Μήπως έχω κατάθλιψη και δεν το γνωρίζω; – Τα 10 ύποπτα σημάδια

Κατάθλιψη: Έχεις πιάσει τον εαυτό σου να έχει «μαύρες» μέρες και να μην θέλει να δει κανένα ή να έχει αϋπνίες, τα 10 ύποπτα σημάδια που πρέπει να σε θορυβήσουν.

Τα συμπτώματα της κατάθλιψης δεν είναι πάντοτε ξεκάθαρα και παρότι μπορεί ο καθένας από εμάς να έχει βιώσει κάποιο από τα συμπτώματα που ακολουθούν, ο ειδικός  ψυχικής υγείας είναι ο μόνος αρμόδιος για να κάνει τη διάγνωση της κατάθλιψης, όταν κάποια συγκεκριμένα συμπτώματα επιμένουν για δυο ή περισσότερες εβδομάδες.

Κατάθλιψη: Τα 10 επικίνδυνα συμπτώματα

Έντονα αρνητική και μελαγχολική διάθεση. Αυτό ίσως αποτελεί και το σημαντικότερο σύμπτωμα της κατάθλιψης. Ωστόσο όπως εξηγούν οι ειδικοί δεν είναι πάντοτε δεδομένο. Τι σημαίνει αυτό; Ότι η αρνητική διάθεση δεν είναι πάντα εμφανής, παρότι υποβόσκει η κατάθλιψη. Είναι πιθανό δηλαδή να αναδύονται άλλες συναισθηματικές καταστάσεις όπως το έντονο άγχος, ο θυμός, η αδιαφορία ή ακόμη και η άρνηση οποιασδήποτε αρνητικής συναισθηματικής κατάστασης.

Ανηδονία. Ή αλλιώς καμία ευχαρίστηση. Αυτό σημαίνει ότι τίποτα απ’ ό,τι μέχρι τώρα μας ευχαριστούσε δεν μας δίνει πλέον χαρά. Διόλου τυχαία μια από τις ερωτήσεις που περιλαμβάνουν τα επίσημα τεστ διάγνωσης της κατάθλιψης είναι το αν κατά τη διάρκεια των δυο τελευταίων εβδομάδων έχει μειωθεί το ενδιαφέρον ή η ευχαρίστηση που παίρνουμε από τις καθημερινές μας ασχολίες.

Αϋπνία. Τα στοιχεία αποκαλύπτουν ότι το 75% των ατόμων με κατάθλιψη παρουσιάζουν αυπνία και διαταραχές ύπνου. Χαρακτηριστικά συμπτώματα είναι η καθυστερημένη έλευση του ύπνου, οι συχνές αφυπνίσεις ή το αθέλητο ξύπνημα πολύ νωρίς το πρωί. Να σημειωθεί όμως ότι μπορεί να παρουσιαστεί και η εκ διαμέτρου αντίθετη συμπεριφορά, δηλαδή ο ύπνος να διαρκεί πολύ περισσότερο από το συνηθισμένο και να δυσκολευόμαστε να σηκωθούμε από το κρεβάτι.

Διαταραχές της όρεξης. Οι άνθρωποι με κατάθλιψη μπορεί να χάσουν την όρεξή τους γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια βάρους. Από την άλλη μεριά οι  διαταραχές της όρεξης μπορεί να εκδηλώνονται και με αύξηση της όρεξης και συνακόλουθα του βάρους – μερικοί άνθρωποι προστρέχουν στο φαγητό ως μέσο παρηγοριάς και ανακούφισης από τη μοναξιά και τα αρνητικά συναισθήματα.

Διαρκής κούραση. Η διαρκής αίσθηση εξάντλησης, μια μόνιμη κούραση που πολλοί την περιγράφουν σαν απώλεια ενέργειας, συχνά χαρακτηρίζει τον καταθλιπτικό ο οποίος μπορεί και να λέει ότι αισθάνεται διαρκώς κουρασμένος.

Χωρίς λίμπιντο. Η απώλεια της ερωτικής επιθυμίας αποτελεί ένα συνηθισμένο σύμπτωμα της κατάθλιψης.

Αίσθηση απελπισίας. Η αίσθηση αδυναμίας και ανημποριάς χαρακτηρίζουν τον πάσχοντα από κατάθλιψη. Συχνά ο καταθλιπτικός ασθενής αισθάνεται ότι ακολουθεί μια πορεία χωρίς διέξοδο.

Πολλές ενοχές. Για τους πάσχοντες από κατάθλιψη οι ενοχές ξεπερνούν κάθε λογικό όριο. Ο πάσχων θεωρεί τον εαυτό του υπεύθυνο για το παραμικρό που του συμβαίνει, μερικές φορές και για όσα συμβαίνουν στη ζωή των ανθρώπων που βρίσκονται στο κοντινό του περιβάλλον. Νιώθε ανάξιος, βαθιά (και υπερβολικά) ενοχικός και με χαμηλή αυτοεκτίμηση.

Δυσκολία συγκέντρωσης . Συχνά παρουσιάζονται δυσκολίες στην συγκέντρωση, την μνήμη και την λήψη αποφάσεων, ακόμη και αν πρόκειται για πολύ απλά ζητήματα που δεν δικαιολογούν τόση αναποφασιστικότητα.

Κατάθλιψη: Σωματικά συμπτώματα

Σωματικά συμπτώματα. Η κατάθλιψη αποτελεί συναγερμό και για το σώμα. Συχνά μάλιστα τα σωματικά συμπτώματα είναι αυτά που θορυβούν τον πάσχοντα και τον στρέφουν πρώτα στον καρδιολόγο, τον γαστρεντερολόγο ή τον πνευμονολόγο. Στα σωματικά συμπτώματα περιλαμβάνονται ο πονοκέφαλοι, οι πεπτικές διαταραχές, οι ανεξήγητοι πόνοι, αλλά και η δύσπνοια και το βάρος στο στήθος.

Οι πάσχοντες από κατάθλιψη μπορεί να κάνουν περισσότερες σκέψεις για το θάνατο, καθώς και για την αυτοκτονία και τον τρόπο που θα μπορούσαν να δώσουν τέλος στη ζωή τους (αυτοκτονικός ιδεασμός). Μερικές φορές μπορεί να εκφράσουν αυτές τις σκέψεις τους σε τρίτους και αυτό συχνά αποτελεί έναν τρόπο αναζήτησης βοήθειας.

Κατάθλιψη: Οι 9 τύποι της κατάθλιψης

Κατάθλιψη: Μείζων κατάθλιψη

Η μείζων κατάθλιψη είναι επίσης γνωστή ως μείζων καταθλιπτική διαταραχή, κλασική κατάθλιψη ή μονοπολική κατάθλιψη. Είναι αρκετά συνηθισμένη – περίπου 16,2 εκατομμύρια ενήλικες στις Η.Π.Α. έχουν παρουσιάσει τουλάχιστον ένα μεγάλο καταθλιπτικό επεισόδιο.

Τα άτομα με μείζονα κατάθλιψη παρουσιάζουν συμπτώματα κατά το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας, κάθε μέρα. Όπως και πολλές καταστάσεις ψυχικής υγείας, δεν έχει καμία σχέση με αυτό που συμβαίνει γύρω σας. Μπορείτε να έχετε το είδος της ζωής που οι άλλοι ζηλεύουν και εξακολουθείτε να έχουν κατάθλιψη.

Ακόμα και αν δεν υπάρχει κανένας προφανής λόγος για την κατάθλιψή σας, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν είναι πραγματική. Είναι μια σοβαρή μορφή κατάθλιψης που προκαλεί συμπτώματα όπως:

  • απογοήτευση, θλίψη
  • δυσκολία στον ύπνο ή υπερβολικό ύπνο
  • έλλειψη ενέργειας και κόπωση
  • απώλεια όρεξης ή υπερκατανάλωση τροφής
  • ανεξήγητους πόνους
  • απώλεια ενδιαφέροντος για πρώην ευχάριστες δραστηριότητες
  • έλλειψη συγκέντρωσης, προβλήματα μνήμης και αδυναμία λήψης αποφάσεων
  • συναισθήματα απελπισίας
  • σταθερή ανησυχία και άγχος
  •  σκέψεις για θάνατο, αυτοτραυματισμό ή αυτοκτονία

Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να διαρκέσουν εβδομάδες ή και μήνες. Μερικοί άνθρωποι μπορεί να έχουν ένα μόνο επεισόδιο μείζονος κατάθλιψης, ενώ άλλοι το βιώνουν καθ ‘όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Ανεξάρτητα από το πόσο διαρκούν τα συμπτώματά της, η μείζων κατάθλιψη μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στις σχέσεις σας και στις καθημερινές σας δραστηριότητες.

Επίμονη κατάθλιψη

Η επίμονη καταθλιπτική διαταραχή είναι κατάθλιψη που διαρκεί δύο χρόνια ή περισσότερο. Ονομάζεται επίσης δυσθυμία ή χρόνια κατάθλιψη. Η επίμονη κατάθλιψη μπορεί να μη βιώνεται τόσο έντονα όσο η μεγάλη κατάθλιψη, αλλά μπορεί ακόμα να καταστρέψει τις σχέσεις και να κάνει τις καθημερινές εργασίες δύσκολες.

Μερικά συμπτώματα της επίμονης κατάθλιψης περιλαμβάνουν:

  • βαθιά θλίψη ή απελπισία
  • χαμηλή αυτοεκτίμηση ή αισθήματα ανεπάρκειας
  • έλλειψη ενδιαφέροντος για πράγματα που κάποτε απολαμβάνατε
  • η όρεξη αλλάζει
  • αλλαγές στις συνήθειες ύπνου ή χαμηλή ενέργεια
  • προβλήματα συγκέντρωσης και προβλήματα μνήμης
  • δυσκολία στη λειτουργία του σχολείου ή της εργασίας
  • αδυναμία να αισθάνονται χαρά, ακόμη και σε ευτυχισμένες περιστάσεις
  •  κοινωνική απόσυρση

Αν και είναι ένας μακροχρόνιος τύπος κατάθλιψης, η σοβαρότητα των συμπτωμάτων μπορεί να γίνει λιγότερο έντονη για μήνες πριν επιδεινωθεί. Μερικοί άνθρωποι έχουν επίσης επεισόδια μείζονος κατάθλιψης πριν ή ενώ έχουν επίμονη καταθλιπτική διαταραχή. Αυτό ονομάζεται διπλή κατάθλιψη.

Η επίμονη κατάθλιψη διαρκεί για χρόνια και έτσι τα άτομα με αυτού του είδος κατάθλιψη μπορεί να αρχίσουν να αισθάνονται ότι τα συμπτώματά τους είναι μόνο μέρος της φυσιολογικής τους προοπτικής στη ζωή.

Μανιακή κατάθλιψη ή διπολική διαταραχή

Η μανιακή κατάθλιψη αποτελείται από περιόδους μανίας ή υπομανίας, όπου αισθάνεστε πολύ χαρούμενοι, που εναλλάσσονται με επεισόδια κατάθλιψης. Η μανιακή κατάθλιψη είναι ένα ξεπερασμένο όνομα για τη διπολική διαταραχή.

Για να διαγνωστεί κάποιος με διπολική διαταραχή Ι, πρέπει να αντιμετωπίζει ένα επεισόδιο μανίας που διαρκεί επτά ημέρες ή λιγότερο εάν απαιτείται νοσηλεία. Ενδέχεται να αντιμετωπίσετε ένα καταθλιπτικό επεισόδιο πριν ή μετά το μανιακό επεισόδιο.

Τα καταθλιπτικά επεισόδια έχουν τα ίδια συμπτώματα με τη μείζονα κατάθλιψη, όπως:

  • συναισθήματα θλίψης ή κενότητας
  • έλλειψη ενέργειας
  • κούραση
  • προβλήματα ύπνου
  • πρόβλημα συγκέντρωσης
  • μειωμένη δραστηριότητα
  • απώλεια ενδιαφέροντος για πρώην ευχάριστες δραστηριότητες
  • αυτοκτονικές σκέψεις

Τα σημάδια μανιακής φάσης περιλαμβάνουν:

  • υψηλή ενέργεια
  • μειωμένο ύπνο
  • υερέθιστοτητα
  • Υπερβολική σκέψη

Καταθλιπτική ψύχωση

Μερικοί άνθρωποι με μεγάλη κατάθλιψη περνούν επίσης από περιόδους που χάνουν την επαφή με την πραγματικότητα. Αυτό είναι γνωστό ως ψύχωση, που μπορεί να προκαλέσει ψευδαισθήσεις και αυταπάτες. Η εμπειρία και των δύο αυτών από κοινού είναι γνωστή κλινικά ως μείζων καταθλιπτική διαταραχή με ψυχωσικά χαρακτηριστικά. Ωστόσο, ορισμένοι εξακολουθούν να αναφέρονται σε αυτό το φαινόμενο ως καταθλιπτική ψύχωση ή ψυχωσική κατάθλιψη.

Οι ψευδαισθήσεις είναι όταν βλέπετε, ακούτε, μυρίζετε, δοκιμάζετε ή αισθάνεστε πράγματα που δεν υπάρχουν πραγματικά εκεί. Ένα παράδειγμα αυτού θα ήταν η ακρόαση φωνών ή η παρουσία ανθρώπων που δεν είναι παρόντες. Μια ψευδαίσθηση είναι μια  πεποίθηση που είναι σαφώς ψευδής ή δεν έχει νόημα. Αλλά σε κάποιον που πάσχει από ψύχωση, όλα αυτά τα πράγματα είναι πολύ αληθινά.

Η κατάθλιψη με την ψύχωση μπορεί να προκαλέσει και φυσικά συμπτώματα, συμπεριλαμβανομένων των προβλημάτων που καθυστερούν ή επιβραδύνουν τις φυσικές κινήσεις.

Περιγεννητική κατάθλιψη

Η περιγεννητική κατάθλιψη, η οποία είναι κλινικά γνωστή ως μείζων καταθλιπτική διαταραχή με εμφάνιση peripartum, εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή εντός τεσσάρων εβδομάδων μετά από τον τοκετό. Συχνά ονομάζεται κατάθλιψη μετά τον τοκετό. Αλλά αυτός ο όρος ισχύει μόνο για την κατάθλιψη μετά τον τοκετό. Η περιγεννητική κατάθλιψη μπορεί να συμβεί ενώ είστε έγκυος.

Οι ορμονικές αλλαγές που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του τοκετού μπορούν να προκαλέσουν αλλαγές στον εγκέφαλο που οδηγούν σε αλλαγές της διάθεσης. Η έλλειψη ύπνου και η σωματική δυσφορία που συχνά συνοδεύει την εγκυμοσύνη και έχοντας ένα νεογέννητο δεν βοηθά. Τα συμπτώματα της περιγεννητικής κατάθλιψης μπορεί να είναι τόσο σοβαρά όσο αυτά μεγάλης κατάθλιψης και περιλαμβάνουν:

  • θλίψη
  • ανησυχία
  • οργή
  • εξάντληση
  • ακραία ανησυχία για την υγεία και την ασφάλεια του μωρού
  • δυσκολία στη φροντίδα για τον εαυτό σας ή το νέο μωρό
  • σκέψεις αυτοτραυματισμού ή βλάβης του μωρού

Οι γυναίκες που δεν έχουν υποστήριξη ή είχαν κατάθλιψη πριν, έχουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης περιγεννητικής κατάθλιψης, αλλά μπορεί να συμβεί σε οποιονδήποτε.

Προεμμηνορυσιακή δυσφορική διαταραχή

Η προεμμηνορυσιακή δυσφορική διαταραχή (PMDD) είναι μια σοβαρή μορφή προεμμηνορυσιακού συνδρόμου (PMS). Ενώ τα συμπτώματα PMS μπορεί να είναι σωματικά και ψυχολογικά, τα συμπτώματα PMDD τείνουν να είναι κυρίως ψυχολογικά.

Αυτά τα ψυχολογικά συμπτώματα είναι πιο σοβαρά από αυτά που σχετίζονται με το PMS. Για παράδειγμα, ορισμένες γυναίκες μπορεί να αισθάνονται πιο συναισθηματικές τις ημέρες που οδηγούν στην περίοδο. Αλλά κάποιος με PMDD μπορεί να βιώσει ένα επίπεδο κατάθλιψης και θλίψης που παρεμποδίζει τις καθημερινές λειτουργίες.

Άλλα πιθανά συμπτώματα του PMDD περιλαμβάνουν:

  • κράμπες, φούσκωμα και ευαισθησία μαστού
  • πονοκεφάλους
  • πόνο στις αρθρώσεις και στους μυς
  • θλίψη και απελπισία
  • ευερεθιστότητα και θυμό
  • ακραίες μεταβολές της διάθεσης
  • περιπλοκές στην όρεξη
  • κρίσεις πανικού ή άγχος
  • έλλειψη ενέργειας
  • εστίαση στα προβλήματα
  • προβλήματα ύπνου

Παρόμοια με την περιγεννητική κατάθλιψη, το PMDD πιστεύεται ότι σχετίζεται με ορμονικές αλλαγές. Τα συμπτώματά του συχνά αρχίζουν αμέσως μετά την ωοθυλακιορρηξία και αρχίζουν να χαλαρώνουν μόλις πριν την περίοδο σας.

Ορισμένες γυναίκες απορρίπτουν το PMDD ως μια άσχημη περίπτωση PMS, αλλά το PMDD μπορεί να γίνει πολύ σοβαρό και να περιλαμβάνει σκέψεις αυτοκτονίας.

Εποχική κατάθλιψη

Η εποχική κατάθλιψη, που ονομάζεται επίσης εποχική συναισθηματική διαταραχή και κλινικά γνωστή ως μεγάλη καταθλιπτική διαταραχή με εποχικό πρότυπο, είναι η κατάθλιψη που σχετίζεται με ορισμένες εποχές. Για τους περισσότερους ανθρώπους, τείνει να συμβεί κατά τους χειμερινούς μήνες.

Τα συμπτώματα αρχίζουν συχνά το φθινόπωρο, καθώς οι ημέρες αρχίζουν να γίνονται συντομότερες και συνεχίζονται μέχρι το χειμώνα. Περιλαμβάνουν:

  • κοινωνική απόσυρση
  • αυξημένη ανάγκη ύπνου
  • αύξηση βάρους
  • Καθημερινά συναισθήματα θλίψης, απελπισίας ή αναξιοσύνης

Η εποχική κατάθλιψη μπορεί να επιδεινωθεί καθώς η σεζόν εξελίσσεται και μπορεί να οδηγήσει σε αυτοκτονικές σκέψεις. Μόλις έρθει η άνοιξη, τα συμπτώματα τείνουν να βελτιώνονται. Αυτό μπορεί να σχετίζεται με αλλαγές στους σωματικούς σας ρυθμούς, ως απάντηση στην αύξηση του φυσικού φωτός.

Αντιδραστική κατάθλιψη

Κλινικά γνωστή ως διαταραχή προσαρμογής με καταθλιπτική διάθεση, μοιάζει με μείζονα κατάθλιψη από πολλές απόψεις.

Αλλά προκαλείται από συγκεκριμένα γεγονότα ή καταστάσεις, όπως:

  • το θάνατο ενός αγαπημένου
  • μια σοβαρή ασθένεια ή άλλο απειλητικό για τη ζωή συμβάν
  • διατρέχοντας ζητήματα διαζυγίου ή παιδικής επιμέλειας
  • που σχετίζεται συναισθηματικά ή σωματικά με καταχρηστικές σχέσεις
  • είναι άνεργοι ή αντιμετωπίζουν σοβαρές οικονομικές δυσκολίες
  • Αντιμετωπίζουν εκτεταμένα νομικά προβλήματα

Φυσικά, είναι φυσιολογικό να αισθάνεσαι λυπημένος και ανήσυχος σε γεγονότα όπως αυτά – ακόμα και να αποσύρεσαι από τους άλλους για λίγο. Αλλά η κατάθλιψη κατάστασης συμβαίνει όταν αυτά τα συναισθήματα αρχίζουν να βιώνονται δυσανάλογα με το γεγονός που τα πυροδοτεί και να παρεμβαίνουν στην καθημερινή σας ζωή.

Τα συμπτώματα κατάθλιψης κατάστασης τείνουν να ξεκινούν εντός τριών μηνών από το αρχικό συμβάν και μπορεί να περιλαμβάνουν:

  • συχνό κλάμα
  • τη θλίψη και την απελπισία
  • ανησυχία
  • η όρεξη αλλάζει
  • δυσκολία στον ύπνο
  • πόνοι
  • ελλειψη ενέργειας και κόπωση
  • αδυναμία συγκέντρωσης
  • κοινωνική απόσυρση

Άτυπη κατάθλιψη

Η άτυπη κατάθλιψη αναφέρεται στην κατάθλιψη που προσωρινά εξαφανίζεται ως απάντηση σε θετικά συμβάντα. Ο γιατρός σας μπορεί να το αναφέρει ως κύρια καταθλιπτική διαταραχή με άτυπα χαρακτηριστικά.

Παρά το όνομά της, η άτυπη κατάθλιψη δεν είναι ασυνήθιστη ή σπάνια. Επίσης, δεν σημαίνει ότι είναι περισσότερο ή λιγότερο σοβαρή από άλλες μορφές κατάθλιψης.

Η ύπαρξη της άτυπης κατάθλιψης μπορεί να είναι ιδιαίτερα προκλητική επειδή μπορεί να μην εμφανίζεται πάντα σαν κατάθλιψη σε άλλους (ή στον εαυτό σας). Αλλά μπορεί επίσης να συμβεί κατά τη διάρκεια ενός επεισοδίου μεγάλης κατάθλιψης. Μπορεί να συμβεί και με επίμονη κατάθλιψη.

Άλλα συμπτώματα της άτυπης κατάθλιψης μπορεί να περιλαμβάνουν:

  • αυξημένη όρεξη και αύξηση βάρους
  • διαταραγμένο φαγητό
  • κακή εικόνα του σώματος
  • αυξημένη διάρκεια ύπνου
  • αυπνία
  • αίσθημα βάρους στα χέρια ή τα πόδια σας που διαρκεί μία ώρα ή περισσότερο την ημέρα
  • αισθήματα απόρριψης και ευαισθησίας στην κριτική
  • διάχυτους πόνους.