Βραχνάδα, βράγχος φωνής ή δυσφωνία είναι μία αλλαγή στον τρόπο που ακούγεται η φωνή ενός ανθρώπου.

Οι άνθρωποι που πάσχουν παρατηρούν διαφορά στην ένταση ή και τη συχνότητα της φωνής. Αλλαγές στη συχνότητα της φωνής είναι κάτι το συνηθισμένο για παιδιά που μπαίνουν στην περίοδο της εφηβείας.

Η ολοκληρωτική απώλεια της φωνής ονομάζεται αφωνία.

Τι προκαλεί τη βραχνάδα;

Φυσιολογικά, όταν μιλάμε ή τραγουδάμε, οι φωνητικές χορδές πλησιάζουν μεταξύ τους και δονούνται. Αυτό προκαλεί τον ήχο που ξέρουμε ως φωνή. Η βραχνάδα προέρχεται από το γεγονός ότι ο λάρυγγας δεν λειτουργεί φυσιολογικά. Υπάρχουν πολλά αίτια βραχνάδας, ευτυχώς τα περισσότερα δεν είναι σοβαρά και η βραχνάδα περνά μετά από σύντομο χρονικό διάστημα. Κοινά αίτια είναι:

• Ιογενής λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού που προκαλεί οίδημα (πρήξιμο) στις φωνητικές χορδές
• Οξύ ή ένζυμα του στομάχου που ερεθίζουν τον λαιμό λόγω παλινδρόμησης
• Πολύποδες ή όζοι των φωνητικών χορδών. Αυτά αναπτύσσονται όταν κάποιος χρησιμοποιεί την φωνή του υπερβολικά ή πολύ δυνατά για μεγάλο χρονικό διάστημα. Οι πολύποδες των φωνητικών χορδών συχνά σχετίζονται με το κάπνισμα
• Προβλήματα από το κατώτερο αναπνευστικό (πνεύμονες) μπορούν επίσης να προκαλέσουν αλλαγή στη φωνή
• Κάποιο μόρφωμα ή διόγκωση των φωνητικών χορδών. Αυτό μπορεί να είναι καλόηθες ή και κακόηθες (καρκίνος)
• Προβλήματα με την κινητικότητα των φωνητικών χορδών (παράλυση των φωνητικών χορδών). Μία ή και οι δύο φωνητικές χορδές μπορεί να παραλύσουν, αν το νεύρο των φωνητικών χορδών επηρεαστεί από φλεγμονή ή και όγκους

Πως θεραπεύεται η βραχνάδα;

Βασικό ερώτημα είναι αν η βραχνάδα είναι συνεχής ή επιδεινώνεται ή αν έρχεται και φεύγει με αποτέλεσμα να υπάρχουν χρονικές περίοδοι κατά τις οποίες η φωνή είναι φυσιολογική.

Ήπια επεισόδια βραχνάδας περιοδικά εμφανιζόμενα:

Στις περισσότερες περιπτώσεις η βραχνάδα υποχωρεί από μόνη της.

Για την ανακούφιση των συμπτωμάτων κανείς μπορεί να:

• Ξεκουράσει τη φωνή του (προσοχή, το ψιθύρισμα μπορεί να επιδεινώσει την βραχνάδα)
• Πιει πολλά υγρά (καλό να αποφεύγετε τα αεριούχα)
• Αποφύγει το αλκοόλ
• Αποφύγει το κάπνισμα
• Να πάρει φάρμακα για την παλινδρόμηση όταν νιώθει οξέα να ανεβαίνουν στο λαιμό του

Βραχνάδα που επιμένει ή επιδεινώνεται

Άνθρωποι που πάσχουν από τα ακόλουθα συμπτώματα πρέπει επειγόντως να συμβουλεύονται τον ΩΡΛ ιατρό τους

• Βραχνάδα που παρατείνεται για περισσότερο από τέσσερις εβδομάδες
• Επανειλημμένα επεισόδια βραχνάδας χωρίς αιτία
• Παρατεταμένος πονόλαιμος ή δυσκολία στην κατάποση για περισσότερο από δύο εβδομάδες

Είναι πολύ σημαντικό να απευθυνθείτε σε ΩΡΛ ιατρό ιδιαίτερα αν είστε καπνιστές ή καταναλώνετε αλκοόλ περισσότερο από το κανονικό.

Βραχνάδα: Εξετάσεις

Ο χειρουργός ΩΡΛ θα εξετάσει τον λαιμό σας και θα προσπαθήσει να βρει την αιτία της βραχνάδας. Συνήθως χρησιμοποιεί ένα εύκαμπτο ενδοσκόπιο το οποίο εισέρχεται μέσω της μύτης. Πρόκειται για μία απλή εξέταση που γίνεται στο ιατρείο χωρίς να απαιτείται αναισθησία. Ανάλογα με τα κλινικά ευρήματα, μπορεί να προτείνει κάποια από τις ακόλουθες θεραπείες:

Απλές συμβουλές, στην περίπτωση της ήπιας και περιοδικά εμφανιζόμενης βραχνάδας

Λογοθεραπεία: στην πλειονότητα των περιπτώσεων, κατά τη διάρκεια της ΩΡΛ εξέτασης, δεν διαπιστώνεται κάποια δομική ανωμαλία. Το πρόβλημα της φωνής έχει να κάνει με τον τρόπο που ο ασθενής χρησιμοποιεί την φωνή του. Στην περίπτωση αυτή, ο Λογοθεραπευτής μπορεί να συμβουλεύσει τον ασθενή ή και να συστήσει κάποιες ασκήσεις, οι οποίες μπορούν να βελτιώσουν την ποιότητα της φωνής. Κατά την λογοθεραπεία, μπορεί να απαιτηθούν περισσότερες από μία συνεδρίες.

Μικρολαρυγγοσκόπηση: Πρόκειται για μία επέμβαση αφαίρεσης καλοήθων μορφωμάτων των φωνητικών χορδών όπως είναι τα οζίδια, οι πολύποδες ή καλοήθεις όγκοι. Απαιτείται γενική αναισθησία, και ο χειρουργός χρησιμοποιεί ένα άκαμπτο ενδοσκόπιο και το μικροσκόπιο. Αν η βιοψία του μορφώματος δείξει κακοήθεια (καρκίνο), θα απαιτηθεί περαιτέρω θεραπεία η οποία θα συζητηθεί με τον ασθενή.

Πιθανές θεραπείες του καρκίνου του λάρυγγα

Ακτινοθεραπεία: Υψηλής ενέργειας ακτίνες Χ χρησιμοποιούνται για να σκοτώσουν τα καρκινικά κύτταρα που βρίσκονται στον λάρυγγα. Η ακτινοθεραπεία παρέχεται από ακτινοθεραπευτές και συνήθως απαιτεί καθημερινές θεραπείες, 5 θεραπείες την εβδομάδα, συνήθως για 5-6 εβδομάδες. Η ακτινοθεραπεία μπορεί να προκαλέσει μία σειρά παρενεργειών τις οποίες μπορείτε να συζητήσετε με τον Χειρουργό και τον Ακτινοθεραπευτή σας.

Χειρουργική επέμβαση: Αυτή μπορεί να περιλαμβάνει αφαίρεση τμήματος (μερική λαρυγγεκτομή) ή και ολόκληρου του λάρυγγα (ολική λαρυγγεκτομή). Πρόκειται για μεγάλη χειρουργική επέμβαση που περιλαμβάνει τομή στον λαιμό, ενώ μπορεί επίσης να οδηγήσει και στη δημιουργία ανοίγματος στο μπροστινό τμήμα του λαιμού (τραχειοστομία).

Εναλλακτικά, στην περίπτωση κάποιων όγκων του λάρυγγα, το χειρουργείο μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσω ενός ενδοσκοπίου, που εισέρχεται μέσα από το στόμα, ενώ η αφαίρεση του όγκου γίνεται με τη χρήση Laser. Θα συζητήσετε με τον Χειρουργό ΩΡΛ ποια είναι η πιο ενδεδειγμένη θεραπεία στη δική σας περίπτωση.

Αν απαιτείται να αφαιρεθεί ο λάρυγγας (Ολική Λαρυγγεκτομή), υπάρχουν αρκετοί τρόποι που επιτρέπουν στους ασθενείς να ανακτήσουν την ομιλία τους. Ο συνηθέστερος τρόπος είναι η χρήση βαλβίδας ομιλίας, η οποία εισέρχεται μέσω του ανοίγματος της τραχειοστομίας. Αυτό είναι κάτι που μπορείτε να συζητήσετε με τον χειρουργό και τον λογοθερεπευτή σας, ενώ αν απαιτηθεί κάτι τέτοιο θα λάβετε εξειδικευμένη εκπαίδευση στη χρήση της βαλβίδας ομιλίας.

Πηγή: Δρ Γεώργιος Κωνσταντινίδης

Βραχνάδα: Πρόληψη

Ο εντοπισμός και η αποφυγή των αιτιών πρόκλησης μπορεί να βοηθήσουν και στην πρόληψη της βραχνιασμένης φωνής.

Για να συμβάλουν στην πρόληψη του βραχνιάσματος, οι άνθρωποι καλό θα είναι να:

Πίνουν άφθονο νερό

Χρησιμοποιούν έναν υγραντήρα στο σπίτι

Πλένουν συχνά τα χέρια τους για να μειωθούν οι πιθανότητες προσβολής από κρυολόγημα ή γρίπη

Ασκούνται τακτικά

Κάνουν ειδικές τεχνικές αναπνοής

Επιπλέον, οι άνθρωποι θα πρέπει να αποφεύγουν:

• Το κάπνισμα
• Την κατανάλωση πικάντικων τροφίμων, ιδιαίτερα αν εμφανίσουν παλινδρόμηση οξέος
• Τη χρήση στοματικού διαλύματος που περιέχει οινόπνευμα
• Την κατάχρηση της φωνής όπου είναι δυνατόν