Όταν ένας τραυματισμός σε κάποιο σημείο του σώματός σας φέρει αιμορραγία, τότε θα πρέπει να κάνετε άμεσα κάποιες κινήσεις ώστε να το σταματήσετε.
Οι περισσότεροι τραυματισμοί δεν προκαλούν απειλητική για τη ζωή αιμορραγία, αν όμως χαθούν σημαντικές ποσότητες αίματος, μπορεί να επέλθει σοκ, απώλεια αισθήσεων και θάνατος.
Εξωτερικές αιμορραγίες
Ανάλογα με το αγγείο που έχει τραυματιστεί, η αιμορραγία μπορεί να είναι αρτηριακή, τριχοειδική, φλεβική ή μεικτή.
Στην αρτηριακή αιμορραγία, το αίμα έχει έντονο ερυθρό χρώμα και έχει έντονη ροή, πιθανώς και πίδακα που ακολουθεί το ρυθμό των κτύπων της καρδιάς.
Στην τριχοειδική αιμορραγία το αίμα έχει σταθερή αργή ροή και συνήθως δεν πρόκειται για σοβαρού βαθμού αιμορραγία, διότι τις περισσότερες φορές σταματά αυτόματα.
Στη φλεβική αιμορραγία το αίμα είναι σκούρου κόκκινου χρώματος (φλεβικό αίμα) και έχει συνεχή ροή, χωρίς να σφύζει.
Η εξωτερική αιμορραγία είναι εμφανής και χρειάζεται να ελεγχθεί με απλά μέσα πριν μεταφερθεί ο τραυματίας στο νοσοκομείο.
Όταν παθαίνουν οι άνθρωποι μεγάλη αιμορραγία, από οποιαδήποτε αιτία και αν προέρχεται αυτή, νιώθουν μεγάλη αδυναμία, ζαλάδες, κρυώνουν, χλομιάζουν, ο σφυγμός γίνεται συχνότερος, μικρός. Κρύος ιδρώτας περιλούζει το μέτωπο. Η πίεση πέφτει. Όσο μεγαλύτερο είναι το ποσό του αίματος που αποβάλλεται, τόσο βαρύτερη είναι η κατάσταση που επακολουθεί.
Αν η αιμορραγία δε σταματά εύκολα τότε συνοδεύουμε το θύμα μέχρι το Νοσοκομείο, πιέζοντας δυνατά με το χέρι μας. Ένα μυστικό είναι ότι δε βγάζουμε κάθε τόσο τις γάζες για να δούμε αν σταμάτησε η αιμορραγία.
Πώς να σταματήσετε μια σοβαρή αιμορραγία
Η εξωτερική αιμορραγία είναι εμφανής και χρειάζεται να ελεγχθεί με απλά μέσα πριν μεταφερθεί ο τραυματίας στο νοσοκομείο.
Οι βασικοί κανόνες που μπορούμε να εφαρμόσουμε για τον έλεγχο μιας εξωτερικής αιμορραγίας είναι:
• Πίεση με μια γάζα πάνω από την περιοχή που αιμορραγεί.
• Πίεση κεντρικότερα της τροφοφόρου αρτηρίας του άκρου.
• Εννοείται πως αν υπάρχει ξένο σώμα στην πληγή (π.χ ένα γυαλί) ασκούμε πίεση παραπλεύρως.
• Καθαρίζουμε το τραύμα ρίχνοντας άφθονη ποσότητα νερού .(Μηχανικός καθαρισμός).Έτσι απομακρύνονται τα ξένα σώματα που τυχόν υπάρχουν.
• Καθαρίζουμε το τραύμα με φυσιολογικό ορό και στη συνέχεια μετά από καλό ξέπλυμα εκ νέου χρησιμοποιούμε Betadine. (Χημικός καθαρισμός).
• Σκεπάζουμε το τραύμα με γάζες.
• Τοποθέτηση περίδεσης για την αποτροπή της αιμορραγίας κεντρικότερα στο άκρο που αιμορραγεί.
• Αν πρόκειται για πόδι ή χέρι και είμαστε σίγουροι ότι δεν υπάρχει κάταγμα μπορούμε να το ανυψώσουμε. Η ανύψωση του μέλους μειώνει την αιματική ροή.
• Καλύπτουμε το τραύμα.
• Ψάχνουμε για ιατρική βοήθεια.
• Αντιτετανικός ορός το πρώτο 24ωρο. Σε δαγκώματα σκύλων καλό είναι να εφαρμόζουμε Bedatine.
Αιμορραγία μεγάλης αρτηρίας: Τι κάνουμε;
Σε κάθε περίπτωση έχουμε ειδοποιήσει για επείγουσα βοήθεια. Για να εμποδίσουμε την μεγάλη απώλεια αίματος, πρέπει να κάνουμε τις κατωτέρω ενέργειες:
Ξαπλώνουμε τον τραυματία
Αν η τοπική πίεση που αναφέραμε δεν σταματά την αιμορραγία, θα εφαρμόσουμε πίεση στη ρίζα τον αγγείου με τον αντίχειρα και την παλάμη. Γι’ αυτό, πρέπει να γνωρίζουμε τα σημεία εφαρμογής πίεσης, αν πρόκειται για αιμορραγία των κάτω ή άνω άκρων.
Αν η αιμορραγία αφορά τα άνω άκρα, εφαρμόζουμε αιμοστατική περίδεση στη μέση περίπου του βραχιονίου οστού, με ελαστική ταινία. Αν δεν έχουμε, προσωρινά, σφίγγουμε με το χέρι μας και με το άλλο κρατάμε το χέρι του πάσχοντα ανασηκωμένο. Η πίεση που θ’ ασκήσουμε, πρέπει να είναι ισχυρή, διαφορετικά θα πιεσθούν μόνο οι φλέβες. Ανά τακτά χρονικά διαστήματα, περίπου κάθε 10 λεπτά, θα πρέπει να χαλαρώνουμε την περίδεση για 1 έως 2 λεπτά, ώστε: να μην προκαλέσουμε νέκρωση στους ιστούς.
Όταν η αιμορραγία αφορά τα κάτω άκρα και δεν αντιμετωπίζεται τοπικά, πιέζουμε την μηριαία αρτηρία, δεξιά ή αριστερά, ανάλογα με τη θέση του τραύματος. Η συμπίεση εφαρμόζεται με τους δύο αντίχειρες στην περιοχή του τριτημορίου του βουβωνικού συνδέσμου, ενώ τα δάχτυλα πιέζουν την πίσω πλευρά του μηρού.
Τις ίδιες ενέργειες κάνουμε και στις περιπτώσεις εξωτερικών αιμορραγιών στην περιοχή του κεφαλιού ή του προσώπου, δηλαδή ασκούμε πίεση με γάζες. Όταν η αιμορραγία είναι πιο μεγάλη, ανάλογα με την εντόπιση, πιέζουμε την κροταφική αρτηρία, εμπρός από το αυτί στο κροταφικό οστό, ή αν αφορά πρόσωπο, πιέζουμε με τον αντίχειρα στην περιοχή του μασητήρα πιο πάνω από την κάτω γνάθο.
Εσωτερική αιμορραγία
Εσωτερική αιμορραγία είναι η απώλεια αίματος μέσα σε ιστούς, όργανα ή φυσικές κοιλότητες του οργανισμού, εξαιτίας της λύσης (διακοπής) της συνέχειας, ενός ή περισσοτέρων αγγείων του κυκλοφορικού συστήματος.
Η βαρύτητα μιας εσωτερικής αιμορραγίας εξαρτάται από:
α) Την ποσότητα του αίματος, που θα εκχυθεί. Μαζική απώλεια αίματος από μια μεγάλη αρτηρία, π.χ. ρήξη αορτής, μπορεί να προκαλέσει καταπληξία και θάνατο.
β) Την εντόπιση του αγγείου, δηλαδή σε ποιον ιστό θα εκχυθεί το αίμα, π.χ. εγκεφαλική ουσία. Η ποσότητα του αίματος που θα συσσωρευθεί, μπορεί να προκαλέσει ανεπανόρθωτες βλάβες σε ζωτικά όργανα.
γ) Το αν η αιμορραγία είναι περιορισμένη ή γενικευμένη.
Τα αίτια, που μπορούν να προκαλέσουν μια εσωτερική αιμορραγία, μπορεί να είναι τα ακόλουθα:
- Σοβαρός τραυματισμός, π.χ. τροχαίο, όπου μπορεί να συμβαίνει ρήξη σπλήνας ή/και ρήξη ήπατος.
- Νοσήματα αγγείων.
- Υπέρταση σε αρτηριοσκληρυντικά αγγεία.
- Άλλα νοσήματα, όπως, έλκος στομάχου, καρκίνος.
- Νοσήματα του αίματος (θρομβοπενίες, έλλειψη παραγόντων πήξης).
- Φάρμακα (ασπιρίνη, κορτιζόνη) κ.ά.
Σε κάθε περίπτωση σοβαρής εσωτερικής αιμορραγίας, ο οργανισμός αμύνεται, προσπαθώντας να διατηρήσει την αιμάτωση σε ζωτικά όργανα π.χ. εγκέφαλο, καρδιά, νεφρούς. Για το λόγο αυτό κινητοποιεί μηχανισμούς που προκαλούν περιφερική αγγειοσύσπαση, ώστε το αίμα που θα φθάνει στα ζωτικά όργανα, να είναι αρκετό.
Αποτέλεσμα αυτών των μηχανισμών, είναι η εμφάνιση διαφόρων συμπτωμάτων όπως:
- Ταχυσφυγμία
- Πτώση αρτηριακής πίεσης
- Ωχρότητα στο πρόσωπο και στο σώμα
- Κρύο κολλώδες δέρμα
- Αντιδράσεις από τα σπλάχνα, όταν πρόκειται για αιμορραγία στην κοιλιά όπως, πόνος και σύσπαση τον κοιλιακού τοιχώματος.
Στις εσωτερικές αιμορραγίες υπάρχουν διαγνωστικά προβλήματα ακόμη και για τους ειδικούς. Ωστόσο, η παρατήρηση και αξιολόγηση των συμπτωμάτων σε ότι αφορά τις πρώτες βοήθειες, αποτελούν τα οδηγά σημεία για να προβούμε στις ενέργειες που μπορεί να αποβούν σωτήριες.