Δίαιτα και νεύρα: Τι να κάνετε για να τα… ξεπεράσετε

Πού οφείλονται τα νεύρα, ο θυμός και η δυσφορία όταν ξεκινάτε δίαιτα;

Η υγιεινή διατροφή, η συστηματική φυσική δραστηριότητα και ο καλής ποιότητας ύπνος είναι τρεις βασικές συμπεριφορές που παίζουν σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση του σωματικού βάρους και- κατ’ επέκταση- στις τιμές κάποιων δεικτών υγείας. Ακόμα και όταν ένας άνθρωπος αισθάνεται άγχος, κατάθλιψη ή μελαγχολία εξαιτίας του σωματικού βάρους του, σίγουρα θα νιώσει πιο αισιόδοξος, δραστήριος και ευδιάθετος εάν κάνει βελτιωτικές παρεμβάσεις στη διατροφή, την άσκηση και τον ύπνο του.

Μεγαλύτερη η γκρίνια όταν η δίαιτα γίνεται και για λόγους υγείας

Η σωστή απώλεια των περιττών κιλών, όμως, απαιτεί κόπο και χρόνο και όσοι κάνουν δίαιτα αναφέρουν συχνά ότι αισθάνονται οξύθυμοι και εκνευρισμένοι. Προφανώς οι διαβητικοί ασθενείς που βρίσκονται σε μια μόνιμη «αναγκαστική» δίαιτα έχουν περισσότερους λόγους να εμφανίζονται εκνευρισμένοι…Ο περίγυρός τους, άλλωστε,  αναφέρει συχνά ότι γκρινιάζουν πολύ. Μερικές φορές τα συναισθήματα αυτά προέρχονται από την αδυναμία τους να επιτύχουν τον στόχο τους, δηλαδή την απώλεια βάρους και ταυτόχρονα τη ρύθμιση του σακχάρου. Συνήθως όμως είναι απόρροια:

  • Της ελλιπούς κατανάλωσης τροφής
  • Των ανθυγιεινών διατροφικών συνηθειών που είχαν πριν την δίαιτα.

Η… κατραπακιά της αναγκαστικής δίαιτας

Όπως εξηγεί η κυρία Γεωργία Κάσση, Ενδοκρινολόγος, Διευθύντρια ΕΣΥ – Επιστημονικά υπεύθυνη στο Ενδοκρινολογικό Τμήμα του Γενικού Νοσοκομείου Αλεξάνδρα, «κλινικές μελέτες έχουν δείξει πως όταν προσπαθούμε να δείξουμε αυτοέλεγχο και αυτοσυγκράτηση, αναπτύσσουμε αισθήματα θυμού. Αυτό συμβαίνει συχνά κατά τη μετάβαση από μία πλούσια, ανεξέλεγκτη διατροφή, σε μία συγκεκριμένη δίαιτα με πολλούς περιορισμούς».

Τα… νεύρα της δίαιτας «φάνηκαν» και σε μελέτες

Μία από τις σχετικές μελέτες διεξήχθη από επιστήμονες των πανεπιστημίων UCSD και Northwestern στις ΗΠΑ. Οι επιστήμονες διεξήγαγαν σειρά τεστ σε φοιτητές για να δουν αν η επιλογή υγιεινών τροφίμων σχετίζεται με τη συναισθηματική κατάστασή τους.

  • Σε ένα από αυτά, ανακάλυψαν πως οι φοιτητές που επέλεγαν ένα μήλο αντί για μια μπάρα σοκολάτα, ήταν πιθανότερο να επιλέξουν στη συνέχεια να δουν ταινίες με πλοκή γύρω από την εκδίκηση!
  • Σε ένα άλλο, όσοι επέλεξαν ένα υγιεινό σνακ αντί για ένα παχυντικό σνακ, εκνευρίστηκαν περισσότερο όταν τους ζήτησαν να δουν ένα διαφημιστικό σποτ με αυστηρό, προστακτικό περιεχόμενο.

 «Τρελαίνεται» η γλυκόζη…

Εντούτοις, υπάρχει και ορμονική εξήγηση για τον «θυμό της δίαιτας». Όταν ένα άτομο κάνει δίαιτα, μία από τις πρώτες συνήθειες που αλλάζει είναι τα ακατάστατα γεύματα. Οι δίαιτες συνήθως συνιστούν τρία έως πέντε γεύματα σε συγκεκριμένες ώρες της ημέρας και το πρόγραμμά τους συνήθως τηρείται, τουλάχιστον για τον πρώτο καιρό.

«Όταν ένας οργανισμός έχει συνηθίσει το τσιμπολόγημα και ξαφνικά πρέπει να καταναλώνει τροφή κάθε 4-6 ώρες, π.χ., ή ακόμα και να μένει χωρίς τροφή για 12-16 ώρες, όπως είναι οι συστάσεις της διαλειμματικής δίαιτας, τότε τα επίπεδα γλυκόζης αίματος μειώνονται», λέει η κυρία Κάσση. «Μειώνονται επίσης σε όσους δεν τρέφονται επαρκώς, αλλά λιμοκτονούν κάνοντας δίαιτες-αστραπή, με την ελπίδα ότι θα αδυνατίσουν εύκολα και γρήγορα (πράγμα το οποίο αποτελεί πλάνη)».

Μαζί με την γλυκόζη, όμως, «τρελαίνονται» και άλλες ορμόνες

Όταν μειωθούν σημαντικά τα επίπεδα της γλυκόζης, ενεργοποιούνται άλλες ορμόνες, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται η κορτιζόλη και η αδρεναλίνη.

  • Η κορτιζόλη είναι η ορμόνη του στρες και
  • η αδρεναλίνη η ορμόνη που προετοιμάζει τον οργανισμό για «μάχη».

Στην περίπτωση της δίαιτας, αυξάνεται η παραγωγή και των δύο, για να αυξηθεί και να εξισορροπιστεί η γλυκόζη αίματος .

«Η έκκριση κορτιζόλης μπορεί να προκαλέσει επιθετικότητα σε μερικούς ανθρώπους. Επιπρόσθετα, η χαμηλή γλυκόζη αίματος μπορεί να επηρεάσει ανώτερες εγκεφαλικές λειτουργίες, όπως ο έλεγχος των παρορμήσεων, των πρωτόγονων επιθυμιών και της συμπεριφοράς», λέει η ειδικός.

Επομένως, «ο θυμός κατά τη δίαιτα μπορεί να είναι και μία βιοχημική αντίδραση εξαιτίας της χαμηλής γλυκόζης αίματος και όχι απόρροια της κόπωσης, της ανίας ή της δυσφορίας που συχνά προκαλεί η δίαιτα καθώς περνά ο καιρός», προσθέτει.

Οι κίνδυνοι από τον «θυμό της δίαιτας», ιδίως σε ασθενείς με μεταβολικά νοσήματα

Για τους υγιείς ανθρώπους, ο θυμός της δίαιτας δεν είναι ιδιαίτερο πρόβλημα. Για όσους όμως πάσχουν από προβλήματα υγείας, λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή, έχουν χαμηλό σωματικό βάρος παρά τη δίαιτα που κάνουν ή, χειρότερα ακόμα, υποσιτίζονται, μπορεί να υπάρξει πρόβλημα.

«Ειδικά οι ασθενείς με μεταβολικά νοσήματα, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, οι παγκρεατικές διαταραχές, οι ηπατικές διαταραχές και τα σύνδρομα επινεφριδικής ανεπάρκειας διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών ή παρενεργειών από τη χαμηλή γλυκόζη αίματος. Και αυτό διότι ο οργανισμός τους έχει ανεπαρκή ικανότητα γλυκαιμικής ρύθμισης», προειδοποιεί η κυρία Κάσση.

Ένα αβοκάντο την ημέρα «λιώνει» το κοιλιακό λίπος στις γυναίκες

Ένα ιδιαίτερα δημοφιλές φρούτο – το αβοκάντο – που αποτελεί συχνή προσθήκη σε σαλάτες και σάντουιτς, φαίνεται ότι συμβάλλει στην αναδιανομή του λίπους στην κοιλιακή χώρα, τουλάχιστον στις γυναίκες, σύμφωνα με νέα έρευνα. Το αβοκάντο – όπως έχουμε ξαναγράψει- αποδεικνύεται σε πολύτιμο σύμμαχο ιδιαίτερα για τους ασθενείς με διαβήτη.

Ένα αβοκάντο την ημέρα, λοιπόν, μπορεί να συμβάλλει σε πιο υγιεινή ανακατανομή του κοιλιακού λίπους σε γυναίκες, σύμφωνα με νεότερη έρευνα από το Πανεπιστήμιο του Ιλλινόις.

Πώς το αβοκάντο μείωσε το επικίνδυνο σπλαχνικό λίπος στις γυναίκες της μελέτης

Στη μελέτη συμμετείχαν 106 ενήλικες υπέρβαρες ή παχύσαρκες, οι οποίες κατανάλωναν ένα γεύμα με αβοκάντο την ημέρα επί δώδεκα εβδομάδες. Οι γυναίκες που κατανάλωναν το αβοκάντο ως μέρος του ημερήσιου κυρίου γεύματός τους παρουσίασαν μείωση του σπλαχνικού κοιλιακού λίπους, δηλαδή του επικίνδυνου λίπους που περιβάλλει τα όργανα της περιοχής της κοιλιάς.

Τα συμπεράσματα της έρευνας υπό την εποπτεία του Naiman Khan καθηγητή Κινησιολογίας και Κοινοτικής Υγείας του Πανεπιστημίου του Ιλλινόις δημοσιεύθηκαν στην Journal of Nutrition.

Λιγότερο σπλαχνικό λίπος, μειωμένος κίνδυνος διαβήτη και καρδιαγγειακών

Ο σκοπός της έρευνας ήταν να διερευνηθεί ο ρόλος του αβοκάντο όχι στο αδυνάτισμα, αλλά στην αποθήκευση και την κατανομή του λιπώδους ιστού. Υπενθυμίζεται ότι στην περιοχή της κοιλιάς συσσωρεύεται υποδόριο και σπλαχνικό λίπος, με το πρώτο να συγκεντρώνεται κάτω από το δέρμα και να θεωρείται λιγότερο επικίνδυνο συγκριτικά με το δεύτερο, που περιβάλλει ζωτικά όργανα και είναι γνωστό ότι σχετίζεται με υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη και καρδιαγγειακής νόσου.

Στην αρχή και στο τέλος των δώδεκα εβδομάδων, οι ερευνητές μέτρησαν το κοιλιακό λίπος των συμμετεχόντων και την ανοχή τους στη γλυκόζη – ενός δείκτη διαβήτη.

Από την κατανάλωση αβοκάντο ευνοημένες αναδείχθηκαν οι γυναίκες οι οποίες παρουσίασαν μείωση του σπλαχνικού λίπους, καθώς και της αναλογίας σπλαχνικού προς υποδόριου λίπους.

Οι ερευνητές θέλουν να προβούν τώρα σε νέα μελέτη, ούτως ώστε να διερευνήσουν περαιτέρω τα οφέλη της κατανάλωσης αβοκάντο στην κατανομή του λίπους στο σώμα, αυτή τη φορά όμως και στα δύο φύλα.