Πάθηση που χτυπά και διαβρώνει το βλεννογόνο του στομάχου ή του δωδεκαδάκτυλου είναι το πεπτικό έλκος.
Πρόκειται για κοινή πάθηση από την οποία πάσχει μεγάλο ποσοστό του γενικού πληθυσμού παγκοσμίως.
Συνήθως, είναι αποτέλεσμα φλεγμονής που οφείλεται στο ελικοβατηρίδιο του πυλωρού (H. Pylori), καθώς και στα οξέα του στομάχου.
Το στρες και τα καυτερά φαγητά δεν προκαλούν το πεπτικό έλκος, ωστόσο μπορεί να επιδεινώσουν τα συμπτώματα.
Το χρόνιο πεπτικό έλκος μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές όπως η εσωτερική αιμορραγία, η λοίμωξη της κοιλιακής κοιλότητας (περιτονίτιδα) ή και απόφραξη της πεπτικής οδού. Επομένως ζωτικής σημασίας είναι η έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων και η αντιμετώπιση του έλκους.
Έλκος: Τα συμπτώματα
Πόνος ψηλά στην κοιλιά: Πρόκειται για ένα από τα πιο κοινά συμπτώματα που υποδεικνύουν πεπτικό έλκος. Ο πόνος είναι ιδιαίτερα ισχυρός στην περιοχή μεταξύ του οστού του στέρνου και το αφαλού και συχνά συνοδεύεται από ένα αίσθημα καψίματος.
Ναυτία: Τα πεπτικά έλκη διαταράσσουν την ισορροπία των οξέων του στομάχου, προκαλώντας ναυτίες, ιδιαίτερα τις πρωινές ώρες
Επεισόδια εμετού: Η ναυτία που προκαλούν τα έλκη είναι πολλές φορές τόσο έντονη που οδηγεί σε τάση για εμετό ή και επεισόδια εμετού.
Φούσκωμα: Το πεπτικό έλκος προκαλεί και συσσώρευση αερίων στο στομάχι, με το φούσκωμα να αποτελεί μάλιστα ένα από τα πρώτα συμπτώματα που εκδηλώνουν οι ασθενείς.
Αιμορραγία: Η αιμορραγία σε οποιοδήποτε τμήμα της γαστρεντερικής οδού –η οποία γίνεται αντιληπτή με την ανίχνευση αίματος είτε στα κόπρανα είτε στον εμετό– αποτελεί σύμπτωμα αρκετών παθήσεων, είναι ωστόσο ενδεικτική για πεπτικό έλκος όταν συνδυάζεται με τον πόνο ψηλά στην κοιλιά.
Καούρα μετά το γεύμα: Αν και η καούρα που οφείλεται στη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση συνήθως εμφανίζεται μετά την κατανάλωση συγκεκριμένων τροφών, στην περίπτωση του πεπτικού έλκους το αίσθημα καψίματος γίνεται αισθητό μετά από οποιοδήποτε γεύμα ή ακόμη και μετά από ένα ελαφρύ σνακ. Εκτός από αίσθημα καψίματος, αρκετοί ασθενείς με πεπτικό έλκος βιώνουν επίσης πόνο στο στήθος μετά το φαγητό.
Πόνος στη μέση: Ο πόνος στην κοιλιά λόγω του έλκους συχνά «ακτινοβολεί» προς τη σπονδυλική στήλη, προκαλώντας ένα αίσθημα δυσφορίας στη μέση και δυσκολεύοντας την κίνηση. Αυτό είναι ιδιαίτερα σύνηθες όταν υπάρχει μεγάλου μεγέθους έλκος στο τοίχωμα του εντέρου.
Πεπτικό Έλκος: Διάγνωση και Θεραπευτικές προσεγγίσεις
Εάν έχετε συμπτώματα πεπτικού έλκους, ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει να κάνετε:
- Έλεγχο για το Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (Helicobacter pylori)
- Γαστροσκόπηση
Η θεραπεία εξαρτάται από την αιτία, αλλά τα περισσότερα πεπτικά έλκη αντιμετωπίζονται με φάρμακα. Εάν βρεθεί λοίμωξη από το Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (Helicobacter pylori), θα σας δοθεί ειδικό φαρμακευτικό σχήμα με αντιβιοτικά και αναστολείς της παραγωγής οξέος από το στομάχι. Το σχήμα αυτό διαρκεί περιορισμένο χρονικό διάστημα.
Ορισμένοι ασθενείς με πεπτικό έλκος ίσως χρειασθεί να λάβουν φάρμακα για το στομάχι (αναστολείς της παραγωγής οξέος) για μεγάλο χρονικό διάστημα ή για το υπόλοιπο της ζωής τους. Είναι σημαντικό να ακολουθήσετε τις οδηγίες που θα σας δώσει ο γαστρεντερολόγος σας και να τον ενημερώσετε εάν παρουσιάσετε κάποια ανεπιθύμητη ενέργεια από την λήψη των φαρμάκων που θα σας χορηγηθούν.
Εάν το πεπτικό έλκος αιμορραγεί και δεν δύναται να αντιμετωπισθεί με φάρμακα, πιθανόν να απαιτηθεί χειρουργική αντιμετώπιση, ως έσχατη λύση.
Πεπτικό Έλκος: Ποιες είναι οι πιθανές επιπλοκές;
Σε ορισμένες περιπτώσεις, το πεπτικό έλκος δυνατόν να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα, όπως:
- Αιμορραγία: Οι κενώσεις που εμφανίζονται όταν υπάρχει αιμορραγία από το ανώτερο πεπτικό (δηλαδή από τον οισοφάγο, το στομάχι, ή το δωδεκαδάκτυλο) ονομάζονται «μέλαινες» κενώσεις και έχουν τα εξής χαρακτηριστικά: είναι ιδιαίτερα δύσοσμες, έχουν χρώμα μαύρο σαν πίσσα και «ξεκολλάνε» δύσκολα από την λεκάνη της τουαλέτας. Αν η αιμορραγία είναι πολύ μεγάλη (αθρόα, μαζική) τότε δυνατόν οι κενώσεις να έχουν κόκκινο χρώμα ή να συνυπάρχει εμετός με πρόσμιξη αίματος.
- Διάτρηση (τρύπα) στο τοίχωμα του στομάχου ή του δωδεκαδακτύλου: Εάν υπάρχει διάτρηση τότε ο πόνος στην κοιλιά είναι ξαφνικός και πολύ έντονος (αιφνίδιος, οξύς, διαξιφιστικός).