Μυοκαρδίτιδα: Αίτια, Συμπτώματα, Διάγνωση και Θεραπεία

Μυοκαρδίτιδα ονομάζεται η φλεγμονή του μυοκαρδίου, η οποία εμφανίζεται ακόμη και σε υγιή άτομα, ενώ εάν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα μπορεί να εξελιχθεί γρήγορα και να οδηγήσει σε καρδιακή ανεπάρκεια ή και αρρυθμία.

Η μυοκαρδίτιδα προκαλείται από μία πληθώρα λοιμώξεων και καταστάσεων όπως διάφοροι ιοί, η σαρκοείδωση και τα αυτοάνοσα νοσήματα. Ο ιός προσβάλει το μυοκάρδιο και προκαλεί τοπική φλεγμονή. Όταν κοπάσει η αρχική λοίμωξη, το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού συνεχίζει να προκαλεί φλεγμονώδη καταστροφή του καρδιακού μυ που καταλήγει στην μυοκαρδίτιδα.

Μυοκαρδίτιδα: Ποια είναι τα συμπτώματα;

Τα συμπτώματα της μυοκαρδίτιδας ποικίλουν και σχετίζονται με την φλεγμονή στο μυοκάρδιο ή την αδυναμία του καρδιακού μυ που έπεται της φλεγμονής. Ένα μεγάλο ποσοστό των ασθενών μπορεί να είναι ασυμπτωματικό λόγω της κάλυψης των εκδηλώσεων της μυοκαρδίτιδας από τα συμπτώματα της γενικής λοίμωξης. Μερικά από τα συχνότερα συμπτώματα είναι τα παρακάτω:

  • Δυνατός πόνος στο στήθος
  • Αίσθημα παλμών, ταχυκαρδία ή αφύσικοι παλμοί (αρρυθμίες)
  • Δυσκολία στην αναπνοή, σε ανάπαυση ή σε άσκηση
  • Δυσφορία
  • Πυρετός (ειδικά στην ιογενή μυοκαρδίτιδα)
  • Κόπωση και αδυναμία που συνοδεύεται από μυϊκούς πόνους, που οφείλονται πολύ συχνά στην ίωση.
  • Τάσεις λιποθυμίας
  • Κατακράτηση υγρών με πρήξιμο των ποδιών, των αστραγάλων και των πατουσών
  • Μπλε ή γκριζωπή ή χλωμή απόχρωση του δέρματος
  • Πονοκέφαλος, σωματικοί πόνοι, πόνοι στις αρθρώσεις, πονόλαιμος, διάρροια
  • Συμπτώματα καρδιακής ανεπάρκειας

Μυοκαρδίτιδα: Η διαδικασία προς τη διάγνωση

Η μυοκαρδίτιδα δύσκολα μπορεί να διαγνωστεί και να θεραπευθεί λόγω της μεγάλης ποικιλίας κλινικής εικόνας του ασθενούς, που μπορεί να είναι από ασυμπτωματική έως και καρδιακή ανεπάρκεια που χρήζει άμεσης μεταμόσχευσης καρδιάς. Μπορεί δε να προκαλέσει από ήπια ασθένεια χωρίς συμπτώματα που περνάει μόνη της, μέχρι πόνο στο στήθος, καρδιακή ανεπάρκεια ή ξαφνικό θάνατο. Συχνά επίσης συσχετίζεται με την περικαρδίτιδα και πολλοί ασθενείς παρουσιάζουν συμπτώματα που υποδεικνύουν ταυτόχρονα μυοκαρδίτιδα και περικαρδίτιδα.

Μυοκαρδίτιδα: Οι θεραπευτικές προσεγγίσεις

Εκτός από την σαρκοείδωση και κάποια αυτοάνοσα νοσήματα (π.χ. συστηματικός ερυθηματώδης λύκος), όπου η μυοκαρδίτιδα μπορεί να αντιμετωπιστεί με κορτικοστεροειδή, καμία αποδεδειγμένα αποτελεσματική θεραπεία δεν είναι προς το παρόν διαθέσιμη για την θεραπεία ενεργής μυοκαρδίτιδας.

Όπως οι περισσότερες ιογενείς λογικές λοιμώξεις δεν μπορούν να θεραπευθούν με άμεση θεραπεία, έτσι και στη μυοκαρδίτιδα δίνεται συμπτωματική θεραπεία. Στην οξεία φάση, ενδείκνυται υποστηρικτική θεραπεία και πλήρης ανάπαυση. Επιπλέον η θεραπεία εξαρτάται από την αιτία και την σοβαρότητα της κατάστασης του κάθε ασθενούς και συνήθως περιλαμβάνει:

  • Έλεγχο ή θεραπεία της αιτίας της φλεγμονής
  • Μείωση της δουλειάς, που πρέπει να πραγματοποιήσει η καρδιά.
  • Θεραπεία σε καρδιακές ανωμαλίες, που προξένησαν την φλεγμονή.
  • Φαρμακευτική αγωγή
  • Βηματοδότη

Ανακοπή καρδιάς: Προειδοποιητικά συμπτώματα

Υπάρχουν σημάδια που να προειδοποιούν για ανακοπή καρδιάς;

Η ανακοπή καρδιάς είναι αποτέλεσμα ηλεκτρικής δυσλειτουργίας της καρδιάς, η οποία οδηγεί σε διαταραχή του καρδιακού παλμού (αρρυθμία) και αδυναμία της καρδιάς να διοχετεύσει αίμα στο υπόλοιπο σώμα.

Η ανακοπή έχει σαν αποτέλεσμα την απώλεια των αισθήσεων και τη διακοπή του καρδιακού παλμού μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Η διακοπή της καρδιακής λειτουργίας με τη σειρά της συνεπάγεται ότι δεν οξυγονώνονται τα όργανα του σώματος. Αν δεν χορηγηθεί άμεσα ιατρική βοήθεια μπορεί να προκληθούν μόνιμες εγκεφαλικές βλάβες ή ο ασθενής μπορεί να χάσει τη ζωή του μέσα σε μόλις τέσσερα έως έξι λεπτά.

Να σημειωθεί ότι η ανακοπή καρδιάς δεν συμβαίνει μόνο σε άτομα που έχουν διαγνωστεί με καρδιοπάθεια.

Ανακοπή vs έμφραγμα

Η ανακοπή καρδιάς συχνά συγχέεται με το έμφραγμα, ωστόσο πρόκειται για δύο επιπλοκές με εντελώς διαφορετικό υπόβαθρο. Όπως ήδη αναφέρθηκε παραπάνω, η ανακοπή προκύπτει από δυσλειτουργία στο ηλεκτρικό κύκλωμα της καρδιάς, ενώ το έμφραγμα είναι αποτέλεσμα διαταραχής στην κυκλοφορία του αίματος.

Συμπτώματα ανακοπής

Η ανακοπή καρδιάς μπορεί να «χτυπήσει» αιφνιδίως ή να προηγηθούν προειδοποιητικά σημάδια.

Τα κυριότερα συμπτώματα που υποδεικνύουν καρδιακή ανακοπή είναι:

  • Απώλεια των αισθήσεων και πτώση
  • Διακοπή αναπνοής
  • Διακοπή καρδιακού παλμού

Πριν την ανακοπή καρδιάς, ενδέχεται να εκδηλωθούν συμπτώματα όπως:

  • Κόπωση
  • Τάση λιποθυμίας
  • Σκοτοδίνη
  • Ζαλάδα
  • Πόνος στο στήθος
  • Δύσπνοια
  • Αδυναμία
  • Γρήγορος ή ακανόνιστος καρδιακός παλμός
  • Τάση για εμετό

Τα απαραίτητα βήματα για την άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση της καρδιακής ανακοπής είναι η παροχή καρδιοπνευμονικής αναζωογόνησης (ΚΑΡΠΑ) και η χρήση απινιδωτή ώστε να κρατηθεί ο ασθενής στη ζωή μέχρι να καταφτάσει ασθενοφόρο και να μεταφερθεί στο νοσοκομείο.

Σε περίπτωση που εκδηλώνονται συχνά επεισόδια πόνου στο στήθος, αρρυθμίας, ταχυπαλμίας, δύσπνοιας, αναπνευστικού συριγμού ή τάσης λιποθυμίας συνιστάται η επίσκεψη στον γιατρό ώστε να διερευνηθεί αν υπάρχουν στην καρδιά βλάβες που μπορεί να οδηγήσουν μελλοντικά σε μια ανακοπή.

Τα σημάδια που δείχνουν ότι κάτι δεν πάει καλά με την καρδιά σας

Η καρδιά και η δυσλειτουργία της είναι από η νούμερο 1 αιτία θανάτου παγκοσμίως. Γι’ αυτό και ο παραμικρός πόνος στο στήθος θα πρέπει να σημάνει alert.

Προσοχή, λοιπόν, στα παρακάτω σημάδια…

Καρδιοπάθεια: Τα σημάδια που «χτυπούν» καμπανάκι

Πόνος στο στήθος

Ο πόνος στο στήθος είναι το κλασσικό σύμπτωμα του εμφράγματος. Ωστόσο, δεν προκαλούν όλα τα εμφράγματα πόνο στο στήθος, ενώ είναι γνωστό πως μπορεί να προκληθεί και από καταστάσεις που δεν σχετίζονται με την καρδιά.

Βήχας

Ο βήχας ή συριγμός που επιμένει, μπορεί είναι σύμπτωμα καρδιακής ανεπάρκειας, αποτέλεσμα της συσσώρευση υγρών στους πνεύμονες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι άνθρωποι με καρδιακή ανεπάρκεια κατά τη διάρκεια του βήχα αποβάλλουν φλέγματα με αίμα.

Ζαλάδα

Τα εμφράγματα μπορεί να προκαλούν ελαφρά ζαλάδα και απώλεια συναίσθησης.

Κόπωση

Η αίσθηση της διαρκούς κόπωσης μπορεί λοιπόν να είναι σύμπτωμα καρδιακής ανεπάρκειας.

Ναυτία ή έλλειψη όρεξης

Δεν είναι ασυνήθιστη η ναυτία ή ο εμετός κατά τη διάρκεια ενός εμφράγματος. Παράλληλα, το κοιλιακό οίδημα που σχετίζεται με την καρδιακή ανεπάρκεια μπορεί να επηρεάζει την όρεξη.

Πόνοι σε άλλα σημεία του σώματος

Σε πολλά εμφράγματα, ο πόνος ξεκινά από το στήθος και εξαπλώνεται στους ώμους, τα χέρια, τους αγκώνες, την πλάτη, τον αυχένα, τη γνάθο ή την κοιλιά. Αλλά μερικές φορές δεν υπάρχει καθόλου πόνος στο στήθος, μόνο στα προαναφερόμενα άλλα σημεία του σώματος.

Ταχύς ή ακανόνιστος καρδιακός παλμός

Ένας ταχύς ή ακανόνιστος παλμός ειδικά όταν συνοδεύεται από αδυναμία, ζαλάδα ή δύσπνοια, μπορεί να είναι σύμπτωμα εμφράγματος, καρδιακής ανεπάρκειας ή αρρυθμίας.

Δύσπνοια

Σύμφωνα με τους ειδικούς, η δύσπνοια μπορεί να είναι και ένδειξη εμφράγματος ή καρδιακής ανεπάρκειας.

Εφίδρωση

Η έντονη αιφνίδια εφίδρωση είναι το κοινότερο σύμπτωμα του εμφράγματος.

Οίδημα

Η καρδιακή ανεπάρκεια μπορεί να προκαλέσει κατακράτηση υγρών στο σώμα. Αυτό προκαλεί πρήξιμο, καθώς και απότομη αύξηση βάρους και μερικές φορές απώλεια της όρεξης.

Αδυναμία

Τις ημέρες που προηγούνται του εμφράγματος, καθώς και κατά τη διάρκεια του, μερικοί ασθενείς βιώνουν σοβαρή και ανεξήγητη αδυναμία.

Άγχος

Οι επιβιώσαντες από έμφραγμα συχνά αναφέρουν ότι έχουν βιώσει μια αίσθηση «επικείμενου θανάτου».

Καρδιοπάθεια: Αυτές οι τροφές κάνουν καλό στην καρδιά

Τα όσπρια, ο καφές, το τσάι, τα μανιτάρια, το αλκοόλ (με μέτρο), τα Ω-3 λιπαρά οξέα και οι τροφές με βιταμίνη Β12, διαπίστωσαν οι ερευνητές, αποδεικνύεται πως έχουν σημαντικά οφέλη για την καρδιαγγειακή υγεία.

Τα όσπρια όπως οι φακές και τα ρεβίθια συμβάλλουν στην καλή λειτουργία της καρδιάς χάρη στις πρωτεΐνες και τις φυτικές ίνες που παρέχουν, ενώ η συστηματική κατανάλωση καφέ συνδέεται με μικρότερο κίνδυνο εγκεφαλικού, διαβήτη, πρόωρου θανάτου και παθήσεων του πεπτικού.

Από τα δεδομένα που αναλύθηκαν προέκυψε ότι το τσάι βελτιώνει την υγεία των αρτηριών και παράλληλα «διορθώνει» δυσλειτουργίες των αιμοφόρων αγγείων και μειώνει τα επίπεδα της χοληστερόλης.

Όσο για τα μανιτάρια, φαίνεται πως δρουν ευεργετικά για την καρδιά χάρη στην αντιφλεγμονώδη και αντιοξειδωτική δράση τους.

Το αλκοόλ, όταν καταναλώνεται με μέτρο, μπορεί επίσης να ωφελήσει το καρδιαγγειακό σύστημα λόγω της διαστολής που προκαλεί στα αιμοφόρα αγγεία, επιτρέποντας έτσι την καλύτερη κυκλοφορία του αίματος. Παράλληλα, το αλκοόλ έχει αντιπηκτική και αντιφλεγμονώδη δράση, διαπίστωσαν οι ερευνητές.

Τέλος, τα Ω-3 λιπαρά οξέα που προέρχονται από φυτικές τροφές ή από τα ψάρια και τα θαλασσινά συσχετίζονται με μειωμένο κίνδυνο εκδήλωσης καρδιαγγειακών νοσημάτων και βελτίωση του λιπιδαιμικού προφίλ (π.χ. χοληστερίνη, τριγλυκερίδια), ενώ οι τροφές που παρέχουν βιταμίνη Β12, όπως το κόκκινο κρέας, το αυγό και το ψάρι, πρέπει να εντάσσονται στο πλαίσιο μιας διατροφής που αποσκοπεί στη βελτίωση της καρδιαγγειακής υγείας και τυχόν έλλειψη της Β12 στον οργανισμό πρέπει να αποκαθίσταται μέσω της λήψης συμπληρώματος.