Δυσκοιλιότητα: Ένα από τα προβλήματα που βασανίζει μεγάλη μερίδα του πληθυσμού είναι και η δυσκοιλιότητα. Το αίσθημα φουσκώματος και η αδυναμία να επισκεφτείς την τουαλέτα κάνουν «εφιάλτη» την καθημερινότητα όσων υποφέρουν.

Δυσκοιλιότητα: Γιατί κάποιοι άνθρωποι υποφέρουν;

Πώς ορίζεται όμως η δυσκοιλιότητα; Όταν οι κενώσεις δεν είναι τακτικές –συγκεκριμένα όταν αφοδεύει κανείς λιγότερο από τρεις φορές την εβδομάδα ή χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια για να ολοκληρώσει την αφόδευση ή οι ατελείς κενώσεις του είναι συχνές, τότε πρέπει να χτυπήσει… καμπανάκι. Άλλωστε, πέρα από το αίσθημα δυσφορίας και βάρους που φέρνει η δυσκοιλιότητα, μπορεί να προκαλέσει τη δημιουργία αιμορροΐδων και πρωκτικής ραγάδας, αλλά και αιμορραγίες.

Τα κυριότερα αίτια της δυσκοιλιότητας είναι η φτωχή σε φυτικές ίνες διατροφή, η ανεπαρκής ενυδάτωση του οργανισμού, η παράβλεψη της επιθυμίας για τουαλέτα, το άγχος, τα ταξίδια και γενικότερα η αλλαγή των εντερικών συνηθειών, η καθιστική ζωή, αλλά και η έλλειψη συστηματικής, φυσικής δραστηριότητας.

Επίσης η δυσκοιλιότητα μπορεί να είναι συνέπεια παθήσεων και καταστάσεων όπως το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, ο καρκίνος του παχέος εντέρου, η εγκυμοσύνη και η χρήση φαρμάκων.

Δυσκοιλιότητα: Πώς θα καταλάβεις ότι έχεις πρόβλημα

Δυσκοιλιότητα θεωρείται η μείωση των κενώσεων σε λιγότερες από 3 την εβδομάδα ή η ανάγκη εφαρμογής σημαντικά αυξημένης πίεσης για να επιτευχθεί η αφόδευση.

Σύμφωνα με τους ειδικούς ένα άτομο χαρακτηρίζεται δυσκοίλιο όταν έχει τουλάχιστον 2 από τα ακόλουθα συμπτώματα για 3 μήνες το τελευταίο εξάμηνο.

• Σκληρά κόπρανα
• Αίσθημα ατελούς κένωσης (1 στις 4 κενώσεις)
• Δυσκολία στην κένωση και κοιλιακό άλγος
• 1-2 κενώσεις την εβδομάδα
• Αίσθημα ορθοπρωκτικής απόφραξης

Δυσκοιλιότητα: Αναλυτικά οι αιτίες εμφάνισης;

Η δυσκοιλιότητα συνήθως σχετίζεται με την διατροφή και τον τρόπο ζωής αλλά μπορεί να οφείλεται και σε κάποια νοσήματα ή φάρμακα.

Συνηθέστερες αιτίες αποτελούν:

• Διατροφή φτωχή σε φυτικές ίνες δηλ. φτωχή σε κατανάλωση φρούτων, λαχανικών και οσπρίων και πλούσια σε ζωικά λίπη
• Μειωμένη πρόσληψη υγρών
• Καθιστική ζωή
• Στρες
• Αλλαγές των καθημερινών συνηθειών όπως ταξίδια, αλλαγή εργασίας, δίαιτες αδυνατίσματος
• Εκούσια αναστολή της επιθυμίας για κένωση που πραγματοποιούν ορισμένα άτομα είτε γιατί δεν θέλουν να χρησιμοποιήσουν ξένες τουαλέτες είτε γιατί είναι πολυάσχολοι. Αυτό συμβαίνει συχνά στα παιδιά, τα οποία αναβάλλουν την εντερική κένωση επειδή δεν θέλουν να διακόψουν το παιχνίδι τους.

Άλλα αίτια που μπορεί να οδηγήσουν σε δυσκοιλιότητα είναι:

• Ορμονικές μεταβολές στην κύηση και στην εμμηνόπαυση
• Η πρόοδος της ηλικίας λόγω επιβράδυνσης του μεταβολισμού, η οποία συχνά συνοδεύεται από μειωμένη σωματική δραστηριότητα και αλλαγές στην διατροφή
• Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (σπαστική κολίτιδα)
• Χρήση φαρμάκων που έχουν την δυσκοιλιότητα ως παρενέργεια, όπως τα σκευάσματα σιδήρου, τα αντιόξινα που περιέχουν αργίλιο και ασβέστιο, ορισμένα αντιυπερτασικά (ανταγωνιστές ασβεστίου, διουρητικά), ορισμένα παυσίπονα ή αντιπαρκινσονικά φάρμακα.
• Αυξημένη και χρόνια χρήση καθαρτικών γιατί το έντερο αρχίζει να εξαρτάται από αυτά για να έχει κινητικότητα
• Διάφορες παθολογικές καταστάσεις όπως νευρολογικές και ψυχολογικές διαταραχές (νόσος του Parkinson, σκλήρυνση κατά πλάκας. κατάθλιψη κ.ά.), διάφορες συστηματικές παθήσεις (σακχαρώδης διαβήτης, υποθυρεοειδισμός κ.ά.) καθώς και ανατομικές ή λειτουργικές διαταραχές της ορθοπρωκτικής περιοχής (εντερικές αποφράξεις, στενώσεις κ.ά.).

Δυσκοιλιότητα: Τι να αποφύγεις;

Τα επεξεργασμένα τρόφιμα

Τροφές, όπως είναι το junk food, επεξεργασμένες ζύμες και πλούσιες σε ζάχαρη επιδεινώνουν τη δυσκοιλιότητα. Αυτό συμβαίνει, γιατί τέτοια τρόφιμα, εκτός από τα λιπαρά, περιέχουν συγκεκριμένους υδατάνθρακες που συμβάλλουν στη μεγαλύτερη διατήρησή τους. Το έντερο όμως δεν διαθέτει τα απαραίτητα ένζυμα, ώστε να τους καταστρέψει. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με τα λιπαρά τους αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης δυσκοιλιότητας ή και την επιδείνωσή της.

Καφεΐνη και αλκοόλ

Η ενυδάτωση του οργανισμού είναι σημαντικός παράγοντας στην αντιμετώπιση και την αποφυγή δυσκοιλιότητας. Η καφεΐνη, όμως, όπως και το αλκοόλ είναι άμεσα συνδεδεμένα με την αφυδάτωση, γεγονός που φυσικά συμβάλλει στη δυσκοιλιότητα.

Γαλακτοκομικά προϊόντα

Τα γαλακτοκομικά είναι μία ιδιαίτερη κατηγορία τροφίμων. Για την ακρίβεια, για να διασπαστούν από τον οργανισμό, απαιτούν την χρήση του ενζύμου, που ονομάζουμε λακτάση. Η μεγάλη κατανάλωσή τους οδηγεί σε ανεπάρκεια λακτάσης, άρα και μη επαρκή διάσπασή τους κι έτσι οδηγούν στη δυσκοιλιότητα.

Δυσκοιλιότητα: Έτσι θα την αντιμετωπίσετε

Στις περισσότερες περιπτώσεις οι αλλαγές στην διατροφή και στις καθημερινές μας συνήθειες μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη της δυσκοιλιότητας και στην ανακούφιση από τα συμπτώματα.

Ακολουθήστε μία ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες.

Οι φυτικές ίνες διαλύονται στο νερό σχηματίζοντας ένα gel με αποτέλεσμα το εντερικό περιεχόμενο να αυξάνει σε βάρος και όγκο αλλά και να μαλακώνει. Αυτό οδηγεί σε αύξηση της κινητικότητας του εντέρου και βελτίωση της διέλευση των κοπράνων.

Οι καθημερινές ανάγκες του οργανισμού καλύπτονται με την πρόσληψη 25-35 γρ. φυτικών ινών την ημέρα. Τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες είναι τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, το ψωμί και τα ζυμαρικά ολικής αλέσεως, τα όσπρια και ιδιαίτερα οι φακές καθώς και τα δημητριακά τύπου all bran.

Μπορείτε να συνοδεύετε το κύριο γεύμα σας με μία μεγάλη σαλάτα με ποικιλία λαχανικών και να εντάξετε στην καθημερινότητά σας φρούτα όπως το πορτοκάλι, το ακτινίδιο ή το μήλο.
Μία εναλλακτική λύση αποτελεί το ψύλλιο, το οποίο προέρχεται από το φυτό του γένους plantago, ανήκει στις διαλυτές φυτικές ίνες και είναι γνωστό για την ήπια καθαρτική του δράση.
Παρόλο που οι φυτικές ίνες βοηθούν την λειτουργία του εντέρου, η αύξηση της πρόσληψής τους καλό είναι να γίνει σταδιακά ώστε να αποφευχθεί εμφάνιση πρηξίματος και μετεωρισμού.

Καταναλώστε περίπου 2 λίτρα υγρών την ημέρα

Τα υγρά είναι σημαντικά γιατί μαλακώνουν το εντερικό περιεχόμενο και βοηθούν τη δράση των φυτικών ινών. Μπορείτε να εναλλάσσετε το νερό με άλλα υγρά όπως σούπες, χυμούς φρούτων και τσάι. Προτιμήστε το μεταλλικό νερό γιατί περιέχει μαγνήσιο το οποίο έχει ήπια καθαρτική δράση.

Αυξήστε τη σωματική δραστηριότητα βάζοντας την άσκηση στην ζωή σας.

Καλό είναι να ακολουθούμε ένα πρόγραμμα άσκησης 3-4 φορές την εβδομάδα διάρκειας περίπου 30 λεπτών. Ακόμα, όμως, και μικρές βόλτες ή απλές ασκήσεις συμβάλλουν στη διατήρηση της κινητικότητας των μυών του εντέρου.

Διατηρήστε τη σωστή λειτουργία της εντερικής χλωρίδας καταναλώνοντας τροφές πλούσιες σε προβιοτικά όπως το γιαούρτι, το ξινόγαλο, το κεφίρ, και η μαύρη σοκολάτα.

Εκπαιδεύστε το έντερο σας

Το έντερο είναι ένα όργανο που αγαπά τις καλές συνήθειες. Συνηθίστε να πηγαίνετε στην τουαλέτα πάντα την ίδια ώρα, ακόμα και αν δεν έχετε το ερέθισμα. Μην καταπιέζετε ποτέ την ανάγκη σας να πάτε στην τουαλέτα γιατί αν αγνοείτε το ερέθισμα για αφόδευση μπορεί με το πέρασμα του χρόνου να σταματήσετε να το νιώθετε.

Παραχωρήστε στον εαυτό σας μικρές παρενθέσεις χαλάρωσης κατά τη διάρκεια της ημέρας. Η χαλάρωση επηρεάζει τη σωστή δραστηριότητα του εντέρου ενώ το άγχος την παρακωλύει.

Εάν οι αλλαγές στις καθημερινές συνήθειες δεν σας ανακουφίσουν από τα συμπτώματα της δυσκοιλιότητας αναζητήστε ιατρική βοήθεια. Ο ιατρός θα διαγνώσει τα αίτια και θα συστήσει την ανάλογη θεραπεία.