Σε πόση ώρα αποκοιμιέται ένας άνθρωπος που κοιμάται καλά και επαρκώς κάθε βράδυ;

Αν λαχταράτε τη νύχτα που θα αποκοιμηθείτε αμέσως μόλις ακουμπήσετε το κεφάλι σας στο μαξιλάρι, ξανασκεφθείτε το. Οι ειδικοί προειδοποιούν πως ο ύπνος που έρχεται υπερβολικά γρήγορα, δεν αποτελεί ένδειξη υγείας. Αντιθέτως, μπορεί να υποκρύπτει κάποια σοβαρά προβλήματα.

«Ο ύπνος δεν είναι μία κατάσταση που επέρχεται ακαριαία», λέει η Dr. Rebecca Robbins, ειδική σε θέματα ύπνου από το Τμήμα Ιατρικής Ύπνου του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ. «Ένας άνθρωπος που κοιμάται κάθε βράδυ ήσυχα και επαρκώς, χρειάζεται περίπου 15 λεπτά για να αποκοιμηθεί από τη στιγμή που μπαίνει στο κρεβάτι του. Όταν κάποιος κοιμάται πριν καλά-καλά ακουμπήσει στο μαξιλάρι του, πιθανώς έχει συσσωρευμένη κούραση».

Έλλειψη ύπνου

Η κούραση αυτή πολύ συχνά οφείλεται στην έλλειψη ύπνου, συνεχίζει. «Οι ενήλικες χρειάζονται τουλάχιστον επτά ώρες ύπνου κάθε βράδυ. Τα παιδιά σχολικής ηλικίας 9-12 και οι έφηβοι 8-10. Όταν ο ύπνος διαρκεί λιγότερο κάθε βράδυ, ο οργανισμός σιγά-σιγά καταπονείται διότι συσσωρεύει σημαντικό χρέος ύπνου.

Η έλλειψη ύπνου είναι μία κατάσταση που μπορεί να απειλήσει την ψυχοσωματική υγεία, τονίζει η Dr. Robbins. Όταν είναι οξεία, προκαλεί υπνηλία στη διάρκεια της ημέρας και αυξάνει τον κίνδυνο ατυχημάτων, συμπεριλαμβανομένων των τροχαίων.

Όταν η έλλειψη ύπνου είναι χρονία κατάσταση, μακροπρόθεσμα αυξάνει τον κίνδυνο για προβλήματα όπως:

• Τα καρδιαγγειακά νοσήματα (υπέρταση, στεφανιαία νόσο, έμφραγμα, εγκεφαλικό)
• Ο σακχαρώδης διαβήτης
• Η παχυσαρκία
• Οι ορμονικές διαταραχές
• Η εξασθένηση του ανοσοποιητικού συστήματος
• Ο πόνος
• Η κατάθλιψη
• Οι αγχώδεις διαταραχές

Κακής ποιότητας ύπνος

Τι μπορεί να συμβαίνει, όμως, όταν ένας άνθρωπος κοιμάται αρκετές ώρες κάθε βράδυ αλλά πάλι αποκοιμιέται αμέσως; Αν ταυτοχρόνως νιώθει κούραση στη διάρκεια της ημέρας, το πρόβλημα πιθανώς είναι ο κακής ποιότητας ύπνος, λέει στο CNN o Dr. Raj Dasgupta, επίκουρος καθηγητής Κλινικής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας.

«Ο ύπνος δεν είναι ποιοτικός όταν δεν είναι ήσυχος και κάποιος ξυπνά συχνά στη διάρκειά του», εξηγεί. «Οι συχνές αφυπνίσεις επηρεάζουν τους κύκλους του ύπνου και εμποδίζουν την ομαλή μετάβαση από το ένα στάδιό τους στο επόμενο. Ωστόσο κάθε υπνικός κύκλος πρέπει να είναι πλήρης για να ξεκουραστεί ο οργανισμός».

Εκείνος που επηρεάζεται περισσότερο από τις συχνές αφυπνίσεις είναι ο βαθύς ύπνος, συνεχίζει. Αυτός συμβαίνει στα στάδια δέλτα και REM του ύπνου. Στο στάδιο REM βλέπουμε όνειρα, εδραιώνονται στον εγκέφαλο οι νέες πληροφορίες και δημιουργούνται οι αναμνήσεις της προηγούμενης ημέρας.

Πρόσφατη μελέτη έδειξε πως όσο λιγότερο διαρκεί το στάδιο REM του ύπνου, τόσο εντονότερα είναι οι νοητικές συνέπειες. Επιπλέον, τόσο αυξάνεται μακροπρόθεσμα η θνησιμότητα από κάθε αιτία.

Αντίστοιχα, στο στάδιο Δέλτα (ή στάδιο των βραδέων κυμάτων) ο εγκέφαλος ξεκουράζεται και απαλλάσσεται από τις τοξίνες. Είναι το στάδιο που επιτρέπει στο σώμα να επουλωθεί και να ανανεωθεί.

Οι πιθανές αιτίες

Ο κακής ποιότητας ύπνος πολύ συχνά οφείλεται στην αποφρακτική υπνική άπνοια. Είναι μία διαταραχή κατά την οποία διακόπτεται παροδικά η αναπνοή, με συνέπεια να μην οξυγονώνεται ο οργανισμός. Ο πάσχων μισοξυπνάει, καθώς πασχίζει να ανακτήσει την αναπνοή του.

Χαρακτηριστικό γνώρισμα της υπνικής άπνοιας είναι το δυνατό ροχαλητό που διακόπτεται αιφνιδίως και ύστερα ξαναρχίζει. Υπολογίζεται ότι πάσχουν από αυτήν ένας στους δύο ενήλικες στη χώρα μας.

Ο κακής ποιότητας ύπνος μπορεί να έχει και άλλες αιτίες, όπως το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών, οι χρόνιοι πόνοι, η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση κ.λπ.

Επομένως, αν αποκοιμιέστε αμέσως μόλις ξαπλώσετε στο κρεβάτι, παρότι κοιμάστε αρκετές ώρες κάθε βράδυ, καλό είναι να συμβουλευθείτε έναν ειδικό σε θέματα ύπνου, συνιστά ο Dr. Dasgupta.

Υπνική Άπνοια: Υπάρχει Θεραπεία – Τύποι, Συμπτώματα, Αίτια και Παράγοντες Κινδύνου

Η υπνική άπνοια είναι μία κατάσταση κατά την οποία οι μυς του φάρυγγα στο πλάι και στο πίσω μέρος του λαιμού χαλαρώνουν τόσο πολύ κατά τη διάρκεια του ύπνου που η αναπνοή σταματά για μερικά δευτερόλεπτα. Όταν συμβαίνει αυτό, ο εγκέφαλος αντιλαμβάνεται την έλλειψη οξυγόνου στο αίμα, ξυπνά τόσο ώστε να διεγείρει τους μυς και να πάρετε βαθιά αναπνοή. Κατόπιν πέφτετε σε βαθύ ύπνο ξανά και ο κύκλος συνεχίζεται, συνήθως χωρίς να το καταλαβαίνετε. Υπάρχουν 3 τύποι υπνικής άπνοιας:

• Αποφρακτική Υπνική Άπνοια : ο πιο κοινός τύπος κατά τον οποίο οι μυς του λαιμού κλείνουν τον αεραγωγό προκαλώντας τη διακοπή της αναπνοής.
• Κεντρική Υπνική Άπνοια: δεν είναι τόσο συχνή όσο η αποφρακτική– ο εγκέφαλος ή το νευρικό σύστημα δε δίνουν εντολή στους μυς ελέγχου της αναπνοής ώστε να ξεκινήσει ο κύκλος της αναπνοής.
• Μικτή Υπνική Άπνοια: συγχρόνως συμβαίνει αποφρακτική και κεντρική υπνική άπνοια.

Υπνική Άπνοια: Πώς θα αναγνωρίσετε τα συμπτώματα;

Η υπνική άπνοια έχει μεγάλο εύρος συμπτωμάτων. Ίσως πάσχετε από υπνική άπνοια εάν έχετε περισσότερα από 2-3 συμπτώματα :

• Ροχαλητό: πολλοί ασθενείς υπνικής άπνοιας απευθύνθηκαν στον ιατρό τους επειδή το ροχαλητό τους ξυπνούσε τον/την σύντροφό τους
• Υπνηλία: κατά τη διάρκεια της ημέρας- ορισμένοι άνθρωποι αναζητούν βοήθεια επειδή αποκοιμήθηκαν ενώ οδηγούσαν ή εργαζόντουσαν.
• Έλλειψη προσοχής
• Κατάθλιψη, εκνευρισμός, κακή διάθεση
• Μειωμένη σεξουαλική διάθεση ή στυτική δυσλειτουργία
• Συχνοουρία
• Εφιάλτες

Υπνική Άπνοια: Ποια αίτια οδηγούν στην εμφάνιση της;

Υπέρταση

Αν κάποιος πάσχει από Σύνδρομο Υπνικής Άπνοιας, είναι πιο πιθανό να έχει υψηλή αρτηριακή πίεση. Λάβετε υπ’όψιν ότι το 30% των υπερτασικών ασθενών πάσχουν από Σύνδρομο Υπνικής Άπνοιας  και το 50% των ασθενών που πάσχουν από ΣΑΥ έχουν υπέρταση.

Καρδιαγγειακή νόσος

Το Σύνδρομο Υπνικής Άπνοιας μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα με τον καρδιακό ρυθμό και μπορεί να προκαλέσει καρδιακή αρρυθμία (κολπική μαρμαρυγή) και βραδυκαρδία.

Έμφραγμα

H υπνική άπνοια μπορεί να οδηγήσει σε στεφανιαία νόσο και μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα το έμφραγμα. Αν το Σύνδρομο Υπνικής Άπνοιας παραμείνει χωρίς θεραπεία, ο κίδυνος της καρδιακής προσβολής διπλασιάζεται.

Εγκεφαλικό επεισόδιο

Το Σύνδρομο Υπνικής Άπνοιας συσχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου στην μέση ηλικία και σε γηραιότερους ενήλικες, ειδικά σε άνδρες.

Διαβήτης τύπου 2

Φαρμακευτικές έρευνες έχουν επιβεβαιώσει τη συσχέτιση μεταξύ υπνικής άπνοιας και διαβήτη τύπου 2. Το 40% των ασθενών, οι οποίοι νοσούν από Σύνδρομο Υπνικής Άπνοιας, πάσχουν και από διαβήτη τύπου 2.

Υπνική Άπνοια: Προδιαθεσικοί Παράγοντες & Παράγοντες Κινδύνου

• Ηλικία: Η υπνική άπνοια εμφανίζεται σημαντικά συχνότερα σε ενήλικες άνω των 50 ετών.
• Αρσενικό φύλλο: Το Σύνδρομο Υπνικής Άπνοιας είναι περισσότερο κοινή ασθένεια στους άνδρες, παρά στις γυναίκες. Αυτό έχει αποδοθεί σε διαφορές σε ανατομικές και λειτουργικές ιδιότητες του ανωτέρου αεραγωγού μεταξύ τω δύο φύλων.
• Το υπερβολικό βάρος: Ένας ενήλικας με ΔΜΜ (Δείκτη Μυϊκής Μάζας) 30 ή υψηλότερο, θεωρείται ότι είναι παχύσαρκος. Ο κίνδυνος της υπνικής άπνοιας αυξάνεται όσο μεγαλύτερο είναι το βάρος.
• Οικογενειακό ιστορικό: Η υπνική άπνοια μπορεί να εμφανιστεί περισσότερο συχνά μεταξύ συγγενών πρώτου βαθμού. Αυτό μπορεί να είναι αποτέλεσμα είτε κληρονομικών χαρακτηριστικών, είτε παρόμοιων τρόπων ζωής.
• Στενότητα αεραγωγού: Αν κάποιος έχει ρινική συμφόρηση, ένα ανατομικό ελάττωμα ή μια αναπνευστική αλλεργία, είναι πιο πιθανό να αναπτύξει Σύνδρομο Υπνικής Άπνοιας.
• Κάπνισμα: Σχετίζεται με υψηλότερο ρίσκο ροχαλητού και ανάπτυξης του Σύνδρομο Υπνικής Άπνοιας.
• Αλκοόλ: Μπορεί να αυξήσει την απόφραξη των άνω αεραγωγών, οδηγόντας σε άπνοιες.

Υπνική Άπνοια: Πώς θα την αντιμετωπίσετε

Οι θεραπευτικές προσεγγίσεις  της άπνοιας κατά τον  ύπνο κυμαίνονται από πράγματα που μπορείτε να κάνετε μόνοι στο σπίτι σας, όπως απώλεια βάρους ή αλλαγή της θέσης στον ύπνο, και ως τη χειρουργική επέμβαση. Σε ήπιες περιπτώσεις υπνικής άπνοιας του ύπνου, μπορεί να είστε σε θέση να την αντιμετωπίσετε  με την αλλαγή της συμπεριφοράς σας, όπως:

• Η απώλεια βάρους
• Αποφυγή αλκοόλ και υπνωτικών χαπιών
• Αλλαγή των θέσεων ύπνου για τη βελτίωση της αναπνοής
• Η διακοπή του καπνίσματος. Το κάπνισμα μπορεί να επιδεινώσει τόσο το ροχαλητό και την άπνοια.
• Αποφυγή ύπνου στην πλάτη

Η συνεχής θετική πίεση αεραγωγών (CPAP)

Η συνεχής θετική πίεση αεραγωγών – που ονομάζεται επίσης CPAP – είναι μια επεξεργασία κατά την οποία μια μάσκα φοριέται πάνω από τη μύτη ή / και το στόμα ενώ κοιμάστε. Η μάσκα είναι συνδεδεμένη  με ένα μηχάνημα που παρέχει μια συνεχή υπό πίεση ροή του αέρα μέσα στη μύτη. Αυτή η ροή του αέρα βοηθά στη διατήρηση της διάνοιξης των αεραγωγών έτσι ώστε η αναπνοή να είναι κανονική. Η  CPAP θεωρείται από πολλούς εμπειρογνώμονες ότι  είναι η πιο αποτελεσματική θεραπεία για την υπνική άπνοια.

Άπνοια κατά τον ύπνο και Οδοντιατρική Συσκευές

Ειδικές οδοντιατρικές συσκευές μπορούν να βοηθούν και να κρατούν  τον αεραγωγό ανοιχτό κατά τη διάρκεια του ύπνου. Τέτοιες συσκευές μπορεί να είναι ειδικά σχεδιασμένες από τους οδοντιάτρους με ιδιαίτερη εμπειρία στη θεραπεία της άπνοιας ύπνου.

Χειρουργική επέμβαση για την υπνική άπνοια

Εάν έχετε ένα σκολίωση ρινικού διαφράγματος, διογκωμένες αμυγδαλές ή μια μικρή κάτω γνάθο με μια κατακόρυφη επικάλυψη που έχει σαν αποτέλεσμα ο λαιμός να είναι πολύ στενός, ίσως χρειαστεί χειρουργική επέμβαση για τη διόρθωση της άπνοιας κατά τον  ύπνο.

Οι πιο συχνές χειρουργικές επεμβάσεις  που  εκτελούνται για την άπνοια ύπνου περιλαμβάνουν:

• Η ρινική χειρουργική επέμβαση: Διόρθωση ρινικών  προβλήματα , όπως σκολίωση ρινικού διαφράγματος.
• Uvulopalatopharyngoplasty (UPPP): Μια διαδικασία που αφαιρεί μαλακούς  ιστούς  στο πίσω μέρος του λαιμού και του ουρανίσκου, αυξάνοντας το πλάτος του αεραγωγού  στο άνοιγμα του λαιμού.
• Χειρουργική επέμβαση διαμόρφωσης άνω και κάτω γνάθου : Χειρουργική επέμβαση για να διορθώσει ορισμένα προβλήματα του προσώπου ή του λαιμού που συμβάλλουν στην άπνοια κατά τον ύπνο.