Είναι δύο συμπτώματα κοινά που μπορεί όμως ο συνδυασμός τους να κρύβουν ιδιαίτερα επικίνδυνες παθήσεις.

Μπορεί καθένα από τα δύο συμπτώματα να οφείλεται σε διαφορετική αιτία. Για παράδειγμα, ο πονοκέφαλος είναι συχνά αποτέλεσμα της αφυδάτωσης, ενώ ο πόνος στο στήθος προκαλείται από μια λοίμωξη του αναπνευστικού συστήματος.

Δεν αποκλείεται, ωστόσο, τα δύο συμπτώματα να έχουν κοινή αιτιολογία. Ο πόνος στο στήθος που συνδυάζεται με πονοκέφαλο μπορεί να σχετίζεται με την καρδιά, το ανοσοποιητικό ή και κάποιο ψυχολογικό παράγοντα.

1. Κρίση άγχους/πανικού

Σύμφωνα με την αμερικανική Ένωση για το Άγχος και την Κατάθλιψη (ADAA), η αγχώδης διαταραχή και δη η κρίση πανικού εκδηλώνεται συχνά με συμπτώματα όπως ο πόνος στο στήθος και ο πονοκέφαλος.

Μια κρίση πανικού παρομοιάζεται συχνά με ένα έμφραγμα και αυτό μπορεί να εντείνει ακόμη περισσότερο το άγχος που νιώθει εκείνη τη στιγμή ο πάσχοντας. Επιπρόσθετα συμπτώματα που χαρακτηρίζουν μια κρίση πανικού είναι τα εξής:

• Δύσπνοια
• Ταχυπαλμία
• Ζαλάδα
• Έντονη εφίδρωση
• Τρέμουλο
• Αίσθημα απώλειας ελέγχου

Οι κρίσεις πανικού συχνά εκδηλώνονται αιφνιδίως, χωρίς προειδοποίηση, ή μπορεί να οφείλονται σε κάποιο στρεσογόνο συμβάν.

2. Ημικρανία

Ο συγκεκριμένος τύπος κεφαλαλγίας χαρακτηρίζεται από τον ισχυρό πόνο, συνήθως στη μία πλευρά του κεφαλιού. Σύμφωνα με μελέτη του 2014, πιθανό (αν και σπάνιο) σύμπτωμα μιας κρίσης ημικρανίας είναι και ο πόνος στο στήθος.

Άλλα τυπικά συνοδά συμπτώματα της ημικρανίας είναι τα εξής:

• Πόνος πίσω από το ένα ή και τα δύο μάτια
• Ναυτία ή τάση για εμετό
• Ευαισθησία στους ήχους ή στο φως
• Αύρα (π.χ. φώτα που τρεμοπαίζουν, απώλεια όρασης)

Σύμφωνα με την ADAA, η ημικρανία μπορεί να σχετίζεται με τις αγχώδεις διαταραχές, όπως η γενικευμένη αγχώδης διαταραχή ή η διαταραχή μετατραυματικού στρες.

3. Λύκος

Ο ΛΥΚΟΣ είναι μια αυτοάνοση πάθηση όπου το ανοσοποιητικό σύστημα «επιτίθεται» σε υγιείς ιστούς του σώματος. Οι βλάβες που προκύπτουν μπορεί να εντοπίζονται στην καρδιά ή στα αιμοφόρα αγγεία, προκαλώντας πόνο στο στήθος και πονοκέφαλο αντίστοιχα.

Χαρακτηριστικές εκδηλώσεις του λύκου είναι οι εξής:

• Πυρετός
• Απώλεια όρεξης
• Θολή όραση
• Νευρολογικά συμπτώματα

Άλλες παθήσεις

Σπανιότερα, ο συνδυασμός πονοκεφάλου και πόνου στο στήθος αποδίδεται στα εξής:

• Ινομυαλγία
• Δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα
• Μηνιγγική (υπαραχνοειδής) αιμορραγία
• Πεπτικό έλκος
• Σαρκοείδωση
• Εγκεφαλικό επεισόδιο
• Πνευμονία
• Φυματίωση

Μπορεί ο πόνος στο στήθος και ο πονοκέφαλος να οφείλεται στην υπέρταση;

Ορισμένοι άνθρωποι εσφαλμένα πιστεύουν ότι τα δύο συμπτώματα προειδοποιούν για την ανεβασμένη αρτηριακή πίεση. Η ΥΠΕΡΤΑΣΗ δεν προκαλεί εμφανή σημάδια και συμπτώματα, γι’ αυτό άλλωστε χαρακτηρίζεται συχνά ως «σιωπηλός δολοφόνος».

Ωστόσο, όπως επισημαίνει η Αμερικανική Ένωση Καρδιολογίας (AHA), σε περίπτωση υπερτασικής κρίσης, όταν δηλαδή η πίεση φτάνει ή υπερβαίνει το όριο των 180/120 mm Hg, υπάρχει περίπτωση να εκδηλωθούν συμπτώματα όπως ο πόνος στο στήθος και ο πονοκέφαλος, καθώς και τα εξής:

• Ρινορραγία
• Κρίση άγχους
• Δύσπνοια
• Πόνος στη μέση
• Αλλοιώσεις στην όραση

Η υπερτασική κρίση αποτελεί επείγουσα κατάσταση που επιβάλλει την άμεση μετάβαση στο πλησιέστερο νοσοκομείο.

Μπορεί ο πονοκέφαλος να οφείλεται σε έμφραγμα;

Ο πόνος στο στήθος είναι ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά συμπτώματα του εμφράγματος. Ισχύει όμως το ίδιο και για τον πονοκέφαλο;

Όχι, σύμφωνα με την AHA, όμως άλλες ενοχλήσεις που γίνονται αισθητές στην περιοχή του κεφαλιού και είναι ενδεικτικές για έμφραγμα είναι ο πόνος στο σαγόνι, ο κρύος ιδρώτας και η ζαλάδα.

Απαραίτητη κρίνεται η επίσκεψη στον γιατρό εάν ο πόνος στο στήθος και ο πονοκέφαλος συνοδεύονται και από άλλες, σοβαρές ενοχλήσεις, όπως η πνευματική σύγχυση, η δυσκαμψία του αυχένα, η ναυτία και ο εμετός, η αιμορραγία, η μυϊκή αδυναμία και η διαταραχή της ομιλίας.

Πόνος στο στήθος: Πού μπορεί να οφείλεται, εκτός από την καρδιά

Γαστρεντερικά αίτια

Όταν ο πόνος εντοπίζεται χαμηλά στο στήθος και εκδηλώνεται σχεδόν αμέσως μετά από ένα γεύμα, είναι πιθανό να οφείλεται σε κάποια διαταραχή του γαστρεντερικού, όπως:

– Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση/καούρα: Όταν τα οξέα του στομάχου κινούνται ανοδικά προς τον οισοφάγο, προκαλείται ένα χαρακτηριστικό αίσθημα καψίματος και πόνος όμοιος με αυτόν του εμφράγματος.

– Οισοφαγικός σπασμός: Οι αιφνίδιες και ισχυρές συσπάσεις του οισοφάγου, του σωλήνα που ενώνει το στόμα με το στομάχι, συνοδεύονται συνήθως από ισχυρούς πόνους. Επίσης, οι σπασμοί μπορεί να οδηγήσουν σε παγίδευση της τροφής στον οισοφάγο, με αποτέλεσμα αυτή να μην κινείται ομαλά προς το στομάχι.

– Πέτρες στη χολή: Ο ξαφνικός πόνος που εμφανίζεται περίπου μισή ώρα μετά από ένα γεύμα είναι ενδεικτικός για πέτρες στη χολή. Ο πόνος στην περίπτωση αυτή εντοπίζεται ακριβώς κάτω από το οστό του στέρνου και συχνά ακτινοβολεί προς το δεξί χέρι ή την πλάτη, ανάμεσα στους ώμους.

Φλεγμονώδεις παθήσεις

Οι ιστοί του θώρακα εκδηλώνουν φλεγμονές λόγω τραυματισμού, λοίμωξης ή κάποιας αυτοάνοσης πάθησης. Κοινές φλεγμονώδεις παθήσεις που χαρακτηρίζονται από τον πόνο στο στήθος είναι οι εξής:

– Πλευροχονδρίτιδα: Πρόκειται για φλεγμονή που εκδηλώνεται στο στέρνο και συγκεκριμένα στα σημεία όπου τα πλευρά ενώνονται με τον χόνδρο που τα συγκρατεί στο οστό του στέρνου. Ο πόνος της πλευροχονδρίτιδας θυμίζει το έμφραγμα και προκαλείται συνήθως από τραυματισμό, υπέρχρηση ή λόγω αρθρίτιδας.

– Περικαρδίτιδα: Περικαρίδιτιδα ονομάζεται η φλεγμονή του περικαρδίου, δηλαδή του προστατευτικού θύλακα που περιβάλλει την καρδιά. Η συγκεκριμένη φλεγμονή μπορεί να προκληθεί από πολλές διαφορετικές αιτίες, όπως λοιμώξεις, έναν τραυματισμό στο στήθος, ακτινοθεραπεία για αντιμετώπιση του καρκίνου ή ως παρενέργεια σε φαρμακευτική αγωγή. Τυπικό σύμπτωμα της περικαρδίτιδας είναι ο οξύς, διαπεραστικός πόνος κεντρικά ή αριστερά στο στήθος, ο οποίος επιδεινώνεται κατά τη βαθιά εισπνοή ή όταν το σώμα βρίσκεται σε ύπτια θέση (ανάσκελα).

Πνευμονολογικά αίτια

Αιτίες του πόνου στο στήθος που συνδέονται με τη λειτουργία των πνευμόνων είναι η πνευμονία και η πνευμονική εμβολή:

– Πνευμονία: Προκαλεί δύσπνοια και οξύ πόνο στο στήθος που επιδεινώνεται κατά τη βαθιά εισπνοή. Συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα όπως ο πυρετός, τα ρίγη και ο βήχας.

– Πνευμονική εμβολή: Η πνευμονική εμβολή είναι η κατάσταση στη οποία ένας θρόμβος αποσπάται και μετακινείται σε αιμοφόρο αγγείο που τροφοδοτεί τους πνεύμονες, προκαλώντας έντονο πόνο στο στήθος. Άλλα συνήθη συμπτώματα της πνευμονικής εμβολής είναι η αρρυθμία, η ξαφνική δύσπνοια, η ζαλάδα και/ή η λιποθυμία. Η πνευμονική εμβολή αποτελεί επείγουσα κατάσταση που χρήζει άμεσης ιατρικής παρέμβασης.

Ψυχολογικά αίτια

Τόσο μια κρίση άγχους όσο και μια κρίση πανικού μπορεί να προκαλέσουν ψυχοσωματικά συμπτώματα όπως ο έντονος πόνος στο στήθος. Τέτοια επεισόδια μπορεί να εκδηλωθούν είτε χωρίς προφανή αιτία είτε μετά από κάποιο στρεσογόνο συμβάν. Άλλα ψυχοσωματικά συμπτώματα του άγχους και του πανικού είναι η δύσπνοια, η ταχυπαλμία και η ζαλάδα.

Τι πρέπει να κάνετε

Ο πόνος στο στήθος είναι συχνά δύσκολο να αποκρυπτογραφηθεί. Αν εκδηλώνετε το σύμπτωμα ανά τακτά χρονικά διαστήματα ή για αρκετές μέρες συνεχόμενα μη διστάσετε να επισκεφτείτε τον γιατρό σας ώστε να αναζητηθεί η βαθύτερη αιτία του πόνου. Αν πάλι ο πόνος στο στήθος εντείνεται απότομα και διαρκεί για αρκετά λεπτά, χωρίς να υποχωρεί με την ανάπαυση, καλό θα είναι να αναζητήσετε άμεση ιατρική βοήθεια.