Υπάρχουν κάποια σημάδια που αν τα παρατηρήσετε θα πρέπει άμεσα να απευθυνθείτε σε καρδιολόγο, καθώς υποδηλώνουν καρδιακό πρόβλημα.

Οι καρδιολόγοι ειδικεύονται στη διάγνωση και τη θεραπεία ασθενειών ή καταστάσεων της καρδιάς και των αιμοφόρων αγγείων, δηλαδή του καρδιαγγειακού συστήματος.

Εάν ανησυχείτε για το καρδιαγγειακό σας σύστημα, το πρώτο βήμα είναι να συζητήσετε τα συμπτώματά σας με τον γενικό σας γιατρό, ο οποίος θα καθορίσει εάν χρειάζεστε παραπομπή σε έναν καρδιολόγο.

Συμπτώματα που σχετίζονται με την καρδιά

Τα βασικά συμπτώματα που υποδηλώνουν ότι μπορεί να χρειαστείτε παραπομπή σε έναν καρδιολόγο είναι:

• Θωρακική δυσφορία
• Δυσκολία στην αναπνοή
• Πρήξιμο στα πόδια
• Υψηλή πίεση του αίματος
• Ασυνήθιστα γρήγορος ή αργός καρδιακός ρυθμός
• Ζάλη ή λιποθυμία
• Ισχυρό οικογενειακό ιστορικό πρόωρης καρδιακής νόσου ή καρδιακού θανάτου
• Πόνος στα πόδια ή έλκη που προκύπτουν από ασθένειες αιμοφόρων αγγείων

Ο καρδιολόγος θα αξιολογήσει τα συμπτώματά σας, θα αναθεωρήσει το ιατρικό ιστορικό σας και μπορεί να συστήσει διαγνωστικές εξετάσεις για να διαπιστώσει την αιτία των συμπτωμάτων σας και να καθορίσει την καλύτερη μορφή θεραπείας για εσάς.

Εξειδικευμένο πλάνο καρδιακής φροντίδας

Το εξατομικευμένο σχέδιο θεραπείας σας μπορεί να περιλαμβάνει τα εξής βήματα:

• Διατροφή χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και και σε νάτριο
• Τακτική σωματική άσκηση: τουλάχιστον 30 λεπτά μέτρια άσκηση τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας
• Σταματήστε το κάπνισμα
• Περιορίστε το αλκοόλ
• Φάρμακα: Ο καρδιολόγος ενδέχεται να σας συνταγογραφήσει φάρμακα ανάλογα με τον τύπο της καρδιακής κατάστασης και της σοβαρότητας

Εάν τα φάρμακα δεν είναι αρκετά, ο καρδιολόγος μπορεί να προτείνει συγκεκριμένες διαδικασίες ή χειρουργική επέμβαση. Ο τύπος της διαδικασίας ή της χειρουργικής επέμβασης θα εξαρτηθεί από τον τύπο της καρδιακής κατάστασης και την έκταση της βλάβης στην καρδιά σας.

Τύποι καρδιαγγειακής φροντίδας

Η καρδιολογία και η θεραπεία των καρδιαγγειακών συνθηκών είναι ένα πολύπλοκο πεδίο. Πολλοί καρδιολόγοι εξειδικεύονται σε διαφορετικούς τομείς, όπως:

• Γενική καρδιολογία
• Καρδιακή απεικόνιση: διαγνωστικές εξετάσεις για τη διάγνωση καρδιαγγειακών καταστάσεων
• Καρδιαγγειακή υγεία: πρόληψη ή επιβράδυνση της εξέλιξης των καρδιαγγειακών καταστάσεων
• Ηλεκτροφυσιολογία και θεραπεία με συσκευές: αξιολόγηση και θεραπεία των ηλεκτρικών προβλημάτων της καρδιάς, συμπεριλαμβανομένης της καρδιακής αρρυθμίας
• Επεμβατική καρδιολογία: αποκατάσταση σε μπλοκαρίσματα αρτηριών και βαλβίδων
• Παιδιατρική καρδιολογία: επίλυση καρδιαγγειακών καταστάσεων σε ασθενείς κάτω των 18 ετών
• Αγγειακή ιατρική: θεραπεία συνθηκών που επηρεάζουν τις αρτηρίες και τις φλέβες

Εάν ο καρδιολόγος σας αποφασίσει ότι χρειάζεστε χειρουργική επέμβαση, πιθανώς να σας παραπέμψει σε καρδιαγγειακό χειρουργό που ειδικεύεται σε επεμβάσεις στην καρδιά, τους πνεύμονες και τα αιμοφόρα αγγεία.

Αφού ανακάμψετε από τη χειρουργική επέμβαση, ο καρδιολόγος σας θα καταρτίσει ένα πρόγραμμα μακροπρόθεσμης παρακολούθησης και φροντίδας για εσάς.

Έλεγχος της καρδιάς: Αυτές τις εξετάσεις πρέπει να κάνετε

Ένας πλήρης καρδιολογικός έλεγχος δεν περιλαμβάνει μόνο αιματολογικές εξετάσεις για χοληστερίνη και λιπίδια, αλλά μια σειρά εξετάσεων, με τις περισσότερες να είναι απεικονιστικές.

Φυσικά, η συχνότητα με την οποία πρέπει να διενεργούνται εξαρτάται από την ηλικία και το ιατρικό ιστορικό του καθενός μας. Σε κάθε περίπτωση ο καρδιολόγος είναι εκείνος που θα σας υποδείξει σε ποιες από τις ακόλουθες εξετάσεις θα πρέπει να υποβληθείτε.

Έλεγχος λιπιδαιμικού προφίλ

Γίνεται με μια απλή εξέταση αίματος, που περιλαμβάνει τον έλεγχο των επιπέδων της ολικής χοληστερίνης, της HDL «καλής» χοληστερίνης, της LDL «κακής» χοληστερίνης, των τριγλυκεριδίων και του αθηρωματικού δείκτη ο οποίος δείχνει την αναλογία «κακής» χοληστερίνης προς τη συνολική χοληστερίνη του αίματος.
Είναι απαραίτητο πριν από τη λήψη του αίματος να έχει προηγηθεί δωδεκάωρη νηστεία. Αν ο ασθενής έχει ιστορικό καρδιαγγειακού νοσήματος τότε χρειάζεται να υποβάλλεται σε εξετάσεις 2 φορές τον χρόνο, διαφορετικά 1 φορά τον χρόνο ή κάθε 2 χρόνια.

Ηλεκτροκαρδιογράφημα

Σε συγκεκριμένες περιοχές των χεριών, των ποδιών και του στήθους, τοποθετούνται μέχρι και 12 αυτοκόλλητα ηλεκτρόδια. Στη συνέχεια, μένετε ακίνητοι και γίνεται η καταγραφή του ηλεκτροκαρδιογραφήματος σε ειδικό χαρτί, που μας φανερώνει πιθανές αρρυθμίες, στηθάγχη και παρεμφερείς ανωμαλίες στην καρδιακή λειτουργία.

Υπέρηχος καρδιάς (triplex)

Η συγκεκριμένη εξέταση γίνεται για να δει ο γιατρός την ανατομική δομή και λειτουργία της καρδιάς και να μπορέσει να εκτιμήσει πιθανές συγγενείς καρδιοπάθειες. Με το triplex ουσιαστικά παίρνουμε μια κινούμενη εικόνα τη καρδιάς με τη βοήθεια ηχητικών κυμάτων που μεταδίδει μια ειδική συσκευή απεικονιστικής εξέτασης.

Αφού βγάλετε τα ρούχα από τη μέση και πάνω, θα ξαπλώσετε και ο γιατρός θα απλώσει τζελ στο στήθος σας, ώστε να γλιστράει η συσκευή στο δέρμα. Έπειτα, θα τοποθετήσει το εργαλείο στα οστά των πλευρών, κοντά στο στέρνο, με κατεύθυνση την καρδιά, ενώ μπορεί να πάρει λήψεις και από την περιοχή κάτω και αριστερά της θηλής. Επίσης, θα αναπνέετε με συγκεκριμένο τρόπο και θα ξαπλώσετε στην αριστερή πλευρά. Η εξέταση διαρκεί από λίγα λεπτά έως μισή ώρα.

Διοισοφάγειο υπερηχογράφημα

Εφόσον το κλασικό triplex δεν δώσει «καθαρή» εικόνα (λ.χ. λόγω της ανατομίας του θώρακα), τότε ο καρδιολόγος μπορεί να ζητήσει αυτή την εξειδικευμένη εξέταση η οποία πραγματοποιείται συνήθως με ελαφρά μέθη, για να μπορεί να εισχωρήσει στον φάρυγγα ένα ενδοσκόπιο, στην απόληξη του οποίου βρίσκεται υπερηχητική συσκευή που θα πρέπει να φτάσει στο κατώτερο τμήμα του οισοφάγου. Ο υπέρηχος αυτός είναι πιο «καθαρός» από του κλασικού triplex. Πριν από την εξέταση είναι απαραίτητο να είστε νηστικοί, ενώ μετά την εξέταση δεν πρέπει να φάτε για τουλάχιστον 30΄ και πρέπει να παραμείνετε στο νοσοκομείο για περίπου 1 ώρα.

Τεστ κοπώσεως

Τοποθετούνται 6 ηλεκτρόδια στο στήθος, δύο στο ύψος των ώμων και δύο στην κοιλιά, και περπατάτε σε έναν κυλιόμενο διάδρομο με μεταβαλλόμενη κλίση και ταχύτητα μέχρι οι παλμοί σας να φτάσουν τον στόχο που έχει τεθεί ανάλογα με την ηλικία σας. Στη διάρκεια της εξέτασης μετριέται η πίεσή σας και υπάρχει παρακολούθηση του ηλεκτροκαρδιογραφήματος.

Το τεστ κοπώσεως μας δίνει πληροφορίες για τη λειτουργία της καρδιάς όταν κουράζεται. Αν υπάρχει στένωση στα αγγεία, θα φανεί ενώ βρίσκεστε σε κατάσταση κόπωσης και όχι ηρεμίας. Ο εξεταζόμενος πρέπει να φορά άνετα παπούτσια για σταθερό περπάτημα στον τάπητα, καθώς και ελαφριά ρούχα. Ο χρόνος της εξέτασης εξαρτάται κυρίως από την αντοχή σας. Βέβαια, ο καρδιολόγος μπορεί να τη σταματήσει όταν η καρδιακή συχνότητα αγγίξει τη μέγιστη προβλεπόμενη για την ηλικία σας, ενώ μπορεί να τη διακόψει νωρίτερα αν το κρίνει απαραίτητο.

Τεστ κοπώσεως με φάρμακα

Στην περίπτωση αυτή η κόπωση προκαλείται με ειδικά φάρμακα. Εσείς ξαπλώνετε στο ιατρικό κρεβάτι και ο γιατρός σάς χορηγεί την ουσία με ένεση, σταδιακά και σε δόσεις. Στη συνέχεια, με τη βοήθεια υπερήχων απεικονίζεται η ανατομία της καρδιάς και η εικόνα της σε κατάσταση κόπωσης και ηρεμίας. Η συγκεκριμένη εξέταση βοηθάει στη διάγνωση της ισχαιμίας του μυοκαρδίου. Επίσης, γίνεται σε ασθενείς που έχουν υποστεί έμφραγμα, για να αξιολογηθεί αν χρειάζεται να υποβληθούν σε αγγειοπλαστική στεφανιαίας αρτηρίας ή bypass. Η εξέταση διαρκεί 20΄ έως 30΄, ωστόσο αντενδείκνυται αν πάσχετε από αναπνευστικά προβλήματα, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις τα φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν ταχυκαρδία ή πονοκέφαλο.

Συμπληρωματικές εξετάσεις: Υπάρχουν βέβαια και άλλες εξειδικευμένες εξετάσεις που μπορεί να ζητήσει ο καρδιολόγος, ανάλογα με τις ενδείξεις, όπως:

• Σπινθηρογράφημα μυοκαρδίου
• Στεφανιογραφία
• Στεφανιογραφία με αξονικό τομογράφο
• Holter αρτηριακής πίεσης (24ωρη καταγραφή)
• Holter ρυθμού (24ωρη καταγραφή για ανίχνευση αρρυθμιών/ισχαιμίας)
• Ηλεκτροφυσιολογική μελέτη (για διερεύνηση και θεραπεία σοβαρών αρρυθμιών)
• Δοκιμασία ανάκλισης (Tilt test) για διερεύνηση λιποθυμικών επεισοδίων
• Αξονική τομογραφία θώρακα / καρδιάς
• Μαγνητική τομογραφία θώρακα / καρδιάς
• Ραδιενεργό Νεφρόγραμμα (για διερεύνηση αρτηριακής υπέρτασης)