Το εθνικό… ρόφημα των Άγγλων έχει πολλά και σημαντικά οφέλη για την υγεία μας. Πού ωφελούν πράσινο και τσάι του Βουνού;

Τσάι του βουνού: Ιδιότητες

Το τσάι του βουνού είναι ένα ιδιαίτερα αγαπητό βότανο, προσφιλές σε όλες τις Μεσογειακές χώρες, ειδικά τους χειμερινούς μήνες. Η θρεπτική του αξία είναι αξιοσημείωτη και παράλληλα με την μοναδική επίγευση, συμβάλλει και στην ενυδάτωση του οργανισμού.

Η επιστημονική του ονομασία είναι Σιδερίτης και έχουν καταγραφεί πάνω από 100 διαφορετικά είδη, εκ των οποίων τα 17 φυτρώνουν αποκλειστικά στην Ελλάδα: Σιδηρίτης η διάτρητη στο Άγιο Όρος (Sideritis perfoliata), Σιδηρίτης η λαθραία στον Ταΰγετο (Sideritis clandestina), Σιδηρίτης η συριακή στη Κρήτη (Sideritis syriaca), Σιδηρίτης η σκαρδική στον Όλυμπο (Sideritis scardica), Σιδηρίτης η ευβοϊκή στην Εύβοια (Sideritis euboea) κοκ. Όλα τα είδη είναι ανθεκτικά στον καύσωνα και στην ξηρασία και φυτρώνουν ανάμεσα στα βράχια.

Η Ελλάδα και η Ισπανία είναι οι χώρες με τη μεγαλύτερη κατανάλωση τσαγιού του βουνού. Όλα τα ελληνικά είδη απειλούνται με εξαφάνιση λόγω της ανεξέλεγκτης συλλογής τους και μόνο πρόσφατα ξεκίνησε η καλλιέργειά του στην Ελλάδα. Τα τελευταία χρόνια αποτελεί αντικείμενο έντονης μελέτης των επιστημόνων, χάρη στις ποικίλες καταπραϋντικές του ιδιότητες. Παραδοσιακά, προτιμάται για το ευεργετικό του όφελος στα κρυολογήματα, στα αναπνευστικά προβλήματα, στην δυσπεψία και σε άλλες γαστρεντερικές διαταραχές.

Ποιες είναι οι ιδιότητές του;

Οι επιστημονικές μελέτες που το αφορούν είναι πολυάριθμες και ο αριθμός τους αυξάνεται διαρκώς, προκειμένου να εξεταστεί η επίδραση των συστατικών του στον ανθρώπινο οργανισμό. Το τσάι του βουνού περιέχει ένα πολύτιμο οπλοστάσιο φλαβονοειδών, κατεχινών, μονοτερπενίων, διτερπενίων, τριτερπενικών οξέων φαινυλοπροπενίων, στερολών, ιριδοειδών, αιθέριων ελαίων, κουρκουμίνης και καρυοφυλλίνης. Πολλές σύγχρονες έρευνες έρχονται να τεκμηριώσουν τις δράσεις των ουσιών αυτών, οι οποίες φαίνεται να είναι πολύτιμες για τον ανθρώπινο οργανισμό. Πιο συγκεκριμένα :

Οστεοπόρωση

Σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου Αθηνών, τα εκχυλίσματα των ειδών Sideritis euboea και Sideritis clandestina, μπορούν να συμβάλλουν στη πρόληψη της οστεοπόρωσης, καθώς φάνηκε ότι προστατεύουν από την απώλεια της οστικής πυκνότητας και ενισχύουν την μηχανική αντοχή των οστών.

Νόσος Alzheimer

Σύμφωνα με μελέτη του Ερευνητικού Κέντρου Νευρολογικών Ασθενειών του Πανεπιστημίου του Μαγδεμβούργου, διαπιστώθηκε ότι το ελληνικό τσάι του βουνού έχει μοναδικές ευεργετικές ιδιότητες που δρουν κατά της νόσου. Φάνηκε πως το τσάι του βουνού και συγκεκριμένα το είδος Sideritis scardica του Ολύμπου επηρεάζει την αναστολή της επαναπρόσληψης ουσιών του εγκεφάλου, με τις οποίες διεκπεραιώνεται η μεταφορά μηνυμάτων από το ένα εγκεφαλικό κύτταρο στο άλλο(ουσίες που λέγονται νευροδιαβιβαστές). Συγκεκριμένα διαπιστώθηκε ότι καθημερινή συστηματική κατανάλωσή του για 6 μήνες συμβάλλει στην υποχώρηση των συμπτωμάτων στα επίπεδα που ήταν η νόσος 9 μήνες πριν, και κατόπιν σταθεροποιεί τη κατάσταση του ασθενούς. Στόχος της συγκεκριμένης ερευνητικής ομάδας μετά τα αποτελέσματα της μελέτης τους αυτής είναι η παρασκευή φαρμακευτικού σκευάσματος από ελληνικό τσάι του βουνού και συγκεκριμένα από το είδος Sideritis scardica του Ολύμπου.

Υπέρταση

Μελέτες σε ζώα δείχνουν ότι η συστηματική καθημερινή πρόσληψη της συνιστώμενης ημερήσιας δόσης του εκχυλίσματος Sideritis οδηγεί σε διαστολή-χαλάρωση των αιμοφόρων αγγείων, με αποτέλεσμα τη μείωσης των επιπέδων της αρτηριακής πίεσης και τη μείωσης του stress επί του καρδιακού μυός. Υπάρχουν σημαντικές ενδείξεις ότι το τσάι του βουνού μπορεί να συμβάλλει στην ενίσχυση της καρδιαγγειακής υγείας, αλλά απαιτείται περαιτέρω έρευνα πριν θεωρηθεί αποτελεσματική θεραπεία για τον άνθρωπο.

Πεπτικό Σύστημα

Το τσάι του βουνού χρησιμοποιείται παραδοσιακά στη χώρα μας για την ενίσχυση της υγείας του πεπτικού συστήματος και την ανακούφιση της δυσπεψίας και του στομαχόπονου. Έρευνες δείχνουν ότι συμβάλλει στη μείωση φλεγμονών της γαστρεντερικής οδού, λόγω της περιεκτικότητας του σε φαινόλες και αντιοξειδωτικά.

Αντιοξειδωτική, αντιφλεγμονώδης, αγχολυτική δράση

Ερευνητική ομάδα των Πανεπιστημίων Πατρών και Ιωαννίνων εξέτασε το αφέψημα του είδους Sideritis clandestina και διαπίστωσε τις αντιφλεγμονώδεις, αντιοξειδωτικές και αγχολυτικές του επιδράσεις. Οι αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές του ιδιότητες οφείλονται σε γλυκοζίτες της απιγενίνης. Σε πειράματα που έγιναν σε ποντίκια διαπιστώθηκε ότι ενισχύθηκε η αντιοξειδωτική άμυνα περιοχών του εγκεφάλου, όσων κατανάλωναν επί 6 εβδομάδες αφέψημα από τσάι του βουνού. Επιπλέον φάνηκε ότι καταπολεμά το άγχος, έχει δηλαδή αγχολυτική δράση, χωρίς μάλιστα τις παρενέργειες που παρατηρούνται σε άλλα αγχολυτικά φυτικών ειδών.

Αντιμικροβιακό

Αναλύσεις από Έλληνες ερευνητές, που έχουν γίνει σε φυτά sideritis, έδειξαν ότι περιέχουν πολλά αιθέρια έλαια με αντιμικροβιακή επίδραση (έναντι κυρίως Gram+ μικροβίων αλλά και έναντι συγκεκριμένης σειράς του μύκητα Candida Albicans), ενώ το τσάι της Εύβοιας εμφάνισε δραστικότητα έναντι συγκεκριμένων μικροβίων, ανάλογη των αντιβιοτικών αμπικιλλίνη και αμικασίνη. Επίσης, τα αιθέρια έλαια του τσαγιού του βουνού και ιδιαίτερα αυτά της μαλοτίρας (Sideritis syriaca) είναι ιδιαίτερα δραστικά αντιμικροβιακά, λόγω της περιεκτικότητάς τους σε καρβακρόλη.

Άλλες δράσεις

Αντιαναιμικό (περιέχει σίδηρο), αντιγηραντικό (λόγω των αντιοξειδωτικών συστατικών του αποτελεί συστατικό προϊόντων περιποίησης όπως κρέμες αντιγήρανσης, μάσκες μαλλιών κλπ.), αντισπασμωδικό, διουρητικό, βοηθά στην καλή νεφρική λειτουργία και δρα προληπτικά κατά της εμφάνισης του καταρράκτη. Επιπλέον, το τσάι του βουνού ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και συγκεκριμένα φαίνεται να είναι αποτελεσματικό στην αντιμετώπιση των κρυολογημάτων, της ρινικής συμφόρησης, των αναπνευστικών προβλημάτων και του επίμονου βήχα.

Υπάρχουν παρενέργειες;

Το τσάι του βουνού δεν περιέχει καφεΐνη κι έτσι μπορεί να καταναλωθεί σε αρκετή ποσότητα άφοβα. Εφόσον δεν εμφανίζει διεγερτική επίδραση, είναι ασφαλές να καταναλώνεται σε λογική ποσότητα και από παιδιά. Δεν εμφανίζει γνωστές παρενέργειες.

Πράσινο τσάι: Τα οφέλη για “το πιο υγιεινό ρόφημα στον κόσμο”

10 οφέλη υγείας που έχει το πράσινο τσάι και τα οποία έχουν επιβεβαιωθεί από επιστημονικές μελέτες.

1. Το πράσινο τσάι περιέχει βιοδραστικές χημικές ενώσεις που βελτιώνουν την υγεία

Είναι γεμάτο με αντιοξειδωτικά πολυφαινόλης, συμπεριλαμβανομένης μιας κατεχίνης που ονομάζεται EGCG. Αυτά τα αντιοξειδωτικά μπορούν να έχουν διάφορες ευεργετικές επιδράσεις στην υγεία.

2. Οι ενώσεις στο πράσινο τσάι μπορούν να βελτιώσουν την λειτουργία του εγκεφάλου και να σας κάνουν πιο “εύστροφους”

Το πράσινο τσάι περιέχει λιγότερη καφεΐνη από τον καφέ, αλλά αρκετή για να παράγει ένα αποτέλεσμα. Περιέχει επίσης το αμινοξύ L-theanine, το οποίο μπορεί να λειτουργήσει συνεργατικά με την καφεΐνη για να βελτιώσει την λειτουργία του εγκεφάλου.

3. Αυξάνει την καύση λίπους και βελτιώνει τη φυσική απόδοση

Έχει αποδειχθεί ότι ενισχύει τον μεταβολικό ρυθμό και αυξάνει την καύση λίπους βραχυπρόθεσμα, αν και δεν συμφωνούν όλες οι μελέτες επ΄αυτού.

4. Τα αντιοξειδωτικά στο πράσινο τσάι μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο ορισμένων μορφών καρκίνου

Το πράσινο τσάι έχει ισχυρά αντιοξειδωτικά που προστατεύουν από τον καρκίνο. Πολλές μελέτες δείχνουν ότι όσοι πίνουν τακτικά πράσινο τσάι έχουν μικρότερο κίνδυνο για διάφορους τύπους καρκίνου.

Συγκεκριμένα, οι έρευνες έχουν δείξει ότι συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο:

• 20-30% για καρκίνο του μαστού
• 48% για καρκίνο του προστάτη
• 42% για καρκίνο του παχέος εντέρου

5. Μπορεί να προστατεύσει τον εγκέφαλό σας στην τρίτη ηλικία, μειώνοντας τον κίνδυνο για Αλτσχάιμερ και Πάρκινσον

Οι βιοδραστικές ενώσεις στο πράσινο τσάι μπορούν να έχουν διάφορες προστατευτικές επιδράσεις στον εγκέφαλο. Μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο τόσο για τη νόσο του Alzheimer, όσο και για εκείνη του Parkinson, των δύο πιο συνηθισμένων νευροεκφυλιστικών διαταραχών της τρίτης ηλικίας.

6. Μπορεί να σκοτώσει τα βακτήρια, κάτι που βελτιώνει την υγεία των δοντιών και μειώνει τον κίνδυνο μόλυνσης

Οι κατεχίνες στο πράσινο τσάι εμποδίζουν την ανάπτυξη βακτηριδίων και ορισμένων ιών. Αυτό μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο λοιμώξεων και να οδηγήσει σε βελτίωση της οδοντικής υγείας, χαμηλότερο κίνδυνο τερηδόνας και μειωμένη κακή αναπνοή.

7. Μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2

Μερικές ελεγχόμενες δοκιμές δείχνουν ότι μπορεί να προκαλέσει ήπια μείωση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Μπορεί επίσης να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2.

8. Μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου

Έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τη συνολική και την LDL χοληστερόλη (“κακή” χοληστερόλη), καθώς επίσης προστατεύει τα σωματίδια LDL από την οξείδωση. Μελέτες παρατήρησης δείχνουν ότι όσοι πίνουν πράσινο τσάι έχουν μικρότερο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου.

9. Μπορεί να σας βοηθήσει να χάσετε βάρος και να μειώσετε τον κίνδυνο παχυσαρκίας

Μερικές μελέτες δείχνουν ότι το πράσινο τσάι οδηγεί σε αυξημένη απώλεια βάρους. Μπορεί να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό στην μείωση του επικίνδυνου κοιλιακού λίπους.

10. Συμβάλλει στην μακροζωία

Μελέτες δείχνουν ότι όσοι πίνουν τακτικά πράσινο τσάι είναι πιθανό να ζήσουν περισσότερο από ό,τι εκείνοι που δεν το κάνουν.

Συγκεκριμένα οι έρευνες το έχουν συνδέσει με μειωμένο κίνδυνο θανάτου:

• Κατά 23% από οποιαδήποτε αιτία για τους άντρες και κατά 12% για τις γυναίκες
• Κατά 31% από καρδιακό πρόβλημα στις γυναίκες και κατά 22% στους άντρες
• Κατά 42% από εγκεφαλικό επεισόδιο στις γυναίκες και κατά 35% στους άντρες