Επιστήμονες στη Βρετανία ανακοίνωσαν ότι ανέπτυξαν ένα νέο τεστ αίματος που μπορεί να προβλέψει τον κίνδυνο για νόσο Αλτσχάιμερ έως και 3,5 χρόνια προτού υπάρξει η σχετική κλινική διάγνωση με βάση τα συμπτώματα.
Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Ψυχιατρικής, Ψυχολογίας και Νευροεπιστήμης του Βασιλικού Κολλεγίου(King’s) του Λονδίνου, με επικεφαλής την καθηγήτρια Σαντρίν Τουρέτ και τη δρ Αλεξάντρα Μαρούζακ, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Brain(Εγκέφαλος).
Οι επιστήμονες πήραν δείγματα αίματος στη διάρκεια αρκετών ετών από 56 ανθρώπους με ήπια γνωστική εξασθένηση, μια κατάσταση που είναι πιθανώς πρόδρομη της άνοιας και στην οποία κάποιος εμφανίζει έκπτωση της γνωστικής ή/και μνημονικής ικανότητάς του. Μολονότι δεν πρόκειται όλοι όσοι έχουν ήπια γνωστική εξασθένηση να διαγνωσθούν με Αλτσχάιμερ ή άλλη άνοια, η πιθανότητα είναι αυξημένη σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό. Από τους 56 συμμετέχοντες τελικά οι 36 διαγνώσθηκαν με Αλτσχάιμερ.
Η μελέτη έδειξε ότι στους ασθενείς που τελικά εμφάνισαν Αλτσχάιμερ, ήταν δυνατό να βρεθούν κυτταρικές ενδείξεις (αλλαγές στη νευρογένεση εγκεφαλικών κυττάρων στην περιοχή του ιπποκάμπου) στο αίμα τους έως 3,5 χρόνια πριν. Οι ερευνητές ανάφεραν ότι το νέο τεστ – που μελλοντικά θα δοκιμασθεί σε μεγαλύτερη ομάδα ανθρώπων – θα μπορούσε να συμπληρώσει άλλους βιοδείκτες με βάση το αίμα, όπως τη συσσώρευση των τοξικών πρωτεϊνών αμυλοειδούς και ταυ, που καταγράφουν τα τυπικά σημάδια της ανίατης νευροεκφυλιστικής νόσου.
Η νόσος Αλτσχάιμερ επηρεάζει ήδη από τα πρώτα στάδιά της τον σχηματισμό νέων εγκεφαλικών κυττάρων στον ιππόκαμπο, μια περιοχή που εμπλέκεται στη μάθηση και τη μνήμη. Προηγούμενες μελέτες είχαν μπορέσει να μελετήσουν τη νευρογένεση και πώς αυτή σχετίζεται με το Αλτσχάιμερ μόνο σε κατοπινά στάδια μέσω νεκροψίας. Το νέο τεστ ανιχνεύει τις πρώιμες κυτταρικές αλλαγές που σχετίζονται με τη νόσο.
Έξι συμβουλές για υγιή εγκέφαλο
1. Ασκηθείτε τακτικά
Η άσκηση έχει πολλά γνωστά οφέλη και η τακτική σωματική δραστηριότητα ωφελεί επίσης τον εγκέφαλο. Πολλαπλές ερευνητικές μελέτες δείχνουν ότι οι σωματικά δραστήριοι άνθρωποι έχουν λιγότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν μείωση της νοητικής τους λειτουργίας και έχουν μικρότερο κίνδυνο να αναπτύξουν Αλτσχάιμερ.
Αυτά τα οφέλη προκύπτουν από την αυξημένη ροή αίματος στον εγκέφαλο κατά τη διάρκεια της άσκησης. Τείνει επίσης να αντιμετωπίσει κάποια από τη φυσική μείωση των εγκεφαλικών συνδέσεων που συμβαίνει κατά τη διάρκεια της γήρανσης, αντιστρέφοντας ορισμένα από τα προβλήματα.
Στόχος να ασκείται κανείς πολλές φορές την εβδομάδα για 30 έως 60 λεπτά. Μπορείτε να περπατήσετε, να κολυμπήσετε, να παίξετε τένις ή να κάνετε οποιαδήποτε άλλη μέτρια αερόβια δραστηριότητα που αυξάνει τον καρδιακό σας ρυθμό.
2. Κοιμηθείτε καλά
Ο ύπνος παίζει σημαντικό ρόλο στην υγεία του εγκεφάλου. Ορισμένες θεωρίες αναφέρουν ότι ο ύπνος βοηθά στην απομάκρυνση των μη φυσιολογικών πρωτεϊνών στον εγκέφαλο και παγιώνει τις μνήμες, γεγονός που ενισχύει τη συνολική μνήμη και την υγεία του εγκεφάλου.
Στόχος είναι οι 7-8 συνεχόμενες ώρες ύπνου τη νύχτα και όχι ο κατακερματισμένος ύπνος 2-3 ωρών στη διάρκεια του 24ωρου. Ο διαρκής ύπνος δίνει στον εγκέφαλο τον χρόνο να εδραιώσει και να αποθηκεύσει αποτελεσματικά τις αναμνήσεις. Η υπνική άπνοια βλάπτει την υγεία του εγκεφάλου και μπορεί να είναι ο λόγος που ίσως δυσκολεύεστε να κοιμηθείτε χωρίς διακοπή. Μιλήστε με τον γιατρό σας εάν εσείς ή κάποιο αγαπημένο σας πρόσωπο υποψιάζεστε ότι έχετε υπνική άπνοια.
3. Ακολουθήστε μεσογειακή διατροφή
Η διατροφή σας παίζει σημαντικό ρόλο στην υγεία του εγκεφάλου. Η μεσογειακή διατροφή δίνει έμφαση σε φυτικές τροφές, δημητριακά ολικής αλέσεως, ψάρια και υγιή λίπη, όπως το ελαιόλαδο. Περιλαμβάνει λιγότερο κόκκινο κρέας και αλάτι από την τυπική δυτικού τύπου διατροφή.
Μελέτες δείχνουν ότι τα άτομα που ακολουθούν πιστά την μεσογειακή διατροφή έχουν λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν Αλτσχάιμερ. Τα ωμέγα λιπαρά οξέα που βρίσκονται στο εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο και άλλα υγιή λίπη είναι ζωτικής σημασίας για τη σωστή λειτουργία των κυττάρων σας, φαίνεται να μειώνουν τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου, αυξάνουν τη νοητική εστίαση και επιβραδύνουν τη γνωστική έκπτωση στους ηλικιωμένους ενήλικες.
4. Μείνετε νοητικά ενεργοί
Ο εγκέφαλός σας είναι παρόμοιος με έναν μυ: πρέπει να τον χρησιμοποιείτε για να μην… τον χάσετε. Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να διατηρήσετε το μυαλό σας σε φόρμα, όπως σταυρόλεξα, Sudoku, διάβασμα βιβλίων, να παίξετε χαρτιά ή να φτιάξετε ένα παζλ. Ενσωματώστε στις συνήθειές σας διαφορετικούς τύπους δραστηριοτήτων για να αυξήσετε την αποτελεσματικότητά τους.
Τέλος, μην παρακολουθείτε για πολλές ώρες τηλεόραση, καθώς αυτή είναι μια παθητική δραστηριότητα που ελάχιστα διεγείρει τον εγκέφαλό σας.
5. Παραμείνετε κοινωνικά δραστήριοι
Η κοινωνική αλληλεπίδραση βοηθά στην αποτροπή της κατάθλιψης και του στρες, τα οποία μπορούν να συμβάλουν στην απώλεια μνήμης. Αναζητήστε ευκαιρίες για να συνδεθείτε με αγαπημένα πρόσωπα, φίλους και άλλους, ειδικά αν ζείτε μόνοι. Έρευνες συνδέουν την απομόνωση με την ατροφία του εγκεφάλου, επομένως το να παραμένετε κοινωνικά δραστήριοι μπορεί να ενισχύσει την υγεία του εγκεφάλου σας.
6. Διατηρήστε τα αιμοφόρα αγγεία σας υγιή
Η υγεία των αρτηριών και των φλεβών σας είναι σημαντική για την υγεία της καρδιάς σας, αλλά είναι επίσης κρίσιμη για την υγεία του εγκεφάλου. Ελέγχετε τακτικά την αρτηριακή σας πίεση, το σάκχαρο και την χοληστερόλη σας και λάβετε μέτρα για να διατηρήσετε τις μετρήσεις σας σε φυσιολογικά όρια.
Αυξήστε τη σωματική σας δραστηριότητα, ακολουθήστε μια μεσογειακή διατροφή και μειώστε την κατανάλωση νατρίου (αλάτι) για να μειώσετε την αρτηριακή πίεση και τις τιμές της χοληστερόλης. Τέλος, η χρήση προϊόντων καπνού και αλκοόλ έχουν αντίκτυπο και στην υγεία του εγκεφάλου, επομένως πίνετε αλκοόλ μόνο με μέτρο και μην καπνίζετε. Η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ ορίζεται ως έως ένα ποτό την ημέρα για τις γυναίκες και έως δύο ποτά την ημέρα για τους άνδρες.