Ινυομυαλγία: Πώς θα αναγνωρίσετε αυτή την ύπουλη νόσο που σας κάνει να χάνετε ακόμα και τον ύπνο της και ποιους χτυπάει περισσότερο. Υπάρχει κληρονομικός παράγοντας και πώς αντιμετωπίζετε;

Ινυομυαλγία: Τι είναι η νόσος του μυοσκελετικού πόνου

Η ινομυαλγία είναι μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από χρόνιο μυοσκελετικό πόνο. Μπορεί επίσης να συνοδεύεται από κόπωση, γνωστική διαταραχή, καθώς και ψυχιατρικά και πολλαπλά σωματικά συμπτώματα. Η συγκεκριμένη κατάσταση είναι πιο συχνή στις γυναίκες σε σύγκριση με τους άνδρες και επιδεινώνεται με την ηλικία. Παρόλο που δεν υπάρχει καμία ένδειξη για έναν μόνο παράγοντα που να προκαλεί την ινομυαλγία, μπορεί να προκληθεί ή να επιδεινωθεί από πολλαπλούς σωματικούς και/ή συναισθηματικούς στρεσογόνους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των λοιμώξεων και του συναισθηματικού ή σωματικού τραύματος.

Ινομυαλγία: Τα επώδυνα συμπτώματα

Η ινομυαλγία είναι ένα σύνδρομο που χαρακτηρίζεται από διάχυτο μυοσκελετικό πόνο, διάχυτη ευαισθησία αλλά και άλλα γενικά συμπτώματα όπως διαταραχή του ύπνου και του συναισθήματος. Παρά το ότι σχετίζεται με τα ρευματικά νοσήματα, δεν είναι αμιγώς αρθρίτιδα διότι δεν παρατηρείται φλεγμονή ή βλάβη στις αρθρώσεις. Ωστόσο, μπορεί να προκαλέσει έντονο πόνο και κόπωση και να διαταράξει την καθημερινότητα ενός ατόμου.

Μπορεί να προσβληθεί το 3%-6% του πληθυσμού. Το 75-90% είναι γυναίκες, ωστόσο μπορεί να προσβληθούν άνδρες ακόμα και παιδιά, αλλά σπανιότερα. Μπορεί να υπάρχει σε μια οικογένεια ή μεταξύ συγγενών. Η διάγνωση γίνεται συνήθως στις ηλικίες 20-50 ετών, αλλά αυξάνει η συχνότητα με την ηλικία.

Ινομυαλγία: Τα κύρια συμπτώματα

Οι ασθενείς παραπονιούνται ότι πονούν παντού. Μερικές φορές ο πόνος μπορεί να ξεκινά από μια περιοχή, όπως ο αυχένας και οι ώμοι ή η μέση και απλώνεται στο υπόλοιπο σώμα μετά από κάποιο χρονικό διάστημα. Μπορεί να ποικίλει σε ένταση κατά την διάρκεια του εικοσιτετράωρου και να επηρεάζεται από την σωματική δραστηριότητα, τις καιρικές συνθήκες, την επάρκεια ύπνου και το στρες. Οι περισσότεροι άνθρωποι με ινομυαλγία αναφέρουν ότι κάποιου βαθμού πόνος είναι πάντα παρών, όμως ο πόνος μπορεί να έχει διακυμάνσεις και να είναι άλλοτε ηπιότερος και άλλοτε εντονότερος.

Μια έξαρση μπορεί να συμβεί απροειδοποίητα ή μετά από έκθεση σε στρεσσογόνο ερέθισμα και μπορεί να διαρκέσει από λίγες ημέρες έως μήνες.

Περίπου το 90% των ατόμων με ινομυαλγία αναφέρουν αίσθημα κόπωσης, μειωμένη αντοχή, ή εξάντληση όπως αυτή που νοιώθει κάποιος που έχει γρίπη ή έλλειψη ύπνου. Μερικές φορές η κόπωση είναι εντονότερο πρόβλημα από τον πόνο και η κατάσταση μπορεί να χαρακτηριστεί ως σύνδρομο χρόνιας κόπωσης.

Οι περισσότεροι άνθρωποι με ινομυαλγία αντιμετωπίζουν προβλήματα με τον ύπνο τους. Παρά το γεγονός ότι μπορεί να αποκοιμηθούν χωρίς δυσκολία, πιθανότατα έχουν ρηχό και επιπόλαιο ύπνο και ξυπνούν τακτικά κατά την διάρκεια της νύκτας. Συχνά όταν ξυπνούν το πρωί αισθάνονται κουρασμένοι, ακόμη και αν έχουν κοιμηθεί όλη τη νύκτα. Το αίσθημα κόπωσης μπορεί να ποικίλει από νωθρότητα και μειωμένη αντοχή έως πλήρη εξάντληση. Το αίσθημα αυτό μπορεί να διαφέρει κατά την διάρκεια του εικοσιτετραώρου ή από μέρα σε μέρα.

Οι διαταραχές στη διάθεση είναι επίσης συχνές. Πολλοί ασθενείς αισθάνονται στενοχώρια ή μελαγχολία και περίπου το 25% πάσχει από σοβαρή κατάθλιψη.

Τα άτομα με ινομυαλγία επίσης μπορεί να αισθάνονται άγχος. Μερικοί ερευνητές πιστεύουν ότι υπάρχει κάποια αιτιολογική συσχέτιση μεταξύ ινομυαλγίας και ορισμένων μορφών κατάθλιψης και χρόνιου άγχους. Όμως για κάθε άνθρωπο με μια χρόνια νόσο, όπως η ινομυαλγία, είναι αναμενόμενο να αισθάνεται άγχος ή στενοχώρια κατά καιρούς όταν έχει να αντιμετωπίσει τον πόνο και την εξάντληση.

Άλλα συμπτώματα που μπορεί να υπάρχουν είναι η δυσκολία στην συγκέντρωση και ο πονοκέφαλος. Το σύνδρομο ευερέθιστου έντερου (σπαστική κολίτιδα) που εκδηλώνεται με πόνους στην κοιλιά και προβλήματα στις κενώσεις όπως εναλλαγές δυσκοιλιότητας με διάρροια συνυπάρχει αρκετά συχνά.

Οφείλεται σε σπασμούς και διαταραχές της κινητικότητας του εντέρου. Ανάλογοι σπασμοί στην κύστη μπορεί να έχουν σαν αποτέλεσμα την συχνουρία ή το επιτακτικό αίσθημα ούρησης. Στις γυναίκες είναι συχνοί οι πόνοι κατά την διάρκεια της περιόδου. Ορισμένοι ασθενείς με ινομυαλγία αναφέρουν άλλα προβλήματα όπως κράμπες, αίσθημα ζάλης και πόνο στην κροταφογναθική άρθρωση η οποία συνδέει την κάτω γνάθο με το κρανίο στην περιοχή των κροτάφων.

Οι άνθρωποι που υποφέρουν από αυτή σίγουρα έχουν βιώσει τον χρόνιο πόνο, καθώς και την βαθιά απογοήτευση νοιώθοντας παρεξηγημένοι από τους άλλους. Αυτό συμβαίνει γιατί στην ινομυαλγία πέρα από το παράπονο του ασθενούς δεν υπάρχει κανένα παθολογικό σημείο ή εύρημα.

Οι άνθρωποι με ινομυαλγία μπορεί να κινούνται γρήγορα σαν φυσιολογικοί, οι εξετάσεις τους είναι φυσιολογικές και γενικά κανείς δεν μπορεί να πει ότι κάτι δεν πάει καλά.

Ινομυαλγία: Άλλα συμπτώματα

Άλλα συμπτώματα:

• Ευερέθιστο έντερο
• Ευερέθιστη ουροδόχος κύστη
• Πονοκέφαλοι
• Ημικρανίες
• Σύνδρομο ανήσυχων κνημών (ανησυχία των ποδιών τη νύχτα)
• Αδυναμία συγκέντρωσης και μνήμης
• Ξηρότητα στόματος
• Δερματικές ευαισθησίες ή εξανθήματα
• Άγχος, κατάθλιψη
• Πόνος κατά την περίοδο
• Βουητά στα αυτιά, ζάλη
• Μουδιάσματα και καψίματα στα χέρια ή πόδια

Ινομυαλγία: Η αιτία

Η αιτία της είναι άγνωστη. Παρά το γεγονός ότι οι ασθενείς έχουν πόνο, αίσθημα κόπωσης και καταβολή δυνάμεων, η ινομυαλγία δεν συνοδεύεται από φλεγμονή, άρα δεν είναι μια μορφή φλεγμονώδους αρθρίτιδας. Πιστεύεται ότι υπάρχει κληρονομική προδιάθεση.

Η ινομυαλγία είναι ουσιαστικά πάθηση του νευρικού συστήματος (του εγκεφάλου ή πιθανά και του νωτιαίου μυελού). Τα άτομα με ινομυαλγία πονούν πιο εύκολα γιατί διάφορα κέντρα στον εγκέφαλο ή το νωτιαίο μυελό δεν μπορούν να ελέγξουν τα καθημερινά ερεθίσματα του πόνου. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται κεντρική ευαισθητοποίηση και πιθανότατα οφείλεται σε διαταραχές των νευρωνικών κυκλωμάτων ή των νευροδιαβιβαστών που σχετίζονται με την αντίληψη του πόνου.

Ινομυαλγία: Πώς γίνεται η διάγνωση

Δεν υπάρχουν ειδικές εργαστηριακές εξετάσεις για την ινομυαλγία. Η διάγνωση γίνεται από το ιστορικό, τα συμπτώματα και την κλινική εξέταση.

Η διάγνωση καθυστερεί να γίνει, κατά μέσο όρο πέντε χρόνια, λόγω των μη ειδικών συμπτωμάτων. Οι εργαστηριακές εξετάσεις είναι συνήθως φυσιολογικές, αν και τελευταία συνδέεται το σύνδρομο με χαμηλά επίπεδα βιταμίνης στο αίμα.

Συχνά συνυπάρχει με άλλα νοσήματα (όπως ρευματοειδής αρθρίτιδα ή ερυθηματώδης λύκος), τα οποία πρέπει να έχουν αποκλειστεί κατ΄αρχήν.

Για να τεθεί η διάγνωση χρειάζεται να υπάρχει διάχυτος πόνος στο σώμα για τουλάχιστον τρεις μήνες και να είναι επώδυνα 11 από 18 συγκεκριμένα σημεία του σώματος. Ωστόσο, τελευταία αμφισβητούνται και αυτά τα σημεία.

Για να είναι πιθανή η διάγνωση χρειάζεται να υπάρχει χρόνια διαταραχή του ύπνου, να υπάρχουν κάποια ψυχικά χαρακτηριστικά (όπως άγχος ή τελειομανία, φοβίες ή κατάθλιψη). Η επιδείνωση της ψυχικής κατάστασης επιδεινώνει τον πόνο και τα συμπτώματα της ινομυαλγίας

Ινομυαλγία: Πώς θεραπεύεται

Οι παραδοσιακές θεραπείες (αντιφλεγμονώδη κ.λπ.) συνήθως δεν είναι αποτελεσματικές. Οι ασθενείς συχνά έχουν πάρει μεγάλη ποικιλία τέτοιων φαρμάκων χωρίς να έχουν ουσιαστικά αποτελέσματα. Εναλλακτικές θεραπείες, τεχνικές χαλάρωσης, διατροφή και κυρίως η άσκηση παίζουν σημαντικό ρόλο στη θεραπεία.

Όσον αφορά τη θεραπεία του πόνου, τα αντιφλεγμονώδη συνήθως δεν έχουν αποτέλεσμα. Υπάρχουν φάρμακα για την αντιμετώπιση της ινομυαλγίας με δράση στο νευρικό σύστημα.

Χαμηλές δόσεις ήπιων αντικαταθλιπτικών καθώς και μη-ναρκωτικά παυσίπονα βοηθούν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της ινομυαλγίας όπως τον πόνο και την έλλειψη ύπνου. Σε καταθλιπτικά συμπτώματα ίσως χρειαστούν μεγαλύτερες δόσεις. Τοπικές εγχύσεις αναισθητικού μπορεί να βοηθήσουν σημεία ευαισθησίας.

Σημαντική όμως είναι η εφαρμογή προγράμματος ήπιων ασκήσεων με διατάσεις που βοηθούν τη διατήρηση του μυϊκού τόνου και μειώνουν τον πόνο και τη δυσκαμψία. Οι ασκήσεις πρέπει να γίνονται σε τακτά διαστήματα και μπορεί να είναι κολύμβηση, ποδήλατο, περπάτημα και υδροαεροβική.

Βελονισμός: Μπορεί να βοηθήσει ορισμένους ασθενείς.

Συμπληρώματα διατροφής που πιθανότατα βελτιώνουν την ινομυαλγία είναι η βιταμίνη D και η Β12, τα ω3 λιπαρά οξέα, το μαγνήσιο και ο ψευδάργυρος.

Ύπνος: Σταθερό ωράριο ύπνου.

Στρες: Αποφυγή έκθεσης σε καταστάσεις με έντονο stress και εύρεση χρόνου για χαλάρωση. Ο έλεγχος του στρες με ομαδική ψυχοθεραπεία ή γνωσιακή συμπεριφορική ψυχοθεραπεία μπορεί επίσης να είναι αποδοτικός.