Ψυχοσωματικά συμπτώματα: Δεν είναι λίγες οι φορές που όλοι μας έχουμε νιώσει δυσφορία, έντονη ενόχληση ή σωματικό πόνο χωρίς να ξέρουμε πού οφείλεται.
«Μήπως έχω καρκίνο;», « Κάθε βράδυ με πιάνει δύσπνοια» «Σκοτεινιάζει ο κόσμος και δεν βλέπω καλά». «Δεν μπορώ να πάρω ανάσα όταν είμαι στη δουλειά μου », «Δεν μπορώ να σταθώ από τις ημικρανίες και τώρα που σας μιλάω με δυσκολία μπορώ να συγκεντρωθώ», αν οι φράσεις αυτές βρίσκονται σε καθημερινή βάση μέσα στο λεξιλόγιό σας, τότε θα πρέπει να το ερευνήσετε σε βάθος.
Πολύ συχνά σωματικά συμπτώματα δυσκολεύουν την καθημερινότητα μας, μας γεμίζουν ανασφάλειες και τελικά μας εμποδίζουν να ζήσουμε.
Συνήθως μπαίνουμε στη διαδικασία να ψάξουμε τι είναι, πηγαίνοντας από γιατρό σε γιατρό, από ειδικότητα σε ειδικότητα και άλλοτε πάλι φοβόμαστε ακόμα και αυτό, γιατί «αν ακούσω ότι είναι κάτι κακό, δεν θα το αντέξω». Οι εξετάσεις βγαίνουν καθαρές, ο καρδιολόγος δεν βρήκε κάτι, το ίδιο ο παθολόγος , ο γαστρεντερολόγος και ο δερματολόγος. «Ναι, αλλά εγώ εξακολουθώ να υποφέρω.» Τι συμβαίνει;
Η αιτία είναι πιθανό να βρίσκεται στον τρόπο που διαχειριζόμαστε τα συναισθήματα μας και κατ’ επέκταση τον ίδιο μας τον εαυτό. Ακούμε συχνά «είναι ψυχολογικό» και σκεφτόμαστε μήπως είμαι τρελός ή κατά φαντασία ασθενής. Όχι , ούτε το ένα ούτε το άλλο. Το σώμα μας, μας στέλνει μηνύματα για τη ψυχή μας και έχουμε να τα ακούσουμε πολύ προσεκτικά.
Το σώμα και η ψυχή είναι άρρηκτα συνδεδεμένα μεταξύ τους, το ένα επηρεάζει και επηρεάζεται από το άλλο. Και όταν δε φροντίζουμε το ένα μπορεί να μας «μιλήσει» το άλλο. Πονάει η ψυχή και μας μιλάει το σώμα και αυτό μπορεί να εκφραστεί με διάφορα σωματικά συμπτώματα των οποίων ή αιτία δεν είναι βιολογική αλλά ψυχική. Τα συμπτώματα αυτά ονομάζονται ψυχοσωματικά.
Ψυχοσωματικά συμπτώματα: Έτσι εμφανίζονται – Εκεί χτυπούν
Τα ψυχοσωματικά συμπτώματα εκδηλώνονται κυρίως με τα παρακάτω σωματικά συμπτώματα:
- Στομάχι και Έντερο: Οι ψυχολογικοί παράγοντες θεωρείται ότι παίζουν σημαντικό ρόλο σε πολλά γαστρεντερικά προβλήματα, όπως το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου, η χρόνια γαστρίτιδα, η δυσκοιλιότητα, ακόμη και το έλκος
- Καρδιαγγειακό μας σύστημα: Η άσχημη ψυχική μας διάθεση μπορεί να εκδηλωθεί με ταχυκαρδίες και αύξηση της αρτηριακής μας πίεσης, συμπτώματα τα οποία με τη σειρά τους θα προκαλέσουν άγχος και θα επιδεινώσουν ακόμα περισσότερο την κατάσταση.
- Σεξουαλική δυσλειτουργία: Συχνά δυσκολίες στην ερωτική μας ζωή, όπως η στυτική δυσλειτουργία, η πόνοι κατά τη διάρκεια της επαφής, η ανηδονία, είναι αποτέλεσμα ψυχικής φόρτισης, άγχους, ή και άλλων ψυχικών δυσκολιών που έχουν συσσωρευτεί και εκφράζονται με αυτό τον τρόπο.
- Ημικρανίες και πονοκεφάλους: Είναι ένας από τους πιο συνήθεις τρόπους να εκδηλωθεί, το άγχος ή συσσωρευμένα συναισθήματα που δεν έχουν μοιραστεί και επεξεργαστεί.
Ψυχοσωματικά συμπτώματα συναντάμε και στην παιδική ηλικία, όπως νυχτερινή ενούρηση, εφιάλτες, πονοκεφάλους και δυσκολία στη συγκέντρωση.
Τα πιο συνηθισμένα ψυχοσωματικά συμπτώματα
- Εφίδρωση
- Ταχυκαρδία
- Ξηροστομία
- Ταχύπνοια
- Σιελόρροια
- Υπεραερισμός
- Σπαστική κολίτιδα
- Καούρα,
- Στομαχόπονος
- Συχνουρία
- Επιτακτική ανάγκη για ούρηση
- Πονοκέφαλοι
- Ημικρανίες
- Ζαλάδες
- Διαταραχές μνήμης
- Ανορεξία
- Βουλιμία
- Αδηφαγία
- Δυσκαταποσία
- Σφίξιμο των δοντιών
- Σεξουαλικά προβλήματα (δυσπαρευνία, ανοργασμία, διαταραχές της στυτικής λειτουργίας), υπερθερμία, αϋπνία κλπ.
Ψυχοσωματικά συμπτώματα: Ποια είναι η αιτία – Πότε εμφανίζονται
Βασική αιτία που κάποιος μπορεί να εκδηλώνει ψυχοσωματικά είναι η δυσκολία διαχείρισης των συναισθημάτων του. Η καταπίεση , η μη έκφραση και λεκτικοποίηση των συναισθημάτων, ο περιορισμός της επιθυμίας, το υπερβολικό άγχος και ένας συνολικός λάθος τρόπος λειτουργίας μπορεί να εκφραστεί μέσα απο σωματικούς πόνους που δεν έχουν οργανική αιτία.
Αυτό σημαίνει ότι , ακόμα και αν ακούγεται παράδοξο, τα σωματικά συμπτώματα είναι για καλό, είναι εκεί να μας πουν ότι κάτι δεν προσέχουμε στον εαυτό μας και αυτό δεν είναι απαραίτητα οργανικό. Έρχονται για να μας «χτυπήσουν» την πόρτα να ασχοληθούμε με το τι συμβαίνει μέσα μας και στη ψυχή μας η οποία δεν έχει άλλο τρόπο να μας «μιλήσει».
Τα ψυχοσωματικά συμπτώματα γίνονται η αιτία που θα ζητήσουμε βοήθεια από έναν ειδικό ψυχικής υγείας, ψυχολόγο ή ψυχίατρο, και έτσι θα επιτρέψουμε στον εαυτό μας να πάρει φροντίδα και να ασχοληθεί με τη διαχείριση τόσο των συναισθημάτων του όσο και με τη συνολική διαχείριση των δυσκολιών που αντιμετωπίζει.
Προτού λοιπόν πείτε «ωχ ήρθε πάλι η γνωστή ημικρανία» μήπως ήρθε η ώρα να αναρωτηθούμε «Για να έχω ημικρανία τι καλό δεν έκανα για μένα σήμερα; Μήπως δε με φροντίζω αρκετά;».
Ψυχοσωματικά συμπτώματα: Πώς αντιμετωπίζονται
Πόσος λόγος γίνεται για τις τροφές που επιτείνουν τα συμπτώματα αλλά σπανίως τα εξαφανίζουν ή τα θεραπεύουν αν απομακρυνθούν από το διαιτολόγιό μας. Αν η αιτία ήταν κάποιο τρόφιμο τότε η ΙΑΣΗ θα ήταν απλούστατη γιατί με την απομάκρυνσή της θα θεραπευόταν ο πάσχων. Προφανώς δεν φταίει η τροφή αλλά επιτείνει τα συμπτώματα όταν είναι σε έξαρση γιατί σαφώς ο πυροδοτικός μηχανισμός είναι αλλού.
Τα ίδια ισχύουν και για τα περισσότερα Ψυχοσωματικά νοσήματα όπως αλλεργίες, δερματοπάθειες, άσθμα, αγχώδεις διαταραχές, σύνδρομο χρονίας κόπωσης, επιχείλιος έρπης κ.λπ. Τελικά τίθεται το μεγάλο ερώτημα γιατί πάσχουμε χωρίς ασθένεια, ποιος φταίει και πώς το αντιμετωπίζουμε! Οι επιστήμονες καταλήγουν ότι κάτω από την επίδραση του χρόνιου στρες ο οργανισμός χάνει την ¨αλλόσταση¨, δηλαδή την ικανότητα να πετυχαίνει σταθερότητα μέσω της αλλαγής!
Ο πάσχων με την παρουσία των συμπτωμάτων ανησυχεί και αρχίζει να το ¨ψάχνει¨ δηλαδή αρχίζει να ασχολείται και να νοιάζεται για την υγεία του και τον εαυτό του! Ζητά ιατρική βοήθεια περιμένει κατανόηση και συμπαράσταση από το οικογενειακό και εργασιακό περιβάλλον (Δευτερογενές όφελος της ασθένειας). Μειώνει τους ξέφρενους ρυθμούς και τις υπερβολές και βάζει νέους στόχους και υιοθετεί αυτοφροντίδα. Αυτό είναι το καλό σενάριο στην εξέλιξη ενός ψυχοσωματικού νοσήματος.
Το άσχημο σενάριο περιλαμβάνει αδυναμία απεμπλοκής από τα γενόμενα, ανακυκλώνει τον φόβο της ασθένειας και του θανάτου, γίνεται μόνιμος επισκέπτης των ιατρείων|νοσοκομείων|διαγνωστικων κέντρων με άπειρες επαναλαμβάνόμενες εξετάσεις, αφού κανείς δεν βρίσκει τη θεραπεία του και η αρρωστοφοβία και η κατάθλιψη τον κυριαρχούν.
Τρόποι αντιμετώπισης του χρόνιου στρες
Η απομάκρυνση από το χρόνιο στρες δεν είναι καθόλου εύκολη αλλά υπάρχουν τρόποι να το μειώσουμε όπως:
- Υιοθετώντας έναν υγιεινό τρόπο ζωής με σταθερό πρόγραμμα κανονικού ύπνου και φαγητού, σωματική άσκηση και hobby,ικανό ατομικό χρόνο για διασκέδαση και κοινωνικές επαφές(φίλους-οικογένεια).
- Να μην αναλαμβάνουμε περισσότερες υποχρεώσεις απ’ όσες μπορούμε.
- Να εξωτερικεύουμε τα συναισθήματα μας, να λέμε με ειλικρίνεια τί μας ενοχλεί στις σχέσεις μας και να μην κλεινόμαστε στον εαυτό μας
- Τέλος, η ψυχοθεραπευτική υποστήριξη βοηθάει και πολλές φορές είναι η ενδεδειγμένη θεραπεία.