Το ενοχλητικό βηχαλάκι μπορεί να προέρχεται από μία πιο σοβαρή αιτία, από αυτή που νομίζουμε.

Τι είναι ο βήχας

Ο Βήχας είναι ένα αντανακλαστικό, που, αντιδρώντας στον ερεθισμό των αεραγωγών, έχει σα σκοπό να απομακρύνει μηχανικά αλλά και να αδρανοποιήσει, μέσω της παραγόμενης βλέννας, ξένα σώματα (σκόνη, καπνό, μικρόβια) από τους πνεύμονες ή από το ανώτερο αναπνευστικό. Ο βήχας δεν είναι παρά μόνο ένα σύμπτωμα που δεν παραπέμπει, μάλιστα, σε μια και μοναδική ασθένεια και συχνά η σημασία του μπορεί να προσδιοριστεί μόνο όταν αξιολογηθεί η βαρύτητα, η χρονιότητα και τα συνοδά του συμπτώματα.

Βήχας: Ποια είδη υπάρχουν

Ο βήχας κλασσικά διακρίνεται σε παραγωγικό και μη παραγωγικό.

1. Ο παραγωγικός βήχας παράγει φλέγμα ή βλέννα (πτύελα). Η βλέννα μπορεί να εντοπίζεται στο πίσω μέρος του λαιμού, συνήθως προερχόμενη από τη μύτη ή τα ιγμόρεια, ή μπορεί να έχει ανεβεί προς τα έξω από τους πνεύμονες και την τραχεία. Υπάρχουν πολλές αιτίες παραγωγικού βήχα όπως:

· Ιογενείς λοιμώξεις. Στο κοινό κρυολόγημα ή τη γρίπη προκαλείται συνήθως από λευκή έως κίτρινη βλέννα που κυλά προς τα κάτω στο φάρυγγα.

· Μικροβιακές λοιμώξεις. Μπορεί να είναι σύμπτωμα πνευμονίας, βρογχίτιδας, ιγμορίτιδας, ή φυματίωσης, με τη βλέννα να είναι συνήθως πιο σκούρα (πράσινη ή καφέ).

· Χρόνια πνευμονοπάθεια. Μπορεί να σημαίνει επιδείνωση μιας γνωστής χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ), ή μια λοίμωξη ως επιπλοκή της.

· Οξεία ή χρόνια οπισθορρινική καταρροή. Λοιμώδους ή αλλεργικής ή αγγειοκινητικής αρχής, προκαλεί επίσης την αίσθηση ότι χρειάζεται συνεχώς να καθαρίσουμε το λαιμό μας.

· Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ). Όξινο περιεχόμενο του στομάχου, ιδίως όταν ξαπλώνουμε σύντομα μετά από ένα γεύμα, επιστρέφει στον οισοφάγο, προκαλώντας άλλοτε συνειδητές καυσαλγίες (καούρες) και ερυγές (ρεψίματα) και άλλοτε μόνο βήχα. Αυτό συμβαίνει συχνότερα κατά τη διάρκεια της νύκτας και μπορεί να μας ξυπνήσει.

· Κάπνισμα. Παραγωγικός βήχας σε καπνιστή είναι συχνά σημάδι χρόνιας βρογχίτιδας ή/και ερεθισμού του φάρυγγα ή του οισοφάγου.

2. Ο μη παραγωγικός βήχας είναι ξηρός, χωρίς εκκρίσεις. Ένας τέτοιου τύπου βήχας μπορεί να αναπτυχθεί μετά από οξεία ή χρόνια έκθεση σε ερεθιστικούς ή λοιμώδεις παράγοντες, όπως:

· Ιογενείς ασθένειες (μεταλοιμώδης βήχας). Μετά από κοινό κρυολόγημα ή γρίπη, ένας ξηρός βήχας μπορεί να διαρκέσει αρκετές εβδομάδες ενώ συχνά χειροτερεύει τη νύχτα.

· Βρογχόσπασμος. Μπορεί να σημαίνει σπασμό των βρόγχων, που προκαλείται από βρογχικό ερεθισμό, ιδιαίτερα τη νύχτα (σε οξεία βρογχίτιδα).

· Έκθεση σε σκόνη ή αναθυμιάσεις, καθώς και επαγγελματική έκθεση σε πτητικές-ερεθιστικές χημικές ουσίες στο εργασιακό περιβάλλον.

· Φάρμακα. Συχνότερα βήχα μπορούν να προκαλέσουν από τα φάρμακα οι αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου, που χορηγούνται σε υψηλή αρτηριακή πίεση, όπως καπτοπρίλη (πχ.Capoten), εναλαπρίλη (πχ. Renitec ), λισινοπρίλη (πχ. Prinivil, Zestril, ή Zestoretic ) .

· Απόφραξη των αεραγωγών με ένα εισπνεόμενο αντικείμενο, όπως κομμάτια τροφών ή φαρμάκων. Αυτό συμβαίνει συχνότερα στις ακραίες ηλικίες (παιδιά και ηλικιωμένους).

· Αλλεργίες. Συχνό φτέρνισμα με ξηρό βήχα μπορεί να είναι ένδειξη αλλεργικής ρινίτιδας.

· Άσθμα. Ένας χρόνιος ξηρός βήχας μπορεί να είναι σύμπτωμα άσθματος, με συνοδά άλλα συμπτώματα δύσπνοια, συριγμό, ή αίσθημα σφιξίματος στο στήθος.

Βήχας: Αντιμετώπιση

Μπορούμε από τον τύπο του βήχα να καταλάβουμε πώς θα τον αντιμετωπίσουμε;

Ιδιαίτερη βαρύτητα για την αντιμετώπισή του, ωστόσο, έχουν και δύο άλλες ταξινομήσεις του βήχα:

A. Ανάλογα με τη διάρκειά του, ο βήχας διακρίνεται σε:

• Οξύ (διάρκειας μικρότερης των 3 εβδομάδων),

• Υποξύ (διάρκειας μεγαλύτερης των 3 εβδομάδων και μικρότερης των 2 μηνών)

• Χρόνιο (διάρκειας μεγαλύτερης των 2 μηνών).

Σε ποσοστό 80% – 90% ο οξύς βήχας είναι ιογενής και δεν πρέπει να χορηγούνται γι’ αυτόν αντιβιοτικά, αλλά μόνο συμπτωματική αγωγή, ενώ αν διαρκεί περισσότερο από τρείς εβδομάδες τα αίτιά του μπορεί να ποικίλλουν σε βαρύτητα και χρειάζεται σίγουρα εκτίμηση από το γιατρό μας και περαιτέρω έλεγχο.

B. Ανάλογα, τέλος, με την προέλευσή του, ο βήχας διακρίνεται σε:

• Βήχα προερχόμενο από το ανώτερο αναπνευστικό

• Βήχα προερχόμενο από το κατώτερο αναπνευστικό

Με βάση τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες του ACCP (American College of Chest Physicians) η συμπτωματική αντιμετώπιση του βήχα διαφοροποιείται ανάλογα με την κατάταξη αυτή, ως εξής:

1. Στις οξείες ιογενείς λοιμώξεις αμιγώς του ανωτέρου αναπνευστικού (πχ. κοινό κρυολόγημα) συνιστώνται:

· Συνδυασμός αποσυμφορητικών και 1ης γενιάς αντϊσταμινικών (πχ. Comtrex cold).

· Ανασταλτικά των προσταγλανδινών, όπως μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη (πχ. Nurofen).

· Αντιχολινεργικά φάρμακα, όπως το ιπρατρόπιο (πχ. Atrovent).

· Κεντρικά ή περιφερικά αντιβηχικά (αν υπάρχει έντονος βήχας που πρέπει να κατασταλεί).

Στις περιπτώσεις αυτές δεν συνιστώνται: βλεννολυτικά, αντιβιοτικά (εκτός εξαιρέσεων πιθανού κοκκύτη), εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή, αντιϊσταμινικά νεότερης γενιάς (χωρίς αντιχολινεργική δράση), αποσυμφορητικά χωρίς συνδυασμό με 1ης γενιάς αντιϊσταμινικό.

2. Στις οξείες λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού (οξείες βρογχίτιδες) συνιστώνται:

· Κεντρικά (και περιφερικά) αντιβηχικά φάρμακα (πχ. Sinecod ή Levotuss).

· Βρογχοδιασταλτικά, όπως σαλβουταμόλη (πχ. Aerolin), μόνο αν υπάρχει βρογχόσπασμος.

Δεν συνιστώνται, σε αυτή την περίπτωση: αντιβιοτικά (εκτός εξαιρέσεων με πυώδη -καφέ ή γκριζοπράσινη-, απόχρεμψη), βλεννολυτικά (εκτός της ΧΑΠ), εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή, αντιϊσταμινικά ή αποσυμφορητικά.

Επίμονος βήχας: Βρήκαμε 11 tips για άμεση ανακούφιση

Επίμονος βήχας: Ο βήχας μπορεί να γίνει πολύ ενοχλητικός, ειδικά όταν επιμένει και γίνεται αδύνατο να τον ξεφορτωθείτε. Είτε προκαλείτε από κρυολόγημα και γρίπη, είτε από αλλεργίες και γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, υπάρχουν πολλοί λόγοι που μπορεί ένας βήχας να σας ταλαιπωρεί. Παρακάτω θα βρείτε φυσικούς τρόπους με τους οποίους μπορείτε να καταπολεμήσετε τον επίμονο βήχα.

Επίμονος βήχας: Τι ακριβώς σημαίνει;

Ένας βήχας μπορεί να σηματοδοτεί την εμφάνιση ενός κρυολογήματος ή μιας γρίπης. Αλλά μπορεί επίσης να οφείλεται σε γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, σε εποχιακή αλλεργία ή σε βρογχίτιδα.

Ο βήχας προκαλείται από ερεθισμό του λάρυγγα και το σώμα σας αντιδρά, συσπώντας αντανακλαστικά τους μύες για να αποβάλλει αυτό που το ενοχλεί.

Η αλήθεια είναι ότι ένας βήχας είναι κάτι περισσότερο από απλά ενοχλητικός. Παίρνει κάποιο χρόνο για να φύγει, μπορεί να μας ταλαιπωρήσει κατά μέσο όρο για 18 μέρες. Αν και αρκετοί στρέφονται στα αντιβιοτικά, τα φάρμακα συχνά αποδεικνύονται αναποτελεσματικά.

Συνεπώς, αποδεικνύεται χρησιμότερο σε πρώτη φάση να αναζητήσουμε άλλες, φυσικές θεραπείες, ώστε να ενισχύσουμε το ανοσοποιητικό μας σύστημα και να βοηθήσουμε τον οργανισμό μας να καταπολεμήσει αυτό που προκαλεί τις κρίσεις βήχα.

Αν βήχετε κάθε βράδυ, δεν μπορείτε να αποκοιμηθείτε και δεν φαίνεται να βελτιώνεστε, επισκεφθείτε έναν γιατρό. Μην δοκιμάζετε συνέχεια διαφορετικές θεραπείες, ειδικά όταν βλέπετε ότι δεν έχουν αποτέλεσμα. Ίσως να εμπλέκεται κάποιο άλλο ιατρικό πρόβλημα, όπως μη διαγνωσμένο άσθμα.

Επίμονος βήχας: 11 φυσικοί τρόποι αντιμετώπισης

Κάντε ένα ντους

Όταν ξεσπά μια κρίση βήχα, κάντε ένα ζεστό ντους. Αφήστε τους υδρατμούς που δημιουργεί το ζεστό νερό να μαλακώσουν την αναπνευστική οδό σας και να μειώσουν τον ερεθισμό στο λαιμό σας.

Αποτελεί μάλιστα καλή, εναλλακτική λύση και σε περίπτωση που προσπαθείτε να αποφύγετε τη χορήγηση σιροπιών στα παιδιά. Δεν υπάρχει ιδανική χρονική διάρκεια· βγείτε από το μπάνιο, όταν νιώσετε ότι ηρεμείτε.

Χρησιμοποιήστε ένα νέτι ποτ

Αν ο βήχας σας είναι αποτέλεσμα αλλεργιών, το πρώτο βήμα σας πρέπει να είναι η αντιμετώπιση αυτών των αλλεργιών και η αποφυγή των ουσιών που τις προκαλούν.

Μια καλή επιλογή είναι το νέτι ποτ (neti pot), το οποίο ξεπλένει τη γύρη (ή τις ουσίες που σας ερεθίζουν) από τους ρώθωνες της μύτης σας.

Τα φίλτρα, επίσης, που απομακρύνουν τις αλλεργιογόνες ουσίες από τον αέρα μπορούν επίσης να βοηθήσουν. Τέλος, κάντε ένα μπάνιο μετά την περιποίηση του κήπου σας ή το κούρεμα του γκαζόν, για να ξεπλύνετε τη γύρη που μπορεί να χειροτερεύει ή να προκαλεί τον βήχα σας.

Φτιάξτε δυναμωτικό ζωμό κρέατος

Όταν νιώθετε ότι δεν έχετε τη δύναμη να ολοκληρώσετε τις καθημερινές σας δουλειές, βράστε λίγη σούπα από ζωμό κρεάτων (με τα κόκκαλα).

Προσθέστε μέσα λαχανικά και μπαχαρικά που καταπολεμούν τη γρίπη και το κρυολόγημα, όπως σκόρδο, κουρκουμά, χυμό λεμονιού, καρότα, μανιτάρια και θυμάρι. Μια τέτοια ζεστή σούπα θα σας δυναμώσει άμεσα.

Φυσικό λιπαντικό για το λαιμό

Ένας τραχύς, ερεθισμένος λαιμός χρειάζεται ένα καλό λιπαντικό, για να αποφύγετε την αίσθηση του γαργαλήματος που οδηγεί σε κρίσεις βήχα.

Πάρτε ένα μη αραιωμένο μέλι και αναμίξτε λίγο με κανέλα, κουρκουμά, λίγο μαύρο πιπέρι και τζίντζερ σε σκόνη. Μην ανησυχείτε για τις ακριβείς ποσότητες, απλά μην υπερβάλλετε.

Προσπαθήστε να φτιάχνετε περίπου μισό ή ολόκληρο κουταλάκι του γλυκού κάθε φορά και καταπιείτε το αργά, για να μπορέσει να καλύψει το λαιμό σας.

Το μέλι δεν είναι μόνο αντιβακτηριδιακό, αλλά η έρευνα έχει αποδείξει ότι καταπολεμά και τον νυχτερινό επίμονο βήχα στα παιδιά.

Πιείτε τσάι

Το ζεστό τσάι και άλλα ζεστά υγρά, όπως η σούπα, μπορούν να μαλακώσουν έναν τραχύ λαιμό. Όταν η περιοχή μαλακώσει, το σώμα σας θα σταματήσει να προσπαθεί να απομακρύνει ο,τι το ενοχλούσε. Γι’ αυτό, η κατανάλωση τσαγιού μέσα στη μέρα θα εμποδίσει τις πολλές κρίσεις βήχα. Το βράδυ προτιμήστε τίλιο ή χαμομήλι.

Κοιμηθείτε

Η μητέρα σας μπορεί να σας επαναλάμβανε ότι χρειάζεστε ξεκούραση, για να ξεφορτωθείτε τον βήχα- και είχε δίκιο. Ο ύπνος μπορεί να μην έχει τόσο εντυπωσιακά αποτελέσματα όπως η κατανάλωση ενός βοτάνου για παράδειγμα, αλλά έχει έμμεση και σημαντική επίδραση. Βοηθά το σώμα σας να αναπληρώσει όλα εκείνα που χρειάζεται, για να καταπολεμήσει ο,τι το ταλαιπωρεί.

Ενυδατωθείτε

Το νερό είναι άλλο ένα «γιατρικό» που έτρεχαν οι γονείς σας να σας φέρουν, όταν σας άκουγαν να βήχετε. Εκτός από την προσωρινή ανακούφιση στο λαιμό, η ενυδάτωση ενισχύει την ικανότητα του συστήματός σας να απομακρύνει τους παθογόνους μικροοργανισμούς και τους ιούς.

Χρησιμοποιήστε έλαιο ρίγανης

Για εκείνες τις φορές που νιώθετε ένα μικρό γαργάλημα στο λαιμό σας και σκέφτεστε ότι θα αρρωστήσετε, επιλέξτε το έλαιο ρίγανης.

Προειδοποιούμε ότι είναι πικρό και ίσως σας κάψει. Εφαρμόστε μια μόνο σταγόνα σε κάθε πλευρά της γλώσσας σας και αφήστε το να κατέβει αργά προς το λαιμό σας.

Στην αρχή, μπορεί να σας προκαλέσει βήχα, αλλά γρήγορα, θα σταματήσει την ενόχληση. Βοηθά στην καταπολέμηση των μικροβίων και καλεί το ανοσοποιητικό σας σύστημα να ασχοληθεί με εκείνη την περιοχή.

Προσθέστε έλαιο ευκαλύπτου

Όπως ένα ντους μπορεί να κάνει θαύματα για τον βήχα, το ίδιο μπορεί να κάνει και η θεραπεία ατμών με έλαιο ευκαλύπτου.

Γεμίστε τον νεροχύτη σας με πολύ καυτό νερό και ρίξτε λίγες σταγόνες ευκαλύπτου, τοποθετήστε μια πετσέτα πάνω από το κεφάλι σας και πλησιάστε πάνω από τον νεροχύτη. Αναπνεύστε βαθιά για 10 λεπτά.

Το έλαιο του ευκαλύπτου θα αποσυμφορήσει τη ρινική οδό, ενώ οι ατμοί θα ενυδατώσουν τον ξηρό λαιμό. Ο ευκάλυπτος υπάρχει και σε καραμέλες, που ανακουφίζουν από τον πονόλαιμο.

Εναλλακτικό σιρόπι

Πριν ξεκινήσει η εποχή των ιώσεων, αποθηκεύστε κάποια χρήσιμα βότανα, όπως χαμομήλι (που είναι αντισπασμωδικό, σταματώντας το αντανακλαστικό του βήχα), μούρο αφροξυλιάς (αντιικές ιδιότητες) και τζίνσενγκ (ενισχύει τις φυσικές άμυνες του οργανισμού σας ενάντια σε ασθένειες και άγχος).

Ανακατέψτε μικρή ποσότητα από αυτά με μια κουταλιά της σούπας μέλι και αφήστε το για λίγο στο φούρνο σε χαμηλή θερμοκρασία λίγη ώρα, για να βγάλει τα υγρά του. Ύστερα, στραγγίξτε και ρίξτε λίγο από το σιρόπι μέσα στο καθημερινό σας τσάι.

Δοκιμάστε τη ρίζα σταφυλιών Όρεγκον

Η ρίζα σταφυλιών Όρεγκον πρόκειται για ένα βότανο που περιέχει βερβερίνη, μια αλκαλοειδή χημική ουσία με αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.

Μπορείτε να πιείτε λίγο από το χυμό τους κατευθείαν ή να αναμίξετε με ανθρακούχο νερό, καθώς η ιδιαίτερη αίσθηση του αναψυκτικού θα ανακουφίσει τον τραχύ λαιμό, τουλάχιστον προσωρινά. Ωστόσο, μπορείτε να βρείτε ρίζα σταφυλιών Όρεγκον και σε συμπλήρωμα.