Απώλεια βάρους άμεσα – Κι όμως αυτή είναι η ιδανική δίαιτα

Νέα έρευνα έδειξε ότι αυτή η διατροφή έχει σημαντικά οφέλη στην απώλεια βάρους.

Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Obesity Science & Practice, μια φυτική διατροφή μειώνει τα φλεγμονώδη διατροφικά τελικά προϊόντα προηγμένης γλυκοζυλίωσης (AGEs) κατά 79%, σε σύγκριση με μείωση 15% για διατροφή που περιέχει κρέας και γαλακτοκομικά προϊόντα.

Μια μέση μείωση βάρους κατά 6,4 κιλών και καλύτερη ευαισθησία στην ινσουλίνη συνδέθηκε με την πτώση των AGEs.

“Η απλή αντικατάσταση του λιπαρού κρέατος και των γαλακτοκομικών προϊόντων με μια φυτική διατροφή με χαμηλά λιπαρά οδήγησε σε σημαντική μείωση των τελικών προϊόντων προηγμένης γλυκοζυλίωσης, των φλεγμονωδών ενώσεων που βρίσκονται κυρίως σε ζωικά προϊόντα παρά στα φυτά”, λέει η επικεφαλής της μελέτης, δρ. Hana Kahleova.

“Η μείωση των AGEs σχετίστηκε επίσης με απώλεια βάρους και βελτιωμένη ευαισθησία στην ινσουλίνη”, πρόσθεσε.

Τα AGEs είναι ενώσεις που σχηματίζονται στην κυκλοφορία του αίματος όταν πρωτεΐνες ή λίπη συνδυάζονται με τη γλυκόζη. Τα AGEs προκαλούν φλεγμονή και οξειδωτικό στρες, τα οποία με την σειρά τους συμβάλλουν σε χρόνιες ασθένειες, όπως ο διαβήτης τύπου 2 και οι καρδιακές παθήσεις.

Τα AGEs τα λαμβάνουμε μέσω των τροφίμων και ειδικά τα ζωικά προϊόντα περιέχουν περισσότερα AGEs από τα φυτικά τρόφιμα. Τα AGEs δημιουργούνται και κατά τη διάρκεια του φυσιολογικού μεταβολισμού, αλλά με ταχύτερο ρυθμό όταν ένα άτομο έχει μεταβολικό σύνδρομο: υψηλό σάκχαρο στο αίμα, υψηλή χοληστερόλη, υπέρταση και αντίσταση στην ινσουλίνη.

Πώς έγινε η έρευνα

  • Για 4 μήνες, 244 υπέρβαρα άτομα κατανεμήθηκαν τυχαία είτε σε μια ομάδα παρέμβασης που ακολούθησε φυτική διατροφή χαμηλή σε λιπαρά, είτε σε μια ομάδα ελέγχου που δεν έκανε διατροφικές προσαρμογές.
  • Στην αρχή και στο τέλος της μελέτης, μετρήθηκε η σύσταση του σώματος και αξιολογήθηκε η ευαισθησία στην ινσουλίνη.
  • Οι διατροφικές AGEs υπολογίστηκαν με βάση τα αυτοαναφερόμενα αρχεία διατροφικής πρόσληψης.
  • Μια βάση δεδομένων διαιτητικών AGEs χρησιμοποιήθηκε για την εκτίμηση της πρόσληψης διατροφικών AGEs.

Διαπιστώθηκαν τα εξής:

  • Τα διαιτητικά AGEs μειώθηκαν κατά 79% στην ομάδα της φυτικής διατροφής, σε σύγκριση με 15% στην ομάδα ελέγχου.
  • Περίπου το 55% της μείωσης των διατροφικών AGEs στην ομάδα της φυτικής διατροφής αποδόθηκε στην μείωση της πρόσληψης κρέατος, το 26% στην μειωμένη πρόσληψη γαλακτοκομικών και το 15% στη μειωμένη κατανάλωση πρόσθετων λιπαρών.
  • Η μείωση της κατανάλωσης λευκού κρέατος έκανε τη μεγαλύτερη διαφορά στα διαιτητικά AGEs που προέρχονται από το κρέας (59%), ακολουθούμενο από το επεξεργασμένο κρέας (27%).
  • Το σωματικό βάρος μειώθηκε κατά περίπου 6,4 κιλά στην ομάδα φυτικής διατροφής, σε σύγκριση με περίπου 0,5 κιλό στην ομάδα ελέγχου, σε μεγάλο βαθμό λόγω της μείωσης της λιπώδους μάζας, ιδίως του σπλαχνικού λίπους.

  • Η ευαισθησία στην ινσουλίνη βελτιώθηκε στην ομάδα παρέμβασης.

Οι συγγραφείς λένε ότι αυτά τα ευρήματα υποστηρίζουν προηγούμενες παρατηρήσεις για τις ευνοϊκές επιδράσεις των διατροφικών μοντέλων χαμηλών AGEs στο συνολικό βάρος, το σωματικό λίπος και την αντίσταση στην ινσουλίνη.

Χάνω βάρος χωρίς τη θέλησή μου: Τι μπορεί να είναι;

Η απώλεια βάρους είναι το αποτέλεσμα της μειωμένης ενεργειακής πρόσληψης ή της αυξημένης δαπάνης ενέργειας. Η απώλεια βάρους διακρίνεται σε εκούσια και ακούσια (δηλαδή με ή χωρίς τη θέληση). Προοδευτική ακούσια απώλεια βάρους υποκρύπτει σοβαρή οργανική ή ψυχιατρική νόσο. Εκούσια απώλεια βάρους σε υπέρβαρα ή παχύσαρκα άτομα συνήθως δεν υποκρύπτει οργανική νόσο.

Σε γενικές γραμμές, ως σημαντική απώλεια βάρους ορίζεται η απώλεια πάνω από το 5% του συνήθους σωματικού βάρους σε διάστημα 6 μηνών. Όταν η ακούσια απώλεια βάρους υπερβαίνει το 10% του συνήθους βάρους (σε μη παχύσαρκα άτομα), θα πρέπει να γίνει διερεύνηση πού οφείλεται. Ακούσια απώλεια βάρους άνω του 20% του συνήθους βάρους συνδέεται με σοβαρό υποσιτισμό πρωτεϊνικής ενέργειας, διατροφικές ελλείψεις και πολυοργανική δυσλειτουργία.

Πού οφείλεται;

Η απώλεια βάρους διακρίνεται σε ακούσια και εκούσια. Επί απουσίας πυρετού ή άλλης αιτίας που δικαιολογεί αυξημένη ενεργειακή δαπάνη, η απώλεια βάρους κατά κύριο λόγο οφείλεται σε μειωμένη πρόσληψη τροφής.

Ακούσια απώλεια βάρους

Η προοδευτική ακούσια απώλεια βάρους υποδηλώνει σοβαρές οργανικές ή ψυχιατρικές νόσους, που δυνατόν να συνοδεύονται από ανορεξία. Συνήθη αίτια περιλαμβάνουν:

  • Ενδοκρινοπάθειες (υπερθυρεοειδισμός, σακχαρώδης διαβήτης, χρόνια πρωτογενής ανεπάρκεια επινεφριδίων, υπερπαραθυρεοειδισμός)
  • Γαστρεντερικές παθήσεις (1-4):
  1. Υπάρχουν πολλοί μηχανισμοί που δυνατόν να προκαλέσουν απώλεια βάρους σε γαστρεντερικές παθήσεις: ανορεξία, κοιλιακό άλγος, πρώιμος κορεσμός, δυσφαγία, οδυνοφαγία, υποκινητικότητα του γαστρεντερικού, διάρροια, δυσαπορρόφηση, χρόνια αιμορραγία, χρόνια φλεγμονή, χρόνια ισχαιμία, απόφραξη, συρίγγια, κακοήθειες, λοιμώξεις, εκτομές και παρακάμψεις του πεπτικού σωλήνα.
  2. Η δυσαπορρόφηση δυνατόν να οδηγήσει σε απώλεια βάρους με αυξημένη ή φυσιολογική όρεξη. Ωστόσο, η κοιλιοκάκη, μία από τις πιο κοινές αιτίες δυσαπορρόφησης , συνήθως δεν συνοδεύεται από απώλεια βάρους ή διάρροια στους ενήλικες.
  3. Η ιδιοπαθής φλεγμονώδης νόσος του εντέρου (νόσος του Crohn και ελκώδης κολίτιδα δυνατόν να σχετίζεται με δυσαπορρόφηση σε όψιμο στάδιο. Η νόσος του Crohn συχνά συνοδεύεται από πρώιμη σημαντική απώλεια βάρους, που πιθανόν οφείλεται στην φλεγμονή και την κακή όρεξη. Αντίθετα, η ελκώδης κολίτιδα συνήθως δεν συνοδεύεται από πρώιμη απώλεια βάρους, αν και απώλεια βάρους σημειώνεται στην προχωρημένη νόσο.
  4. Αγγειακή ανεπάρκεια (λόγω ισχαιμίας του εντέρου και συνεπώς δυσαπορρόφησης)
  • Καρκίνος
  • HIV και άλλες λοιμώξεις (π.χ. φυματίωση, ηπατίτιδα C)
  • Προχωρημένο στάδιο καρδιακής, πνευμονικής και νεφρικής νόσου
  • Νευρολογικές παθήσεις (εγκεφαλικό επεισόδιο, άνοια, νόσος Parkinson, και αμυοτροφική πλευρική σκλήρυνση)
  • Συστηματικές φλεγμονώδεις διαταραχές
  • Ψυχιατρικές διαταραχές (ιδιαίτερα κατάθλιψη)
  • Λήψη ναρκωτικών (εξαρτησιογόνων ουσιών)
  • Βότανα, τσάι, πρόσθετα (συντηρητικά) τροφίμων
  • Φάρμακα (αντιεπιληπτικά, αντικαταθλιπτικά, λεβοντόπα, διγοξίνη, μετφορμίνη, φάρμακα για τον θυρεοειδή κ.ά.) ή από διακοπή αντιψυχωσικών φαρμάκων (π.χ. χλωροπρομαζίνη, αλοπεριδόλη)
  • Κατάχρηση αλκοόλ
  • Βαριά χρήση καπνού

Εκούσια απώλεια βάρους

Πολλά άτομα χάνουν βάρος εκούσια. Η απώλεια βάρους θα πρέπει να ενθαρρύνεται σε υπέρβαρους και παχύσαρκους ασθενείς που επιθυμούν να χάσουν βάρος, ενώ σε ασθενείς με φυσιολογικό ή μειωμένο βάρος η εκούσια απώλεια βάρους δυνατόν να υποδηλώνει ψυχογενή (νευρική) ανορεξία.

Τι θα πρέπει να κάνω;

Όπως συμπεραίνεται από την πληθώρα αιτίων στις οποίες οφείλεται η απώλεια βάρους, δεν υπάρχει ενιαία διαγνωστική προσέγγιση για όλους τους ασθενείς. Κάθε περίπτωση θα πρέπει να εξατομικεύεται με βάση τα ευρήματα από το ιστορικό του ασθενούς και την κλινική εξέταση. Επί του παρόντος, δεν υπάρχουν ευρέως αποδεκτές κατευθυντήριες οδηγίες για την κλινική αξιολόγηση της απώλειας βάρους.

Υπάρχουν ειδικές εξετάσεις;

Ο διαγνωστικός έλεγχος θα πρέπει να περιλαμβάνει:

  • Αιματολογικές εξετάσεις: Γενική αίματος, βιοχημικό έλεγχο (ηλεκτρολύτες, γλυκόζη, ασβέστιο, νεφρική και ηπατική λειτουργία, θυρεοειδικές ορμόνες), αιμοσφαιρίνη A1, γενική ούρων, ταχύτητα καθίζησης ερυθρών και C-αντιδρώσα πρωτεΐνη (CRP).
  • Ακτινογραφία θώρακος
  • Ενδοσκοπικό έλεγχο (γαστροσκόπηση και κολονοσκόπηση)
  • Δεν συνιστάται απεικόνιση με αξονική τομογραφία σε πρώτη φάση, αν και δυνατόν να ζητηθεί στην συνέχεια

Έκανα τις παραπάνω εξετάσεις αλλά δεν βρέθηκε η αιτία που χάνω βάρος. Τι να κάνω;

Εάν δεν αναδειχθεί καμία οργανική ή ψυχιατρική νόσος έπειτα από την αρχική διερεύνηση, θα πρέπει να επανέλθετε για νέο κλινικοεργαστηριακό έλεγχο μετά από 1-6 μήνες.