Η εμμηνόπαυση εκδηλώνεται με διαφορετικό τρόπο σε κάθε γυναίκα, αλλά ένα είναι σίγουρο: προκαλεί σε όλες αλλαγές, ορισμένες εκ των οποίων είναι ευπρόσδεκτες και άλλες πολύ δυσάρεστες. Όλες οι αλλαγές, όμως, οφείλονται στην δραστική μείωση της ορμονικής παραγωγής η οποία και επιφέρει την οριστική διακοπή της εμμήνου ρύσεως.

«Οι αλλαγές που προκαλεί η εμμηνόπαυση επηρεάζουν ολόκληρο τον οργανισμό της γυναίκας. Δεν υπάρχει ούτε ένα σύστημα που να μένει αλώβητο», αναφέρει η μαιευτήρας-γυναικολόγος Dr. Barbara A. Hannah, από το νοσηλευτικό όμιλο Henry Ford Health του Ντιτρόιτ.

Αυτό έχει ως συνέπεια να εκδηλώνουν οι γυναίκες πολλά χαρακτηριστικά συμπτώματα, όπως οι εξάψεις και οι διακυμάνσεις της ψυχικής διάθεσης. Ένα από τα πιο ενοχλητικά συμπτώματα, όμως, που προκαλεί η εμμηνόπαυση, είναι ο πόνος στη διάρκεια του σεξ.

Ο πόνος αυτός σχετίζεται με την ατροφία του κόλπου. Με τον όρο αυτό περιγράφεται η λέπτυνση, ξηρότητα ή/και φλεγμονή του ιστού στο τοίχωμα του κόλπου, λόγω της μειωμένης παραγωγής οιστρογόνων.

«Στη διάρκεια της αναπαραγωγικής ζωής, τα οιστρογόνα είναι υπεύθυνα για την υγρασία και την λίπανση του κόλπου κατά την σεξουαλική επαφή. Επιπλέον, το τοίχωμα του κόλπου είναι πιο παχύ και έτσι ανθεκτικό στις βλάβες», εξηγεί η Dr. Hannah.

Με τη γήρανση και τη μείωση των οιστρογόνων, ο κολπικός ιστός λεπταίνει και ξεραίνεται. Η συνέπεια είναι συχνές λοιμώξεις, ρήξεις στον κολπικό ιστό και, μοιραία, επώδυνες σεξουαλικές επαφές. Σε μερικές περιπτώσεις, μάλιστα, το σεξ καθίσταται αδύνατον.

«Υπολογίζεται ότι ποσοστό έως και το 90% των γυναικών πάσχουν μετά την εμμηνόπαυση από κολπική ξηρότητα και πόνο κατά το σεξ. Το γεγονός αυτό καθιστά την όλη κατάσταση ένα από τα συχνότερα προβλήματα της εμμηνόπαυσης», επισημαίνει η Dr. Hannah.

Η αντιμετώπιση

Για την αντιμετώπιση της κολπικής ξηρότητας, υπάρχουν ειδικά ενυδατικά προϊόντα κόλπου για την εμμηνόπαυση. Η Dr. Hannah λέει ότι τα προϊόντα αυτά είναι μία από τις πιο αποτελεσματικές, μη-ορμονούχες επιλογές για την καταπολέμησή της. Τα ενυδατικά προϊόντα για τον κόλπο εφαρμόζονται και ανεξάρτητα από την ερωτική επαφή, διευκρινίζει η ειδικός.

Υπάρχουν επίσης λιπαντικά τα οποία χρησιμοποιούνται στη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής και μειώνουν τον πόνο. Τα λιπαντικά δεν παρέχουν την ανακούφιση από την κολπική ξηρότητα που επιφέρουν τα ενυδατικά κόλπου, διευκρινίζει η ειδικός.

Η λήψη ή/και τοπική εφαρμογή ορμονούχων φαρμάκων επίσης είναι πολύ αποτελεσματική στην καταπολέμηση της κολπικής ξηρότητας και του πόνου κατά την ερωτική επαφή. Τα ορμονούχα σκευάσματα πρέπει να χρησιμοποιούνται με ιατρική συνταγή. Ο γιατρός είναι ο μόνος αρμόδιος να συστήσει στη γυναίκα εκείνο που είναι πιο κατάλληλο γι’ αυτήν, αφού συνυπολογίσει και το ιατρικό ιστορικό της.

Μία άλλη επιλογή είναι η θεραπεία με λέιζερ, κατά την Dr. Hannah. Κατ’ αυτήν, ο γιατρός διανοίγει μικροσκοπικές οπές στο επιθήλιο (εσωτερικό τοίχωμα) του κόλπου. Καθώς επουλώνονται οι οπές, ο κολπικός ιστός αναγεννάται και μειώνεται η κολπική ξηρότητα.

Ο τρόπος ζωής

Απαραίτητο είναι ακόμα να προσέχει η γυναίκα τη διατροφή της, δίνοντας έμφαση στα φυτικής προελεύσεως τρόφιμα. Ενδέχεται επίσης να την βοηθήσει η συστηματική κατανάλωση τροφίμων με φυτοοιστρογόνα, όπως η σόγια, το τόφου, ο λιναρόσπορος, τα ρεβίθια, τα αποξηραμένα φρούτα κ.λπ.

Καλό είναι, επίσης, να κάνουν οι γυναίκες ειδικές πυελικές ασκήσεις μετά την εμμηνόπαυση, τις οποίες θα τους συστήσει ένας ειδικός.

Πολύ σημαντικό, τέλος, είναι να μην σταματήσουν οι γυναίκες το σεξ μετά την εμμηνόπαυση. «Οι τακτικές σεξουαλικές επαφές διεγείρουν την ροή του αίματος και διαφυλάσσουν την ελαστικότητα του κόλπου. Επομένως μπορεί να συμβάλλουν σε σημαντικό βαθμό στη διατήρηση της υγείας του κόλπου», καταλήγει η Dr. Hannah.

Σου φεύγουν ούρα; Αυτή είναι η αιτία

Τέσσερις στις δέκα γυναίκες παραδέχονται ότι υποφέρουν από διαρροές της ουροδόχου κύστης και πρέπει να προγραμματίσουν την ημέρα τους γύρω από στάσεις τουαλέτας.

Δημοσκόπηση σε 2.000 γυναίκες, που αντιμετωπίζουν το πρόβλημα, αποκάλυψε ότι το 83% είχαν υποστεί αλλαγές στην εμμηνόπαυση, με το 43% να παραδέχονται ότι η ακράτειά τους έχει επιδεινωθεί από τότε που μπήκαν στην περιεμμηνόπαυση.

Πάνω από το ένα τρίτο (38%) θα επιθυμούσαν η διαρροή ούρων να είναι ένα θέμα της εμμηνόπαυσης που συζητιέται περισσότερο.

Επί του παρόντος, πάνω από τις μισές (56%) νιώθουν αμηχανία να συζητήσουν αυτό το προσωπικό θέμα και τα δύο τρίτα (65%) θα επέλεγαν να το υπομένουν σιωπηλά.

Η έρευνα έγινε για λογαριασμό μεγάλης εταιρείας ειδών προσωπικής υγιεινής, ως απάντηση στο ελάχιστα γνωστό γεγονός ότι οι μισές γυναίκες μπορεί να εμφανίσουν διαρροές της ουροδόχου κύστης κατά την εμμηνόπαυση.

Πολλές γυναίκες δηλώνουν έκπληκτες όταν συνειδητοποιούν ότι η διαρροή ούρων είναι τόσο συχνή στις γυναίκες κατά την εμμηνόπαυση. Πολλές δεν συνειδητοποιούν τη σχέση μεταξύ των δύο, αφού κανείς δεν μιλάει γι’ αυτό.

Πολλές γυναίκες έχουν διαρροή της ουροδόχου κύστης μετά τον τοκετό, κάτι που έχει σημαντικό αντίκτυπο στην αυτοπεποίθησή τους.

Η Παγκόσμια Ημέρα Εμμηνόπαυσης αποτελεί μια καλή ευκαιρία για να ανοίξει μια τέτοια συζήτηση και να ευαισθητοποιηθούν οι γυναίκες.

Η μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι το 52% των γυναικών δεν είχαν ιδέα ότι η διαρροή ούρων μπορεί να είναι σημάδι της εμμηνόπαυσης.

Λόγω της έλλειψης εκπαίδευσης για το πώς να αποτρέψουν ή να διαχειριστούν τις διαρροές της ουροδόχου κύστης, το 71% των πασχόντων δήλωσαν ότι επηρεάζεται η καθημερινότητά τους – με αποτέλεσμα να σταματήσουν να κάνουν φυσιολογικά πράγματα, όπως να γελούν έντονα, να κάνουν σεξ και να πηγαίνουν στο γυμναστήριο.

Σχεδόν οι μισές παραδέχθηκαν μάλιστα ότι φοβούνται να πιούν υγρά λόγω του φόβου ότι θα έχουν διαρροή κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Ωστόσο, το 65% πιστεύει ότι είναι σημαντικό να μιλάμε πιο ανοιχτά για τις διαρροές της ουροδόχου κύστης προκειμένου να σπάσει το ταμπού.

Οι ειδικοί τονίζουν ότι οι γυναίκες πρέπει να μάθουν να διαχειρίζονται την ουροδόχο κύστη τους και άλλα σημάδια της εμμηνόπαυσης.

Οι μισές γυναίκες που περνούν την εμμηνόπαυση μπορεί να εμφανίσουν διαρροές στην ουροδόχο κύστη και καταλήγουν να αισθάνονται έκπληκτες, αποξενωμένες, αμήχανες.

Εμμηνόπαυση: Όλα τα συμπτώματα και οι γυναικολογικές εξετάσεις

Εμμηνόπαυση είναι η μόνιμη διακοπή της εμμήνου ρύσεως για περίοδο τουλάχιστον 12 συνεχόμενων μηνών, απουσία άλλης παθολογικής κατάστασης.

Αποτελεί φυσιολογική εξέλιξη στη ζωή μιας γυναίκας. Ο μέσος όρος ηλικίας εμμηνόπαυσης στις Η.Π.Α είναι τα 52 έτη. Εμμηνόπαυση στα 40 έτη θεωρείται παθολογική κατάσταση και ονομάζεται πρόωρη ή πρώιμη εμμηνόπαυση.

Η περίοδος που οδηγεί από την αναπαραγωγική ηλικία στην εμμηνόπαυση και κατά την οποία συντελούνται σταδιακά οι ορμονικές και σωματικές αλλαγές λέγεται κλιμακτήριος. Η κλιμακτήριος διαρκεί συνήθως 1-2 χρόνια αλλά μπορεί να φτάσει έως και 5 χρόνια.

Εμμηνόπαυση: Συμπτώματα

Τα συμπτώματα εμμηνόπαυσης ποικίλλουν. Οι διακυμάνσεις στα επίπεδα ορμονών κατά την κλιμακτήριο μπορεί να προκαλέσουν:

• Εξάψεις
  Είναι το πιο συχνό σύμπτωμα. Εμφανίζονται ξαφνικά στο άνω μέρος του σώματος και μπορεί να συνοδεύονται και από εφιδρώσεις.
• Νυχτερινές εφιδρώσεις που συνήθως ακολουθούνται από αίσθημα ψύχους
• Κολπική ξηρότητα και ελαττωμένη libido
• Υποτροπιάζουσες κολπίτιδες
• Υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις
• Πόνοι στην κοιλιά
• Μυοσκελετικοί πόνοι στην πλάτη και στο στήθος
• Αίσθημα κόπωσης
• Διαταραχές περιόδου και πόνοι περιόδου
• Αϋπνία
• Διαταραχές συγκέντρωσης
• Κεφαλαλγία
• Ευερεθιστότητα
• Ταχυκαρδία και αίσθημα παλμών
• Κατάθλιψη και αγχώδεις διαταραχές
• Αύξηση βάρους
• Πόνος στους μαστούς (μαστοδυνία)

Κάποιες γυναίκες όμως δεν βιώνουν ιδιαίτερα συμπτώματα κατά την κλιμακτήριο.

Εμμηνόπαυση και εγκυμοσύνη

Η αυτόματη σύλληψη είναι σχεδόν απίθανη κατά την εμμηνόπαυση. Ο μόνος ρεαλιστικός τρόπος επίτευξης εγκυμοσύνης στην εμμηνόπαυση είναι με εξωσωματική γονιμοποίηση με  δωρεά ωαρίων. Αν η κατάσταση της υγείας σας είναι καλή θα μπορούσατε να έχετε μια ανεπίπλεκτη κύηση και να γεννήσετε ένα υγιές μωρό.

Ινομυώματα και εμμηνόπαυση

Τα ινομυώματα τείνουν να μένουν σταθερά σε μέγεθος ή να υποστρέφουν κατά την εμμηνόπαυση, λόγω της πτώσης των οιστρογόνων. Σπάνια μπορεί να αυξηθούν σε μέγεθος και αυτό αποτελεί λόγο περαιτέρω διερεύνησης, ειδικά σε γυναίκες που δεν παίρνουν ορμονική υποκατάσταση ή που εμφανίζονται με αιμορραγία στην εμμηνόπαυση.

Αιμορραγία στην εμμηνόπαυση

Η κολπική αιμορραγία στην εμμηνόπαυση χρήζει πάντα διερεύνησης. Συνήθως είναι καλοήθους αιτιολογίας, λόγω ατροφίας του βλενογγόνου του κόλπου. Μπορεί όμως να οφείλεται σε υπερπλασία, πολύποδα ή κακοήθεια του ενδομητρίου.

Εμμηνόπαυση: Πώς επηρεάζει την υγεία της γυναίκας

Κατά την εμμηνόπαυση ελαττώνεται σημαντικά η παραγωγή των οιστρογόνων και της προγεστερόνης από τις ωοθήκες. Αυτό μπορεί μακροχρόνια να αυξήσει τον κίνδυνο προβλημάτων υγείας.

• Καρδιαγγειακή νόσος
  Τα οιστρογόνα βοηθούν στην καλή λειτουγία των αγγείων και στην ισορροπία μεταξύ καλής και κακής χοληστερίνης. Τα ελαττωμένα επίπεδα οιστρογόνων αυξάνουν τον κίνδυνο αθηροσκλήρυνσης με αποτέλεσμα ο κίνδυνος καρδιαγγειακής νόσου στην εμμηνόπαυση να αυξάνεται 2-3 φορές.

• Εγκεφαλικό επεισόδιο
  Ο κίνδυνος εγκεφαλικού επεισοδίου διπλασιάζεται για κάθε δεκαετία μετά τα 55 έτη. Τα χαμηλά επίπεδα οιστρογόνων ευνοούν την αθηροσκλήρυνση των αρτηριών του εγκεφάλου.

• Οστεοπόρωση
  Η οστεοπόρωση είναι μια προοδευτική πάθηση και μια «σιωπηρή» νόσος κι αυτό γιατί δεν προκαλεί συνήθως κανένα σύμπτωμα έως ότου να συμβεί κάποιο κάταγμα.Τα χαμηλά επίπεδα οιστρογόνων συνδέονται με αυξημένη απώλεια οστικής μάζας και αύξηση του κινδύνου ανάπτυξης οστεοπόρωσης.Παράγοντες όπως ηλικία άνω των 65, οικογενειακό αναμνηστικό κατάγματος, ιστορικό κατάγματος χαμηλής βίας, κάπνισμα, πρώιμη εμμηνόπαυση, ρευματοειδής αρθρίτις, λήψη στεροειδών και απώλεια ύψους επιβάλλουν τον έλεγχο παρουσίας οστεοπόρωσης με τη μέτρηση της οστικής πυκνότητας. Η μέτρηση της οστικής πυκνότητας ιδανικά πρέπει να γίνεται σε δυο θέσεις (οσφυϊκή μοίρα σπονδυλικής στήλης και μη επικρατούν ισχίο).

• Ακράτεια ούρων
  Με την είσοδο στην εμμηνόπαυση, λόγω μειωμένων επιπέδων οιστρογόνων, αλλά και εξαιτίας της φυσιολογικής γήρανσης, είναι πολύ πιθανό να κάνουν την εμφάνισή τους τα πρώτα συμπτώματα ελαφράς ακράτειας, δηλαδή «ακούσιας απώλειας ούρων».