Η απώλεια ισορροπίας είναι μια κατάσταση στην οποία παρόλο που ο ασθενής είναι ακίνητος, στέκεται ή κάθεται, αισθάνεται μια αίσθηση κίνησης, σαν να γυρίζει. Αιτία αυτού του φαινομένου μπορεί να είναι διαφορετικά προβλήματα, όπως η ζάλη, οι λοιμώξεις του εσωτερικού αυτιού ή φλεγμονές, η γρίπη ή η λοίμωξη των ανώτερων αεραγωγών, σύνδρομο Meniere, ένας τραυματισμός στο κεφάλι, έντονη άσκηση, η μεταβολή της ατμοσφαιρικής πίεσης και ναυτία στη θάλασσα. Ορισμένοι τύποι καρκίνου, όπως το ακουστικό νευρίνωμα, μπορεί να προκαλέσουν απώλεια ισορροπίας.

Ακόμα και μια πολύ υψηλή ή πολύ χαμηλή αρτηριακή πίεση, καθώς και η χρήση φαρμάκων, μπορεί να οδηγήσουν σε αυτό το πρόβλημα. Επίσης, ορισμένες διαταραχές και ασθένειες που είναι χαρακτηριστικές της γήρανσης, όπως η αρθρίτιδα, μπορούν να οδηγήσουν σε προβλήματα ισορροπίας.

Τα συμπτώματα που σχετίζονται με το πρόβλημα περιλαμβάνουν: θολή όραση, σύγχυση και αποπροσανατολισμό, ναυτία και έμετο, αίσθημα κατάθλιψης, άγχος ή φόβο, κόπωση, δυσκολία συγκέντρωσης, διάρροια και μεταβολές στην αρτηριακή πίεση ή τον καρδιακό ρυθμό.

Ποιες ασθένειες μπορεί να συσχετίζονται με την απώλεια ισορροπίας;

Οι ακόλουθες ασθένειες μπορεί να συσχετίζονται με την απώλεια ισορροπίας:

• Αρθρίτιδα
• Εγκεφαλικό
• Δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα
• Λαβυρινθίτιδα
• Ωτίτιδα

Θυμηθείτε ότι πρόκειται για μία ενδεικτική λίστα και ότι συνιστάται ιδιαίτερα να συμβουλευτείτε έναν ιατρό σε περίπτωση που τα συμπτώματα επιμένουν.

Ποια είναι η θεραπεία για την απώλεια ισορροπίας;

Μερικές φορές η απώλεια ισορροπίας επηρεάζεται στιγμιαία. Άλλες φορές πρέπει να δράσετε για το πρόβλημα υγείας που προκαλεί αυτή την διαταραχή. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε έναν ιατρό επειδή ίσως χρειαστεί να αλλάξετε την λήψη ορισμένων φαρμάκων ή να επισκεφτείτε κάποιον για να σας υποδείξει μια φυσικοθεραπεία ή ασκήσεις τις οποίες μπορείτε να εκτελέσετε στο σπίτι για να μειώσετε τον κίνδυνο τραυματισμού. Άλλες φορές είναι απαραίτητο να επιλυθεί το πρόβλημα με λήψη φαρμάκων (όπως αντιβιοτικά κατά της λοίμωξης, φάρμακα κατά της ναυτίας ή των κορτικοστεροειδών κατά της ζάλης).

Τέλος, ίσως χρειαστεί να πραγματοποιηθεί χειρουργική παρέμβαση, για παράδειγμα εάν πάσχετε από σύνδρομο Meniere.

Πότε πρέπει να επισκεφτώ έναν ιατρό σε περίπτωση απώλειας της ισορροπίας;

Σε περίπτωση απώλειας της ισορροπίας καλό είναι να ζητήσετε ιατρική βοήθεια ώστε να καθοριστεί η αιτία του προβλήματος και η κατάλληλη θεραπευτική αντιμετώπιση. Εάν υποπτεύεστε ότι το πρόβλημα ίσως συσχετίζεται με εγκεφαλικό επεισόδιο είναι απαραίτητο να καλέσετε ασθενοφόρο.

Ίλιγγος: Όταν όλα γυρίζουν! – Αίτια, Διάγνωση και Θεραπεία

Ο ίλιγγος είναι η ψευδαίσθηση της περιστροφής, όταν νομίζουμε ότι εμείς ή το περιβάλλον γύρω μας κινείται, και συνήθως συνοδεύεται από ναυτία ή εμετό. Είναι διαφορετικός από το αίσθημα της έντονης ζάλης που περιγράφεται κυρίως ως «θολούρα», αστάθεια, λιποθυμία, όταν νιώθουμε «βαρύ το κεφάλι». Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να είναι πολύ δυσάρεστα και μερικές φορές συνοδεύονται από βαρηκοΐα και εμβοές, ανάλογα με την αιτία της βλάβης. Τα αίτια, που μπορούν να προκαλέσουν ίλιγγο είναι πολλά. Στην ουσία η καλή ισορροπία του σώματος ρυθμίζεται από το εσωτερικό του αυτιού, τον λαβύρινθο.

Ο ίλιγγος οφείλεται κατά 80% σε ενδολαβυρινθικές βλάβες ή βλάβες της αιθουσαίας οδού, όπως νευρωνίτιδα, σύνδρομο Meniere. Σε αυτές τις περιπτώσεις δεν είναι κάτι επικίνδυνο και μπορεί να αντιμετωπιστεί. Σε ελάχιστες περιπτώσεις μπορεί το σύμπτωμα να οφείλεται σε σοβαρότερα αίτια, όπως βλάβες του κεντρικού νευρικού συστήματος ή και σε ψυχογενείς παράγοντες.

Ίλιγγος: Αίτια

Αιθουσαία νευρωνίτιδα: Χαρακτηρίζεται από αιφνίδια έναρξη και έντονα συμπτώματα. Συχνά εμφανίζεται στη φάση ανάρρωσης από μια ιογενή λοίμωξη, γι’ αυτό και ενοχοποιούνται ιοί ως αίτιο της. Ο ασθενής έχει έντονο ίλιγγο και εμετούς, που επιδεινώνονται με οποιοσδήποτε κίνηση του κεφαλιού. Διαρκεί από λίγες μέρες έως τρεις εβδομάδες.

Καλοήθης παροξυσμικός ίλιγγος θέσεως: Χαρακτηριστικό της πάθησης είναι η πρόκληση των συμπτωμάτων του ιλίγγου, όταν ο ασθενής ξαπλώσει ύπτια με το κεφάλι του στραμμένο προς τα πλάγια, από την πλευρά του πάσχοντος λαβυρίνθου. Δηλαδή αν είναι ευπαθής ο αριστερός λαβύρινθος και ο ασθενής βρεθεί στο κρεβάτι ανάσκελα με το κεφάλι προς τα αριστερά, θα πυροδοτηθεί ένα επεισόδιο ιλίγγου. Η αιτία είναι η μετακίνηση ειδικών κρυστάλλων, των ωτόλιθων, που βρίσκονται στο έσω αυτί. Θεραπευτικά, εφαρμόζεται ο χειρισμός του Epley, μια ειδική άσκηση, που διενεργείται στο χώρο του ιατρείου και επιφέρει βελτίωση των συμπτωμάτων σε ποσοστό 90%.

Νόσος του Meniere: Η νόσος χαρακτηρίζεται από σημαντικές ακουστικές διαταραχές, που διαρκούν από 30 λεπτά έως 24 ώρες. Εκτός από τον ίλιγγο, ο ασθενής παρουσιάζει βαρηκοΐα, εμβοές και αίσθημα πληρότητας ώτων. Η βαρηκοΐα δεν είναι μόνιμη, αλλά βελτιώνεται μετά την πάροδο μιας υποτροπής. Η παθολογία της νόσου οφείλεται στην αύξηση της πίεσης της ενδολέμφου στο έσω αυτί.

Ακουστικό νευρίνωμα: Είναι ένας καλοήθης όγκος, που αυξάνεται με βραδύ ρυθμό, προκαλώντας μονόπλευρη βαρηκοΐα, εμβοές και ίλιγγο. Ο ίλιγγος είναι παροδικός και διαρκεί από 30 λεπτά έως μερικές εβδομάδες. Η βαρηκοΐα όμως είναι μόνιμη και προοδευτικά επιδεινώνεται. Στην εμφάνιση του όγκου, προσβάλλεται η ακοή μόνο στις υψηλές συχνότητες. Είναι σημαντικό λοιπόν η διάγνωση να γίνει εγκαίρως.

Αμφοτερόπλευρη δυσλειτουργία λαβυρίνθων: Πρόκειται για διαταραχή και των δύο λαβυρίνθων. Ευτυχώς, είναι μια σπάνια διαταραχή. Σε κάποιους ασθενείς υπάρχει οικογενειακό ιστορικό της πάθησης, δηλαδή είναι κληρονομική, ενώ άλλοι την εμφανίζουν επίκτητα.

Διάσειση του λαβυρίνθου: Οφείλεται σε τραυματισμούς και κακώσεις του κεφαλιού. Εκτός από τον ίλιγγο, ο τραυματίας πιθανών να παρουσιάζει βαρηκοΐα και εμβοές.

Ίλιγγος σχετιζόμενος με ημικρανία: Στα πλαίσια ενός επεισοδίου ημικρανίας, μπορεί ο ασθενής να εμφανίσει και ίλιγγο, βαρηκοΐα και εμβοές. Χαρακτηριστικά της ημικρανίας είναι η ευαισθησία του πάσχοντος στους ήχους και στο φως. Αν ο ασθενής εμφανίσει ταυτόχρονα και ίλιγγο, είναι ευαίσθητος και σε οποιαδήποτε κίνηση του σώματος και προτιμά να παραμείνει ακίνητος σε ένα σκοτεινό και ήσυχο δωμάτιο. Μπορεί να βλέπει φωτεινές γραμμές ή θαμπά τμήματα στο οπτικό του πεδίο, κάτι που συνήθως προηγείται της ημικρανίας και το ονομάζουμε αύρα.

Ίλιγγος: Διάγνωση

Η διάγνωση του ιλίγγου γίνεται εξ αποκλεισμού. Αφού ληφθεί το ιστορικό, γίνεται πλήρης ακοολογικός έλεγχος και έλεγχος λαβυρίνθου: ωτοσκόπηση, ακοόγραμμα, τυμπανόγραμμα, ακουστικό αντανακλαστικό. Γίνεται έλεγχος για ρήξη τυμπάνου, ωτίτιδα οξεία ή χρόνια, οίδημα στον έξω ακουστικό πόρο, εξάνθημα έξω ακουστικού πόρου, πτώση ακοής (μονόπλευρη, αμφίπλευρη) στις υψηλές ή χαμηλές συχνότητες, νευροαισθητήριος ή αγωγιμότητας.

Ανάλογα με τα ευρήματα γίνεται διάγνωση για το εάν είναι ίλιγγος περιφερικής αιτιολογίας ή όχι. Συχνά χρειάζεται να διενεργηθεί απεικονιστικός (μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου και λιθοειδών με σκιαγραφικό – triplex καρωτίδων, σπονδυλοβασικών) και βιοχημικός έλεγχος.

Αν ο ίλιγγος είναι κεντρικής αιτιολογίας κατευθύνουμε τον ασθενή στον κατάλληλο ειδικό (νευρολόγο, νευροχειρουργό).

Ίλιγγος: Θεραπεία

Η θεραπεία είναι ανάλογη της διαγνώσεως μας. Αν για παράδειγμα είναι ίλιγγος θέσεως διενεργούνται «χειρισμοί» που ονομάζονται Epley, Semont  κ.ά. Τις περισσότερες φορές, αρκούν μόνο οι χειρισμοί αυτοί για να βοηθήσουμε τον ασθενή και ασκήσεις Brandt  – Daroff, Cawthorne και Cooksey. Αν είναι άλλης αιτιολογίας περιφερικός ίλιγγος δίνουμε και φαρμακευτική αγωγή (βελτιωτικά της κυκλοφορίας, κορτικοστεροειδή ή και κάποιες ασκήσεις αποκατάστασης, τις Cawthorne και Cooksey). Συνήθως, επανεκτιμούμε τον ασθενή μετά από ημέρες.