«Πόσα κιλά πρέπει να είμαι κανονικά;», αυτό είναι ένα ερώτημα στο οποίο πολλοί… αναζητούν απάντηση. Ωστόσο, δεν υπάρχει ένα ιδανικό υγιές βάρος για κάθε άτομο, επειδή στον καθένας μας υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που παίζουν ρόλο σε αυτό.
Το υγιές σωματικό βάρος εξαρτάται από την ηλικία, την αναλογία μυών-λίπους, το ύψος, το φύλο και την κατανομή του σωματικού λίπους, ή το σχήμα του σώματος. Το υπερβολικό βάρος μπορεί να επηρεάσει τον κίνδυνο ενός ατόμου να αναπτύξει ορισμένες ασθένειες, όπως παχυσαρκία, διαβήτη τύπου 2, υψηλή αρτηριακή πίεση (υπέρταση) και καρδιαγγειακά προβλήματα. Από την άλλη, δεν αναπτύσσουν προβλήματα υγείας όλοι όσοι είναι υπέρβαροι.
Σωματικό βάρος: Ένα κριτήριο είναι ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ)
Ο Δείκτης Μάζας Σώματος είναι το πηλίκο του βάρους ενός ατόμου σε κιλά με το τετράγωνο του ύψους του σε μέτρα. Ο ΔΜΣ είναι μια απλή και εύκολη μέθοδος ανάλυσης για το αν κάποιος είναι λιποβαρής, υγιούς σωματικού βάρους, υπέρβαρος, ή παχύσαρκος.
ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕ ΕΔΩ ΤΟΝ ΔΕΙΚΤΗ ΜΑΖΑΣ ΣΩΜΑΤΟΣ
BMI (Kg/m2) |
Κλινική εκτίμηση θρέψης | Σχετικός κίνδυνος για την υγεία | |||||||||||||||||||||
|
|
Πότε ο ΔΜΣ θα με κάνει να ανησυχήσω για την υγεία μου;
Οποιαδήποτε τιμή του δείκτη μάζας σώματος εκτός του φυσιολογικού εύρους αποτελεί λόγο προβληματισμού. H πιο ανησυχητική κατηγορία για σένα είναι αυτή της παχυσαρκίας. Είναι γνωστό πως η παχυσαρκία εγκυμονεί τους πιο πολλούς και σοβαρούς κινδύνους για την υγεία σου, μερικοί εκ των οποίων είναι:
- Ο διαβήτης
- Η αρθρίτιδα
- Η υπνική άπνοια
- Ο καρκίνος
Ανησυχητικό είναι επίσης εάν ο ΔΜΣ σου σε κατατάσσει στην κατηγορία των λιποβαρών ανθρώπων, καθώς και για αυτούς ελλοχεύει πλήθος κινδύνων όπως:
- Ορμονικά και αναπαραγωγικά προβλήματα
- Οστεοπόρωση
- Αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα
Παρόλου που και αυτή η κατηγορία ενέχει κινδύνους, λιγότερο ανήσυχος μπορείς να είσαι εάν είσαι υπέρβαρος, διότι με την απώλεια λίγων κιλών θα έχεις ένα φυσιολογικό σωματικό βάρος. Προσοχή όμως, αντίστοιχα με την πρόσληψη λίγων κιλών μπορεί να ανέβεις στην κατηγορία της παχυσαρκίας. Γενικότερα είναι σημαντικό να γνωρίζεις πως όσο πιο κοντά είσαι σε έναν φυσιολογικό δείκτη μάζας σώματος τόσο λιγότερο χρειάζεται να ανησυχείς. Αυτό βέβαια δε σημαίνει πως πρέπει να επαναπαύεσαι, καθώς ο δείκτης μάζας σώματος σε βάζει απλά σε μία κατηγορία χωρίς να σου εξασφαλίζει την υγεία ακόμη κι εάν είσαι στην πιο επιθυμητή. Βέβαια, όσο πιο μακριά είσαι από τις επιθυμητές τιμές τόσες περισσότερες είναι και οι πιθανές επιπτώσεις. Για αυτό, εάν απέχεις αρκετά από τις τιμές 18.5- 24,9 Kg/m² μη χάνεις χρόνο και ξεκίνα την προσπάθεια σήμερα.
Μπορώ να βγάλω συμπεράσματα για το λίπος στο σώμα μου μέσω του ΔΜΣ;
Όχι! Ο ΔΜΣ δε φανερώνει τη σύσταση σώματος σου, απλά σε κατατάσσει σε μία κατηγορία με βάση το βάρος και το ύψος σου.
Τι άλλο μπορώ να κάνω εκτός από το ΔΜΣ για να καταλάβω εάν το βάρος μου είναι υγιές;
Αρχικά, μπορείς να μετρήσεις την περίμετρο της μέσης σου!
Η Περίμετρος Μέσης (ΠΜ) σε συνδυασμό με το ΔΜΣ, σου προσφέρει ένα χρήσιμο στοιχείο που συνδέεται άμεσα με τον κίνδυνο υγείας που διατρέχεις εξαιτίας της παχυσαρκίας. Όταν η ΠΜ ξεπερνά τα 102 εκ. στους άνδρες και τα 88 εκ. στις γυναίκες τότε υπάρχει πολύ αυξημένος κίνδυνος για επιπλοκές στην υγεία σου όπως η εμφάνιση διαβήτη, τα καρδιολογικά προβλήματα και η αυξημένη αρτηριακή πίεση. Θα μπορούσαμε λοιπόν να πούμε πως ένας πολύ αυξημένος ΔΜΣ σε συνδυασμό με μία εκτός ορίου τιμή ΠΜ αποτελεί ένα δυνατό “καμπανάκι” για να βελτιώσεις το σώμα σου. Εάν βέβαια, τα αποτελέσματα μέτρησης σε οδηγούν κάτω από αυτές τις τιμές, δε χρειάζεται να ανησυχείς για την παχυσαρκία και τους κινδύνους που τη συνοδεύουν.
Πολύ χρήσιμη θα ήταν και μία λιπομέτρηση
Η λιπομέτρηση είναι μια διαδικασία που θα εκτιμήσει και θα αξιολογήσει τη σύσταση του σώματός σου, δηλαδή των συστατικών που το συνθέτουν: της λιπώδους και της άλιπης μάζας (μυϊκή μάζα, υγρά, οστά). Με βάση τη διαθέσιμη τεχνολογία του σήμερα, υπάρχει και η δυνατότητα να αξιολογήσουμε και την κατανομή που έχει το λίπος στο σώμα σου, δηλαδή πόσο λίπος έχεις στον κορμό, στα χέρια και στα πόδια. Έτσι θα έχεις μια συνολική εικόνα για το σώμα σου και θα βρίσκεσαι σε θέση να καταλάβεις ποιες αλλαγές είναι καλό να γίνουν.
Ποιο είναι το σφάλμα του ΔΜΣ;
Βασικό σφάλμα του ΔΜΣ είναι πως δε διαχωρίζει το σωματικό λίπος από τη μυϊκή μάζα. Για να καταλάβεις καλύτερα τι σημαίνει αυτό θα σου παραθέσω το εξής παράδειγμα:
Φαντάσου ένα άτομο με καθιστικό τρόπο ζωής που έχει ύψος 1,80 m και ζυγίζει 92 κιλά. Θα είχε έναν ΔΜΣ 27 Kg/m2. Το συγκεκριμένο άτομο κατατάσσεται αυτόματα στους υπέρβαρους. Με την ίδια λογική ο γνωστός μπασκετμπολίστας Lebron James ζυγίζει 113 κιλά και έχει ύψος 2,06 m. Έχει λοιπόν ΔΜΣ 26,63 Kg/m2 και ανήκει και αυτός στην κατηγορία των υπέρβαρων. Συγκρίνοντας τους ΔΜΣ τους θα νόμιζες πως πρόκειται για άτομα με παρόμοια σωματική εικόνα.
Παρ’όλα αυτά θα έπεφτες εντελώς έξω. Και αυτό γιατί το σώμα του Lebron James αποτελείται κυρίως από μυϊκή μάζα, η οποία σε ίδια ποσότητα με το λίπος ζυγίζει περισσότερο. Έτσι λοιπόν ένας εξαιρετικά γυμνασμένος άνθρωπος έχει παρόμοιο ΔΜΣ με έναν άνθρωπο που πιθανότατα έχει να γυμναστεί χρόνια, μειώνοντας τη μυϊκή του μάζα και αυξάνοντας το λίπος του. Και αυτό γιατί ο ΔΜΣ δε διαχωρίζει το σωματικό λίπος από τη μυϊκή μάζα!