Ένα εξάνθημα στα γεννητικά όργανα μπορεί να προκαλέσει ανησυχία, ιδιαίτερα αν δεν είναι γνωστός ο λόγος της εμφάνισής του. Το άτομο μπορεί να εμφανίσει σπυράκια, δερματικά εξογκώματα, έλκη ή αφύσικες δερματικές αλλοιώσεις στη γενετήσια περιοχή. Αυτά μπορεί να οφείλονται σε κάποια δερματική πάθηση, ερεθισμό, αλλεργία ή και σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Η επίσκεψη στον ειδικό είναι απαραίτητη, ώστε να γίνει η διάγνωση και να χορηγηθεί η κατάλληλη θεραπεία. Συχνά το εξάνθημα είναι σύμπτωμα μιας άλλης διαταραχής. Οι πιο συχνές αιτίες εμφάνισης εξανθήματος στα γεννητικά όργανα είναι:
Παράσιτα
Οι ψείρες του σώματος, το άκαρι της ψώρας και οι ψείρες του εφηβαίου, μπορούν να προκαλέσουν εξάνθημα. Οι φθείρες (ψείρες) του σώματος διαφέρουν από αυτές του εφηβαίου, αλλά προκαλούν παρόμοιο εξάνθημα συνοδευόμενο από κνησμό. Η ψώρα προκαλείται από ένα μικροσκοπικό αραχνοειδές παράσιτο που ζει και αναπαράγεται κάτω από το δέρμα προκαλώντας εξάνθημα και μόνιμο κνησμό.
Δερματόφυτα
Οι συχνότεροι μύκητες που προσβάλλουν το δέρμα του ανθρώπου. Σύμφωνα με μια μελέτη, το 20% των ατόμων έχει προσβληθεί από δερματόφυτα. Η δερματοφυτίαση είναι μια από τις πιο συχνές αιτίες επίσκεψης σε δερματολόγο, καθώς το εξάνθημα είναι ερυθρό, προκαλεί κνησμό, μπορεί να σχηματιστούν φυσαλίδες και σε γενικές γραμμές επιδεινώνεται, εάν μείνει χωρίς θεραπεία.
Μυκητιάσεις από τον γνωστό μύκητα Candida
Ζει φυσιολογικά στον οργανισμό του ανθρώπου, αλλά όταν η φυσιολογική χλωρίδα διαταράσσεται, η αναπαραγωγή του ξεφεύγει από τον έλεγχο και προκαλεί συμπτώματα. Ιδανικό περιβάλλον για την ανάπτυξη μυκητίασης είναι ο γυναικείος κόλπος καθώς και τα γεννητικά όργανα των μη περιτομημένων ανδρών. Συχνά μπορεί να προκληθεί από τη λήψη αντιβιοτικών ή να είναι σημάδι ενός μη ελεγχόμενου διαβήτη. Η κλινική εικόνα των γεννητικών οργάνων μπορεί να παρουσιάζει οίδημα, ερυθρότητα και κνησμό, ενώ παράλληλα οι γυναίκες μπορεί να παρατηρήσουν την έκκριση μιας λευκής ουσίας από τον κόλπο, η οποία μπορεί επίσης να εμφανίζεται γύρω από τη βάλανο του πέους στους άνδρες. Συγκεκριμένα, στους άνδρες, μια μυκητιασική λοίμωξη μπορεί να προκαλέσει βαλανίτιδα, δηλαδή μια φλεγμονή της βαλάνου και της ακροποσθίας. Ακριβώς όπως η μυκητιασική λοίμωξη, έτσι και η βαλανίτιδα, μπορεί να προκληθούν από κακή υγιεινή, κατάχρηση αντιβιοτικών ή διαταραγμένο ανοσοποιητικό σύστημα.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι το εξάνθημα που προκαλείται από την πάνα στα μωρά μπορεί επίσης να είναι αποτέλεσμα μυκητιασικής λοίμωξης. Η πάνα του μωρού παρέχει το κατάλληλο ζεστό και υγρό περιβάλλον για την ανάπτυξη του μύκητα. Το εξάνθημα είναι συνήθως ερυθρό, το δέρμα στην περιοχή γίνεται τραχύ, μπορεί να σχηματιστούν φολίδες ή φυσαλίδες και συνήθως το δέρμα ερεθίζεται παραπάνω, καθώς το παιδί κινείται.
Μολυσματική τέρμινθος
Πρόκειται για έναν ιό που προκαλεί μικρά εξογκώματα στα ανωτέρα στρώματα του δέρματος.
Η μολυσματική τέρμινθος παρουσιάζεται ως ερεθισμός του δέρματος με μικρά σπυράκια, μεγέθους ενός με δέκα χιλιοστών που το σχήμα τους μοιάζει με μικρό ογκίδιο, ελιά ή μαργαριτάρι. Πρόκειται για λευκές, στρογγυλές, και ενίοτε γυαλιστερές βλατίδες με ομφαλωτό κέντρο, που περιέχουν ένα παχύρρευστο υλικό, το σωμάτιο της τερμίνθου. Πολλοί γονείς μπερδεύουν τη μολυσματική τέρμινθο με τη µυρµηγκιά ή τον σταφυλόκοκκο.
Αρχικά η μολυσματική τέρμινθος εμφανίζεται ως ένα μικρό σπυρί ελάχιστων χιλιοστών (1-10 mm) στο χρώµα του δέρµατος και είναι µαλακό στην αφή.
Στη συνέχεια µεγαλώνει και γίνεται πιο σκληρό. Μέσα σε 6-9 µήνες οι βλατίδες υποχωρούν (αυτοΐαση), μερικές φορές όμως επιµένουν για πολλά χρόνια. Κάθε σπυράκι «ζει» περίπου δύο µήνες, αλλά λόγω της εύκολης µεταδοτικότητας από το ένα σηµείο στο άλλο στο ίδιο άτοµο, η πάθηση µπορεί να διαρκέσει µέχρι και δύο χρόνια.
Συνήθως δεν είναι επώδυνα και φεύγουν από μονά τους. Η μετάδοση γίνεται εύκολα μέσω της επαφής με τη βλάβη ή ακόμα και της επαφής με μολυσμένο αντικείμενο, όπως είναι μια πετσέτα ή ένα παιχνίδι.
Ο έρπης των γεννητικών οργάνων
Είναι ένας σεξουαλικώς μεταδιδόμενος ιός που προκαλεί επώδυνα ανοιχτά έλκη και φυσαλίδες στα γεννητικά όργανα. Συνήθως μεταδίδεται μέσω της σεξουαλικής επαφής. Τα έλκη εκτός από επώδυνα συχνά συνοδεύονται από εκκρίσεις. Πριν από την εμφάνισή τους τα άτομα συνήθως νιώθουν ένα μυρμήγκιασμα στη περιοχή. Τα συμπτώματα διαρκούν μερικές μέρες, ενώ συνήθως παρουσιάζονται υποτροπές 1-2 φορές το χρόνο. Τα συχνότερα από αυτά είναι τα παρακάτω:
- Επώδυνες φυσαλίδες με κίτρινο υγρό
- Φαγούρα
- Τσούξιμο
- Πυρετός
- Δυσφορία και κακή διάθεση
- Πόνος στους μηρούς και στα γόνατα
- Πόνος στον κόλπο/πέος
- Κολπικές εκκρίσεις
- Επώδυνη ούρηση
Η σύφιλη
Μεταδίδεται μέσω της σεξουαλικής επαφής. Αρχικά εμφανίζεται με ένα ανώδυνο ανοιχτό έλκος στα γεννητικά όργανα και μετά η λοίμωξη έχει ως αποτέλεσμα την εξάπλωση ενός εξανθήματος σε όλο το σώμα. Το εξάνθημα μπορεί να συνοδεύεται από πυρετό, κόπωση και πρησμένους λεμφαδένες.
Τα κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων
Προκαλούνται από τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων, τον HPV. Εμφανίζονται ως μικρά εξογκώματα μεμονωμένα ή ομαδοποιημένα. Τα κονδυλώματα εμφανίζονται ως μικροί όγκοι που μοιάζουν με κρεατοελιά, δηλαδή θυλωματώδεις σχηματισμοί στην περιοχή του πέους, του τραχήλου, του κόλπου, του αιδοίου, του πρωκτού, του ορθού κ.ά. Μπορεί να είναι εσωτερικά ή εξωτερικά. Το μέγεθός τους ποικίλει, ενώ μπορεί να φτάσει από το μέγεθος της κεφαλής μιας καρφίτσας μέχρι και 12 εκ, στις περιπτώσεις γιγάντιων οξυτενών κονδυλωμάτων. Σε αρχικό στάδιο μπορεί να νιώσεις φαγούρα ή αίσθημα καύσου, ενώ σε επόμενο στάδιο μέχρι και αιμορραγία από τις δερματικές βλάβες. Συνήθως πόνος δεν παρατηρείται. Τα κονδυλώματα μπορεί να επεκταθούν έως τον κόλπο, την ουρήθρα και εσωτερικά του πρωκτού.Στις γυναίκες συνήθως εμφανίζονται στο αιδοίο και περιπρωκτικά, ενώ στους άνδρες στο πέος, στο όσχεο και τον πρωκτό.
Αυτοάνοσα νοσήματα, όπως είναι η ψωρίαση
Η ψωρίαση προκαλεί την επιτάχυνση της παραγωγής κερατινοκυττάρων, με αποτέλεσμα αυτά να συσσωρεύονται στην επιφάνεια της επιδερμίδας δημιουργώντας τις χαρακτηριστικές ερυθρές πλάκες. Πολύ συχνά το δέρμα στις περιοχές που έχουν τις πλάκες σπάει και αιμορραγεί.
Δερματίτιδες εξ επαφής και αλλεργίες
Κάποιες φορές το εξάνθημα στα γεννητικά όργανα μπορεί να είναι αποτέλεσμα μιας αλλεργικής αντίδρασης σε κάτι με το οποίο το δέρμα της περιοχής ήρθε σε επαφή, όπως είναι μια ενυδατική κρέμα ή ένα λιπαντικό. Επίσης, το εξάνθημα μπορεί να προκληθεί από μια ουσία που έχει κάποιος στα χέρια του εάν χρησιμοποιήσει το μπάνιο χωρίς πρώτα να τα πλύνει.
Τα συμπτώματα ενός εξανθήματος, λοιπόν, μπορεί να διαφέρουν σημαντικά κατά περίπτωση, ανάλογα με την υποκείμενη αιτία. Σε κάθε περίπτωση, το άτομο θα πρέπει να επισκεφτεί τον ειδικό για να γίνει η διάγνωση. Συνήθως ο ιατρός παίρνει επίχρισμα από τις δερματικές βλάβες, κάποιες φορές μπορεί να χρειάζεται δερματική βιοψία, ενώ κάποιες άλλες ενδέχεται να είναι απαραίτητες για την επιβεβαίωση της διάγνωσης οι εξετάσεις αίματος.
Σπυράκι στα γυναικεία γεννητικά όργανα: Πώς προσεγγίζουμε την θεραπεία;
Η κατάλληλη θεραπεία του εξανθήματος εξαρτάται από την αιτία εμφάνισής του. Συνήθως περιλαμβάνει τοπικές κρέμες και αλοιφές. Πολλές φορές μέχρι να τεθεί η διάγνωση ο ιατρός μπορεί να συστήσει μια κρέμα κορτιζόνης ή ένα σπρέι για την ανακούφιση των συμπτωμάτων.
Συγκεκριμένα, στην περίπτωση της φθειρίασης συνήθως χορηγείται μια ειδική πλύση. Για τη θεραπεία της ψώρας χορηγούνται ειδικές κρέμες και αλοιφές. Οι μυκητιασικές λοιμώξεις θεραπεύονται με αντιμυκητιασική αγωγή. Για τα κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων η καλύτερη λύση είναι να αφαιρεθούν από τον ιατρό ενώ οι βακτηριακές λοιμώξεις όπως η σύφιλη αντιμετωπίζονται με αντιβιοτικά.
Αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχει γνωστή θεραπεία για τον έρπη των γεννητικών οργάνων, αλλά τα συμπτώματα ελέγχονται με τη χορήγηση φαρμάκων. Ακριβώς το ίδιο συμβαίνει και στην περίπτωση των αυτοάνοσων νοσημάτων, όπως είναι η ψωρίαση.
Εάν ένα εξάνθημα οφείλεται σε αλλεργία, η απομάκρυνση του αλλεργιογόνου θα βοηθήσει στην υποχώρησή του. Μπορεί να χορηγηθεί συμπτωματική θεραπεία, ενώ ο ιατρός διερευνά τα αίτια της αλλεργίας.
Εάν το άτομο απευθυνθεί αμέσως στον ιατρό του, συνήθως η πρόγνωση είναι πολύ καλή και το εξάνθημα θεραπεύεται.
Σπυράκι στα γυναικεία γεννητικά όργανα: Φαγούρα
Χωρίς θεραπεία, η φαγούρα στα γεννητικά όργανα θα μπορούσε να οδηγήσει στην εξάπλωση μολυσματικών νόσων, ή σε δευτερογενή λοίμωξη του δέρματος. Μπορεί επίσης να αποτελεί ένδειξη βακτηριακής κολπίτιδας, εμμηνόπαυσης, σεξουαλικά μεταδιδόμενου νοσήματος (ΣΜΝ), δερματικών παθήσεων, ή ψώρας.
Πολλές από τις μολυσματικές αιτίες για την φαγούρα στα γεννητικά όργανα -συμπεριλαμβανομένων των ΣΜΝ και των μολύνσεων ζύμης- είναι μεταδοτικές. Εάν η φαγούρα δεν εξαφανιστεί μετά από μερικές ημέρες, θα πρέπει να μιλήσετε με έναν γιατρό, ή φαρμακοποιό. Η φαγούρα στα γεννητικά όργανα περιλαμβάνει συχνά -εκτός από κνησμό- και αίσθημα καψίματος μέσα και γύρω από τον κόλπο, ή το πέος.
Άλλα συμπτώματα διαβήτη περιλαμβάνουν θολή όραση και δερματικές πληγές που χρειάζονται αισθητά περισσότερο χρόνο από το κανονικό, για να επουλωθούν. Είναι πιθανότερο να αναπτύξετε διαβήτη εάν είστε άνω των 40 ετών. Εάν έχετε γονέα, αδελφό, αδελφή, ή παιδί με διαβήτη, είναι τουλάχιστον δυο φορές πιθανότερο να τον αναπτύξετε κι εσείς. Άλλοι παράγοντες κινδύνου για τον διαβήτη είναι το υπερβολικό βάρος, η καρδιακή προσβολή και το εγκεφαλικό επεισόδιο.
Σπυράκι στα γυναικεία γεννητικά όργανα: Πώς πραγματοποιείται η πρόληψη;
Όπως πάντα, μεγάλη σημασία έχει η πρόληψη, ώστε να μη φτάσει κάποιος στο σημείο να αναζητεί θεραπεία. Το πρώτο βήμα της πρόληψης του εξανθήματος των γεννητικών οργάνων είναι η πρακτική του ασφαλούς σεξ που προστατεύει από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Εξίσου σημαντικές, όμως, είναι η τακτική φυσική άσκηση και η υιοθέτηση μιας υγιεινής διατροφής που διατηρούν το ανοσοποιητικό σύστημα ισχυρό και βοηθούν στην καταπολέμηση των μικροβίων. Οι αλλεργικές αντιδράσεις μπορούν να προληφθούν με την αποφυγή των αλλεργιογόνων.
Η πρόληψη των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων επιτυγχάνεται με διάφορους τρόπους. Είναι πολύ σημαντικό άνδρες και γυναίκες να εμβολιαστούν πριν την έναρξη της σεξουαλικής τους ζωής από την παιδική ηλικία για τον ιό HPV και για τον ιό της ηπατίτιδας.
Μερικές μικρές συμβουλές για να μειώσεις τον κίνδυνο να κολλήσεις κάποιο ΣΜΝ είναι οι εξής:
Απόφυγε να ξυρίζεσαι στην ευαίσθητη περιοχή: Καλό θα ήταν να προτιμήσεις μια μη τραυματική μέθοδο αποτρίχωσης για να αποφεύγονται οι μικροτραυματισμοί στα γεννητικά όργανα, καθώς οι ανοιχτές πληγές αποτελούν πύλη εισόδου στον οργανισμό για τους ιούς και τους μικροοργανισμούς.
Δείξε υπεύθυνη σεξουαλική συμπεριφορά: Η ασταθής ερωτική ζωή και η εναλλαγή συντρόφων αυξάνει όπως είναι φυσικό τις πιθανότητες να κολλήσεις κάποιο αφροδίσιο νόσημα.
Χρησιμοποίησε προφυλακτικό σε κάθε σεξουαλική επαφή: Είναι σημαντικό η χρήση του προφυλακτικού να γίνει από την αρχή της ερωτικής πράξης και καθ’ όλη τη διάρκειά της, ώστε να περιορίσεις τον κίνδυνο να εκτεθείς σε κάποιον ιό.
Χρησιμοποίησε προφυλακτικό και στη στοματική επαφή: Το προφυλακτικό συνιστάται να εφαρμόζεται σε όλες τις σεξουαλικές πρακτικές (στοματικό σεξ, κολπική και πρωκτική διείσδυση). Η μετάδοση των ασθενειών είναι εξίσου πιθανή σε όλες αυτές τις πρακτικές.