Εάν σας λείπει ψευδάργυρος μπορεί να φανεί σε μία σειρά από σημάδια στο σώμα σας. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν και προβλήματα με σκασμένα ή ξεφλουδισμένα χείλη.
Αν θέλετε να αποκαταστήσετε τον ψευδάργυρο που μπορεί να σας λείπει δεν έχετε παρά να λάβετε τις συνιστώμενες ποσότητες ψευδαργύρου (5-15 mg ημερησίως), τρώγοντας μια ποικιλία τροφών.
Ο ψευδάργυρος συμβάλει στη δημιουργία νέων κυττάρων και ενζύμων, στην επεξεργασία υδατανθράκων, λιπών και πρωτεϊνών στα τρόφιμα, στην επούλωση πληγών, στην ακμή, στη μείωση των επιπέδων γλυκόζης, στη γονιμότητα, την κατάθλιψη και στην αποκατάσταση του βλεννογόνου του εντέρου.
Η Mayo Clinic αναφέρει ότι ο ψευδάργυρος είναι ένα θρεπτικό συστατικό που βρίσκεται σε όλο το σώμα, το οποίο βοηθά το ανοσοποιητικό σύστημα και τη λειτουργία του μεταβολισμού
Το Whittington Hospital NHS Trust αναφέρει ότι επειδή ο ψευδάργυρος επηρεάζει τόσα πολλά συστήματα στο σώμα, δεν υπάρχει κανένα διακριτό σύμπτωμα ανεπάρκειας ψευδαργύρου.
Συμπτώματα της έλλειψης ψευδαργύρου
Μερικά από τα πιο κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν απώλεια ή μειωμένη όσφρηση και γεύση, κακή επούλωση πληγών, απώλεια μαλλιών, τραχύτητα του δέρματος, εξανθήματα, χαμηλή λίμπιντο στους άνδρες, άφθες, λήθαργο και παραμορφωμένα νύχια.
Εάν τα συμπτώματα προχωρήσουν, μπορεί να υπάρξουν ανοσοποιητικά προβλήματα, σοβαρή διάρροια, απώλεια μαλλιών (ακόμη και ολική), απώλεια νυχτερινής όρασης και σημαντικό εξάνθημα γύρω από το στόμα και τα γεννητικά όργανα.
Επίσης τα συμπτώματα ανεπάρκειας ψευδαργύρου περιλαμβάνουν λοιμώξεις, ειδικά του δέρματος, του αναπνευστικού, του γαστρεντερικού συστήματος και του ουροποιητικού.
Μερικοί άνθρωποι εμφανίζουν επίσης μεταλλική γεύση στο στόμα, ρωγμές στα χείλη, σκασμένα ή ξεφλουδισμένα χείλη, ανορεξία και απώλεια όρεξης.
Τα άτομα με χαμηλά επίπεδα χαλκού μπορεί να εμφανίσουν νευρολογικά προβλήματα, όπως μούδιασμα και αδυναμία στα χέρια και τα πόδια.
Το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας (NIH) αναφέρει ότι όταν εμφανίζεται ανεπάρκεια ψευδαργύρου, συνήθως οφείλεται σε ανεπαρκή πρόσληψη ή απορρόφηση ψευδαργύρου, αυξημένες απώλειες ψευδαργύρου από το σώμα ή αυξημένες απαιτήσεις σε ψευδάργυρο.
Οι συνιστάμενες ποσότητες ψευδαργύρου
Η συνιστώμενη πρόσληψη ψευδαργύρου διαφοροποιείται ανάλογα το φύλο, την ηλικία και το στάδιο ανάπτυξης του ανθρώπου. Στους ενήλικες κυμαίνεται από 8-11 mg ενώ κατά την εγκυμοσύνη και τον θηλασμό αυξάνονται σε 12-13 mg ημερησίως.
Θα πρέπει να προσπαθείτε να λαμβάνετε όλο τον ψευδάργυρο που χρειάζεστε από την καθημερινή σας διατροφή. Να σημειωθεί πως αν και μερικοί άνθρωποι επιλέγουν να λαμβάνουν συμπληρώματα, δεν συνιστάται ποτέ να παίρνετε περισσότερα από αυτά που σας έχει συμβουλεύσει ένας γιατρός.
Τα προβλήματα από την έλλειψη ψευδαργύρου
Η λήψη υψηλών επιπέδων ψευδαργύρου μπορεί να οδηγήσει σε ανεπάρκεια χαλκού η οποία μπορεί με τη σειρά της να οδηγήσει σε αναιμία και αποδυνάμωση των οστών.
Ο ψευδάργυρος είναι επίσης σημαντικός για την επούλωση των πληγών και την αίσθηση της γεύσης και της αίσθησης.
Οι συνιστάμενες ποσότητες ψευδαργύρου
Η συνιστώμενη πρόσληψη ψευδαργύρου διαφοροποιείται ανάλογα το φύλο, την ηλικία και το στάδιο ανάπτυξης του ανθρώπου. Στους ενήλικες κυμαίνεται από 8-11 mg ενώ κατά την εγκυμοσύνη και τον θηλασμό αυξάνονται σε 12-13 mg ημερησίως.
Θα πρέπει να προσπαθείτε να λαμβάνετε όλο τον ψευδάργυρο που χρειάζεστε από την καθημερινή σας διατροφή. Να σημειωθεί πως αν και μερικοί άνθρωποι επιλέγουν να λαμβάνουν συμπληρώματα, δεν συνιστάται ποτέ να παίρνετε περισσότερα από αυτά που σας έχει συμβουλεύσει ένας γιατρός.
Τα προβλήματα από την έλλειψη ψευδαργύρου
Η λήψη υψηλών επιπέδων ψευδαργύρου μπορεί να οδηγήσει σε ανεπάρκεια χαλκού η οποία μπορεί με τη σειρά της να οδηγήσει σε αναιμία και αποδυνάμωση των οστών.
Ο ψευδάργυρος είναι επίσης σημαντικός για την επούλωση των πληγών και την αίσθηση της γεύσης και της αίσθησης.
Ψευδάργυρος: Έλλειψη στον ανθρώπινο οργανισμό
Η έλλειψη ψευδαργύρου δεν αποτελεί μια ιδιαίτερη συχνή κατάσταση. Τα συμπτώματα της έλλειψης ψευδαργύρου περιλαμβάνουν απώλεια της όρεξης, διαταραχή της ανοσολογικής λειτουργίας, τριχόπτωση, διάρροια, καθυστερημένη επούλωση πληγών, ανωμαλίες της γεύσης. Ορισμένες ομάδες πληθυσμού που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο έλλειψης:
- Χορτοφάγοι
- Ηλικιωμένα άτομα
- Αλκοολικοί
- Άτομα με ανορεξία
- Άτομα που ακολουθούν ιδιαίτερα αυστηρή και περιοριστική διατροφή
- Άτομα με σύνδρομο δυσαπορρόφησης (νόσος του Crohn ή κοιλιοκάκη)
Ψευδάργυρος: Ποια είναι τα οφέλη του;
Ο ψευδάργυρος αποτελεί ένα από τα βασικότερα στοιχεία για την ομαλή λειτουργία του οργανισμού . Έχει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση, συμμετέχει στο μεταβολισμό μακροθρεπτικών συστατικών (πρωτεΐνες, υδατάνθρακες και λίπη) ενώ συμμετέχει ως συμπαράγοντας σε πάνω από 300 ένζυμα. Επιπλέον, συμμετέχει στην έκφραση γονιδίων, στο πολλαπλασιασμό των κυττάρων, στην άμυνα του οργανισμού, και συμβάλλει στη φυσιολογική ψυχολογική λειτουργία, στη γονιμότητα και την αναπαραγωγή, στον φυσιολογικό μεταβολισμό της βιταμίνης Α , στην υγεία του δέρματος, των μαλλιών και των οστών, στη διατήρηση των φυσιολογικών επιπέδων τεστοστερόνης στο αίμα, και στη διατήρηση της φυσιολογικής όρασης.
- Ακμή και ψωρίαση: Η έλλειψη ψευδαργύρου έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση δερματολογικών προβλημάτων. Πολλές είναι οι μελέτες που έδειξαν, πως η λήψη συμπληρώματος ψευδαργύρου ή η τοπική χρήση δερματολογικής κρέμας με ψευδάργυρο βοηθά στη μείωση της έντασης των συμπτωμάτων της ακμής, ενώ μπορεί να συνδυαστεί και με αντιβίωση. Ακόμη και σε περιπτώσεις ψωρίασης, φάνηκε σημαντική μείωση της έντασης των συμπτωμάτων.
- Έλκος και έντερο: Ο ψευδάργυρος συμβάλλει την επούλωση πληγών και την ταχύτερη αποκατάσταση του βλεννογόνου. Πολλές μελέτες διαπίστωσαν πως ο ψευδάργυρος βοηθά στην ταχύτερη επούλωση του στομαχικού βλενογόννου σε περιπτώσεις έλκους, ενώ ενισχύει σημαντικά το βλεννογόνο του εντέρου.
- Κρυολόγημα: Μία από τις πιο κοινές και δημοφιλείς χρήσεις του ψευδαργύρου είναι η ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος και η αντιμετώπιση των συμπτωμάτων του κοινού κρυολογήματος. Ο ψευδάργυρος αποτελεί ένα στοιχείο “κλειδί” για ένα δυνατό ανοσοποιητικό σύστημα. Η λήψη ψευδαργύρου μπορεί να μειώσει την ένταση των συμπτωμάτων (καταρροή, βήχας και πονόλαιμος) αλλά ακόμη και τη διάρκεια του κρυολογήματος. Υπάρχουν ενδείξεις πως η επαρκής πρόσληψη ψευδαργύρου μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες εμφάνισης κρυολογήματος ή ίωσης, ιδιαίτερα σε ευπαθείς ομάδες όπως είναι οι ηλικιωμένοι.
- Κατάθλιψη: Μελέτες έχουν δείξει ότι άτομα με κατάθλιψη έχουν μικρότερα επίπεδα ψευδαργύρου στον οργανισμό τους ενώ άτομα με υψηλά επίπεδα ψευδαργύρου διατρέχουν αντίστοιχα χαμηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης κατάθλιψης, γενικά. Η συμπληρωματική λήψη ψευδαργύρου μαζί με την αντικαταθλιπτική αγωγή μπορεί να έχει οφέλη στη μείωση των καταθλιπτικών συμπτωμάτων. Σε κάθε περίπτωση χρειάζεται συμβουλή γιατρού πριν τη λήψη οποιουδήποτε συμπληρώματος.
- Μείωση των επιπέδων γλυκόζης: Ο ψευδάργυρος αποτελεί ένα ιχνοστοιχείο το οποίο συμμετέχει στην δράση της ινσουλίνης, μια ορμόνη υπεύθυνη για το μεταβολισμό της γλυκόζης και των υδατανθράκων. Έρευνες έδειξαν πως η συμπληρωματική λήψη ψευδαργύρου μπορεί να ενισχύσει τη δράση της ινσουλίνης, ιδιαίτερα σε παχύσαρκα άτομα που έχουν αντίσταση στην ινσουλίνη ή έλλειψη ψευδαργύρου. Για την αποφυγή υπογλυκαιμίας και ιδιαίτερα άτομα που λαμβάνουν ινσουλίνη ή φάρμακα για το διαβήτη, καλό θα ήταν να συμβουλεύονται πρώτα τον ιατρό τους, πριν τη λήψη συμπληρώματος ψευδαργύρου.
- Επιχείλιος έρπης: Ο επιχείλιος έρπης οφείλεται στον ιό HSV -1 (Herpes Simplex Virus -1). Ο ψευδάργυρος έχει ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Μελέτες έδειξαν πως τα άτομα που χρησιμοποιούν τοπικά αλοιφές με οξείδιο του ψευδαργύρου σε τακτά χρονικά διαστήματα, έχουν ταχύτερη επούλωση του έρπη και μείωση των συμπτωμάτων (κνησμός, πόνος κ.α.).
- Γονιμότητα: Ο ψευδάργυρος μπορεί να συνεισφέρει στη γονιμότητα των ανδρών που έχουν χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης. Επίσης φάνηκε να επιδρά θετικά στην ποσότητα του σπέρματος.
- Τριχόπτωση: Η έλλειψη ψευδαργύρου επιδρά αρνητικά και στην υγεία των μαλλιών και των νυχιών. Μελέτη έδειξε πως τα άτομα με τριχόπτωση έχουν σημαντικά μικρότερα επίπεδα ψευδαργύρου, ενώ όταν χορηγείται συμπλήρωμα ψευδαργύρου τότε υπάρχει σημαντική βελτίωση του προβλήματος, ειδικά σε συνδυασμό με τοπικές αγωγές κατά της τριχόπτωσης.