Δυσπεψία: Δεν είναι λίγοι οι άνθρωποι που έχουν βιώσει έστω και μια φορά στη ζωή τους συμπτώματα δυσπεψίας. Από τι όμως προκαλείται και ποιοι είναι πιο πιθανό να την εμφανίσουν; Ας δούμε παρακάτω.
Η λειτουργική δυσπεψία περιγράφει ομάδα συμπτωμάτων που περιλαμβάνουν ανακάτεμα στο στομάχι, πόνο ή δυσφορία στην άνω κοιλιά, κάτω από τον θώρακα, και πρόωρο κορεσμό με τη λήψη τροφής.
Η λειτουργική δυσπεψία συχνά υποτροπιάζει με την πάροδο του χρόνου και διαρκεί τουλάχιστον 3 μήνες. Δυνατόν να οφείλεται σε υποκείμενη νόσο, χωρίς όμως ανατομικές διαταραχές του πεπτικού σωλήνα, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις δεν ανευρίσκεται κάποια σαφής αιτία.
Δυσπεψία: Ποια συμπτώματα παρουσιάζει;
Τα συνηθέστερα συμπτώματα της λειτουργικής δυσπεψίας περιλαμβάνουν:
- Ανακάτεμα στο στομάχι ή καούρες
- Δυσφορία ή πόνο στο στομάχι (κοιλιά)
- Φούσκωμα
- Αίσθημα εύκολης πλήρωσης του στομάχου με τη λήψη τροφής (πρώιμος κορεσμός)
- Ενίοτε ναυτία, έμετο, ανορεξία ή απώλεια βάρους
Τα συμπτώματα αυτά πρέπει να έχουν διάρκεια τουλάχιστον 3 μήνες και η έναρξή τους να έχει συμβεί τουλάχιστον πριν από 6 μήνες.
Δυσπεψία: Ποια είναι τα αίτια;
Αν και δεν είναι απολύτως σαφή τα αίτια της λειτουργικής δυσπεψίας, εντούτοις έχουν αναφερθεί τα ακόλουθα πιθανά αίτια:
- Νευρολογικά αίτια ή διαταραχές της κινητικότητας του στομάχου (που προκαλούν καθυστέρηση στην κένωση του στομάχου).
- Ευαισθησία στον πόνο. Το στομάχι συνήθως διατείνεται όπως τρώμε και ορισμένοι άνθρωποι έχουν αυξημένη ευαισθησία στη διάταση αυτή που εμφανίζεται ως πόνος κατά την πλήρωση του στομάχου με φαγητό.
- Λοίμωξη από το Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (Ηelicobacter pylori)
- Ψυχογενή αίτια. Άτομα με λειτουργική δυσπεψία συχνά έχουν ψυχολογικές διαταραχές, όπως άγχος ή κατάθλιψη.
Δυσπεψία: Ποιες ασθένειες μπορεί να κρύβει;
- Μη διαβρωτική γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
- Ισχαιμία μυοκαρδίου
- Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα
- Καρκίνος παχέος εντέρου
- Νόσοι κολλαγόνου
- Αντιβιοτικά
- Χολολιθίαση ή νόσοι χοληφόρων
- Αυτοάνοσες νόσοι
- Σίδηρος από το στόμα
- Ιδιοπαθής φλεγμονώδης νόσος εντέρου
- Θεοφυλλίνη
- Παγκρεατίτιδα ή άλλες παγκρεατικές νόσοι
- Εγκυμοσύνη
- Δακτυλίτιδα
- Κοιλιοκάκη ή άλλο σύνδρομο δυσαπορρόφησης
- Σακχαρώδης διαβήτης
- Αλκοόλ
- Τροφική αλλεργία ή δυσανεξία
- Υπερ- ή υπο-θυρεοειδισμός
- Χρόνια εντερική ψευδοαπόφραξη ή άλλες νερομυοπάθειες του πεπτικού σωλήνα
- Υπερπαραθυρεοειδισμός
- Ηλεκτρολυτικές διαταραχές
Δυσπεψία: Πώς πραγματοποιείται η διάγνωση της;
Θα πρέπει να επισκεφθείτε έναν γαστρεντερολόγο ο οποίος θα λάβει λεπτομερές ιστορικό και θα σας εξετάσει κλινικά. Ο γαστρεντερολόγος πιθανόν να σας κάνει τις εξής ερωτήσεις:
- Ο πόνος επιδεινώνεται όταν είστε νηστικοί;
- Ο πόνος επιδεινώνεται όταν κάνετε κάποιες συγκεκριμένες κινήσεις ή όταν πιέζετε ένα συγκεκριμένο σημείο της κοιλιάς;
- Λαμβάνετε φάρμακα για τον πόνο, όπως ασπιρίνη ή μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη;
- Έχετε ιστορικό πεπτικού έλκους;
- Έχετε καούρες / ξινίλες;
- Ο πόνος εντοπίζεται στη μέση της κοιλιάς ή επάνω δεξιά;
- Υπάρχει κάποια αντανάκλαση του πόνου σε άλλο σημείο όπως στην πλάτη;
- Όταν πονάτε συνυπάρχουν ναυτία, έμετος, εφίδρωση ή αίσθημα ανησυχίας;
- Έχετε διάρροια ή δυσκοιλιότητα;
- Έχετε ανορεξία, απώλεια βάρους, δυσκολία ή πόνο στην κατάποση;
Υπάρχει ειδική εξέταση για τη λειτουργική δυσπεψία;
Ο γαστρεντερολόγος σας δυνατόν να σας συστήσει να κάνετε:
- Έλεγχο για το Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (Helicobacter pylori). Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι ελέγχου της λοίμωξης από το μικρόβιο,
- Γαστροσκόπηση, για αποκλεισμό άλλης σοβαρής πάθησης στην οποία πιθανόν να οφείλονται τα συμπτώματα.
Στην γαστροσκόπηση, θα σας χορηγηθεί φάρμακο (βαθιά καταστολή ή απλή μέθη) για να κοιμηθείτε ή να χαλαρώσετε. Στη συνέχεια, ο γαστρεντερολόγος-ενδοσκόπος θα εισαγάγει ένα λεπτό, εύκαμπτο σωλήνα στο στόμα σας και θα τον προωθήσει στον οισοφάγο, το στομάχι και το δωδεκαδάκτυλο (το πρώτο τμήμα του λεπτού εντέρου).
Ο σωλήνας διαθέτει κάμερα που συνδέεται με οθόνη ώστε να γίνει έλεγχος στο στομάχι και το δωδεκαδάκτυλο για πιθανά έλκη. Ο γαστρεντερολόγος έχει την δυνατότητα κατά την γαστροσκόπηση να λάβει βιοψίες από το στομάχι ώστε να γίνει στην συνέχεια έλεγχος από τον παθολογοανατόμο εάν υπάρχουν βακτήρια του τύπου του Ελικοβακτηριδίου του πυλωρού (Helicobacter pylori).
Δυσπεψία: Πότε πρέπει να ζητήσετε βοήθεια από γιατρό;
Επικοινωνήστε με τον γαστρεντερολόγο σας εάν έχετε κάποιο από τα παρακάτω:
- Έμετο που δεν σταματάει
- Έμετο με πρόσμιξη αίματος
- Απώλεια βάρους ή ανορεξία
- Αιματηρές ή μαύρες σαν πίσσα κενώσεις (κόπρανα)
- Πόνο ή δυσκολία στην κατάποση
Δυσπεψία: Πώς αντιμετωπίζεται;
Η θεραπεία της λειτουργικής δυσπεψίας εξαρτάται από την αιτία που την προκαλεί. Αν πρόκειται για ψυχογενή αίτια, τότε ένας ψυχολόγος ή ψυχίατρος θα σας βοηθήσει να λύσετε το ψυχολογικό σας πρόβλημα και κατ’ επέκταση και τα συμπτώματα της λειτουργικής δυσπεψίας. Αν έχετε άγχος ή κατάθλιψη, ενημερώστε τον γαστρεντερολόγο σας.
Φάρμακα
- Φάρμακα που μειώνουν την παραγωγή οξέος από το στομάχι, όπως αναστολείς αντλίας πρωτονίων και αναστολείς υποδοχέων ισταμίνης
- Θεραπεία εκρίζωσης του Ελικοβακτηριδίου του πυλωρού (Helicobacter pylori) (σε περίπτωση ανεύρεσης του βακτηριδίου αυτού)
- Αντικαταθλιπτικά φάρμακα
- Αποφυγή ασπιρίνης και μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων
- Μαστίχα Χίου σε κάψουλες
Δυσπεψία: Φυσικοί τρόποι να την αντιμετωπίσετε
Τζίντζερ
Όταν πρόκειται για ανακούφιση δυσπεψίας το τζίντζερ έχει τον πρώτο λόγο αφού αρκετές έρευνες έχουν κατέληξει στο συμπέρασμα ότι το τζίντζερ βοηθάει το στομάχι να προωθήσει το περιεχόμενό του προς το λεπτό έντερο πιο γρήγορα.
Αγκινάρα
Μια σχετικά πρόσφατη μελέτη (2015) έδειξε ότι το εκχύλισμα αγκινάρας μπορεί επίσης να βελτιώσει τα συμπτώματα της δυσπεψίας.
Μέντα
Η μέντα είναι ένα δημοφιλές αρωματικό φυτό που λαμβανόμενη σε αφέψημα (τσάι μέντας) έχει αντιφλεγμονώδη και αντισηπτική δράση ενώ ηρεμεί όλους τους μυς του πεπτικού συστήματος, μειώνοντας έτσι τους σπασμούς. Επίσης, χαμομήλι, σπόροι μάραθου, ρίζα γλυκόριζας, κόλιανδρος βοηθούν αρκετά.
Ψυχική ηρεμία
Η χαλάρωση του νου και του σώματος με ασκήσεις αναπνοής και διαλογισμό μπορεί να βοηθήσει δραστικά στην μείωση της συχνότητας των συμπτωμάτων της δυσπεψίας. Επίσης, η σωματική άσκηση, η γιόγκα, το μασάζ, μια βόλτα στη φύση, ένα ζεστό μπάνιο στην μπανιέρα σε συχνή βάση μπορούν βοηθήσουν αποτελεσματικά στην αντιμετώπισή της.
Αποφυγή τροφίμων που εντείνουν την δυσπεψία
Αποφύγετε τα πικάντικα, λιπαρά και επεξεργασμένα τρόφιμα. Επίσης, περιορίστε τον καφέ, την λακτόζη , τα όξινα τρόφιμα και την σφολιάτα.
Αλλαγή διατροφικών συνηθειών
- αποφύγετε τα μεγάλα γεύμαυα και ακολουθήστε ένα πρόγραμμα με μικρότερα γεύματα και μικρότερα διαστήματα ανάμεσά τους
- τρώτε αργά και μασάτε το φαγητό σας καλά, με το στόμα κλειστό και αποφύγετε να μιλάτε ενόσω μασάτε
- ποτέ μην ξαπλώνετε αμέσως μετά το φαγητό και, αν είναι δυνατόν, περπατήστε λίγο μισή ώρα μετά το φαγητό
- αποφύγετε να φάτε αργά το βράδυ
- περιμένετε τουλάχιστον τρεις ώρες μετά το φαγητό πριν πάτε για ύπνο
- αποφύγετε στενά ρούχα και μη σφίγγετε τη ζώνη σας
- κρατήστε το κεφάλι ψηλά κατά την διάρκεια του ύπνου με την βοήθεια ενός κατάλληλου μαξιλαριού
- αποφύγετε τα την άσκοπη λήψη αντιφλεγμονωδών, αντιβιοτικών και άλλων φαρμάκων που δεν σας έχει συστήσει ιατρός.
- κόψτε συνήθειες που δημιουργούν ή εντείνουν τα συμπτώματα της δυσπεψίας όπως το κάπνισμα και η κατανάλωση αλκοόλ