Ο νευρικός κλονισμός ή διαφορετικά, η ψυχική κατάρρευση, είναι ένας παρωχημένος όρος που περιγράφει το συναισθηματικό ή σωματικό άγχος, που καθιστά προσωρινά μη ικανό το άτομο να λειτουργήσει στην καθημερινή του ζωή. Ο νευρικός κλονισμός, αν και παρωχημένος όρος, αποτελεί ένδειξη μιας αναγνωρισμένης, υποκείμενης ψυχικής ασθένειας, όπως η κατάθλιψη, το άγχος ή η Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες (PTSD).
Νευρικός Κλονισμός: Τα συμπτώματα που τον συνοδεύουν
- Αίσθημα άγχους, κατάθλιψης, ξέσπασμα σε κλάματα ή διαρκή ευερεθιστότητα
- Το άτομο αισθάνεται αβοήθητο, απελπισμένο και με χαμηλή αυτοεκτίμηση
- Απόσυρση ή αποφυγή καθημερινών κοινωνικών καταστάσεων
- Αποχή από την εργασία για αρκετές ημέρες ή ακύρωση συναντήσεων
- Ακανόνιστο πρόγραμμα ύπνου, είτε πολύς είτε μη επαρκής ύπνος
- Ανθυγιεινή διατροφή και κακή υγιεινή, λόγω ότι το άτομο είτε ξεχνά ή δεν έχει όρεξη να φάει και να καθαρίσει το χώρο του
- Δυσκολία ως προς την εστίαση ή την ανάκληση γεγονότων της ημέρας
- Διαρκής συναισθηματική κενότητα και σωματική εξάντληση, συχνά χωρίς κάποια αιτία
- Έλλειψη κινήτρων και ενδιαφερόντων
- Αδυναμία απόλαυσης ή αίσθησης ικανοποίησης από γεγονότα που συνήθως φέρνουν χαρά ή ικανοποίηση
- Αίσθηση ανεξήγητων πόνων
- Δυσκολία ως προς τις κοινωνικές συναναστροφές
- Αυτοκτονικές σκέψεις ή σκέψεις αυτοτραυματισμού
- Έλλειψη σεξουαλικού ενδιαφέροντος
- Αλλαγές στην ομιλία και στην κίνηση (συνήθως οι ρυθμοί πέφτουν)
- Τρομακτικές ανακλήσεις, άσχημοι εφιάλτες και συμπτώματα εξουθένωσης, όπως αυξημένος καρδιακός παλμός, ξηροστομία και εφίδρωση, ακόμα και όταν δεν υπάρχει απειλή ή κίνδυνος
Σε ακραίες περιπτώσεις και σε περιπτώσεις που δεν ακολουθείται θεραπεία, ειδικά στην περίπτωση των ψυχικών παθήσεων που συνδέονται με ψυχώσεις, τα συμπτώματα μπορεί επίσης να περιλαμβάνουν ψευδαισθήσεις, παράνοια, παραληρητικές ιδέες και έλλειψη διορατικότητας.
Νευρικός Κλονισμός: Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου;
Οτιδήποτε προκαλεί περισσότερο συναισθηματικό και φυσικό στρες από όσο μπορεί το σώμα να αντέξει, μπορεί να οδηγήσει σε νευρικό κλονισμό ή να προκαλέσει μια υποκείμενη ιατρική πάθηση. Υπάρχουν όμως ορισμένες καταστάσεις, γενετικοί παράγοντες και εμπειρίες που συνδέονται περισσότερο με τη νευρική ή ψυχική κατάρρευση. Αιτίες και παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση νευρικού κλονισμού μπορεί να είναι:
- Έντονη θλίψη
- Τραυματικές εμπειρίες
- Μία κακοποιητική σχέση
- Εργασία που περιλαμβάνει καταστάσεις υψηλής πίεσης
- Εργασία που σχετίζεται με συναισθηματική εξάντληση
- Οικογενειακό ιστορικό με κάποια ψυχική ασθένεια
- Έντονη απομόνωση
- Τραυματικό και αμείωτο άγχος, όπως συμβαίνει στον πόλεμο
- Σοβαρές κοινωνικές συγκρούσεις, ειδικά εάν επηρεάζουν την εργασία και τη ζωή στο σπίτι
- Σοβαρές ή χρόνιες ιατρικές παθήσεις ή τραυματισμοί
Νευρικός Κλονισμός: Καθημερινή αντιμετώπιση και πρόληψη
Υπάρχουν κάποιοι τρόποι που μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση των συμπτωμάτων του συναισθηματικού και σωματικού στρες. Επιπλέον, οι περισσότερες θεραπείες βοηθούν επίσης στην πρόληψη της πάθησης. Οι κοινές προσεγγίσεις αντιμετώπισης και πρόληψης του νευρικού κλονισμού περιλαμβάνουν:
- Αναζήτηση θεραπείας, συνήθως γνωστικής συμπεριφορικής θεραπείας ή αλλιώς ΓΣΘ.
- Επίσκεψη σε γιατρό για τη χορήγηση αντικαταθλιπτικών, αγχολυτικών ή αντιψυχωτικών φαρμάκων.
- Προσπάθεια μείωσης ή επίλυσης των αιτιών του στρες, όπως οι συγκρούσεις στο σπίτι ή οι απαιτήσεις στο χώρο εργασίας.
- Ασκήσεις για την ενίσχυση της ψυχικής και σωματικής χαλάρωσης, όπως οι αναπνοές και ο διαλογισμός.
- Τουλάχιστον 20 λεπτά ήπιας άσκησης ή 10 λεπτά έντονης άσκησης, καθημερινά.
- Επιδίωξη μίας βόλτας για τουλάχιστον λίγα λεπτά ημερησίως ή ενασχόληση με κάποιο χόμπι.
- Συζήτηση με φίλους, οικογένεια, συντρόφους και συγκάτοικους για τα ενοχλητικά συναισθήματα.
- Θέσπιση προγραμμάτων υγιεινής, ύπνου και διατροφής.
- Αναζήτηση τοπικών ή διαδικτυακών ομάδων υποστήριξης για άτομα με παρόμοια συμπτώματα.
- Καλλιέργεια ενός ήρεμου περιβάλλοντος, χωρίς παρεμβολές για την ενθάρρυνση του ποιοτικού ύπνου.
- Αποφυγή της υπερβολικής κατανάλωσης καφεΐνης, αλκοόλ και νικοτίνης.
- Αποφυγή της χρήσης παράνομων ναρκωτικών ουσιών.
Νευρικός Κλονισμός: Με ποιες παθήσεις συνδέεται;
Οι ιατρικές παθήσεις που συνήθως σχετίζονται με τον αποκαλούμενο νευρικό κλονισμό περιλαμβάνουν:
- Κλινική κατάθλιψη ή παθήσεις που σχετίζονται με το άγχος
- Σύνθετη θλίψη
- Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες (PTSD) ή οξεία διαταραχή στρες
- Διαταραχές προσαρμογής
- Διπολική διαταραχή
- Σχιζοφρένεια
- Διαταραχή Ταυτότητας (ΔΔΤ / DID)
- Χρόνιοι πόνοι και φλεγμονώδεις παθήσεις