση. Η άσκηση, τέλος, αυξάνει τον καρδιακό ρυθμό, ανεβάζοντας παράλληλα και την αρτηριακή πίεση.

Είναι πιθανό να ασκείται πίεση σε μια γεμάτη κύστη, με αποτέλεσμα προκαλεί πιθανή μείωση της ροής του αίματος στα νεφρά. Η φυσική απόκριση του σώματος είναι να αυξήσει την αρτηριακή πίεση, ώστε να εξασφαλίσει ότι τα νεφρά παίρνουν αρκετό αίμα.

Καθίστε αναπαυτικά, στηρίζοντας το χέρι σας κοντά στο ύψος της καρδιάς

Καθίστε αναπαυτικά σε μια καρέκλα με τα πόδια επίπεδα στο πάτωμα και ακουμπήστε το χέρι στο τραπέζι τεντωμένο, με την παλάμη να «κοιτά» προς τα πάνω, ώστε ο αγκώνας να βρίσκεται περίπου στο ύψος της καρδιάς. Εάν κάθεστε σταυροπόδι, είναι πιθανό να αυξήσετε προσωρινά την αρτηριακή πίεση. Εάν τα πόδια ή το χέρι σας δεν στηρίζονται σωστά, οι μύες θα συσταλούν, προκαλώντας πιθανή αύξηση της αρτηριακής πίεσης. Επίσης, το να στηρίζετε το χέρι σας ψηλότερα ή χαμηλότερα από το επίπεδο της καρδιάς μπορεί να επηρεάσει την ακρίβεια της ανάγνωσης.

Περιμένετε μερικά λεπτά ησυχίας πριν δείτε τη μέτρηση

Τοποθετήστε την περιχειρίδα του πιεσόμετρου στο γυμνό σας χέρι, λίγο πιο πάνω από το ύψος του αγκώνα. Καθίστε ήσυχα για λίγα λεπτά και προσπαθήστε να μην επηρεάζεστε από περισπασμούς, όπως η τηλεόραση, το τηλέφωνο και άλλα και μετρήστε την πίεσή σας. Τοποθετώντας την περιχειρίδα πάνω το ρούχο σας ή σηκώνοντας το μανίκι, με αποτέλεσμα να σφίγγει το χέρι σας, είναι πιθανό να πάρετε λανθασμένες μετρήσεις. Παράλληλα, ένα ερέθισμα την ώρα της μέτρησης ενδέχεται να σας προκαλέσει ένταση ή άγχος, το οποίο επίσης μπορεί να επηρεάσει το αποτελέσματα. Γι’ αυτό, καλό θα είναι να είστε χαλαροί, τόσο σωματικά, όσο και ψυχικά όταν μετράτε την πίεσή σας.

Mείωσε την πίεση χωρίς φάρμακα

Υπάρχουν κι άλλοι τρόποι και μέσα για να μειώσετε την πίεση χωρίς την χρήση φαρμάκων.

Τα μέσα αυτά είναι χρήσιμα σε όλα τα υπερτασικά άτομα, ανεξάρτητα από το αν παίρνουν ή όχι αντιυπερτασικά φάρμακα. Με την αποτελεσματική εφαρμογή τους μπορεί να μειωθούν οι δόσεις των φαρμάκων ή σε μερικές περιπτώσεις ακόμα και να αποφευχθεί η θεραπεία με φάρμακα.

Μη φαρμακευτικά μέτρα για μείωση της πίεσης

  • Μείωση σωματικού βάρους:  Με την αύξηση του σωματικού βάρους έχουμε και αύξηση της αρτηριακής πίεσης. Η παχυσαρκία μπορεί να προκαλέσει άπνοιες στον ύπνο, οι οποίες με τη σειρά τους μπορούν να αυξήσουν την αρτηριακή πίεση. Η ελάττωση του σωματικού βάρους στους υπέρβαρους υπερτασικούς είναι ο αποτελεσματικότερος τρόπος για τη μείωση της πίεσης χωρίς φάρμακα. Ακόμα και μικρή απώλεια βάρους (π.χ., 5 κιλά) μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της πίεσης αλλά και στη βελτίωση άλλων παραγόντων που οδηγούν σε καρδιαγγειακό επεισόδιο, όπως είναι η χοληστερίνη και το σάκχαρο.
  • Υγιεινή διατροφή: Τρώγοντας δημητριακά, τροφές πλούσιες σε κάλιο (φρούτα – λαχανικά) και γαλακτοκομικά χαμηλού λίπους μπορεί να μειώσουμε την αρτηριακή πίεση κατά 14 mmHg. Στην Ελλάδα η μεσογειακή δίαιτα, η οποία είναι πλούσια σε φρούτα, λαχανικά και ελαιόλαδο, είναι ιδιαίτερα χρήσιμη στην αρτηριακή πίεση.
  • Δίαιτα φτωχή σε αλάτι: Ακόμα και μικρή μείωση του νατρίου που περιέχεται στο αλάτι μπορεί να μειώσει την αρτηριακή πίεση κατά 2-8 mmHg. Η ημερήσια πρόσληψη νατρίου κατά μέσο Ευρωπαίο ενήλικα κυμαίνεται από 2,3 έως 6,9 γραμμάρια, ποσότητα μεγάλη για τις πραγματικές ανάγκες του.Αν μειώσουμε την πρόσληψη άλατος κατά 2-4 γραμμάρια, πολλές φορές επιτυγχάνεται σημαντική πτώση της αρτηριακής πίεσης και ελαττώνεται η απαιτούμενη δόση διουρητικών ή και άλλων υπερτασικών φαρμάκων. Ας μην ξεχνάμε ότι τα έτοιμα επεξεργασμένα ή προπαρασκευασμένα φαγητά είναι συνήθως πλούσια σε αλάτι. Επίσης, το ίδιο συμβαίνει και σε άλλα συσκευασμένα βιομηχανικά προϊόντα διατροφής. Γι’ αυτό καλό θα είναι να μάθουμε να διαβάζουμε προσεκτικά τις ετικέτες των προϊόντων που αγοράζουμε. Εναλλακτικά, καλό είναι να χρησιμοποιούμε διάφορα μπαχαρικά και βότανα για να δίνουμε ποικιλία στη γεύση των φαγητών μας. Τα περισσότερα μπαχαρικά (πιπέρι, κανέλα, ρίγανη, κόλιανδρος, δενδρολίβανο, βασιλικός) βοηθούν και δεν βλάπτουν την υγεία μας.
  • Περιορισμός του αλκοόλ. Ο περιορισμός της κατανάλωσης οινοπνευματωδών ποτών (μέχρι δύο ποτά την ημέρα για τους άνδρες και ένα για τις γυναίκες) επίσης μειώνει την αρτηριακή πίεση σε αυτούς που κάνουν κατάχρηση.
  • Σωματική άσκηση: Καθημερινή σωματική άσκηση τουλάχιστον 30 λεπτά μπορεί να μειώσει την αρτηριακή πίεση κατά 4-5 mmHg. Είναι σημαντικό να είναι τακτική η σωματική άσκηση, διότι η διακοπή της μπορεί να αυξήσει πολύ τα επίπεδα αρτηριακής πίεσης. Αν κάποιος έχει προ-υπέρταση, μπορεί να μην εξελιχθεί σε υπέρταση με την τακτική σωματική άσκηση. Τρόποι άσκησης είναι το βάδισμα, το τρέξιμο, το ποδήλατο, το κολύμπι και ο χορός. Επίσης, η σωματική άσκηση προκαλεί μείωση και του stress. Η ευεργετική επίδραση μιας ώρας σωματικής άσκησης (προσαρμοσμένη στις ιδιαιτερότητες του κάθε ατόμου) ισοδυναμεί με αυτή που προκύπτει ύστερα από ψυχανάλυση και ψυχοθεραπεία ωρών.
  • Διακοπή καπνίσματος: Το ενεργητικό ή παθητικό κάπνισμα βλάπτουν με πολλούς τρόπους την υγεία. Επιπλέον, η νικοτίνη αυξάνει την αρτηριακή πίεση. Κάθε φορά που εισπνέουμε καπνό με οποιοδήποτε τρόπο (τσιγάρο, πούρο, πίπα) η αρτηριακή πίεση αυξάνεται. Γι’ αυτό η αποφυγή κάθε μορφής καπνίσματος είναι σημαντική στον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης.
  • Περιορισμός στην κατανάλωση καφέ: Οι επιδράσεις της καφεΐνης στην υπέρταση ακόμα είναι υπό διερεύνηση. Μετά την κατανάλωση καφέ, παρατηρείται μικρή παροδική αύξηση της αρτηριακής πίεσης. Δεν είναι γνωστό αν ο καφές αυξάνει συνεχώς την αρτηριακή πίεση, ωστόσο συστήνεται να μην καταναλώνεται περισσότερο από 2-3 φλιτζάνια την ημέρα, δηλαδή όχι περισσότερο από 200 gr καφεΐνης την ημέρα.
  • Καλύτερη διαχείριση του stress: Το stress είναι αναπόφευκτο στη ζωή. Όταν το διαχειριζόμαστε σωστά και είναι ελεγχόμενο μας βοηθά. Όταν είναι χρόνιο και ανεξέλεγκτο μας φθείρει και, μεταξύ άλλων, αυξάνει την αρτηριακή πίεση. Διαβάζουμε για το stress, ανακαλύπτουμε αυτά που προκαλούν stress και μαθαίνουμε να το διαχειριζόμαστε σωστά. Αν δεν μπορούμε, συμβουλευόμαστε τον ιατρό μας ή τον ψυχολόγο μας.
  • Ελέγχουμε τακτικά την αρτηριακή πίεση: Η αρτηριακή πίεση δεν πρέπει να μετράται μόνο στο ιατρείο ή στο νοσοκομείο, αλλά και στο σπίτι. Μην ξεχνάμε το «σύνδρομο της άσπρης μπλούζας». Σημαντικός αριθμός ανθρώπων μόνο με το γεγονός ότι πηγαίνουν στον ιατρό βιώνουν τόση αναστάτωση που η αρτηριακή πίεση αυξάνεται πολύ. Το γεγονός αυτό οδηγεί σε λανθασμένες αποφάσεις. Γι’ αυτό οι μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης στο σπίτι ή με το ιατρό κάτω από ήρεμες συνθήκες προσφέρουν σημαντικές πληροφορίες.
  • Στήριξη από οικογένεια, φίλους και ομάδες αυτοβοήθειας. Έχει καθοριστική σημασία για τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης.

Πίεση: Ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές

Τιμή πίεσης: Όσα πρέπει να ξέρετε για την αρτηριακή πίεση και τις φυσιολογικές τιμές ανά ηλικία.

Αρτηριακή πίεση είναι η πίεση, που ασκεί το αίμα στο τοίχωμα των αρτηριών, καθώς ρέει μέσα σε αυτές. Η αρτηριακή πίεση εξαρτάται από την ροή του αίματος (πόσο αίμα στέλνει η καρδιά μας σε κάθε συστολή) και από την αντίσταση, που προβάλουν τα αγγεία μας στην ροή αυτή. Εάν η αρτηριακή πίεση είναι υψηλή, τότε η καρδιά μας πρέπει να εργαστεί δυνατότερα για να διατηρήσει επαρκή ροή αίματος στο σώμα μας.

Σύμφωνα με τον Αμερικανικό Οργανισμό για την Καρδιά, η υπέρταση αποτελεί κίνδυνο για την υγεία μας, καθώς μπορεί να οδηγήσει στο έμφραγμα, το εγκεφαλικό, την παράλυση, τις εγκεφαλικές βλάβες και τη νεφρική ανεπάρκεια.

 

Ηλικιακή Ομάδα Ελάχιστο όριο Μέση τιμή Ανώτατο Όριο
5 έως 19 105/73 mm/Hg 117/77 mm/Hg 120/81 mm/Hg
20 έως 24 108/75 mm/Hg 120/79 mm/Hg 132/83 mm/Hg
25 έως 29 109/76 mm/Hg 121/80 mm/Hg 133/84 mm/Hg
30 έως 34 110/77 mm/Hg 122/81 mm/Hg 134/85 mm/Hg
35 έως 39 111/78 mm/Hg 123/82 mm/Hg 135/86 mm/Hg
40 έως 44 112/79 mm/Hg 125/83 mm/Hg 137/87 mm/Hg
45 έως 49 115/80 mm/Hg 127/64 mm/Hg 139/88 mm/Hg
50 έως 54 116/81 mm/Hg 129/85 mm/Hg 142/89 mm/Hg
55 έως 59 118/82 mm/Hg 131/86 mm/Hg 144/90 mm/Hg
60 έως 64 121/83 mm/Hg 134/87 mm/Hg 147/91 mm/Hg

 

Εάν η τιμή της αρτηριακής πίεσης βρίσκεται μεταξύ της μέσης και της ανώτατης τιμής, πρόκειται για τη λεγόμενη προ-υπέρταση. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να πάρετε προληπτικά μέτρα ώστε να μην κινδυνεύσετε στο μέλλον από υπέρταση.

Η διατήρηση του βάρους στα όρια του φυσιολογικού, η υγιεινή διατροφή, η γυμναστική και η καταπολέμηση του στρες είναι τα βασικότερα μέτρα πρόληψης ενάντια στην υπέρταση.